. 1⃣«أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیكُمْ یا بَنی آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ» خداوند با ما انسانها عهد بسته که شیطان را نپرستیمِ چرا که او دشمن آشکار ماست. ⁉️این کدام عهد است؟ 🍃الف. همان عهدی است که از زبان انبیاء با بنی آدم در میان نهاد (حدیث6) و در آیات مختلف قرآن هم بدان اشاره فرمود، مثلا: «يا بَنِي آدَمَ لا يَفْتِنَنَّكُمُ الشَّيْطانُ كَما أَخْرَجَ أَبَوَيْكُمْ مِنَ الْجَنَّةِ» (أعراف/27) یا «وَ لا يَصُدَّنَّكُمُ الشَّيْطانُ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبِينٌ» (زخرف/62).📚 (الميزان، ج17، ص102) 🍃ب. عهدی است که با انسان در عالم ذر بسته شده است؛ آنجا که فرمود «أَ لَسْتُ بِرَبِّكُمْ قالُوا بَلى». (که این عهد، از حیثی همان عهدی است که در دنیا متوجه آنان کرد) 📚(الميزان، ج17، ص102) 🍃ج. چه بسا اشاره ای باشد به همان عقلی، که حجتی است که خداوند در نهاد هرکس قرار داده و حسن و قبح امور را می‌فهمد؛ و می داند که نباید مسیر گناه را در پیش گیرد. موید این معنا، آن است که در ادامه شیطان را «دشمن آشکار» خواند. 🍃د. ... @Yekaye

. 2⃣ «أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیكُمْ یا بَنی آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ» خداوند با ما انسانها عهد بسته که شیطان را نپرستیم. مقصود از اینکه شیطان را نپرستیم، چیست؟ 🍃الف. عبادت در ادبیات اسلامی، صرفاً «خضوع همراه با تقدیس و کرنش» نیست، بلکه 🌸الف.1. هر گونه اطاعت بی‌چون و چرا از کسی عبادتِ آن شخص قلمداد می‌شود 🔖(حدیث1 https://eitaa.com/yekaye/2363؛ توضیح بیشتر در تدبر3) ؛ 🌸الف.2 گوش جان سپردن به هر سخنی، مصداق عبادتِ جهت‌گیری‌ای است که در آن سخن نهفته است🔖(حدیث3 https://eitaa.com/yekaye/2365). 💠 تاملی با خویش آیا این که هر سخنی که با آراء شخصی و جناحی ما سازگار است، و یا به هر نحوی به مذاق ما خوش می‌آید، را چندان پیگیر صحت و سقم‌اش نمی‌شویم، بلکه با جان و دل گوش می‌دهیم، نشان نمی‌دهد که ... ؟! 🌸 الف.3. پیروی از عالمان دین هم کاملا منوط است به اینکه آنان در مسیر دین حرکت کنند؛ اگر هرجا بفهمیم که آنان حلالی را حرام ویا حرامی را حلال کردند 🔖(حدیث3 https://eitaa.com/yekaye/2365) و یا هرگونه در مسیر گناه گام برداشتند، و با این حال پیری‌شان کردیم، غیر خدا – و در حقیقت، «شیطان» به معنای عامش – را عبادت کرده‌ایم. 📘(تفصیل بحث در: ده گفتار (مطهری)، مقاله اصل اجتهاد در اسلام، ص112-114) 🌸الف.۴. ... 🍃ب. عبادت خدایان دروغین و بت‌ها، از این جهت که با فریب شیطان انجام شده، عبادت خود شیطان محسوب شده است. 🍃ج. خود «شیطان‌پرستی» هم از واضح ترین مصادیق این نهی است. (توضیح در تدبر4) @Yekaye

. 3⃣ «أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیكُمْ یا بَنی آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ» هر گونه اطاعت بی‌چون و چرا از کسی عبادتِ آن شخص قلمداد می‌شود؛ 🔖 حدیث1 https://eitaa.com/yekaye/2363 و از این جهت، هرگونه اطاعت از شیطان، مصداق این که او را شریک خداوند قرار داده‌ایم، محسوب می‌شود. 🔖 حدیث4 https://eitaa.com/yekaye/2368 💠تاملی در #شیطان_پرستی‌های در لفافه #مدرنیته و #اومانیسم اگر توجه کنیم که: 🔻اولاً «شیطان» فقط شخص ابلیس نیست، بلکه هرکسی که خارج از وجود ماست و در مسیر الهیِ ما اخلال می‌کند، «شیطان» است 📚(طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، (آیت الله خامنه‌ای)، ص223-224)؛ و 🔻ثانیا هر گونه اطاعت بی‌چون و چرایی، در منطق اسلام، مصداق عبادت است؛ و چنین اطاعتی تنها سزاوار خداست، ♦️آنگاه در یک تحلیل عمیق‌تر می‌توان نشان داد که: هرگونه اطاعتی که به اطاعت از خدا برنگردد، مصداق پرستش شیطان است؛ حتی 🔸 #پیروی_از_اکثریت ، 🔸 #اطاعت_از_قانون ، 🔸اطاعت از #نظم_اجتماعی ، 🔸 پیروی از هر #آداب_و_رسوم جامعه، 🔸و ...، هریک از اینها - اگر مبتنی بر اطاعت خدا و با مجوز الهی نباشد - مصداقی از #عبادت_شیطان است. 📚(تفصیل بحث در: طرح کلی اندیشه اسلامی در قرآن، ص243-246) @Yekaye

. 4⃣ «أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیكُمْ یا بَنی آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ» خداوند ما را از «شیطان‌پرستی» برحذر داشته است، پدیده‌ای که از قدیم بوده و متاسفانه هنوز هم هست: عده ای – به خیال خود - برای دست‌یابی به نیروهای اهریمنی، و یا برای در امان ماندن از آسیب شیطان، به پرستش شیطان رو می‌آورند! 📛شیطان‌پرستی صریح در دوره مدرن! در یکی دو قرن اخیر، دو موج شیطان‌پرستی صریح در اروپا پیدا شده است. یک موج، واقعا شیطان را قبول ندارد و منظورش از شیطان‌پرستی مخالفت با خداپرستی و جایز شمردن هرگونه گناه و شهوت‌رانی است؛ اما موج دیگر، کسانی‌اند که شیطان را به عنوان یک نیروی ماورای طبیعی باور دارند و سعی می‌کنند با انجام اعمال شیطانی خود را به او نزدیک کنند و از نیروهای اهریمنی بهره‌مند شوند. @Yekaye

. 5⃣«أَیُّهَا الْمُجْرِمُون؛ أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیكُمْ یا بَنی آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ» چرا این مجرمان را با عنوان «بنی آدم» مورد خطاب قرار داد؟ 🍃الف. چون دشمنی شیطان، در مواجهه اش با حضرت آدم پدید آمد و همان موقع وعده داد که من فرزندان این آدم را گمراه می کنم «أَ رَأَيْتَكَ هذَا الَّذِي كَرَّمْتَ عَلَيَّ لَئِنْ أَخَّرْتَنِ إِلى يَوْمِ الْقِيامَةِ لَأَحْتَنِكَنَّ ذُرِّيَّتَهُ إِلَّا قَلِيلًا» (إسراء/62) 📚(المیزان، ج17، ص102) و خداوند با این بیان می خواهد به این واقعه اشاره کند که شما همان فرزندان آدم هستید که شیطان دشمن شما بود و فریبش را خوردید. 🍃ب. ... @Yekaye

. 6⃣ «أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیكُمْ یا بَنی آدَمَ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ» جمله «بی‌تردید او دشمنی آشکار برای شماست»: 🍃الف. می تواند فرازی از عهد خداوند باشد؛ یعنی عهد ما این بود که «شیطان را نپرستید چون او دشمن آشکار شماست» 🍃ب. می تواند تعلیل خود عهد باشد؛ یعنی علت اینکه چنین عهدی را با شما بستیم این بود که شیطان دشمن آشکار شماست. @Yekaye

. 7⃣ «لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ إِنَّهُ لَكُمْ عَدُوٌّ مُبینٌ» با اینکه ما شیطان را نمی بینیم، اما شیطان را دشمن «آشکار» خواند؛ چرا؟ 🍃الف. با توجه به عقلی که خداوند به انسان داده، و راهنمایی که توسط انبیاء کرده، دشمنی شیطان کاملا آشکار است؛ و اگر کسی او را نمی بیند، تقصیر خودش است. 🍃ب. ... @Yekaye

810 ) 🌺 وَ أَنِ اعْبُدُونی هذا صِراطٌ مُسْتَقیمٌ 🌺 💐ترجمه و اینکه مرا بپرستید؛ این صراط مستقیم است سوره یس (36) آیه 61 1397/5/8 16 ذی‌القعده 1439 @Yekaye

@Yekaye

🔹صِراطٌ مُسْتَقیمٌ در آیه 4 همین سوره درباره دو کلمه «صراط» و «مستقیم» توضیحاتی گذشت که خلاصه‌اش این بود که 🔸 «صراط» راه مهیا و سهل‌شده‌ای است که گویی رهرو را در خود می‌بلعد، بدون اینکه بگذارد رهروش از آن بیرون بیفتد. 🔸«مُسْتَقيم» هم اسم فاعل از فعل «استقام» است و «استقامت» هم به راهی گفته می‌شود که در مسیر مستقیم (صاف و بی‌انحناء) باشد و از این جهت، راه حق، راه مستقیم گفته شده؛ و کاربرد تعبیر استقامت برای انسان هم از این باب است وی در راه مستقیم باقی بماند. 🔖جلسه 751 http://yekaye.ir/ya-seen-36-4/ @Yekaye

☀️1) جابر بن عبدالله انصاری روایت کرده است که همانا اصحاب پیامبر همگی نزد ایشان جمع بودند و ایشان را تایید کردند آن هنگامی که به حضرت علی ع اشاره کرد و فرمود «این صراط مستقیم است» (یس/61) «پس از او تبعیت کنید» (انعام/153). آنگاه پیامبر ص فرمود: همین برایت کافی است، ای اهل قبیله عدی! 📚مناقب آل أبي طالب ع (لابن شهرآشوب)، ج3، ص74 جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ أَنَّ النَّبِيَّ هَيَّأَ أَصْحَابَهُ عِنْدَهُ إِذْ قَالَ وَ أَشَارَ بِيَدِهِ إِلَى عَلِيٍّ: «هَذَا صِرَاطٌ مُسْتَقِيمٌ» «فَاتَّبِعُوهُ» الْآيَةَ فَقَالَ النَّبِيُّ كَفَاكَ يَا عَدَوِيُّ. @Yekaye

☀️2) از امام صادق ع درباره «صراط» سوال شد، فرمودند: آن راهی است به سوی معرفت خداوند عز و جل، و دوتاست: صراطی در دنیا و صراطی در آخرت؛ اما صراطی که در دنیاست همان امامی است که اطاعت از او واجب است، کسی که در دنیا او را بشناسد و به هدایت او اقتدا کند، از صراطی که در آخرت همچون پلی روی جهنم کشیده می‌شود عبور می‌کند؛ و کسی که او را در دنیا امامت او به رسمیت نشناسد، قدمش در صراط در آخرت می‌لغزد و به آتش جهنم سقوط می‌کند. 📚معاني الأخبار، ص۳۳ حَدَّثَنَا أَحْمَدُ بْنُ الْحَسَنِ الْقَطَّانُ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ الرَّحْمَنِ بْنُ مُحَمَّدٍ الْحُسَيْنِيُّ قَالَ أَخْبَرَنَا أَبُو جَعْفَرٍ أَحْمَدُ بْنُ عِيسَى بْنِ أَبِي مَرْيَمَ الْعِجْلِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زِيَادٍ الْعَرْزَمِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ حَاتِمٍ الْمِنْقَرِيُّ عَنِ الْمُفَضَّلِ بْنِ عُمَرَ قَالَ: سَأَلْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع عَنِ الصِّرَاطِ؟ فَقَالَ هُوَ الطَّرِيقُ إِلَى مَعْرِفَةِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هُمَا صِرَاطَانِ صِرَاطٌ فِي الدُّنْيَا وَ صِرَاطٌ فِي الْآخِرَةِ وَ أَمَّا الصِّرَاطُ الَّذِي فِي الدُّنْيَا فَهُوَ الْإِمَامُ الْمُفْتَرَضُ الطَّاعَةِ مَنْ عَرَفَهُ فِي الدُّنْيَا وَ اقْتَدَى بِهُدَاهُ مَرَّ عَلَى الصِّرَاطِ الَّذِي هُوَ جِسْرُ جَهَنَّمَ فِي الْآخِرَةِ وَ مَنْ لَمْ يَعْرِفْهُ فِي الدُّنْيَا زَلَّتْ قَدَمُهُ عَنِ الصِّرَاطِ فِي الْآخِرَةِ فَتَرَدَّى فِي نَارِ جَهَنَّمَ. @Yekaye

☀️3) حدیثی از امام کاظم ع از پدرانشان، و با سندی دیگر از امام باقر ع از پدرانشان، و نیز از عبدالله بن عباس و جابر بن عبدالله انصاری، روایت شده است که یکبار پیامبر اکرم ص در جمع اصحابشان بودند و برخی از اصحاب آیاتی را که درباره نعمت‌های الهی بر آنهاست قرائت می‌کنند؛ و پیامبر ص درباره این نعمت‌ها سوال می‌کنند و تنها حضرت علی ع پاسخ مناسبی ارائه می‌دهند... در پایان آن گفتگو، پیامبر اکرم ص لبخندی می‌زنند و خطاب به امیرالمومنین ع می‌فرمایند: گوارایت باد حکمت! گوارایت باد علم! ای ابوالحسن! و تویی که وارث علم من هستی و برای امتم آنچه بعد از من در آن اختلاف می‌کنند را تبیین می‌کنی؛ کسی که تو را به خاطر دینت دوست بدارد و راه تو را در پیش گیرد، او از کسانی است که به صراط مستقیم هدایت شده است؛ و کسی که از آنچه می‌خواهی رویگردان باشد و بغض تو را داشته باشد، خداوند را روز قیامت در حالی ملاقات می‌کند که «او را در آخرت بهره‌ای نیست» (آل‌عمران/77) 📚الأمالي (للطوسي)، ص492 أَخْبَرَنَا جَمَاعَةٌ، عَنْ أَبِي الْمُفَضَّلِ، قَالَ: حَدَّثَنَا أَبُو أَحْمَدَ عُبَيْدُ اللَّهِ بْنُ الْحُسَيْنِ بْنِ إِبْرَاهِيمَ الْعَلَوِيُّ النَّصِيبِيُّ (رَحِمَهُ اللَّهُ) بِبَغْدَادَ، قَالَ: سَمِعْتُ جَدِّي إِبْرَاهِيمَ بْنَ عَلِيٍّ يُحَدِّثُ عَنْ أَبِيهِ عَلِيِّ بْنِ عُبَيْدِ اللَّهِ، قَالَ: حَدَّثَنِي شَيْخَانِ بَرَّانِ مِنْ أَهْلِنَا سَيِّدَانِ: مُوسَى بْنُ جَعْفَرٍ، عَنْ أَبِيهِ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ أَبِيهِ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ أَبِي جَعْفَرٍ، عَنْ أَبِيهِ، وَ حَدَّثَنِيهِ الْحُسَيْنُ بْنُ زَيْدِ بْنِ عَلِيٍّ ذُو الدَّمْعَةِ، قَالَ: حَدَّثَنِي عَمِّي عُمَرُ بْنُ عَلِيٍّ، قَالَ: حَدَّثَنِي أَخِي مُحَمَّدُ بْنُ عَلِيٍّ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ جَدِّهِ الْحُسَيْنِ (عَلَيْهِمُ السَّلَامُ)، قَالَ أَبُو جَعْفَرٍ (عَلَيْهِ السَّلَامُ): وَ حَدَّثَنِي عَبْدُ اللَّهِ بْنُ الْعَبَّاسِ، وَ جَابِرُ بْنُ عَبْدِ اللَّهِ الْأَنْصَارِيُّ، وَ كَانَ بَدْرِيّاً أُحُدِيّاً شَجَرِيّاً، وَ مِمَّنْ مَحَضَ مِنْ أَصْحَابِ رَسُولِ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) فِي مَوَدَّةِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ (عَلَيْهِ السَّلَامُ)، قَالُوا: ... فَتَبَسَّمَ رَسُولُ اللَّهِ (صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَ آلِهِ) وَ قَالَ: لِتَهْنِكَ الْحِكْمَةُ، لِيَهْنِكَ الْعِلْمُ يَا أَبَا الْحَسَنِ، وَ أَنْتَ وَارِثُ عِلْمِي، وَ الْمُبِينُ لِأُمَّتِي مَا اخْتَلَفَتْ فِيهِ مِنْ بَعْدِي، مَنْ أَحَبَّكَ لِدِينِكَ وَ أَخَذَ بِسَبِيلِكَ فَهُوَ مِمَّنْ هُدِيَ إِلى صِراطٍ مُسْتَقِيمٍ، وَ مَنْ رَغِبَ عَنْ هَوَاكَ وَ أَبْغَضَكَ لَقِيَ اللَّهَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ لَا خَلَاقَ لَهُ. @Yekaye

✅توجه درباره «صراط مستقیم» در 🔖جلسه ۱۰۸ «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقيم» (فاتحه/6) http://yekaye.ir/fateha-alketab-1-6/ 🔖جلسه ۱۰۹ «صِراطَ الَّذينَ أَنْعَمْتَ عَلَيْهِمْ غَيْرِ الْمَغْضُوبِ عَلَيْهِمْ وَ لاَ الضَّالِّينَ» http://yekaye.ir/al-fatihah-001-7/ 🔖جلسه 211 «وَ إِنَّكَ لَتَدْعُوهُمْ إِلى صِراطٍ مُسْتَقيم» (مزمل/73) http://yekaye.ir/al-muminoon-023-073/ 🔖جلسه ۲۸۰ «قالَ هذا صِراطٌ عَلَيَّ مُسْتَقيمٌ» http://yekaye.ir/al-hegr-15-41/ 🔖و جلسه ۷۵۱ «عَلى صِراطٍ مُسْتَقيمٍ» (یس/4) http://yekaye.ir/ya-seen-36-4/ احادیث و نکاتی گذشت که اغلب آنها را می‌توان به اینجا نیز مرتبط دانست. @Yekaye

. 1⃣ «وَ أَنِ اعْبُدُونی هذا صِراطٌ مُسْتَقیمٌ» پرستش خداوند، تنها راهی است که مستقیم ما را به مقصد می‌رساند. 📝نکته تخصصی #انسان‌شناسی💠 ✅ الف. انسان #ماهیت ندارد. #اگزیستانسیالیست‌ ها می‌گویند انسان تنها موجودی است که وجودش بر ماهیتش مقدم است؛ یعنی هر موجودی همان ماهیتی را دارد، که دارد: یک سگ از ابتدا سگ است آخرش هم سگ می‌میرد. همین طور یک اسب، یا یک شیر؛ اما انسان بدون شکل خاصی وارد عالَم می‌شود و خودش است که معلوم می‌کند که در آخر چه خواهد بود: انسان، سگ، شیر یا ... . 🔺این مقدار از سخن آنان درست است؛ در حقیقت، خداوند انسان را باظرفیت بی‌نهایت آفریده است؛ و هر انسانی خودش این ظرفیت را در مسیری که تصمیم می‌گیرد، پیش می‌برد. 🔻اگزیستانسیالیست‌ها از این مطلب، نتیجه می‌گیرند که آزادی مهمترین حق انسان است؛ ⛔️اما اشتباهشان دقیقا همین‌جاست: بله، انسان می‌تواند هر آینده‌ای را برای خود رقم بزند؛ اما آیا هر آینده‌ای حق اوست⁉️ اگر به فرض به دانه سیب اختیار دهند که خودش تصمیم بگیرد که درخت سیب شود یا بپوسد، آیا حق او این است که درخت سیب شود یا بپوسد⁉️ و دادن اختیار به او، در اینکه چه سرنوشتی را برای خودش رقم بزند موثر است؛ اما آیا دادن اختیار به او در اینکه واقعا چه سرنوشتی برای او سزاوار است و حق اوست، تاثیری دارد⁉️ بله، انسان ماهیت از پیش معین شده و صُلب ندارد؛ 🌀او ظرفیت بی‌نهایت دارد؛ این بدان معناست که «وضع موجود» او، «وضع مطلوب»ش نیست و خودش باید خود را به وضع مطلوب برساند. اما آیا اگر کسی غایت خود را نابود کردن تمام استعدادهایش قرار دهد، واقعا به «وضع مطلوب» می‌رسد⁉️ آیا این، مطلوب واقعیِ اوست یا امری است که توهم کرده که مطلوب اوست⁉️ 💢اما با توجه به نداشتنی ماهیت از پیش تعیین‌شده، و با این تنوع عظیم در جهت‌گیری‌های انسان‌ها آیا می‌توان از امری که واقعا مطلوب حقیقیِ همه انسان‌ها باشد، سخن گفت؟💢 ✅ب. اما انسان #فطرت دارد. 🔺هر انسانی در هر اقدامی طالب وضع بهتر است؛ بلکه طالب وضع بهترین است، بلکه طالب همه بهترین‌هاست؛ البته ممکن است در تشخیص «بهتر» و «بهترین» خطا کند، ممکن است به خاطر تنبلی و ... دنبال وضع بهتری که شناخته حرکت نکند، ممکن است ...؛ اما تردیدی نیست که هرکس در عمق وجود خویش طالب آن است که به «همه بهترین‌ها» برسد؛ یعنی به «کمال مطلق» برسد؛ 💢و در ادبیات دینی، این یعنی به «خدا» برسد.💢 این همان است که می‌گویند «خداجویی فطری است». انسان‌ها در تشخیص مصداق خدا اشتباه می‌کنند؛ اما همه همان کمال مطلق را می‌خواهند: 🔻یکی می‌پندارد اگر به «پول» برسد به همه مطلوب‌هایش رسیده؛ 🔻دیگری آن را «مقام» می‌پندارد؛ 🔻و ... ؛ 🔺اما کسی که به خدا برسد، به «قدرت مطلق» ، «علم مطلق» ، «حیات بی‌مرگ» ، و همه خوبی‌ها و مطلوب‌های ممکن رسیده است. 📚(تفصیل این بحث در: شرح چهل حدیث (امام خمینی)، ص182-184) ✅در نتیجه: اگر کسی این را درست بفهمد، درمی‌یابد که تنها هدف واقعی هرکس، خود «خداوند» است: 📖«وَ أَنَّ إِلى رَبِّكَ الْمُنْتَهى» (نجم/42) و هر راهی که برویم نهایتا به خدا ختم می‌شود: 📖«يا أَيُّهَا الْإِنْسانُ إِنَّكَ كادِحٌ إِلى رَبِّكَ كَدْحاً فَمُلاقيه» (انشقاق/6) در این میان، کسانی که از این راه مستقیم بیرون می‌روند و می‌خواهند از بیراهه به مقصد برسند، با صفات «منتقم» (دخان/16) و «شَديدُ الْعِقاب» (بقره/211) و «شَديدُ الْعَذاب» (بقره/165) و سایر اوصاف جلالی خداوند، و در یک کلام با «عذاب» خداوند مواجه می‌شوند: 📖«إِنَّ الَّذينَ يَضِلُّونَ عَنْ سَبيلِ اللَّهِ لَهُمْ عَذابٌ شَديد» (ص/26) و کسی که می‌خواهد راهی که مستقیم او را به مقصد برساند، می‌فهمد که راهی جز سخن و برنامه او را محور عمل قرار دادن نیست؛ تنها راهی که مستقیم ما را به خدا می‌رساند این است که خود او را محور همه زندگی خود قرار دهیم: 📖«حَسْبُنَا اللَّهُ وَ نِعْمَ الْوَكيل» (آل‌عمران/173) به بیان دیگر، تنها با «إِيَّاكَ نَعْبُدُ وَ إِيَّاكَ نَسْتَعين» (فاتحه/5) است که «اهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقيم» (فاتحه/6) حاصل می‌شود. پس اینکه او را بپرستیم، همان صراط مستقیم است: «وَ أَنِ اعْبُدُونی هذا صِراطٌ مُسْتَقیمٌ» (یس/61) و شاید بدین جهت است که تنها خواسته یک مومن واقعی همین است که به صراط مستقیم رهنون شود. 🔖(جلسه 108، تدبر1 http://yekaye.ir/fateha-alketab-1-6/ ) ✳️توجه: در آیه 4 همین سوره نشان داده شد که در قرآن کریم همواره عبارت «هذا صراط مستقیم» بعد از عبارت «خدا را بپرستید» آمده؛ و تحلیلی از اینکه »چرا «صراط مستقیم» در عبودیت خدا خلاصه می‌شود» نیز ارائه شد. 🔖(جلسه 751، تدبر4 http://yekaye.ir/ya-seen-36-4/ ) @Yekaye

. 2⃣ «وَ أَنِ اعْبُدُونی هذا صِراطٌ مُسْتَقیمٌ» 🔹این آیه می‌فرماید صراط مستقیم این است که خدا را بپرستیم؛ 🔹و در آیات 5 و 6 سوره فاتحه می‌گوییم تنها تو را می‌پرستیم [پس] ما را به صراط مستقیم رهنمون شو! 🔷کنار هم قرار دادن این دو مطلب نشان می‌دهد که «صراط مستقیم» هم خود پرستش خداست و هم مقدمه و نتیجه آن❗️ یعنی نه‌تنها مقصد، و در نتیجه مسیر انسان بی‌نهایت است؛ بلکه در صراط مستقیم قرار گرفتن هم اقدامی نیست که یکبار انجام و تمام شود: 🔸 عبد می‌شویم تا به صراط مستقیم ره پیدا کنیم؛ 🔸و در صراط مستقیم می‌رویم تا عبودیتمان تقویت شود. @Yekaye

. 3⃣ «أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیكُمْ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ ... وَ أَنِ اعْبُدُونی» عهدی که انسان با خدا بسته، فقط پرستش خدا نیست؛ بلکه غیر از آن، و چه‌بسا مقدم بر آن، نپرستیدن شیطان است؛ اساساً پرستیدن خدا و نپرستیدن شیطان لازم و ملزوم‌اند، چه‌بسا دو روی یک سکه‌اند؛ نمی‌شود خداپرست شد مگر اینکه شیطان را از وجود خویش دور کرده باشیم. و این، 🔹همان مضمون «لا إِلهَ إِلاَّ اللَّهُ» است که «لا اله» را قبل از «الا الله» آورده؛ 🔹همان مضمون «أَنِ اعْبُدُوا اللَّهَ وَ اجْتَنِبُوا الطَّاغُوت» (نحل/36) است که عبودیت خدا همراه اجتناب از طاغوت است. ✳️یادآوری در جلسه قبل، تدبر3 بیان شد که عبادت شیطان، صرفاً به معنای اطاعت از ابلیس نیست؛ بلکه هر اطاعت و پیروی که مستند به دستور خداوند نباشد، می‌تواند مصداق عبادت شیطان باشد. (لینک زیر) https://eitaa.com/yekaye/2376 @Yekaye

. 4⃣ «وَ أَنِ اعْبُدُونی هذا صِراطٌ مُسْتَقیمٌ» راه مستقيم كه هر شبانه روز در نماز از خدا مىخواهيم، همان اطاعت از او و عبادت اوست. 📚(تفسير نور، ج9، ص552) @Yekaye

. 5⃣ «أَ لَمْ أَعْهَدْ إِلَیكُمْ أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ ... وَ أَنِ اعْبُدُونی هذا صِراطٌ مُسْتَقیمٌ» مرجع ضمیر «این» (این صراط مستقیم است) را می‌توان «اینکه مرا بپرستید» دانست؛ اما 💢شاید بهتر این باشد که مرجع ضمیر را کل این «عهد» بدانیم💢 یعنی صراط مستقیم صرفا در مسیر خدا بودن نیست؛ بلکه صراط مستقیم این است که در مسیر شیطان هم نباشیم؛ به تعبیر دیگر، کسی واقعا در مسیر خداست که قطعا در مسیر شیطان هم نباشد؛ راه خدا و راه شیطان را نمی‌توان با هم جمع کرد؛ چرا که خداوند دو دل درون این سینه قرار نداده: 🔖«ما جَعَلَ اللَّهُ لِرَجُلٍ مِنْ قَلْبَيْنِ في جَوْفِهِ» (احزاب/4) @Yekaye

. 6⃣ «أَنْ لا تَعْبُدُوا الشَّیطانَ ... وَ أَنِ اعْبُدُونی» انسان، از دو حال خارج نيست، يا بنده خداست يا بنده شيطان. 📚(تفسير نور، ج9، ص552) @Yekaye