هدایت شده از یک آیه در روز
.
2️⃣ «لِكُلِّ امْرِئٍ مِنْهُمْ يَوْمَئِذٍ شَأْنٌ يُغْنِيهِ»
اگرچه در این آیه از فرار هر شخصی، از نزدیکترین نزدیکانش سخن گفته است؛ اما آیات دیگری و نیز روایات فراوانی داریم که بهوضوح دلالت دارد که برخی افراد هستند که به دیگران توجه دارند. به نظر که نمونه بارز ایشان پیامبر اکرم ص است که چنانکه در حدیث ۶ اشاره شد در روایات فراوانی که از شیعه و سنی و در آن واویلایی که هرکس فریاد میزند «نفسی، نفسی» (خودم؛ خودم)، ایشان فریاد میزند (أمتی، أمتی).
چگونه بین این آیه و آن آیات و روایات میتوان جمع کرد؟
🌴الف. قیامت مواقف متعددی دارد؛ و این آیات و روایات ناظر به مواقف مختلفاند.
مثلا:
🌿الف.۱. این موقف یک عمومیتی نسبت به همه دارد اما در مواقف بعدی حال و روز افراد تفاوت میکند؛ و مثلا موقف گفتگوی اصحاب اعراف:
«وَ نادى أَصْحابُ الْأَعْرافِ رِجالاً يَعْرِفُونَهُمْ بِسيماهُمْ قالُوا ما أَغْنى عَنْكُمْ جَمْعُكُمْ وَ ما كُنْتُمْ تَسْتَكْبِرُون؛ أَ هؤُلاءِ الَّذينَ أَقْسَمْتُمْ لا يَنالُهُمُ اللَّهُ بِرَحْمَةٍ ادْخُلُوا الْجَنَّةَ لا خَوْفٌ عَلَيْكُمْ وَ لا أَنْتُمْ تَحْزَنُون» (اعراف/47-48).
🌿الف.۲. در این موقف چناناند که هیچ توجهی به غیر ندارند؛ اما در مواقفی حساب و کتابشان چنان به هم گره خورده که بناچار با همدیگر بحث میکنند؛ همچون آیات زیر:
«إِذْ تَبَرَّأَ الَّذينَ اتُّبِعُوا مِنَ الَّذينَ اتَّبَعُوا وَ رَأَوُا الْعَذابَ وَ تَقَطَّعَتْ بِهِمُ الْأَسْبابُ؛ وَ قالَ الَّذينَ اتَّبَعُوا لَوْ أَنَّ لَنا كَرَّةً فَنَتَبَرَّأَ مِنْهُمْ كَما تَبَرَّؤُا مِنَّا كَذلِكَ يُريهِمُ اللَّهُ أَعْمالَهُمْ حَسَراتٍ عَلَيْهِمْ وَ ما هُمْ بِخارِجينَ مِنَ النَّار» (بقره/۱۶۶-۱۶۷).
🌿الف.۳. ...
🌴ب. برخی از انسانها به مقام مخلَصین میرسند؛ اینان در واقع تمام مراتب عالم را در همین دنیا درنوردیدند و پیش از اینکه به مرگ طبیعی بمیرند به مرگ ارادی وارد عوالم برتر شدهاند؛ و عملا عرصه قیامت را پیشاپیش درنوردیدهاندن و از این رو وقتی همه را در محضر احضار میکنند، اینان فوق محشرند و در زمره احضارشدگان قرار نمیگیرند:
«فَإِنَّهُمْ لَمُحْضَرُون؛ إِلاَّ عِبادَ اللَّهِ الْمُخْلَصين» (صافات/۱۲۷-۱۲۸)
و از این رو، اضطراب و ترس و دلمشغولیای که شامل حال عموم میشود، شامل اینان نمیشود، چنانکه از قبل بدیشان وعده داده شده که هیچ ترس و نگرانیای نخواهند داشت:
«أَلا إِنَّ أَوْلِياءَ اللَّهِ لا خَوْفٌ عَلَيْهِمْ وَ لا هُمْ يَحْزَنُون» (یونس/۶۲)؛
«الْأَخِلاَّءُ يَوْمَئِذٍ بَعْضُهُمْ لِبَعْضٍ عَدُوٌّ إِلاَّ الْمُتَّقين؛ يا عِبادِ لا خَوْفٌ عَلَيْكُمُ الْيَوْمَ وَ لا أَنْتُمْ تَحْزَنُون» (زخرف/۶۷-۶۸).
🌴ج. در قیامت همه مشغول خویشاند؛ اما برخی از افراد زندگیشان در دنیا به نحوی بوده که لازمه این مشغولیتشان به خود، توجه و امداد نسبت به دیگران است؛ که این میتواند عاملی داشته باشد، مانند:
🌿ج.۱. چنان اهل معروف و کار خیر در حق دیگران بودهاند؛ که همین چنان در وجود آنها راسخ شده، که در قیامت تجلی میکند (احادیث۷.الف تا ۷.ج)
🌿ج.۲. حقی از جانب دیگران بر آنهاست؛ و این حق موجب میشود که وقتی به خود مشغول شوند ادای آن حق برعهدهشان بیاید و از این باب، به دیگران توجه کنند (حدیث۷.د)
🌿ج.۳. به خاطر هدایتگریای که نسبت به دیگران داشتهاند به مقام شفاعت میرسند؛ و شفاعت کردن آنان در حق دیگران، از جنس شفاعت رهبری است که بازتاب عمل خودشان است؛ نه امری خارج از وجودشان؛ از این رو هرکسی با امام خویش محشور میشود: «يَوْمَ نَدْعُوا كُلَّ أُناسٍ بِإِمامِهِمْ» (اسراء/۷۱)؛
که به این معنا، نهتنها دعوتکنندگان به سوی حق، بلکه امامان باطل نیز نوعی شفاعتگری برای وارد کردن پیروان خود به جهنم دارند؛ چنانکه خداوند در مورد فرعون میفرماید:
«يَقْدُمُ قَوْمَهُ يَوْمَ الْقِيامَةِ فَأَوْرَدَهُمُ النَّارَ» (هود/۹۸)
🌴د. ...
@yekaye
#عبس_36
☀️۱) از انسبنمالک روایت شده است که از پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) دربارهی آیه: «وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ» پرسیدم.
فرمود: «ای انس! آن، چهرههای ما فرزندان عبدالمطلّب است، من و علی (علیه السلام) و حمزه (رحمة الله علیه) و جعفر (رحمة الله علیه) و حسن (علیه السلام) و حسین (علیه السلام) و فاطمه (سلام الله علیها)؛ از قبرهایمان بیرون میآییم درحالیکه نور چهرهی ما در روز قیامت مانند آفتاب نیمروز است. خداوند میفرماید: وُجُوهٌ یَوْمَئِذٍ مُسْفِرَةٌ یعنی با نور در صحنهی قیامت روشنایی میدهد....
📚شواهد التنزيل لقواعد التفضيل، ج2، ص423
ادامه این حدیث ذیل آیه بعد خواهد آمد.
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️۲) الف. ابان بن تغلب روایت کرده است که امام صادق ع فرمودند:
همانا خداوند شیعیان ما را روز قیامت علیرغم گناهان و عیوبی که دارند [که بابت آنها در جای خود باید جوابگو باشند] برمیانگیزاند در حالی که چهرههایشان روشن و شرمگاههایشان پوشیده، و از هر ترس و هراسی ایمناند؛ راه برایشان هموار گردیده و شداید از ایشان رخت بربسته، بر مرکبهایی یاقوتنشان سوارند و همچنان در بهشت رهسپارند و بند کفشهایی از نور دارند که میدرخشد؛ سفرهها برایشان پهن شده و در حال خوردناند در حالی که مردم در حال حساب پس دادناند؛ و این همان سخن خداود تبارک و تعالی است که فرمود: البته كسانى كه از ما براى آنها نيكى رقم خروده، آنان از آن آتش به دور نگاه داشته خواهند بود؛ آنها اندك صداى آن را هم نمىشنوند و در آنچه جانهايشان بدان ميل كند جاودانند» (انبیاء/۱۰۱-۱۰۲).
📚المحاسن، ج1، ص179؛
📚تأويل الآيات الظاهرة، ص324 ؛
📚البرهان في تفسير القرآن، ج3، ص842
✅در روایت فوق که از طریق برقی روایت شده چنانکه مشاهده میشود تعبیر «مُبْيَضَّةً وُجُوهُهُمْ» آمده است و به همین صورت در شرح الأخبار في فضائل الأئمة الأطهار عليهم السلام (ج3، ص442) از امام باقر ع نیز روایت شده است.
اما این روایت را برخی دیگر از علما از طریق شیخ صدوق نیز از جمیل بن دراج روایت کردهاند که در نقل تفسیر البرهان از شیخ، تعبیر «مسفرة وُجُوهُهُمْ» است که کاملا با این آیه تناسب دارد؛ هرچند در نقل تاویل الآیات از شیخ، این تعبیر به صورت «مُنْتَضَرةً وُجُوهُهُمْ» آمده است.
شبیه این مطلب در گفتگویی بین سماعة و امام صادق ع نیز آمده است:
☀️ب. سماعه بن مهران روایت کرده است که:
امام صادق ع به من فرمودند: سماعه! محبتت به برادران [دینی] ات چگونه است؟
گفتم: فدایت شوم! به خدا سوگند که آنان را دوست دارم و بدانان مودت میورزم.
فرمود: سماعه! اگر دیدی که مردی نسبت به برادران [دینی] اش محبت شدید دارد بدان که در دینش هم همین طور است. سماعه! همانا خداوند شیعیان ما را روز قیامت علیرغم عیوبی که در آنهاست و گناهانی که دارند [که بابت آنها در جای خود باید جوابگو باشند] برمیانگیزاند در حالی که چهرههایشان روشن و شرمگاههایشان پوشیده، و از هر ترس و هراسی ایمناند؛ راه برایشان هموار گردیده و شداید از ایشان رخت بربسته، مردم ناراحتند و آنان ناراحت نیستند، مردم به فزع درآمدهاند و آنان احساس فزع نکنند؛ و این همان سخن خداوند متعال است که فرمود: «و آنها در آن روز از فزع در امانند» (نمل/۸۹).
📚شرح الأخبار في فضائل الأئمة الأطهار عليهم السلام، ج3، ص436
✅شبیه این مطلب احادیث دیگری از سایر اهل بیت ع نیز آمده است؛ مثلا
📚از رسول الله ص در المحاسن (ج1، ص179) ،
📚از امیرالمومنین ع در قرب الإسناد (ص102) ،
📚از امام باقر ع در بشارة المصطفى لشيعة المرتضى (ص47) .
در اینجا فقط یک مورد دیگر که توسط تعدادی از امامان روایت شده است تقدیم میشود:
☀️ج. امام صادق ع از پدرشان از جدشان روایت کردهاند که:
رسول الله ص به علی ع فرمودند: یا علی! همانا امتم در گِ برایم متمثل شدند و من ارواح کوچک و بزرگشان را پیش از اینکه اجسادشان آفریده شود دیدم؛ و من بر تو و شیعیانت عبور کردم و برایتان استغفار نمودم.
علی ع فرمود: یا رسول الله ص! در مورد آنها باز هم برایم بگو!
فرمود: باشد علی جان! تو و شیعیانت از قبرهایتان بیرون میآیید در حالی که چهرههایتان همچون ماه شب چهارده است و شداید از شما رخت بربسته و غمها از شما رفته است؛ تحت سایه عرش سایه میگیرید؛ مردم میترسند و نمیترسید و مردم ناراحتند و ناراحت نیستید؛ و برای شما سفرهای پهن میشود در حالی که مردم مشغول حساب و کتابشاناند.
📚فضائل الشيعة، ص31
@yekaye
👇سند و متن احادیث فوق👉
هدایت شده از یک آیه در روز
🌹میلاد امام زین العابدین بر همگان مبارک باد🌹
☀️۳) الف. از امام صادق ع از پدرشان از جدشان از رسول الله ص روایت شده که فرمودند:
خداوند روز قیامت بندگانی را برمیانگیزاند که نور در چهرههایشان موج میزند، بر آنان لباسی از نور است، روی منبرهایی از نور، به دستشان عصایی از نور، در سمت راست و چپ عرش، به منزله پیامبران در حالی که پیامبر نیستند؛ و به منزله شهدا در حالی که شهید نیستند.
شخصی برخاست و گفت: یا رسول الله ص! من از آنهایم؟
فرمود: خیر.
شخص دیگری برخاست و گفت: یا رسول الله ص! من از آنهایم؟
فرمود: خیر.
گفت: آنان کیستند یا رسول الله؟
حضرت دست بر شانه علی ع گذاشت و فرمود: این و شیعیانش.
📚قرب الإسناد، ص102
☀️ب. از رسول الله ص روایت شده که فرمودند:
در سمت راست عرش جماعتی هستند بر منبرهایی از نور که چهرههایشان نورانی است، پیامبران و شهدا به حال آنان غبطه میخورند در حالی که نه از پیامبرانند و نه از شهدا.
ابوبکر گفت: یا رسول الله ص! آنان کیستند؟ حضرت پاسخی نداد.
عمر گفت: آنان کیستند یا رسول الله ص؟ حضرت پاسخی نداد.
علی ع گفت: آنان کیستند یا رسول الله؟
حضرت فرمود: آنان شیعیان تو هستند و تو امامشان هستی.
📚الأصول الستة عشر، ص315
☀️ج. از ابن عباس روایت شده که رسول الله ص فرمود: محبت علی ع بدیها را میبلعد و از بین میبرد چنانکه آتش هیزم را میبلعد.
و از عامر جُهَنی روایت شده که رسول الله ص وارد مسجد شدند در حالی که ما در گوشهای از مسجد نشسته بودیم و در میانمان ابوبکر و عمر و عثمان و علی ع بودند. پیامبر ص آمدند و همان سمتی که علی ع بود، نشستند؛ نگاهی به چپ و راست انداختند و فرمودند:
در سمت راست عرش و در سمت چپ عرش، مردانی هستند بر منبرهایی از نور، که نور در چهرههایشان موج میزند.
ابوبکر برخاست و گفت: پدر و مادرم فدایت یا رسول الله ص! من از آنهایم؟ فرمود: بنشین.
سپس عمر برخاست و مثل همین را گفت و پیامبر ص فرمود: بنشین.
ابن مسعود که چنین دید برخاست و کاملا ایستاد و گفت: پدر و مادرم فدایت یا رسول الله ص! آنها را برایمان توصیف کنید که آنها را از روی وصفشان بشناسیم
حضرت بر شانه علی ع زد و فرمود: این شیعیانش؛ آناناند که رستگارانند.
📚فضائل الشيعة، ص12-13
☀️د. از امام صادق ع از پدرشان از جدشان از رسول الله ص روایت شده که فرمودند:
چون روز قیامت شود جماعتی را میآورند، برمنبرهایی از نور که چهرههایشان میدرخشد همچون ماه شب چهارده؛ و اولین و آخرین به حال آنان غبطه میخورند. سپس ساکت شدند و سه بار این کلام را تکرار کردند.
عمر گفت: پدر و مادرم فدایت! آیا آنان شهدایند؟
فرمود: آنان شهدایند؛ و نه آن شهدایی که گمان میکنید.
گفت: آنان اوصیائند؟
فرمود: آنان اوصیائند؛ و نه آن اوصیائی که گمان میکنید.
گفت: آنان از اهل آسمانند یا از اهل زمین؟
فرمود: آنان از اهل زمیناند.
گفت: به من خبر دهید که آنان کیستند؟
حضرت با دست اشارهای به حضرت علی ع کرد و فرمود: این و شیعیانش؛ کسی نیست که بغض او را به دل داشته باشد در میان قریش، مگر اهل قتل و زنا باشد؛ و در میان انصار، مگر یهودی باشد؛ و در میان عرب، مگر حرامزاده باشد؛ و در میان سایر مردم، مگر شقاوتمند باشد. ای عمر! دروغ میگوید کسی که گمان میکند مرا دوست دارد و از علی ع بدش میآید.
📚فضائل الشيعة، ص30
☀️ه. از امام باقر ع روایت شده که رسول الله ص فرمودند:
روز قیامت جماعتی را میآورند که لباسهایی که بر تن دارند از نور است و چهرههایشان پر از نور است؛ به آثار سجود شناخته میشوند، از یکایک صفوف می گذرند تا در پیشگاه پروردگار عالمین قرار میگیرند و پیامبران و فرشتگان و شهدا و صالحان به حال آنان غبطه میخورند.
عمر گفت: یا رسول الله! اینان چه کسانیاند که پیامبران و فرشتگان و شهدا و صالحان به حال آنان غبطه میخورند.
فرمود: اینان شیعیان مایند و علی ع امامشان است.
📚فضائل الشيعة، ص31
@yekaye
👇سند و متن احادیث فوق👉
☀️۵) الف. از امام باقر ع روایت شده است که:
رسول الله ص فرمودند: همانا بر سمت راست عرش جماعتی هستند که چهراههایشان نورانی است بر منابری از نور که پیامبران به حال آنان غبطه میخورند در حالی که پیامبر و شهید نیستند.
گفتند: ای پیامبر خدا! و چه چیزی مایه قرب بیشتر آنان به خدا شده است در حالی که از پیامبران و شهدا نیستند؟
فرمودند: آنان شیعیان علی ع هستند و علی ع امامشان است.
☀️ب. این حدیث با سند دیگری هم آمده با این عبارت که فرمودند: پیامبران و رسولان به حال آنان غبطه میخورند.
گفته شد: چقدر منزلت اینان عظیم است!
فرمودند: اینان به خدا سوگند شیعیان علی ع هستند و او امامشان است.
📚المحاسن، ج1، ص181-182
☀️ج. و در حدیث دیگری امام صادق ع روایت کردهاند که:
رسول الله ص فرمودند: در دست راست خدا – و خداوند هر دو دستش راست است- و در سمت راست عرش جماعتی هستند که چهراههایشان از نور است؛ لباسهایشان از نور است؛ بر کرسیهایی از نور.
علی ع گفت: یا رسول الله ص! اینان چهکسانیاند؟
فرمود: شیعیان ما؛ و تو امامشان هستی.
📚قرب الإسناد، ص61
👈سند و متن کامل احادیث فوق👉
@yekaye
☀️۶) از امام حسن عسکری روایت شده است که امیرالمومنین ع فرمودند:
هرکس از شیعیان ما که عالم به شریعت ما باشد و ضعفای شیعیان را از ظلمت جهلشان به سوی نور علمی که ما وی را بدان مفتخر کرده ایم بیرون آورد روز قیامت بیاید در حالی که بر سرش تاجی از نور است که همگان را در آن عرصهها روشن کند و به او خلعتهایی داده شود که کمترین آنها را کسی با دنیا بتمامه حاضر نیست معاوضه کند.
سپس منادیای از جانب خداوند ندا می دهد ای بندگان خدا! این عالِم از زمره شاگردان آل محمد ص است؛ پس هرکه را که در دنیا از حیرت جهالت بیرون آورده، به نور او تشبُّث جوید، تا وی را از حیرت ظلمات این عرصهها به تفرجگاه بهشت ببرد.
پس هرکس را که در دنیا خیری به او تعلیم داده بود یا از دلش قفل جهالتی را گشوده بود یا شبههای را برای وی واضح کرده بود، از آن ظلمات بیرون بَرَد.
📚الإحتجاج (للطبرسي)، ج1، ص16؛
📚التفسير المنسوب إلى الإمام الحسن العسكري عليه السلام، ص339
👈سند و متن کامل حدیث👉
@yekaye
هدایت شده از یک آیه در روز
☀️۶) الف. همانا کسانی که در راه خدا همدیگر را دوست دارند روز قیامت بر منابری از نور خواهند بود که نور چهرههایشان و نور پیکرهایشان و نور منبرهایشان همه چیز را روشن میکند تا حدی که بدان شناخته میشوند؛ گفته میشود اینان دوستداران در راه خدا بودند.
📚الكافي، ج2، ص125
📚عین همین حدیث را جابر بن یزید جعفی از امام باقر ع (الأصول الستة عشر، ص223 ؛ المحاسن، ج1، ص265 ) و
حسن بن علی بن فضال از امام کاظم ع (ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص152 )
روایت کردهاند.
و اما احادیثی دیگر با همین مضمون:
☀️ب. از امام باقر ع روایت شده که رسول الله ص فرمودند:
همانا کسانی که در راه خدا همدیگر را دوست دارند روز قیامت بر زمینی از زبرجد سبز در سایه عرش خداوند در سمت راست او – که هر دو دستش راست است- خواهند بود؛چهره هایشان بسیار درخشان و نروانیتر از خورشیدی که طلوع کرده، هر فرشته مقرب و پیامبر مرسلی به حال آنان غبطه خورد. مردم میگویند: اینان کیانند؟ گفته میشود: اینان دوستداران در راه خدا هستند.
📚الكافي، ج2، ص126
📚المحاسن، ج1، ص264
☀️ج. ابن ابی منصور روایت کرده که:
من و عبدالله بن طلحه و ابن بی یعفور در محضر امام صادق ع بودیم که ایشان خودشان شروع به صحبت کردند و
فرمودند: ابن ابی یعفور! رسول الله ص فرمود: شش خصلت هست که در هر کس باشد در پیشگاه خداوند عز و جل و سمت راست خداوند باشد.
ابن ابی یعفور گفت: فدایتان شوم آنها چیستند؟
فرمود: شخص مسلمان برای برادرش آنچه را دوست داشته باشد که برای عزیزترینِ خانوادهاش دوست دارد؛ و برای او چیزی را ناخوش بدارد که برای عزیزترینِ خانواده ناخوش می دارد؛ و در ولایت خیرخواه او باشد.
ابن ابی یعفور گریست و گفت: و چگونه در ولایت خیرخواه او باشد؟
فرمود: ابن ابی یعفور! هنگامی که نسبت به او چنان باشد هم و غم وی او را برمی انگیزاند؛ اگر او خوشحال باشد به خوشحالی او خوشحال شود؛ و اگر او ناراحت باشد به ناراحتی او ناراحت شود؛ و اگر نزد وی چیزی باشد که بتواند مشکل اورا رفع کند اقدام کند وگرنه برایش دعا میکند.
سپس امام صادق ع فرمود: سه تا برای شما و سه تا برای ما. اینکه فضل ما را بشناسید و پشت سر ما گام بردارید و منتظر عاقبت کار ما باشید. پس هرکس چنین باشد در پیشگاه خداوند عز و جل خواهد بود و به نور ایشان کسانی که پایینتر از ایشانند نور خواهند گرفت؛ و اما کسانی که در سمت راست خداوندند اگر کسانی که پایینتر از ایشانند آنها را ببینند به خاطر فضل و برتریای که در اینها میبینند زندگی دیگر گوارایشان نخواهد بود!
ابن ابی یعفور گفت: چگونه آنها را نمیبینند در حالی که در سمت راست خداوند هستند؟!
فرمود: ابن ابی یعفور! آنان محجوب به نور خداوندند! آیا حدیث رسول الله ص به تو نرسیده است که میفرمود: همانا خداوند را در سمت راست عرش در پیشگاه خداوند و سمت راست خداوند آفریدههایی است که چهرههایشان از برف سفیدتر و از خورشید ظهرهنگام نورانیتر است؛ کسی پرسید: آنان کیستند؟ فرمود: آنان دوستداران در [مسیر]جلال خداوندند.
📚الكافي، ج2، ص172-173
@yekaye
👇سند و متن احادیث فوق👉
☀️۸) از امام صادق ع روایت شده که فرمودند: کسی که برادرش را در راه خدا و به خاطر خدا زیارت کند روز قیمت میآید در حالی که در لباسهایی از نور قدم برمیدارند و بر چیزی نمی گذرند مگر اینکه او را روشن میکنند تا اینکه در پیشگاه خداوند بایستند. پس خداوند عز و جل فرماید: آفرین! آفرین! و هنگامی که خداوند آفرین گوید عطیه خاص خود را بر آنان مبذول می دارد.
📚الكافي، ج2، ص177
@yekaye