☀️) از پیامبر اکرم ص روایت شده است:
کسی که سوره ملائکه [= سوره فاطر] را بخواند روز قیامت سه در از درهای بهشت او را به سوی خود میخواند که از هر دری که می خواهی وارد شو!
📚مجمعالبیان، ج8، ص624؛ البرهان في تفسير القرآن، ج4، ص533
أبي بن كعب عن النبي ص قال من قرأ سورة الملائكة دعته يوم القيامة ثلاثة أبواب من الجنة أن أدخل من أي الأبواب شئت.
@yekaye
☀️2) از امام صادق ع روایت شده است:
دو حمد با همدیگر، یعنی حمدِ سبأ و حمد فاطر [کنایه از دو سوره سبأ و فاطر، از این جهت که هر دو با تعبیر الحمدلله شروع شدهاند] را اگر کسی در شبی بخواند مادام که در آن شب بسر میبرد در حفظ و امان خداوند است؛ و کسی که آن دو را در روزش بخواند در آن روز امر ناخوشایندی به او نرسد، و از خیر دنیا و خیر آخرت چیزی به او داده میشود که بر دلش خطور نکرده و افق آرزوهایش بدان نرسیده باشد.
📚ثواب الأعمال، ص110؛ أعلام الدين في صفات المؤمنين، ص373
حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ مُوسَى بْنِ الْمُتَوَكِّلِ قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى قَالَ حَدَّثَنِي مُحَمَّدُ بْنُ أَحْمَدَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ حَسَّانَ عَنْ إِسْمَاعِيلَ بْنِ مِهْرَانَ قَالَ حَدَّثَنِي الْحَسَنُ [ابْنِ الْبَطَائِنِيِّ] عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عَائِذٍ عَنِ ابْنِ أَبِي أُذَيْنَةَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ:
الحمدين [لِلْحَمْدَيْنِ] جَمِيعاً حَمْدِ سَبَإٍ وَ حَمْدِ فَاطِرٍ مَنْ قَرَأَهُمَا فِي لَيْلَةٍ لَمْ يَزَلْ فِي لَيْلَتِهِ فِي حِفْظِ اللَّهِ وَ كِلَاءَتِهِ فَمَنْ قَرَأَهُمَا فِي نَهَارِهِ لَمْ يُصِبْهُ فِي نَهَارِهِ مَكْرُوهٌ وَ أُعْطِيَ مِنْ خَيْرِ الدُّنْيَا وَ خَيْرِ الْآخِرَةِ مَا لَمْ يَخْطُرْ عَلَى قَلْبِهِ وَ لَمْ يَبْلُغْ مُنَاهُ.
@yekaye
☀️3) ضریس میگوید:
خدمت امام باقر ع بود در حالی که جماعتی از اصحابش هم نزد او بودند. ایشان فرمود:
در شگفتم از کسانی که ولایت ما را پذیرفتهاند و ما را امام خود میدانند و بیان میکنند که اطاعت از ما همانند اطاعت از رسول الله ص واجب است، سپس حجت خود را درهم میشکنند و به خاطر ضعف دلهایشان علیه خود مخاصمه میکنند، از حق ما میکاهند و بر کسی خرده میگیرند که خداوند برهانی بر حق معرفت ما و تسلیم نسبت به امر ما به وی داده است!
آیا به نظرتان چنین میرسد که خداوند تبارک و تعالی طاعت اولیای خود را بر بندگانش واجب گرداند آنگاه اخبار آسمانها و زمین را از آنها مخفی کند و بنیانهای علم را در مورد آنچه بر آنها وارد میشود که قوام دینشان بدان است از آنان دریغ ورزد؟! ...
📚الكافي، ج1، ص261؛ بصائر الدرجات، ج1، ص124
مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ [وَ مُحَمَّدُ بْنُ الْحُسَيْنِ] عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ عَنِ ابْنِ رِئَابٍ عَنْ ضُرَيْسٍ الْكُنَاسِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا جَعْفَرٍ ع يَقُولُ وَ عِنْدَهُ أُنَاسٌ مِنْ أَصْحَابِهِ
عَجِبْتُ مِنْ قَوْمٍ يَتَوَلَّوْنَا وَ يَجْعَلُونَا أَئِمَّةً وَ يَصِفُونَ أَنَّ طَاعَتَنَا مُفْتَرَضَةٌ عَلَيْهِمْ كَطَاعَةِ رَسُولِ اللَّهِ ص ثُمَّ يَكْسِرُونَ حُجَّتَهُمْ وَ يَخْصِمُونَ أَنْفُسَهُمْ بِضَعْفِ قُلُوبِهِمْ فَيَنْقُصُونَا حَقَّنَا وَ يَعِيبُونَ ذَلِكَ عَلَى مَنْ أَعْطَاهُ اللَّهُ بُرْهَانَ حَقِّ مَعْرِفَتِنَا وَ التَّسْلِيمَ لِأَمْرِنَا أَ تَرَوْنَ أَنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى افْتَرَضَ طَاعَةَ أَوْلِيَائِهِ عَلَى عِبَادِهِ ثُمَّ يُخْفِي عَنْهُمْ أَخْبَارَ السَّمَاوَاتِ وَ الْأَرْضِ وَ يَقْطَعُ عَنْهُمْ مَوَادَّ الْعِلْمِ فِيمَا يَرِدُ عَلَيْهِمْ مِمَّا فِيهِ قِوَامُ دِينِهِم؟! ...
@yekaye
1⃣ سوره فاطر
🔹با سپاس خداوند برای آفرینش آسمانها و زمین و فرستادن فرشتگان و روزیای که خداوند از ابتدای آفرینش در اختیار انسان قرار میدهد، شروع میشود؛
🔸و با یادآوریِ اینکه اگر خدا آسمانها و زمین را نگه ندارد کسی نیست که آنها را نگه دارد تذکری میدهد که ببینید عاقبت کسانی که در برابر خداوند و نعمتهایش کفر پیشه کردند چه شد و هشدار میدهد که همگان اجل و مهلت معینی دارند و مهلت دادن به مجرمان بدین معنا نیست که نظام عالم از دست خدا خارج شده است.
🔷در واقع،
در این سوره،
از آغاز آفرینش و ارسال فرشتگان و پیامبران برای هدایت انسانها شروع کرد
و از کفرورزیها سخن گفت
و به پایان مهلت انسانها در این دنیا رسید؛
▪️و وضعیت انسانها را در این آغاز و پایان و نسبت آنها با زمین و آسمان را مورد توجه قرار داد؛
و ختم کلام را این قرار داد که خداوند به بندگانش بصیر است.
@yekaye
2⃣ در سوره فاطر گویی مرتب تناظری بین آدم و عالَم برقرار میشود تا نشان داده شود که چگونه انسانها به معنای عام خلیفه در زمین شدند و دو گانه خوب و بد چگونه رقم خورد.
♦️بدین ترتیب مرتب شاهدیم که خداوند:
🔺از طرفی از آفرینش نظام آسمانها و زمین و نزول باران و زنده کردن آنها و تنوع موجود در عالَم و اینکه علیرغم این تنوع، ثمرات واحدی هم در کار است سخن میگوید؛
و
🔺از طرف دیگر درباره خلقت انسان و نزول وحی به او و زنده کردن او و تنوع انسانهای خوب و بد، و موضعگیریهای آنان در برابر وحی و مهلتی که به آنها داده شده داد سخن میدهد.
🔷یکبار این فرازها را دقت کنیم که میتوان در هر فراز این نکته را مشاهده کرد:
🔹آیات 1-8: از آفرینش آسمانها و زمین و ارسال فرشتگان شروع میکند بلافاصله سراغ نعمت خدا بر انسان و وحی و تکذیب پیامبران میرود و با هشداری به حقانیت وعده خدا و خطر شیطان، مردم را به دو گروه مومن و کافر تقسیم میکند که کافر عمل زشتش را زیبا میبیند.
🔹آیات 9-11: از فرستادن باد و ابر و زنده شدن زمین که آیتی بر معاد است شذوع میکند و باز با تاکیدی بر اینکه عزت یکسره از آن خداست به بالا رفتن کلمه طیب و عمل صالح و هلاک بودن نیرنگ نیرنگبازان اشاره میکند و به اینکه آفرینش شما از ابتدا تا انتها به دست خدایی است که از ابتدا تا انتهای زندگی شما علم دارد ختم میکند.
🔹در آیات12-18 باز از دو دریای شیرین و شور که هر دو کارکردهای مشابهی هم دارند شروع میکند و به تدبیر روز و شب و خورشید و ماه اشاره میکند و تذکر میدهد که همه عالم به دست خداست و شریکانی که مشرکان برای خدا قرار میدهند هیچکارهاند؛ و شما نیز سراسر محتاج خدا هستید که اگر نازی کند در هم فرو ریزند قالبها؛ و هیچکس هم بار دیگری را نمیتواند بردارد؛ و در پایان میفرماید فقط آنان که اهل خشیت و نمازند از این سخنان پند میگیرند.
🔹آیات 19-26: ابتدا به برخی از تقابلها درون عالم آدمها (کور و بینا – زنده و مرده) و درون عالم طبیعت (نور و ظلمت، سایه و حرارت) اشاره میکند و دوباره هشدار میدهد که تو تنها انذاردهندهای و انتظار نداشته باش که بتوانی همه را شنوا سازی؛ و تکذیب وحی هم امری پرسابقه بوده و خداوند کافران را با شدت میگیرد.
🔹در آیات 27-37 این بار پس از اشاره به اینکه در طبیعت خداوند یک آب فرستاد و یک منشا قرار داد اما مخلوقات متنوعی پدید آورد، سراغ انسانها میرود و اینکه ما وحی واحدی فروفرستادیم اما انسانها متنوع برخورد کردند سخن میگوید: ابتدا از کسانی یاد میکند که اهل تلاوت قرآن و نماز و انفاقاند و امید آخرت دارند که به فضل خدا خواهند رسید؛ و پس از تذکری به حقانیت وحی، اشاره میکند که وارثان این کتاب چند دسته خواهند بود؛ و نهایتا از بهشتی که برای خوبان ذخیره شده و حال و روز خوبان در آنجا؛ و آتشی که برای کافران مهیا شده و وضعیت دشوار آنان که آرزوی برگشت به دنیا دارند، سخن میگوید.
🔹در آیه 38 این تناظر عالَم و آدم با تاکیدات بیشتری مورد توجه قرار میگیرد: خدا هم عالم غیب آسمانها و زمین است و هم عالم به نهایت دل انسانها؛
🔹و نهایتا در آیات 39-44 ابتدا نسبت انسان و این دنیا (خلیفه شدن در زمین) اشاره میشود بلافاصله هشدار میدهد که این موقعیت میتواند با شرک و کفرورزی همراه شود، یعنی با باوری پوچ به معبودهایی که هیچ نقشی در عالم ندارند، نه در ایجادش و نه در بقایش؛ و همینان کسانیاند که تا وقتی انذاردهنده الهی نزدشان نیامده داد این سر میدهند که اگر نوبت به ما برسد ما از همه بهتر خواهیم بود، اما همین که نوبت بدانها رسید خوی استکباری و نیرنگبازیشان بروز میکند و به همان عاقبت سوء گذشتگانشان مبتلا میشوند.
🔹 و در پایان تذکر میدهد که اگر اینان بدان عاقبت گرفتار شدند با حلیم و غفور بودن خداوند – که در آیات قبل مکرر مورد تاکید قرار گرفت – منافاتی ندارد؛ زیرا اینان کسانیاند که به نهیات بدی رسیده بودند وگرنه اگر در حد بدیهای متداول در مردم بخواهند مواخذه کنند؛ باید که هر آنکه هست گیرند! ولی بنای خدا در این دنیا بر مهلت دادن است.
@yekaye
3⃣ شاید از نتایج مهمی که از این تناظری که در سوره فاطر بین عالم و آدم برقرار شده (تدبر2 https://eitaa.com/yekaye/901)، میتوان گرفت این باشد که ما انسانهایی به خود وانهاده نیستیم؛
در نتیجه:
🍃الف. خداوند ما را در این زمین خلیفه خود قرار داد؛ اما این خلافت یک ظرفیت بود، نه یک وضعیت نهایی؛ ظرفیتی که عدهای از آن سوء استفاده کردند و از هر موجودی پستتر شدند و بدترین جای عالم، یعنی جهنم را برای خود رقم زدند.
🍃ب. همان طور که خداوند آگاهی خود از غیب آسمانها را در کنار آگاهی خود از درون دل انسانها قرار داد (آیه38)؛ کسی هم که قرار است هدایت انسانها را عهدهدار شود باید از این دو وادی در عرض هم آگاه باشد تا بتواند انسان را در این عالم به جایگاه درست رهنمون شود.
🔖 حدیث3 https://eitaa.com/yekaye/898
🍃ج. ...
@yekaye
4⃣ اینکه خدا عالم را از وحدتی شروع کند معنایش این نیست که از دل همان وحدت کثراتی در عرض هم و حتی مقابل هم پدید نیاورد❗️
🔺وقتی آب واحدی میفرستد و گیاهان رنگارنگ میروید و عرصه زمین عرصه تنوعها میگردد؛
🔺وحی واحدی هم میفرستد، اما از دل آن تنوعی از موضعگیریها پدید میآید که برخی را به اوج بهشت و برخی را به حضیض جهنم میکشاند.
@yekaye
5⃣ در سوره فاطر، مکرر در میان سه مساله اصلی اصول دین (یگانگی خداوند، رسالت پیامبران؛ و آخرت و عرصه نهایی سرنوشت انسانها) رفت و برگشت میشود تا حدی که برخی از بزرگان غرض اصلی این سوره را بیان اصول سهگانه دین، و استدلال بر آنها قلمداد کردهاند
📚(الميزان، ج17، ص5)
در عین اینکه رفت و برگشت مکرر بین این سه بوضوح مشاهده میشود
اما شاید بتوان در اینکه هدف استدلال بر این سه بوده، تردید کرد❗️
🔹به نظر میرسد بیش از اینکه این آیات در مقام استدلال مستقیم بر این سه باشند،
در مقام ایناند که جایگاه انسان در عالم و نسبت او را با جهانی که در آن زندگی میکند نشان دهند؛
که البته اگر آن نسبت درست درک شود، در دل شخص باور به توحید و نبوت و معاد تقویت میشود:
🔺اگر انسان در عالم پیرامون خود؛ و بلکه در خود نیک بیندیشد بوضوح می یابد که وجود شریکانی که برای خدا ادعا میشوند توهمی بیش نیست؛ میفهمد که انسان موجود به خود وانهاده نیست؛
و همان خدایی که با نزول آب از آسمان زمین را زنده میکند با نزول وحی از آسمان دلها را زنده میکند؛
و میفهمد که اگرچه قرار بوده با نزول وحی، دلها زنده شود؛ اما اختیار انسان از او سلب نشده، و عدهای چهبسا از همین باران برای گلآلود کردن و پژمردن استفاده میکنند و هلاکت ابدی را برای خویش میخرند.
@yekaye
🌹بسم الله الرحمن الرحیم🌹
✳️ با عنایات خداوند متعال، بحث و تامل درباره آیات سوره فاطر به اتمام رسید و انشاءالله از فردا (چهارشنبه 29 شعبان 1439) وارد سوره یس خواهیم شد.
📝 روال این کانال ان شاء الله چنین خواهد بود که در پایان هر سوره، فایل word و PDF آن سوره در اختیار اعضای محترم قرار گیرد که در ادامه تقدیم میشود👇.
🌀 تمامی پاورقیهای این فایلها مطالبی است که به دلایل مختلف (مهمترین دلیل: تخصصی بودن آن مطلب) در کانال گذاشته نمیشد.
✅ چنانکه قبلا هم بیان شد کانال دیگری با نام «یک آیه در روز-گزیده» راهاندازی کردهام که روزانه گزیدهای از مطالب اینجا، برای کسانی که فرصت مطالعه تمام مطالب را ندارند، قرار داده میشود؛ به آدرس
🆔 https://eitaa.com/yekAaye
✅ همچنین در پایان هر روز تمامی مطالب در فضای وب نیز بارگذاری میشود که کسانی که مایلند در مطالب گذشته جستجو کنند یا مطلبی درباره آیه خاصی را مد نظر دارند میتوانند براحتی در سایت آن را بیابند؛ به آدرس
http://yekaye.ir/
🗂 ضمنا فایل کل جلسات و سورههای گذشته را هم در آدرس زیر میتوانید بیابید.
www.souzanchi.ir/site-yekaaye/
💠استفاده از مطالب این کانال در راستای ترویج معارف دین، حتی بدون ذکر منبع هم بلامانع است.💠
💐 کار این کانال بدون وابستگی به هیچ نهاد و ارگانی و تنها با عنایات خداوند متعال پیش میرود؛
از این رو،
📢در صورتی که مطالب این کانال را مفید یافتید، آن را به دوستان خود ویا در گروهها و کانالهای خود معرفی کنید. 📣
🔖آدرس کانال
https://eitaa.com/yekaye
💐🌹🌺از خداوند متعال توفیق برخورداری از قول سدید و حرکت در صراط مستقیم و ادامه دادن مسیر تدبر در کلام خویش را خواستارم
و از همگان، بویژه درماه مبارک رمضان التماس دعا دارم💐🌺🌹
@yekaye
@souzanchi
35. سوره فاطر.docx
933.7K
📝 فایل word مباحث سوره فاطر
https://eitaa.com/yekaye