هدایت شده از یک آیه در روز
.
2️⃣ «وَ فاكِهَةً وَ أَبًّا»
کلمه «أَبًّا» از کلمات خاص و کمکاربرد قرآنی است که چنانکه بیان شد به معنای چراگاه است و معانی دیگری هم برایش گفتهاند.
چنانکه در حدیث ۱ اشاره شد از وقایعی که در کتب اهل سنت با سندهای گوناگون آمده است و در بسیاری از کتب تفسیری اهل سنت ذیل همین آیه آمده است این واقعه است که دو خلیفه اول، زمانی که بر مصدر امور بودند، در خصوص معنای این کلمه اظهار بیاطلاعی میکنند و دیدیم عمر حتی با تازیانه مانع میشد از اینکه کس دیگری هم بخواهد پاسخ سوال مردم در خصوص این آیه را بدهد!
بسیاری از اهل سنت هم این را جزء محاسن آن دو میشمرند چنانکه در مقدمه بسیاری از کتابهای تفسیری اهل سنت، وقتی در مقام ضرورت پرهیز از تفسیر به رأی سخن گفته میشود به این جملات ابوبکر و عمر اشاره میکنند
(مثلا ر.ک: تفسير القرطبي، ج1، ص34 ؛ بحر العلوم (تفسير السمرقندي) ج1، ص12 ؛ تفسير الراغب الأصفهاني، ج1، ص37 ؛ تفسير البغوي، ج1، ص17 ؛ تفسير الخازن (لباب التأويل في معاني التنزيل) ج1، ص6 ؛ تفسير ابن كثير، ج1، ص11 ؛ تفسير القاسمي (محاسن التأويل) ج1، ص54 و ۹۹ ).
این نکته که وقتی آنان معنای این کلمه را ندانستند از خودشان معنایی برای این کلمه نساختند جای قدردانی دارد، اما مساله این است که چرا افراد را به کسانی که این معنا را میدانند ارجاع ندادند؟ و چرا عمر اگر کس دیگری میخواست آنچه اینها نمیدانند را به مردم بگوید با تازیانه سراغش میرفت؟
مساله زمانی جالبتر میشود که به یاد آوریم که عمر همان کسی است که وقتی پیامبر اکرم در بستر بیماری افتادند و در شرف رحلت بودند با گفتن جمله «حَسْبُنَا كِتَابُ اللَّهِ: کتاب خدا برای ما کفایت میکند» مانع وصیت رسول الله شد که میخواست مسیر بعد از خویش را چنان معلوم کند که کسی به گمراهی نیفتد
(قبلا در بحث از آیه اول سوره حجرات در جلسه ۱۰۶۶ https://yekaye.ir/al-hujurat-49-01/ ذیل عنوان «مصداق فاجعهآمیز صدا بلند کردن بر سر پیامبر در تاریخ» سندهای متعدد وقوع این سخن توسط عمر ارائه شد در زمانی که رسول الله ص قصد داشت مطلبی بنویسید که مردم بعد از وی گمراه نشوند؛ و نشان دادیم این واقعه در معتبرترین کتابهای اهل سنت مثل صحیح بخاری و مسلم آمده و اصلا قابل انکار نیست).
شک نداریم که پرهیز از سخن گفتن بدون علم، بویژه در خصوص کتاب خدا، کار قابل تقدیری است، اما سوال ما این است که چگونه عمر بین «کتاب خدا کافی است» و «بیاطلاعی حتی در حد برخی معانی ظاهری کلمات این کتاب» جمع میکرد و کسی که خودش میداند خودش و دیگران علم کافی به کتاب خدا ندارند (وقتی دیگران که اظهارنظر میکنند را تازیانه میزند در خوش بینانهترین حالت که برخی علمای اهل سنت توضیح دادهاند مقصودش این است که شما هم بلد نیستید و در چیزی که بلد نیستید اظهارنظر نکنید)، چرا با ادعای کتاب خدا کافی است مانع ابلاغ وصیت پیامبر اکرم ص، در خصوص نشان دادن مسیری که هیچکس دچار انحراف نخواهد شد، میشود؟!
@yekaye
#عبس_31