eitaa logo
ویکی فقه؛ دانشنامه علوم اسلامی
3.3هزار دنبال‌کننده
5.5هزار عکس
1.5هزار ویدیو
64 فایل
📣 کانال رسمی سایت ویکی‌فقه مدیر سایت ویکی‌فقه: @zolale_andisheh مدیر کانال: @ahmad110 راهنمای کانال: eitaa.com/wikifeqh/7128 مدیر بخش مدرسه فقاهت: @Jamkaraani ویکی‌فقه: wikifeqh.ir مدرسه فقاهت: eshia.ir ویکی پرسش: wikiporsesh.ir
مشاهده در ایتا
دانلود
#مباحث_قرآنی #حدیث #ویکی_فقه #حضرت_محمد صلی‌الله‌علیه‌و‌آله از رسول اكرم صلی‌الله‌علیه‌و‌آله روايت شده: 🔹 كسی كه دو آيه آخر سوره بقره را در هر شبی بخواند او را از بيداری آن #شب كفايت و بی‌نياز می‌كند (يعنی ثواب قيام و بيداری يك شب را دارد.) lib.eshia.ir/86854/2/692/کفتاه @wikifeqh
🔹در آیه‌ ‌١١٥ سوره بقره از میان جهات چهارگانه، تنها به ذکر مشرق و مغرب اکتفاء شده، بدین‌سبب که در هر افقی سایرجهات به وسیله‌این دو جهت معین میشود، هم اصلیش و هم فرعیش، مثل شمال و جنوب و شمال غربی، و شرقی و جنوب غربی و شرقی. و مشرق و مغرب، دو جهت نسبی است، که در هر نقطه با طلوع و غروب آفتاب، و یا ستاره مشخص می‌شود، و به‌همین جهت هر نقطه از نقاط زمین که فرض کنی، برای خود و مغربی دارد، که دیدنی و محسوس است بر خلاف دو نقطه ی شمال و جنوب حقیقی، هر افق، که تنها تصور می‌شود و محسوس نیست، و شاید بخاطر همین نکته بوده که دو جهت مشرق و را بجای همه جهات بکار برده است. wikifeqh.ir/تغییر_قبله @wikifegh
💢 "امت وسط" یعنی چه؟ و کذلک جعلناکم امة وسطا لتکونوا شهداء علی الناس، و یکون الرسول علیکم شهیدا؛ همان‌طور که بزودی قبله را برایتان بر می‌گردانیم، تا بسوی صراط مستقیم هدایتتان کنیم، همچنین شما را امتی وسط قرار دادیم. برخی گفته‌اند: "وسط" بمعنای چیزیست که میان دو طرف قرار گرفته باشد، نه جزو ‌آن‌طرف باشد، نه جزو این طرف، و امت اسلام نسبت به مردم همین وضع را دارند. ⭕️ دسته‌ای از مردم تنها جانب مادیت را گرفته، جز زندگی دنیا و به کمال رساندن لذت‌ها، و زخازف دنیا چیز نمی‌خواهند، نه امید بعثی دارند، نه احتمال نشوری می‌دهند و نه کمترین اعتنائی بفضائل معنوی و روحی دارند. ⭕️ دسته‌ی دیگر از مردم مانند نصاری، تنها جانب روح را تقویت نموده، جز به‌ ترک دنیا و رهبانیت، دعوت‌ نمی‌کنند، آن‌ها تنها دعوتشان این‌ست‌که بشر کمالات جسمی و مادی را که خدا درمظاهر این نشئه مادی ظهورش داده، ترک بگویند، تا این ترک گفتن وسیله کاملی شود برای رسیدن به آن هدفی که خدا، انسان را بخاطر آن آفریده. ✅ اما خدا راامتی وسط قرار داد، یعنی برای آنان دینی قرار داد، که متدینین به آن دین را بسوی راه وسط و میانه، هدایت می‌کند، راهی که نه ‌آن‌طرف را دارد، و نه این‌طرف را، بلکه راهی که هر دو طرف را تقویت می‌کند، هم جانب جسم را، و هم جانب روح را.👇 wikifeqh.ir/تغییر_قبله @WikiFeqh
🔹تدبر به معنی اندیشیدن در پشت و ماوراء امور می‌باشد که «ژرف اندیشی» و «عاقبت اندیشی» را نظر دارد که نتیجه اش «کشف حقایقی است که در ابتدای امر و نظر سطحی، به چشم نمی‌آمد»؛ بنابراین «تفکر و اندیشیدن در ورای ظواهر» و «کاوش در باطن و توجه به نتایج و عواقب امر» دو خصوصیت اساسی می‌باشد. 🔸تدبر با تفکر و تفسیر مصطلح دارای تفاوت‌های عمده‌ای است که در لینک زیر 👇 مطالعه می‌کنید. wikifeqh.ir/فرق_تدبر_و_تفسیر @WikiFeqh
🎯صفت شافی، یکی از صفات خداوند بوده و به این معناست که خدا درمان را، بر بیماری غالب و مشرف می‌گرداند. اگرچه شفادهنده، خداست، (و هرگاه بیمار شوم، او مرا بهبود می‌بخشد)، اما انحصار این صفت به او، به معنای نفی اسباب در نظام آفرینش نیست؛ بلکه مراجعه به پزشک و خوردن دارو، فقط اسباب و وسائلی برای درمان بیماری‌های جسمی هستند و در هر حال، ایجادکننده اثرها و سبب‌سازِ سبب‌ها خداوند است. 🔗 ادامه مطلب را در لینک زیر بخوانید corona.wikifeqh.ir/صفت_شافی @WikiFeqh
💢 ⁉️ در آیه 7 سوره آل عمران، آیا «الراسخون فی العلم» عطف بر الله است یا جمله ای مستقل می باشد؟ ✍️ آگاهی «راسخان در علم» از معنای متشابهات: در اینجا بحث مهمی در میان مفسران و دانشمندان دیده می‌شود که آیا «و الراسخون فی العلم» آغاز جمله مستقلی است و یا عطف بر «الا الله» می‌باشد، و به عبارت دیگر آیا معنای آیه این است که: «تاویل قرآن را جز خدا و راسخون در علم نمی‌دانند» و یا معنای آن این است که: «تاویل قرآن را فقط خدا می‌داند، اما راسخون در علم می‌گویند گرچه تاویل آیات متشابه را نمی‌دانیم، اما در برابر همه آنها تسلیم هستیم و همه از طرف پروردگار ما است». 👈 شواهد قائلین عالم بودن به مشتبهات: 🔹 طرفداران هر یک از این دو نظر برای اثبات عقیده خود شواهدی آورده‌اند. کسانی که «و الراسخون فی العلم» را عطف بر «الله» دانسته‌اند، می‌گویند: 1️⃣ اولا: بسیار بعید به نظر می‌رسد که در قرآن آیاتی باشد که اسرار آن را جز خدا نداند. مگر این آیات برای تربیت و هدایت مردم نازل نشده است؟ چگونه ممکن است حتی پیامبری که قرآن بر او نازل شده از معنا و تاویل آن بی خبر باشد؟ این درست به آن می‌ماند که شخصی کتابی بنویسد که مفهوم بعضی از جمله‌های آن را جز خودش هیچکس نداند! 2️⃣ ثانیا: همانطور که مرحوم طبرسی در مجمع البیان می‌گوید: هیچگاه در میان دانشمندان اسلام و مفسران قرآن دیده نشده است که از بحث درباره تفسیر آیه‌ای خودداری کنند و بگویند این آیه از آیاتی است که جز خدا معنای نهایی آن را نمی‌داند، بلکه دائما برای کشف اسرار و معانی قرآن همگی تلاش و کوشش داشته‌اند. 3️⃣ ثالثا: اگر منظور این باشد که راسخون در علم در برابر آنچه نمی‌دانند، تسلیم هستند مناسب تر این بود که گفته شود: راسخون در ایمان چنین هستند، زیرا راسخ در علم بودن متناسب با دانستن تاویل قرآن است نه با ندانستن و تسلیم بودن. 4️⃣ رابعا: روایات فراوانی که در تفسیر آیه نقل شده همگی تایید می‌کند که راسخون در علم، تاویل آیات قرآن را می‌دانند، بنابراین باید عطف بر کلمه «الله» باشد. 👈 شاهدی بر عالم نبودن راسخین در علم: ➖ تنها چیزی که در اینجا باقی می‌ماند این است که از جمله‌ای در خطبه «اشباح» (خطبه ۹۱) از نهج البلاغه استفاده می‌شود که راسخون در علم تاویل آیات را نمی‌دانند، و به عجز و ناتوانی خود معترف‌اند: «بدان راسخان در علم، کسانی هستند که اعتراف به عجز در برابر اسرار غیبی و آنچه از تفسیر آن عاجزند، آنان را از کاوش در پیرامون آنها بی نیاز ساخته است». ✅ لزوم توجیه معنی در نهج البلاغه: علاوه بر این که این جمله با بعضی از روایات که از خود آن حضرت نقل شده، که راسخون در علم را بر «الله» معطوف دانسته و آنها را آگاه از تاویل قرآن معرفی نموده، سازگار نیست، با دلایل فوق نیز تطبیق نمی‌کند، بنابراین باید این جمله از خطبه اشباح را چنان توجیه و تفسیر کرد که با مدارک دیگری که در دست ما است منافات نداشته باشد. 📎 📎 📎 📚 wikifeqh.ir/آیه_راسخین 🔘 👉 @wikifeqh
✍️ | خصوصیات قرائت حفص ✅ یگانه قرائتی که دارای سندی صحیح و با پشتوانه جمهور مسلمین استحکام‌ یافته، قرائت‌ حفص است. 💢 این قرائت در طی قرون پی در پی تا امروز هم‌واره میان‌ مسلمانان متداول بوده و هست و تداول آن به چند سبب بر می‌گردد: 1️⃣ سبب اول ▫️ در واقع، قرائت‌ حفص همان‌ قرائت عامه مسلمانان است،زیرا حفص و استاد او عاصم شدیدا به آن چه که با قرائت عامه و روایت صحیح و متواتر میان مسلمانان موافق بود، پای بند بودند. این‌ قرائت را عاصم از شیخ خود ابو عبد الرحمان سلمی و او از امام‌ امیرالمؤمنین‌(ع) اخذ کرده است و علی(ع) به هیچ قرائتی جز آن چه با نص اصلی وحی که میان مسلمانان‌ از پیامبر(ص) متواتر بوده، قرائت نمی‌کرده است. این قرائت را عاصم به شاگرد خود حفص آموخته است. 2️⃣ سبب دوم ▫️ عاصم در بین قراء، معروف به خصوصیات و خصلت‌هایی ممتاز بوده که‌ شخصیتی قابل توجه به او بخشیده است. وی ضابطی بی‌نهایت استوار و در اخذ قرآن از دیگران بسیار محتاط بوده است، لذا قرائت را از کسی غیر از ابو عبد الرحمان‌ سلمی که از علی(ع) فرا گرفته بود،اخذ نمی‌کرد و آن را بر زر بن حبیش که قرائت را از ابن مسعود آموخته بود، عرضه می‌کرد. 3️⃣ سبب سوم ▫️ از طرف دیگر،حفص که قرائت عاصم را در مناطق مختلف رواج داده به‌ انضباط و استواری شایسته‌ای معروف بود و از این جهت همه مسلمانان علاقه‌مند بودند تا قرائت عاصم را به خصوص از وی اخذ کنند. علاوه بر آن که حفص، اعلم‌ اصحاب عاصم نسبت‌ به قرائت او بوده و در حفظ و ضبط قرائت عاصم بر ابوبکر بن عیاش ، هم ردیف خود، پیشی گرفته بود . 4️⃣ سبب چهارم ▫️ علاوه بر آن اسناد حفص در نقل قرائت عاصم از علی امیرالمؤمنین(ع)، اسنادی صحیح و عالی است که در دیگر قرائت‌ها نظیر ندارد، زیرا: 👈 اولا عاصم قرائت را به طور کامل از احدی غیر از شیخ و استاد خود ابو عبد الرحمان سلمی اخذ نکرده که شخصیتی بزرگ و موجه به شمار می‌آمد و اگر عاصم این قرائت را بر دیگری عرضه کرده است، صرفا برای حصول اطمینان‌ بوده است. 👈 ثانیا هیچ گاه عاصم با استاد و شیخ خود ابو عبد الرحمان سلمی مخالفت‌ نورزید،زیرا یقین داشت آن چه را از او فرا گرفته، دقیقا همان است که او از علی(ع) فرا گرفته است. 👈 ثالثا عاصم، اختصاصا اسناد طلایی و عالی قرائت‌ خود را به ربیب خود حفص (حفص، فرزند همسر عاصم و در دامن وی پرورش یافته بود) منتقل کرده و نه به هیچ کس دیگر!و این فضیلت‌ بزرگی است که تنها حفص در بین‌ دیگر قراء، بدان ممتاز است. این همان شایستگی ویژه است که برای حفص فراهم‌ آمد تا مسلمانان به او روی آورند و تنها قرائت او را بپذیرند. 📎 📎 📎 📥 wikifeqh.ir/خصوصیات_قرائت_حفص 🔰 کانال ویکی‌فقه 🆔 @wikifeqh
✍️ | شیوه‌های تبلیغ 💢 در قرآن به شیوه‌ها و مباحث تبلیغ التفات شده است، از جمله: 1️⃣ یادآوری نعمت‌های الهی. مثل: [مائده/30] 2️⃣ بیدار کردن وجدان مخاطبان. مثل: [نساء/21] 3️⃣ توجه دادن به تجربه‌های تاریخی و سرنوشت پیشینیان. مثل: [روم/9] 4️⃣ تشویق (تبشیر) در کنار هشدار (انذار). مثل: [آل عمران/31] 5️⃣ بیدارسازی عقل و فطرت و واداشتن به تفکر. مثل: [واقعه/64-63] 6️⃣ بهره‌گیری از برهان و استدلال و جدال احسن و پند و اندرز نیکو. مثل: [نحل/125] 7️⃣ استفاده از تمثیل و تصویرسازی. مثل: [بقره/26] 8️⃣ معرفی الگو و الگوسازی. مثل: [احزاب/21] 9️⃣ القای تدریجی و توجه به ظرفیت مخاطب، در پذیرش و دریافت پیام. مثل: [اسراء/106] 📎 📎 📎 📥 wikifeqh.ir/تبلیغ 🔰 کانال ویکی‌فقه 🆔 @wikifeqh
✍️ | تأثیرات قرآن در بهداشت روانی 💢 هدف قرآن باز گردانیدن انسان به فطرت پاک و برگردانیدن قوانین ناقص بشری به قانون الهی است، و لذا قرآن، کتاب آموزش نظریه‌ای نیست که در تلاش چیره شدن بر طبیعت بوسیله اندیشه و نظر باشد، و زمینه را برای غلبه روح بر ماده فراهم کند. بلکه تلاش قرآن در آن است که ایمان را بر اساس هماهنگی میان محسوسات و معقولات بنا کند. 👈به عنوان نمونه برخی از نتایج تحقیقات انجام شده در باب تاثیرات آموزه‌های قرآن در بهداشت روانی فردی و اجتماعی عبارتند از : ✅ اعتقاد به معاد و تاثیر آن در تامین بهداشت روانی؛ ✅ دستور ازدواج و تشکیل خانواده و تاثیرات آن در آرامش فردی و سلامت محیط اجتماع؛ ✅ آیات قرآن در مورد محبت، صله رحم، بخشش به دیگران و تاثیرات مثبت آن در جامعه؛ ✅ ممنوعیت سوءظن، تجسس، تهمت، غیبت وتاثیرات آنها بر جامعه و فرد؛ ✅ تاثیر نماز بر آرامش روانی؛ ✅ دعوت قرآن به صبر و تاثیر آن در کاهش فشارهای روانی؛ ✅ دمیدن روح امید و ممنوعیت ناامیدی در قرآن و تاثیر آن به کاهش افسردگی؛ ✅ دعوت قرآن به توکل به خدا و تاثیر آن بر حل مشکلات و آرامش روانی؛ ✅ تاثیر یاد خدا در آرامش دل و رفع اضطراب و نگرانی؛ ✅ ممنوعیت خودکشی در قرآن و تاثیر آن در پایین آمدن آمار خودکشی در جوامع مذهبی؛ ✅ تاکید بر محبت به پدر و مادر و تاثیر آن در سلامت روانی خانواده؛ ✅ و ... 📎 📎 📎 📥 wikifeqh.ir/روانشناسی_قرآنی 🔰 کانال ویکی‌فقه 🆔 @wikifeqh
✍️ | ارزش‌های انسان در قرآن 💢 قرآن، انسان را مدح‌ها و ستایش‌ها کرده و هم مذمت‌ها و نکوهش‌ها نموده است. عالی‌ترین مدح‌ها و بزرگ‌ترین مذمت‌های قرآن درباره ی انسان است 💠 از نظر قرآن، انسان موجودی است که توانایی دارد جهان را مسخر خویش سازد و فرشتگان را به خدمت خویش بگمارد و هم می‌تواند به «اسفل سافلین» سقوط کند. این خود انسان است که باید درباره ی خود تصمیم بگیرد و سرنوشت نهایی خویش را تعیین نماید. ارزش‌های انسان در قرآن عبارتند از: 1️⃣ خلیفه الله 🔸انسان خلیفه خدا در زمین است. 🔹سوره بقره/آیه۳۰ و سوره انعام/آیه۱۶۵. 2️⃣ ظرفیت علمی 🔸ظرفیت علمی انسان بزرگترین ظرفیت‌هایی است که یک مخلوق ممکن است داشته باشد. 🔹سوره بقره/آیه۳۱-۳۳. 3️⃣ فطرت الهی 🔸او فطرتی خدا آشنا دارد؛ به خدای خویش در عمق وجدان خویش آگاهی دارد. همه ی انکارها و تردیدها، بیماری و انحراف‌هایی است از سرشت اصلی انسان. 🔹سوره اعراف/آیه۱۷۲ و سوره روم/آیه۴۳. 4️⃣ جسم و جان 🔸در سرشت انسان علاوه بر عناصر مادی که در جماد و گیاه و حیوان وجود دارد، عنصری ملکوتی و الهی وجود دارد. انسان ترکیبی است از طبیعت و ماوراء طبیعت، از ماده و معنی، از جسم و جان. 🔹سوره سجده/آیه۷-۹. 5️⃣ موجود برگزیده 🔸آفرینش انسان، آفرینش حساب شده است، تصادفی نیست. انسان موجودی انتخاب شده و برگزیده است. 🔹سوره طه/آیه۱۲۱. 6️⃣ آزادی 🔸او شخصیتی مستقل و آزاد دارد، امانتدار خداست، رسالت و مسئولیت دارد، از او خواسته شده است با کار و ابتکار خود زمین را آباد سازد و با انتخاب خود یکی از دو راه سعادت و شقاوت را اختیار کند. 🔹سوره احزاب/آیه۷۲ و سوره دهر/آیه۲ و ۳. 7️⃣ کرامت ذاتی 🔸او از یک کرامت ذاتی و شرافت ذاتی برخوردار است؛ خدا او را بر بسیاری از مخلوقات خویش برتری داده است. او آنگاه خویشتن واقعی خود را درک و احساس می‌کند که این کرامت و شرافت را در خود درک کند و خود را برتر از پستی‌ها و دنائت‌ها و اسارت‌ها و شهوت رانی‌ها بشمارد: 🔹سوره اسراء/آیه۷۰. 8️⃣ وجدان اخلاقی 🔸او از وجدانی اخلاقی برخوردار است: به حکم الهامی فطری، زشت و زیبا را درک می‌کند. 🔹سوره شمس/آیه۸ و ۹. و .... 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر، کلیک کنید. 📥 wikifeqh.ir/ویژگی‌های_انسان_در_قرآن 📎 📎 📎 🔰 کانال ویکی‌فقه 🆔 @wikifeqh
✍️ | امکان فهم قرآن 💢 آیاتی که بر امکان فهم قرآن و همه فهم بودن ظواهر قرآن حکایت می‌کند از جمله: 1️⃣ هادی و مبیّن بودن قرآن 🔹آیاتی که بیان کنندۀ هدایتگر بودن قرآن، بر همه‌ی افراد جامعه می‌باشد و قرآن را کتابی روشن و روشنگر و رحمت برای تمام بشریت معرفی می‌کند: 💠 «فَقَدْ جاءَکُمْ بَیِّنَةٌ مِنْ رَبِّکُمْ وَ هُدیً وَ رَحْمَةٌ ؛ اینک آیات و دلایل روشن از جانب پروردگارتان، و هدایت و رحمت برای شما آمد!» [انعام/۱۵۷] 💠 «وَ نَزَّلْنا عَلَیْکَ الْکِتابَ تِبْیاناً لِکُلِّ شَیْ‌ءٍ وَ هُدیً وَ رَحْمَةً وَ بُشْری‌ لِلْمُسْلِمِینَ ؛ و ما این کتاب را بر تو نازل کردیم که بیانگر همه چیز، و مایه هدایت و رحمت و بشارت برای مسلمانان است!» [نحل/۸۹] 2️⃣ تدبر در قرآن 🔹خدای سبحان همه انسانها را به اندیشیدن در قرآن و تعقّل در آیات آن و بهره‌مند شدن از معارف حیات‌بخش و انسانساز، دعوت کرده، و اعتراضات و توبیخ‌هایِ قرآن، نسبت به عدم تدبرِ مستقیمِ مردم حتی مشرک در محتوای قرآن، هرگونه شک و شبهه را از شخص سلیم‌النفس، زایل می‌کند: 💠 «أَ فَلا یَتَدَبَّرُونَ الْقُرْآنَ أَمْ عَلی‌ قُلُوبٍ أَقْفالُها؛ آیا آنها در قرآن تدبر نمی‌کنند، یا بر دلهایشان قفل نهاده شده است؟!» [محمد/۲۴] 3️⃣ مخاطب قراردادن عموم مردم 🔹قرآن برای مردم نازل شده و به زبان تودۀ مردمی از هر قشر و طبقه‌ای باشند، سخن می‌گوید؛ چراکه مسئولیت هدایت و تربیت تمام بشریت را تا روز قیامت برعهده دارد. مثل: 💠 «یا بَنِی إِسْرائِیل‌، یا بَنِی آدَم، ‌یا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْس‌، ‌یا أَیُّهَا النَّاس‌، یاأَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا، یا أَیُّهَا الَّذِینَ أُوتُوا الْکِتاب‌، یا أَیُّهَا الرَّسُول‌، یا أَیُّهَا النَّبِیُ‌ و...» ✅ این خطاب‌ها کراراً در آیات گوناگون ذکر شده و عموم مردم را مورد خطاب قرار داده‌ است؛ پس اگر قرآن برای عموم قابل فهم نباشد، لغویت لازم می‌آید. 🌐 جهت مطالعه‌ی بیشتر، کلیک کنید. 📥 wikifeqh.ir/فهم_قرآن 📎 📎 📎 🔰 کانال ویکی‌فقه 🆔 @wikifeqh