✅ #تفسیر 📜 #سوره_حمد / ۱۰ 💐 حقیقت #رحمت رحمت به معنای انعام و احسان از روی مهروزی و محبت است. 🔆 «وَ رَحْمَتی‏ وَسِعَتْ کُلَّ شَیْ‏ء» (سوره مبارکه اعراف، آیه شریفه ۱۵۶). شیء مساوق وجود و هستی است و رحمت الهی هر شیئی را در بر گرفته است. هر شیئی مشمول #احسان_محبت_آمیز_الهی قرار گرفته است، بلکه اصل وجود و کمالش آیه رحمت و نگاه مهربانانه ذات اقدس اله است. 🔆 خداوند رحمت را بر خود حتمى فرموده است، «کَتَبَ رَبُّکُمْ عَلى نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ» (سوره مبارکه انعام، آیه شریفه ۵۴) و در رحمت و اعطای محبت آمیز هرگز چیزی به او نمی رسد، «وَ أَنْتَ أَرْحَمُ الرّاحِمِینَ» (سوره مبارکه اعراف، آیه شریفه ۱۵۱ و سوره مبارکه انبیاء، آیه شریفه ۸۳)، «وَ هُوَ أَرْحَمُ الرّاحِمِینَ» (سوره مبارکه یوسف، آیه شریفه ۶۴ و ۹۲). 🔆 نسبت به انسان نیز اصل ایجاد انسان، فراهم کردن اسباب زندگی و بندگی -مانند زمین و آسمان و ارسال رسل و انزال کتب- ، بلکه هر لحظه #وجود و #کمال هر انسانی ناشی از رحمت الهی و نگاه #محبت_آمیز او به انسان است. 🔆 رحمت الهی همواره امتنانی و منّت خداوند -تبارک و تعالی- به بندگان است، اما با لحاظ خاصّی رحمت را به #امتنانی و #وجوبی تقسیم می کنند. رحمت امتنانی، رحمت افاضه شده قبل از عمل است و این رحمت است که «وسعت کلّ شیء» (سوره مبارکه اعراف، آیه شریفه ۱۵۶). رحمت وجوبی، رحمتی است که ذات باری تعالی بر خود واجب کرده و به متقین و محسنین بر اساس اعمالشان وعده داده شده است؛ «فسأکتبها للّذین یتّقون» (سوره مبارکه اعراف، آیه شریفه ۱۵۶) و «انّ رحمةَ الله قریب من المحسنین» (سوره مبارکه اعراف، آیه شریفه ۵۶). روشن این وعده نیز امتنان الهی بر متقین و محسنین است. 🆔 https://eitaa.com/yaddashhayetalabegi

✅ #تفسیر 📜 #سوره_حمد / ۱۱ 💐 تفاوت #الرحمن و #الرحیم 🖋 در مورد «الرحمن» و «الرحیم» اقوال مختلفی وجود دارد. برخی «الرحمن» را عَلَم برای «الله» می دانند. (قاموس القرآن، ج۳، ص۷۵) برخی «الرحمن» و «الرحیم» را به یک معنا دانسته اند. (الصحاح، ج۵، ص۱۹۲۹) برخی هر دو را صیغه مبالغه معرفی کرده اند. (النهایه، ج۲، ص۲۱۰). برخی نیز «الرحمن» را صیغه مبالغه و دال بر کثرت و «الرحیم» را صفت مشبهه و دال بر ثبوت می دانند. از این رو چنین مناسب دیده اند که «الرحمن» اشاره به #رحمت_عام و امتنانی الهی باشد که توقفی بر عمل و درخواست ندارد و شامل همه موجودات می شود. اما "الرحیم" اشاره به #رحمت_خاص که پاداش اعمال است، دارد. غیر از ادعای صیغه مبالغه بودن «الرحمن» و صفت مشبهه بودن «الرحیم» این #ادله را برای تفاوت «الرحمن» و «الرحیم» در اشاره به رحمت عام و رحمت خاص می توان بیان کرد: 1⃣ «الرحمن» همواره در قرآن به صورت مطلق آمده است که نشانه عمومیت آنست، در حالی که "رحیم"گاهی به صورت مقید ذکر شده که دلیل بر خصوصیت آن است مانند «وَ کانَ بِالْمُؤْمِنِینَ رَحِیماً» (سوره مبارکه احزاب، آیه شریفه۴۳). 2⃣ در روایتی از امام صادق -علیه الصلاه و السلام- آمده است «و اللّه اله کل شیء، الرحمن بجمیع خلقه، الرحیم بالمؤمنین خاصه» (الکافی، ج۱، ص۱۱۴). 3⃣ «الرحمن» از اسماء مختص خداوند است و در مورد غیر او به کار نمی رود، در حالی که رحیم صفتی است که هم در مورد خدا و هم در مورد بندگان استعمال می شود. 📚 بنابر این تفاوت امام الطائفه سیدنا الخمینی -قدّس الله روحه القدّوسی- می فرماید : «فانّ مقام «الرحمانیة» هی مقام بسط الوجود؛ و مقام «الرحیمیة» الّتی هی مقام بسط کمال الوجود من ذاک المقام؛ ... ‏‏فبحقیقة الرحمانیة افاض الوجود علی الماهیّات المعدومة و الهیاکل الهالکة؛ و بحقیقة الرحیمیة هدی کلًا صراطه المستقیم، و کان بروز سلطنة الرحیمیة و طلوع دولتها فی النشاة الآخرة اکثر».‏ 🆔 https://eitaa.com/yaddashhayetalabegi

✅ #تفسیر 📜 #سوره_حمد / ۱۲ 💐 سبقت رحمت بر غضب بلکه رحمت بودن غضب 🖋 شروع با «بسم الله الرحمن الرحیم» می تواند اشاره به این نکته داشته باشد که اساس ذات، صفات و افعال الهی بر رحمت واسعه است و مجازات و غضب به دلایل عارضی، بلکه ناشی از همین رحمت است. اهل بیت عصمت و طهارت -علیهم الصلاه و السلام- و انسانهای مقرب درگاه الهی نیز -که متخلق به اخلاق الهی هستند- افعالشان بر پایه رحمت و محبت بنا شده است. در دعاهای شریف عرفه و جوشن کبیر آمده است «یا من سبقت رحمتُه غضبَه». (ای کسی که رحمتش بر غضبش مقدم شده است). همچنین در دعای 16 صحیفه مبارکه سجادیه آمده است «أَنْتَ الَّذِي تَسْعَى‏ رَحْمَتُهُ‏ أَمَامَ غَضَبِهِ». (تو کسی هستی که رحمتش جلوی غضبش حرکت می کند). 💐سبقت زمانی می تواند مراد از سبقت رحمت بر غضب، سبقت زمانی باشد، چرا که در ابتدا و با اصل وجود و اعطای کمال، سراسر حقیقت بندگان غرق در رحمت الهی است. غضب ناشی از عواملی است که بعدها محقق می شود. همانطور که از وجود مقدس امام باقر -علیه الصلاه و السلام- نقل شده است : «وَ كَتَبَ عَلى‏ نَفْسِهِ الرَّحْمَةَ فَسَبَقَتْ قَبْلَ الْغَضَبِ ... فَلَيْسَ يَبْتَدِئُ الْعِبَادَ بِالْغَضَبِ قَبْلَ أَنْ يُغْضِبُوهُ». («بر خودش رحمت را واجب کرد» پس رحمت از غضب سبقت گرفت ... در تعامل با بندگان با برخورد غضب آلود آغاز نکرد قبل از این که آنها او را خشمگین کنند). 💐 سبقت ذاتی بر عرضی می تواند مراد از سبقت رحمت بر غضب، سبقت ذاتی بر عرضی باشد. رحمت ناشی از ذات الهی است و ذات الهی متصف به رحمت و عین رحمت است و غضب عارضی و ناشی از اعمال بندگان و عدم قابلیت دریافت رحمت الهی در اعیان است. 💐 غضب، ناشی از رحمت است از سویی غضب الهی ناشی از ذات الهی است که عین رحمت است و در نتیجه غضب نیز معلول رحمت و مشوب به رحمت است ... . (این مبحث ادامه دارد). 🆔 https://eitaa.com/yaddashhayetalabegi

✅ #تفسیر 📜 #سوره_حمد / ۱۳ 💐 غضب، رحمت است #رحمت صفت ذاتی باری تعالی و عین ذات باری تعالی است و هر فعلی که از این ذات متّصف به رحمت صادر می شود، ناچار صادر شده از صفت رحمت است. از سویی #غضب الهی ناشی از ذات الهی است که عین رحمت است و در نتیجه غضب نیز معلول رحمت و مشوب به رحمت است. 💐 مناشی غضب گاهی منشأ غضب، #احساس است. به عنوان مثال شخصی به ما ضرری می رساند و احساس خشم و انتقام برای تشفّی خاطر و خالی کردن عصبانیّت خود به ما دست می دهد. اما گاهی منشأ غضب، #عقلانی است. به عنوان مثال مفسد فی الارض به مجازات می رسد تا نظام از اختلال و هرج و مرج حفظ شود. 💐 منشا غضب الهی غضب ناشی از احساس از ساحت باری -تعالی- به دور است و این ذات اقدس از ضرر مجرمین و نفع محسنین مبرّا است؛ همانطور که رحمت الهی از نوع تاثّر و انفعال نفسانی نیست، بلکه رحمت عقلی و از نوع افاضه کمال به ناقصی است که مستعدّ دریافت آن کمال است. (ر.ک. المیزان، علامه طباطبایی، ج۱۲، ص۸۶). غضب الهی گاهی رحمت برای خود #شخص مورد غضب است، از آن جهت که سبب نیل او به کمال می شود، شبیه تنبیه پدر که موجب تربیت فرزند می شود، یا مانع از افزایش عذاب او می شود، مثل اعدام فرد مُفسِد که جلوی گناهان بعدی او را می گیرد، یا آن عذاب او را تطهیر می کند، مثل جهنّم که با تطهیر برخی از پلیدی ها، افراد را مستعدّ حضور در بهشت الهی می کند. (معاد از دیدگاه امام خمینی ره، ص۲۸۹) غضب گاهی رحمت برای #جامعه است، مثل این که برای آلوده نشدن دیگران، فرد بیمار قرنطینه می شود. این نکته همان مطلبی است که در سخن حضرت نوح -علی نبینا و آله و علیه الصلاه و السلام- به خداوند -تبارک و تعالی- آمده است. «وَ قالَ نُوحٌ رَبِّ لا تَذَر عَلَی الارضِ مِنَ الکافِرِینَ دَیَّاراً‏‏،‏‏ انَّکَ ان تَذَرهُم یُضِلُّوا عِبادَکَ وَ لا یَلِدُوا الَّا فاجِراً کَفَّاراً‏‏». (سوره مبارکه نوح، آیه شریفه ۲۶ و ۲۷). از سویی باید به این نکته توجّه داشت که عذابها #نتیجه_اعمال خود انسان است و این انسان است که با اعمال خود راهی جز مجازات برای خود باقی نگذاشته است. «لا تَعْتَذِرُوا الْيَوْمَ إِنَّما تُجْزَوْنَ ما كُنْتُمْ تَعْمَلُونَ» (سوره مبارکه التحريم، آیه شریفه۷). 💐 خلاصه آن که : هر بلایی کز تو آید، رحمتی‌ست هر که را فقری دهی، آن دولتی‌ست گندمم را ریختی، تا زر دهی رشته‌ام بردی، که تا گوهر دهی 🆔 @y_talabegi

✅ #تفسیر شرح مختصر آیه شریفه «بسم الله الرحمن الرحیم» قسمت اول : 🖋 اهمیت این ذکر شریف 🖋 تعلق «بسم الله» به فعل مدنظر تلاوت کننده 🖋 تقسیم اسم به لفظی و عینی 🎙 #صوتی 🆔 @y_talabegi

✅ #تفسیر شرح مختصر آیه شریفه «بسم الله الرحمن الرحیم» قسمت دوم : 🖋 تقسیم اسم عینی به ذاتی و فعلی 🖋 محتملات نه گانه در معنای "بسم الله" 🎙 #صوتی 🆔 @y_talabegi

✅ #تفسیر شرح مختصر آیه شریفه «بسم الله الرحمن الرحیم» قسمت سوم : 🖋 مراد از "الله" 🖋 وجه ترجیح رحمت بر دیگر صفات کمالی 🖋 معنای رحمت و تفاوت الرحمن و الرحیم 🎙 #صوتی 🆔 @y_talabegi

✅ #تفسیر شرح آیه شریفه "بسم الله الرحمن الرحیم" 🖋 اهمیت این ذکر شریف 🖋 تعلق «بسم الله» به فعل مدنظر تلاوت کننده 🖋 تقسیم اسم به لفظی و عینی 🖋 تقسیم اسم عینی به ذاتی و فعلی 🖋 محتملات نه گانه در معنای "بسم الله" 🖋 مراد از "الله" 🖋 وجه ترجیح رحمت بر دیگر صفات کمالی 🖋 معنای رحمت و تفاوت الرحمن و الرحیم @y_talabegi

✅ شرح مختصری از معارف "تسبیحات اربعه" 🌹 به بهانه سخن از کلمه شریفه "لا اله الا الله" ذیل مفهوم حصر در کفایه. 🎙 #صوتی #تفسیر @y_talabegi

✅ #تفسیر شرح مختصر آیه شریفه «الحمدلله ربّ العالمین» قسمت اول : 🖋 اهمیت ذکر شریف #الحمدلله و معنای آن 🖋 دلیل اختصاص حمد به "الله" 🖋 اثر اعتقاد به این آیه شریفه 🔺 شرح آیه شریفه "بسم الله الرحمن الرحیم" در : https://eitaa.com/y_talabegi/729 🎙 #صوتی @y_talabegi

✅ #تفسیر 📜 #سوره_حمد / ۱۴ ❇️ الحمدلله ربّ العالمین 💐 اهمیّت حمد الهی طبق مفاد روایات مبارک از خزائن علم الهی وجودات مقدس معصومین –علیهم الصلاه و السلام-، بنای اسلام بر تسبیحات اربعه، یعنی سبحان الله، الحمدلله، لا اله الا الله و الله اکبر است و از این رو عرش، بیت المعمور و کعبه همگی مربع هستند. (کافی، ج۲، ص۵۰۳ و ۵۰۴). از سویی وارد شده است که حمد الهی محبوبترین اعمال نزد خداوند است. دعای جامعی است که خداوند –تبارک و تعالی- آن را می شنود. دعایی که با تحمید شروع نشود، ابتر است، بلکه هر کاری بدون آن، ابتر و بی سرانجام است. (علل الشرائع، ج2، ص398). 💐 معنای حمد حمد به معنای ثناء و ستایش است. ستایش برای کمال اختیاری یا کار نیک اختیاری است، هر چند روشن است که کار نیک، ناشی از کمال ذاتی شیء است و از کمال ذاتی سر می زند. 💐 تفاوت حمد با مدح مدح -در مقابل ذم- اعمّ از حمد است و برای کمال یا کار نیک غیر اختیاری نیز به کار می رود، به عنوان مثال زیبایی یک گوهر مورد مدح قرار می گیرد، اما «حمد» نمی شود. 💐 تفاوت حمد با شکر شکر به معنای سپاس است و مخصوص مواردی است که احسان و فعل یک شخص با میل و اراده او برای انتفاع غیر باشد. بنابراین در صدق شکر، وصول اثر به غیر نقش دارد، در حالی که این شرط در «حمد» وجود ندارد. 💐 «ال» در الحمد «الف و لام» در آیه شریفه ظهور در «ال» جنس دارد و اشاره به طبیعت حمد دارد که در تمام مصادیقِ حمد محقّق است. اگر «ال» برای استغراق باشد، مستقیم اشاره به تمام مصادیق حمد دارد. از وجود مقدس امام باقر ع نقل شده است که ذکر شریف «الحمدلله» بر زبان جاری ساختند و فرمودند : «چیزی را ترک نکردم و باقی نگذاشتم. همه انواع حمدها را برای خداوند –عزّ و جلّ- قرار دادم و حمدی نیست مگر این که داخل در آن چیزی است که گفتم». پس حمد بر قدرت، حمد بر علم، حمد بر حکمت، حمد بر عزت، حمد بر هر لطف و رحمتی داخل در ذکر شریف «الحمدلله» است و تمام حمدها را در بر می گیرد. 💐 «لام» در لله «لام» در «لله»، ظهور در «لام» اختصاص یا ملکیت دارد و انحصار جنس حمد یا تمام افراد حمد به ذات اقدس الهی را افاده می کند که در ادامه شرح آن خواهد آمد. 💐 اختصاص حمد به «الله» بیان شد حمد به معنای ستایش برای کمال اختیاری یا فعلِ حَسَنِ اختیاری است. آیه شریفه، ستایش را مختص به «الله» معرفی می کند. معنایش این است که کمال اختیاری و فعل کمالی اختیاری که شایسته حمد و ستایش است، مخصوص «الله» -تبارک و تعالی- است و غیر او کمال یا فعل اختیاری ندارند. غیر او فاقد کمالی است که او را شایسته حمد کند و الا حصر حمد برای خداوند –تبارک و تعالی- صحیح نبود. 🔺 ادامه : 👇🏻 @y_talabegi