سوره مبارکه نساء از سوره‌هایی بود که آیاتی طولانی داشت و این امر موجب گردید روند کار این کانال، به جای «یک آیه در روز»، مدتی «یک آیه در هفته» و حتی تا نزدیک به «یک آیه در ماه» کشیده شود؛ چنانکه بحث این سوره از نیمه شعبان سال قبل قمری (1 اردیبهشت 1398) آغاز شد و تا امروز که در آستانه ورود در ماه رجب هستیم کمتر از 40 آیه مورد بحث قرار گرفت. البته در این بحث‌ها محور اول این سوره که عمدتا ناظر به وضعیت خانوادگی انسان بود مورد بحث قرار گرفت؛ و از این پس آیات این سوره کم‌کم وارد مباحث بیرون از خانه و خانواده می‌شود. به نظر رسید شاید مناسب باشد که اندکی حال و هوای بحث تغییر کند؛ بویژه که در آستانه ورود به ماههای مبارک رجب و شعبان و رمضان هستیم. از این رو، به یاری خداوند متعال ان شاء الله از امروز بحث را درباره #سوره_واقعه قرار می‌دهیم. @yekaye

967) بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ‏؛ 1398/12/3 27 جمادی الثانی 1441 📖معرفی #سوره_واقعه 🔹سوره مبارکه واقعه به اتفاق اغلب مفسران از سوره‌های مکی می‌باشد 📚(ابن عطیه، به نقل از التحرير و التنوير، ج‏27، ص258) و این نکته را از روایات معصومین هم می توان دریافت ؛ ▪️ البته در خصوص برخی از آیات آن اختلاف است؛ مثلا ▫️از ابن عباس و قتاده نقل شده که آیه «وَ تَجْعَلُونَ رِزْقَكُمْ أَنَّكُمْ تُكَذِّبُونَ» (آیه 82) مدنی است؛ و ▫️برخی گفته‌اند آیه «ثُلَّةٌ مِنَ الْأَوَّلِينَ» (آیه 39) مدنی است؛ ▫️ویا آیه «أَ فَبِهذَا الْحَدِيثِ أَنْتُمْ مُدْهِنُونَ» (آیه 81) را نازل شده در مسیر مدینه دانسته‌اند. 📚(مجمع البيان، ج‏9، ص321 ) ▫️و از نظر کلبی، جمعا 4 آیه غیرمکی است: دو آیه «ثُلَّةٌ مِنَ الْأَوَّلِينَ؛ وَ ثُلَّةٌ مِنَ الْآخِرِينَ» در مسیر مدینه نازل شده، و دو آیه «أَ فَبِهذَا الْحَدِيثِ أَنْتُمْ مُدْهِنُونَ؛ وَ تَجْعَلُونَ رِزْقَكُمْ أَنَّكُمْ تُكَذِّبُونَ» در مسیر مکه نازل شده است؛ و لازم به ذکر است که در روایتی به ابن مسعود نسبت داده شده که این سوره در غزوه تبوک نازل شده است. 📚(التحرير و التنوير، ج‏27، ص258 ). 🔹این سوره در دسته‌بندی‌ای که از پیامبر اکرم ص روایت شده جزء «مفصلات» (جدا شده‌ها) است (که در وجه تسمیه آنها گفته‌اند به خاطر کثرت «فصل» [= جدایی] بین سوره‌ها با «بسم الله الرحمن الرحیم» چنین نامیده شده‌اند [که ناشی از کوتاه بودن متن این سوره‌هاست، برخلاف سوره‌های ابتدایی قرآن]؛ التبيان في تفسير القرآن، ج‏1، ص20 ) و در حدیث نبوی، برخی سوره‌های قرآن به ازای تورات موسی ع و انجیل عیسی ع و زبور داود ع است؛ اما سوره‌های «مفصل»، اختصاصی پیامبر خاتم ص است. 📚(الكافي، ج‏2، ص601 ؛ الدر المنثور، ج‏2، ص116) 🔹این سوره را ظاهرا به خاطر کلمه «الواقعه» در آیه اولش، سوره واقعه نامیده‌اند؛ و این اسم در روایات نبوی هم آمده (یعنی ظاهرا توسط خود رسول الله ص بدین اسم نامیده شده است) و در اسناد تاریخی هیچ اسم دیگری برای این سوره مطرح نشده است. 📚(التحرير و التنوير، ج‏27، ص258) 🔹این سوره در ترتیب مصحف 56مین سوره و بنا بر روایت جابر بن یزید در ترتیب نزول 46مین سوره قرآن کریم است و بعد از سوره طه و پیش از سوره شعرا نازل شده است. 📚(التحرير و التنوير، ج‏27، ص258) @yekaye

📿 تعداد آیات 🔹تعداد آیات آن، بر اساس نسخه کوفی (که امروزه به خط عثمان طه در بلاد مشرق اسلامی رایج است) 96 آیه و بر اساس نسخه بصری 97 آیه و بر اساس سایر نسخه‌ها (مکی و مدنی و شامی) 99 آیه می‌باشد. 📚(مجمع البيان، ج‏9، ص321 ) 🔖(در جلسه۴۴۶ درباره چرایی اختلاف در تعداد آیات سوره‌ها توضیح داده شد: http://yekaye.ir/al-muzzammil-73-1-2/) تفاوت در موارد زیر است: 1 و2 و3) سه فراز «فَأَصْحابُ الْمَيْمَنَةِ، ما أَصْحابُ الْمَيْمَنَةِ» (8) و «وَ أَصْحابُ الْمَشْئَمَةِ، ما أَصْحابُ الْمَشْئَمَةِ» (9) و «وَ أَصْحابُ الشِّمالِ، ما أَصْحابُ الشِّمالِ» (41) در نسخه‌های کوفی و مدنی اخیر هریک به صورت یک آیه آمده، اما در نسخه‌های دیگر، هریک به صورت دو آیه آمده است. 4) فراز «عَلى‏ سُرُرٍ مَوْضُونَةٍ؛ مُتَّكِئينَ عَلَيْها مُتَقابِلينَ» (15-16) در همه نسخه‌ها به صورت دو آیه، و در نسخه‌های شامی و بصری به صورت یک آیه آمده است. 5) فراز «بِأَكْوابٍ وَ أَباريقَ؛ وَ كَأْسٍ مِنْ مَعينٍ» (18) در همه نسخه‌ها به صورت یک آیه، ولی در نسخه مکی و مدنی اخیر به صورت دو آیه آمده است. 6) فراز «وَ حُورٌ عينٌ؛ كَأَمْثالِ اللُّؤْلُؤِ الْمَكْنُونِ» (22-23) در همه نسخه‌ها به صورت دو آیه، و در نسخه‌های شامی و بصری به صورت یک آیه آمده است. 7) فراز «لا يَسْمَعُونَ فيها لَغْواً وَ لا تَأْثيماً؛ إِلاَّ قيلاً سَلاماً سَلاماً» (25-26) در همه نسخه‌ها به صورت دو آیه، و در نسخه مکی و مدنی اول به صورت یک آیه آمده است. 8) فراز «إِنَّا أَنْشَأْناهُنَّ إِنْشاءً؛ فَجَعَلْناهُنَّ أَبْكاراً» (35-36) در همه نسخه‌ها به صورت دو آیه، و در نسخه بصری به صورت یک آیه آمده است. 9) فراز «في‏ سَمُومٍ وَ حَميمٍ؛ وَ ظِلٍّ مِنْ يَحْمُومٍ» (42-43) در همه نسخه‌ها به صورت دو آیه، و در نسخه مکی به صورت یک آیه آمده است. (هرچند که نقلی هست که در نسخه مکی هم همانند بقیه بوده است). 10) فراز «قُلْ إِنَّ الْأَوَّلينَ وَ الْآخِرينَ؛ لَمَجْمُوعُونَ إِلى‏ ميقاتِ يَوْمٍ مَعْلُومٍ» (49-50) در همه نسخه‌ها به صورت دو آیه، و در نسخه‌های شامی و مدنی اخیر تا « ... لَمَجْمُوعُونَ» به صورت یک آیه آمده است؛ و 11) فراز «لَمَجْمُوعُونَ؛ إِلى‏ ميقاتِ يَوْمٍ مَعْلُومٍ« (50) در همه نسخه‌ها به صورت یک آیه، ولی در نسخه‌های شامی و مدنی اخیر به صورت دو آیه آمده است. 12) فراز «فَرَوْحٌ وَ رَيْحانٌ؛ وَ جَنَّةُ نَعيمٍ» (89) در همه نسخه‌ها به صورت یک آیه، ولی در نسخه شامی به صورت دو آیه آمده است. 📚(مجمع البيان، ج‏9، ص321 ) 📿تعداد كلمات و حروف این سوره را 378 كلمه و1703 حرف معرفی کرده‌اند. 📚(دانشنامه اسلامی، مدخل «مشخصات کامل سوره های قرآن») @yekaye

🔹فضیلت و اهمیت سوره ☀️1) ابن عباس می‌گوید: یکبار ابوبکر به رسول الله ص عرض کرد: چقدر سریع پیر شدید؟ فرمودند: سوره‌های هود و واقعه و مرسلات و عَمَّ يَتَساءَلُونَ [= سوره نبأ] مرا پیر کرد. 📚الخصال، ج‏1، ص199؛ الأمالي( للصدوق)، ص233 الدر المنثور، ج‏6، ص153 حَدَّثَنَا أَبُو الْحَسَنِ مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ بْنِ عَلِيِّ بْنِ أَسَدٍ الْأَسَدِيُّ قَالَ حَدَّثَنَا عَبْدُ اللَّهِ بْنُ زَيْدَانَ وَ عَلِيُّ بْنُ الْعَبَّاسِ الْبَجَلِيَّانِ قَالا حَدَّثَنَا أَبُو كُرَيْبٍ قَالَ حَدَّثَنَا مُعَاوِيَةُ بْنُ هِشَامٍ قَالَ حَدَّثَنَا شَيْبَانُ عَنْ أَبِي إِسْحَاقَ عَنْ عِكْرِمَةَ عَنِ ابْنِ عَبَّاسٍ قَالَ: قَالَ أَبُو بَكْرٍ: يَا رَسُولَ اللَّهِ أَسْرَعَ إِلَيْكَ الشَّيْبُ؟! قَالَ ص: شَيَّبَتْنِي هُودُ وَ الْوَاقِعَةُ وَ الْمُرْسَلَاتُ وَ عَمَّ يَتَساءَلُونَ. @yekaye

☀️2) از امام صادق ع روایت شده است: هرکس در هر شب جمعه سوره واقعه را بخواند خداوند او را دوست خواهد داشت و او را محبوب همه مردم قرار خواهد داد و در دنیا هرگز رنگ تنگدستی و فقر و نیازمندی، و هیچ آفتی از آفات دنیا را نخواهد دید؛ و از رفقای امیرالمومنین ع خواهد بود؛ و این سوره، خاصِ امیرالمومنین ع است و هیچکس با وی در آن مشارکت ندارد. 📚ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص117؛ مجمع البيان، ج‏9، ص322 أَبِي ره قَالَ حَدَّثَنِي أَحْمَدُ بْنُ إِدْرِيسَ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ حَسَّانَ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ أَبِيهِ عَنْ أَبِي بَصِيرٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: مَنْ قَرَأَ فِي كُلِّ لَيْلَةِ جُمُعَةٍ الْوَاقِعَةَ أَحَبَّهُ اللَّهُ وَ أَحَبَّهُ [حَبَّبَهُ] إِلَى النَّاسِ أَجْمَعِينَ وَ لَمْ يَرَ فِي الدُّنْيَا بُؤْساً أَبَداً وَ لَا فَقْراً وَ لَا فَاقَةً وَ لَا آفَةً مِنْ آفَاتِ الدُّنْيَا وَ كَانَ مِنْ رُفَقَاءِ أَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع وَ هَذِهِ السُّورَةُ لِأَمِيرِ الْمُؤْمِنِينَ ع خَاصَّةً لَا يَشْرَكُهُ فِيهَا أَحَدٌ. @yekaye

☀️3) از امام صادق ع روایت شده است: کسی که مشتاق بهشت و [دانستن] اوصاف آن است پس سوره واقعه را بخواند و کسی که دوست دارد به اوصاف جهنم بنگرد پس سوره سجده‌ی لقمان* را بخواند. ✳️* با توجه به اینکه سجده واجب در چهار سوره از سوره‌های قرآن آمده، ظاهرا مقصود سوره دارای سجده واجبی است که بعد از سوره لقمان آمده و امروزه نیز همین سوره به سوره «سجده» معروف است. 📚ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص117 حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الصَّفَّارُ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى قَالَ حَدَّثَنِي أَحْمَدُ بْنُ مَعْرُوفٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَمْزَةَ قَالَ قَالَ الصَّادِقُ ع: مَنِ اشْتَاقَ إِلَى الْجَنَّةِ وَ إِلَى صِفَتِهَا فَلْيَقْرَأِ الْوَاقِعَةَ وَ مَنْ أَحَبَّ أَنْ يَنْظُرَ إِلَى صِفَةِ النَّارِ فَلْيَقْرَأْ سَجْدَةَ لُقْمَانَ. @yekaye

☀️4) از امام باقر ع روایت شده است: کسی که هرشب قبل از اینکه بخوابد سوره واقعه را بخواند خداوند عز و جل را در حالی ملاقات کند که چهره‌اش همچون ماه شب چهارده باشد. 📚ثواب الأعمال و عقاب الأعمال، ص117؛ مجمع البيان، ج‏9، ص321 حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ الْحَسَنِ الصَّفَّارُ عَنِ الْعَبَّاسِ عَنْ حَمَّادٍ عَنْ عَمْرٍو عَنْ زَيْدٍ الشَّحَّامِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع قَالَ: مَنْ قَرَأَ الْوَاقِعَةَ كُلَّ لَيْلَةٍ قَبْلَ أَنْ يَنَامَ لَقِيَ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ وَ وَجْهُهُ كَالْقَمَرِ لَيْلَةَ الْبَدْرِ. @yekaye

☀️5) الف. از رسول الله ص روایت شده است: کسی که سوره واقعه را بخواند در موردش ثبت شود: «او از غافلان نیست». 📚مجمع البيان، ج‏9، ص321 أبي بن كعب قال قال رسول الله ص: من قرأ سورة الواقعة، كتب «ليس من الغافلين» ☀️ب. از رسول الله روایت شده است: کسی که این سوره را بخواند در زمره غافلان ثبت نشود؛ و اگر آن را بنویسد و در منزلش قرار دهد، خیر و برکت در آن خانه فزونی یابد؛ و کسی که بر خواندن آن مداومت ورزد فقر از او زایل گردد؛ و در آن، قبولی و افزایش حافظه و توفیق و گسترش در مال و ثروت است. 📚البرهان في تفسير القرآن، ج‏5، ص249 (به نقل از خواص القرآن) روي عن النبي (صلى الله عليه و آله) أنه قال: «من قرأ هذه السورة لم يكتب من الغافلين، و إن كتبت و جعلت في المنزل نما من الخير فيه، و من أدمن على قراءتها زال عنه الفقر، و فيها قبول و زيادة حفظ و توفيق و سعة في المال». ☀️ج. از رسول الله روایت شده است: اگر آن را بنویسد و در منزلش بیاویزد، خیر و برکت بر او فزونی یابد؛ و کسی که بر خواندن آن مداومت ورزد فقر از او زایل گردد؛ و در آن، قبولی و افزایش حافظه و توفیق و گسترش در مال و ثروت است. 📚البرهان في تفسير القرآن، ج‏5، ص250 (به نقل از خواص القرآن) قال رسول الله (صلى الله عليه و آله): «من كتبها و علقها في منزله كثر الخير عليه، و من أدمن قراءتها زال عنه الفقر، و فيها قبول و زيادة و حفظ و توفيق و سعة في المال». @yekaye