788) 🌺 لاَ الشَّمْسُ يَنْبَغي لَها أَنْ تُدْرِكَ الْقَمَرَ وَ لاَ اللَّيْلُ سابِقُ النَّهارِ وَ كُلٌّ في فَلَكٍ يَسْبَحُونَ 🌺 💐 ترجمه نه خورشید را سزد که به ماه رسد، و نه شب سبقت‌گیرنده بر روز است، و هر یک در فلکی شناورند. سوره یس (36) آیه40 1397/4/13 20 شوال 1439 @yekAaye

@yekaye

☀️1) از امام باقر ع درباره این آیه که می‌فرماید: «نه خورشید را سزد که به ماه رسد، و نه شب سبقت‌گیرنده بر روز است، و هر یک در فلکی شناورند» روایت شده است: خورشید سلطان روز است و ماه سلطان شب؛ نه خورشید را سزد که همراه با نورافشانی ماه در شب [حاضر] باشد و نه شب بر روز می‌گیرد، یعنی شب نمی‌رود تا اینکه روز به او برسد، و «هر یک در فلکی شناورند» یعنی هریک در مداری به نحو چرخشی در حرکت است. 📚تفسير القمي، ج2، ص214 https://eitaa.com/yekaye/1942

☀️ 2) از امام سجاد ع دعایی در هنگام صبح و شام روایت شده است که این دعا چنین آغاز می‌شود: حمد و سپاس خداوندى را كه به قوّت خود شب و روز را بيافريد و به قدرت خويش آن دو را از يكديگر فرق نهاد و هر يك را حدّى محدود و مدتی معيّن قرار داد. یکی را در دیگری فرو می‌برد و دیگری را در این فرو می‌برد، به تقديری از جانب خويش برای بندگانش تا مایه به دست آوردن غذایشان باشد و عاملی برای رشد و بقایشان. پس برایشان شب را بيافريد تا در آن از رنج و تلاش بياسايند و آن را به مثابه پوششى گردانيد تا در آن به خواب راحت روند: تنشان بدان آسوده شود و نيرو گيرد و خود به لذت و كاميابى رسند. و برایشان روز را بيافريد تا در روشنايى آن به طلب فضل و نعمتش پردازند و رزق او را فرا چنگ آرند و در زمين خدا به سير و سفر روند، در طلب رسیدن به نعم اين جهان زودگذر و سعادتِ آن جهان دیرپا. به همه اينها كارشان به صلاح مىآورد و از كردارهايشان آگاه مىشود و مىنگرد كه در اوقات فرمانبردارىاش چگونهاند و اعمال واجب چسان به جاى مىآورند و احكام او چسان مجرى مىدارند، تا بدكاران را به كيفر بد رساند و نيكوكاران را پاداش نيك دهد. بار خدايا، حمد و سپاس تو را كه پرتو بامدادى را بر ما آشكار ساختى و ما را از فروغ روز بهرهمند گردانيدى و جاي‌هايى را كه روزى خود از آنجا فراچنگ مىآوريم به ما نمودى و از پيشامدهاى آفات در امان داشتى... 📚الصحيفة السجادية، دعاء6، (اقتباس از ترجمه آیتی، ص59-60) وَ كَانَ مِنْ دُعَائِهِ عَلَيْهِ السَّلَامُ عِنْدَ الصَّبَاحِ وَ الْمَسَاءِ: الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِي خَلَقَ اللَّيْلَ وَ النَّهَارَ بِقُوَّتِهِ وَ مَيَّزَ بَيْنَهُمَا بِقُدْرَتِهِ وَ جَعَلَ لِكُلِّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا حَدّاً مَحْدُوداً، وَ أَمَداً مَمْدُوداً، يُولِجُ كُلَّ وَاحِدٍ مِنْهُمَا فِي صَاحِبِهِ، وَ يُولِجُ صَاحِبَهُ فِيهِ بِتَقْدِيرٍ مِنْهُ لِلْعِبَادِ فِيمَا يَغْذُوهُمْ بِهِ وَ يُنْشِئُهُمْ عَلَيْهِ، فَخَلَقَ لَهُمُ اللَّيْلَ لِيَسْكُنُوا فِيهِ مِنْ حَرَكَاتِ التَّعَبِ وَ نَهَضَاتِ النَّصَبِ، وَ جَعَلَهُ لِبَاساً لِيَلْبَسُوا مِنْ رَاحَتِهِ وَ مَنَامِهِ، فَيَكُونَ ذَلِكَ لَهُمْ جَمَاماً وَ قُوَّةً، وَ لِيَنَالُوا بِهِ لَذَّةً وَ شَهْوَةً، وَ خَلَقَ لَهُمُ النَّهارَ مُبْصِراً لِيَبْتَغُوا فِيهِ مِنْ فَضْلِهِ، وَ لِيَتَسَبَّبُوا إِلَی رِزْقِهِ، وَ يَسْرَحُوا فِي أَرْضِهِ، طَلَباً لِمَا فِيهِ نَيْلُ الْعَاجِلِ مِنْ دُنْيَاهُمْ، وَ دَرَكُ الْآجِلِ فِي أُخْرَاهُمْ، بِكُلِّ ذَلِكَ يُصْلِحُ شَأْنَهُمْ، وَ يَبْلُو أَخْبَارَهُمْ، وَ يَنْظُرُ كَيْفَ هُمْ فِي أَوْقَاتِ طَاعَتِهِ، وَ مَنَازِلِ فُرُوضِهِ، وَ مَوَاقِعِ أَحْكَامِهِ، لِيَجْزِيَ الَّذِينَ أَساؤُا بِما عَمِلُوا، وَ يَجْزِيَ الَّذِينَ أَحْسَنُوا بِالْحُسْنَی. اللَّهُمَّ فَلَكَ الْحَمْدُ عَلَی مَا فَلَقْتَ لَنَا مِنَ الْإِصْبَاحِ، وَ مَتَّعْتَنَا بِهِ مِنْ ضَوْءِ النَّهَارِ، وَ بَصَّرْتَنَا مِنْ مَطَالِبِ الْأَقْوَاتِ، وَ وَقَيْتَنَا فِيهِ مِنْ طَوَارِقِ الْآفَاتِ... @yekaye

☀️3) عبدالرحمن بن سیابه می‌گوید: به امام صادق ع عرض کردم: فدایت شوم! مردم می‌گویند علم تنجیم [= علم نجوم احکامی، که اصطلاحا به آن ستاره‌بینی می‌گویند و از علوم غریبه، و غیر از علم نجوم عادی است] جایز نیست، اما من خیلی از آن خوشم می‌آید؛ اگر ورود در آن به دینم ضرر می‌زند، آدمی نیستم که سراغ چیزی بروم که به دینم ضرر بزند؛ اما اگر به دینم ضرر نمی‌زند به خدا سوگند که من خیلی از آن، و اینکه در آن تحقیق کنم، خوشم می‌آید. حضرت فرمود: آن گونه که آنها می‌گویند به دینت ضرر نمی‌زند؛ اما مساله این است که شما سراغ عرصه‌ای رفته‌اید که زیاد آن به چنگ کسی نمی‌آید، و مقدار اندکش سودی ندارد! شما بر اساس طالع ماه محاسبه می‌کنید! 🔺[سپس حضرت پرسش‌هایی درباره وضعیت کرات مختلف آسمانی و نسبت جغرافیایی آنان به هم می‌پرسد که وی از آنها کاملا ابراز بی‌اطلاعی می‌کند و می‌گوید منجمی را هم سراغ ندارم که اینها را بلد باشد. آنگاه حضرت می‌فرمایند: ]🔺 ای عبدالرحمن! این حسابی است که اگر شخصی بتواند آن را حساب کند و آن را بلد باشد، هم نی‌ وسط یک بیشه‌زار را می‌شناسد و هم اینکه چندتا نی در سمت راست آن هست و در سمت چپ آن و در جلوی آن و در عقب آن هست؛ به طوری که از نی‌های آن بیشه‌زار حتی یکی را هم فروگذار نخواهد کرد. 📚الكافي، ج8، ص195 https://eitaa.com/yekaye/1944

. 1⃣ «لاَ الشَّمْسُ يَنْبَغي لَها أَنْ تُدْرِكَ الْقَمَرَ» مراد از اینکه «خورشید را نسزد که به ماه رسد» چیست؟ 🍃الف. وقتی از منظر زمین نگاه می‌کنیم سرعت گردش خورشید (که یک سال شمسی می‌شود) بسیار کمتر است از سرعت گردش ماه (که یک ماه قمری می‌شود)؛ و این نظمی است که قرار نیست هیچگاه سرعت این دو یکی شوند و یک سال در مدت یک ماه طی شود. 📚(مجمع‌البیان، ج8، ص664) 🍃ب. با توجه به جمله پایانی آیه (که هر یک در مداری شناور است) مقصود این است که خورشید و ماه هر یک در مداری خاص خود حرکت می‌کنند و این گونه نیست که هیچگاه خورشید به ماه برسد؛ در واقع، در این تعبیر یک طرف را گفته و طرف دیگر را هم مد نظر داشته، یعنی منظورش این بوده که نه خورشید به ماه می‌رسد و نه ماه به خورشید؛ اما اولی را گفته و دومی را به ذهن مخاطب واگذار کرده است. 📚(المیزان، ج17، ص90) 🍃ج. می‌تواند معانی تاویلی خورشید و ماه – که در آیات قبل اشاره شد – مورد نظر باشد، که آنگاه متناسب با هر یک از آن معانی، مراد خاصی در کار خواهد بود. 🍃د. ... @yekaye

. 5⃣ «وَ كُلٌّ فِي فَلَكٍ يَسْبَحُونَ» در زبان عربی برای موجودات عاقل و باشعور از فعل جمع مذکر استفاده می‌کنند اما برای موجودات بی‌شعور و بی‌جان (مثلا سنگها) از فعل مفرد مونث استفاده می‌کنند. چرا در این آیه برای حرکت ماه و خورشید و ... از فعل جمع مذکر (یسبحون) استفاده کرد؟ 🍃الف. شاید می‌خواهد اشاره کند به اینکه همه آسمانها و زمین نیز در منطق قرآن همانند عقلاء مطیع خداوند هستند؛ یعنی همان که در جای دیگر فرمود: «ثُمَّ اسْتَوى إِلَى السَّماءِ وَ هِيَ دُخانٌ فَقالَ لَها وَ لِلْأَرْضِ ائْتِيا طَوْعاً أَوْ كَرْهاً قالَتا أَتَيْنا طائِعِينَ» (فصلت/11) 🍃ب. ... @yekaye

. 7⃣ «لاَ الشَّمْسُ يَنْبَغي لَها أَنْ تُدْرِكَ الْقَمَرَ ... كُلٌّ في فَلَكٍ يَسْبَحُونَ» چرا خورشید به ماه، و شب به روز نمی‌رسد؟ چون هر یک در مدار خودش شناور است. 🔹یعنی امور مختلف گاه باید در مدار مختلف قرار بگیرند تا وضع جهان به‌سامان باشد. جالب است که به لحاظ زبان عربی، «شمس: خورشید» مونث مجازی، و «قمر: ماه» مذکر مجازی است؛ شاید اشاره‌ای هم داشته باشد که زن و مرد باید هریک در مدار خود حرکت کنند و اینکه زن بخواهد به مرد برسد و وضعیت خود را همانند او رقم بزند، جز اختلال به بار نخواهد آورد. @yekaye

789) 🌺 و آيَةٌ لَهُمْ أَنَّا حَمَلْنا ذُرِّيَّتَهُمْ فِي الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ 🌺 💐 ترجمه و نشانه‌ای [دیگر] برای آنها اینکه همانا ما ذرّیّه‌ی آنان را در کشتی‌ِ پر و آکنده سوار نمودیم. سوره یس (36) آیه41 1397/4/15 22 شوال 1439 @yekAaye

@yekaye

☀️1) از امام صادق ع از پدرشان روایت شده است که پیامبر اکرم ص فرمودند: خداوند عز و جل چیزی را نیافرید مگر اینکه چیز دیگری را بر او غلبه داد؛ و این گونه بود که وقتی خداوند تبارک و تعالی دریاها را آفرید، آن دریا فخرفروشی کرد و موج‌های بلند برافراشت و گفت: کیست که بر من چیره شود؛ پس خداوند عز و جل کشتی را آفرید پس در آن به گردش درآمد و آن را رام خود کرد؛ ... 📚الخصال، ج2، ص442 https://eitaa.com/yekaye/1965

☀️2) از امام سجاد ع صلواتی برای ظهر هر روز ماه شعبان روایت شده است که ابتدایش چنین است: اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ شَجَرَةِ النُّبُوَّةِ وَ مَوْضِعَ الرِّسَالَةِ وَ مُخْتَلَفِ الْمَلَائِكَةِ وَ مَعْدِنِ الْعِلْمِ وَ أَهْلِ بَيْتِ الْوَحْيِ اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدِ الْفُلْكِ الْجَارِيَةِ فِي اللُّجَجِ الْغَامِرَةِ يَأْمَنُ مَنْ رَكِبَهَا وَ يَغْرَقُ مَنْ تَرَكَهَا الْمُتَقَدِّمُ لَهُمْ مَارِقٌ وَ الْمُتَأَخِّرُ عَنْهُمْ زَاهِقٌ وَ اللَّازِمُ لَهُمْ لَاحِق؛ .... خدایا! درود فرست بر محمد و آل محمد، همان شجره نبوت و جایگاه رسالت و محل رفت و آمد فرشتگان و معدن علم و اهل بیت وحی؛ خدایا درود فرست بر محمد و آل محمد، آن کشتی روان در دریاهای عمیق و خروشان، که ایمن باشد کسی که بر آن سوار شد و غرق شود هرکه آن را رها کرد؛ کسی که از آنان جلو افتد از دین خارج است و کسی که از آنان عقب افتد نابود شدنی است و کسی که همراه آنان باشد ملحق می‌شود... 📚مصباح المتهجد و سلاح المتعبد، ج2، ص828 https://eitaa.com/yekaye/1966

☀️) در تفسیر قمی در ذیل آیه 119 سوره شعراء که اشاره می‌کند که نوح و همراهانش را در «الفلک المشحون» نجات دادیم، روایتی از امام باقر ع آمده است که فرمودند: کشتیِ مشحون، آن کشتی مجهزی است که کارش به پایان رسیده و جز برپا کردن [= در آب انداختن] آن کاری نمانده است. 📚تفسير القمي، ج2، ص125 https://eitaa.com/yekaye/1967

. 3⃣ «وَ آیةٌ لَهُمْ أَنَّا حَمَلْنا ذُرِّیتَهُمْ فِی الْفُلْكِ الْمَشْحُونِ» یکی از نشانه‌های خداوند سوار شدن انسانها بر کشتی است؛ آیه بودنش از این جهت است که: 🍃الف. اين خداوند است كه آب را به گونهاى قرار داده كه انسان مىتواند با ساخت كشتى بر روى آن حركت كند و اين از نشانههاى قدرت الهى است 📚(تفسیر نور، ج9، ص543) در واقع، آب به خاطر سیالیتی که دارد در ذهن اغلب افراد امری است که اجسام جامد در آن فرو می‌روند و انسانی که شنا بلد نباشد بسادگی در آن غرق می‌شود. با این حال خداوند جاذبه مولکولی و نیز جرم حجمی ذرات آب را به گونه‌ای قرار داده است که کشتی‌های غول‌پیکر با سوار کردن هزاران نفر آدم و هزاران تن مواد سنگین روی آب باقی می‌مانند و براحتی حرکت می‌کنند؛ و این نه‌تنها از تدبیری حکیمانه، بلکه از قدرتی خارق‌العاده که چنین اقیانوس‌های عظیم را مسخر انسانها قرار داده است، خبر می‌دهد. 🔖(حدیث1 https://eitaa.com/yekaye/1965) 🍃ب. [نقش کشتی‌ها در ارتباط جوامع و رفع نیازهای بشر بقدری است که] امروزه اگر كشتىهاى نفتكش و حمل گندم و مواد غذايى در اقيانوسها به حركت در نيايند، زندگى بشر [در بسیاری از مناطق جهان] فلج مىشود. علاوه بر آنكه حمل و نقل از طريق دريا، ارزانترين راه براى انتقال كالاهاى حجيم و سنگين است. 📚(تفسیر نور، ج9، ص543) اینکه گذران زندگی انسان، که اساساً زندگی‌اش در خشکی است، این اندازه به دریا و امکان عبور از آن وابسته است، آیا از نظمی دقیق و حساب‌شده که امور عالم را چنین به هم مرتبط قرار داده ندارد؟ 🍃ج. هرکس دریا را بشناسد می‌فهمد که برای عبور از دریاهای متلاطم باید در کشتی سوار شد و شخص هرچقدر هم که شناگر ماهری باشد، نمی‌تواند برای پیمودن اقیانوس‌های عظیم صرفاً به شنا کردن خویش اعتماد کند. پس اگر مسیر زندگی نیز یک اقیانوس بسیار پرخطر و پر فراز و فرود است، باید کشتی‌ امنی یافت و بدان پناه برد. 🔖(حدیث2 https://eitaa.com/yekaye/1966) 🍃د. در کشتی، انسان از اطراف بریده می‌شود و آنگاه در تلاطم طوفان‌ها، چون دستش از همه‌جا قطع است خیلی زودتر از هر موقعیت دیگری به یاد خداوند می‌افتد، از این رو، کشتی ظرفیت آیه بودنش بسیار زیاد است: 🔹هُوَ الَّذي يُسَيِّرُكُمْ فِي الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ حَتَّى إِذا كُنْتُمْ فِي الْفُلْكِ وَ جَرَيْنَ بِهِمْ بِريحٍ طَيِّبَةٍ وَ فَرِحُوا بِها جاءَتْها ريحٌ عاصِفٌ وَ جاءَهُمُ الْمَوْجُ مِنْ كُلِّ مَكانٍ وَ ظَنُّوا أَنَّهُمْ أُحيطَ بِهِمْ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصينَ لَهُ الدِّينَ لَئِنْ أَنْجَيْتَنا مِنْ هذِهِ لَنَكُونَنَّ مِنَ الشَّاكِرين، یونس/22؛ 🔹فَإِذا رَكِبُوا فِي الْفُلْكِ دَعَوُا اللَّهَ مُخْلِصينَ لَهُ الدِّينَ، عنکبوت/65 🍃ه. ... @yekaye

. 4⃣ «أَنَّا حَمَلْنا ذُرِّیتَهُمْ فِی الْفُلْكِ ...» در نگاه یک مومن موحد این کشتی‌ها نیستند که انسانها را این سو و آن سو می‌برند؛ بلکه این خداوند است که انسانها را بر کشتی‌ها سوار و این وسو و آن سو می‌برد. @yekaye

790) 🌺 و خَلَقْنا لَهُمْ مِنْ مِثْلِهِ ما یرْكَبُونَ 🌺 💐 ترجمه و برایشان مثل آن، چیزی را که سوار می‌شوند، آفریدیم. سوره یس (36) آیه42 1397/4/17 24 شوال 1439 @yekAaye

@yekaye