. 1⃣ «وَ آيَةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْناها وَ أَخْرَجْنا مِنْها حَبًّا فَمِنْهُ يَأْكُلُونَ» در آیه قبل، به مساله معاد اشاره کرد و در این آیه ظاهرا نشانه‌ای بر معاد می‌آورد؛ و آن زنده شدن زمین مرده، و روییدن گیاهان جاندار از دل خاک بی‌جان است. @yekaye

. 2⃣ «وَ آيَةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْناها وَ أَخْرَجْنا مِنْها حَبًّا فَمِنْهُ يَأْكُلُونَ» اینکه زمین مرده را زنده می‌کند و از آن دانه‌ای بیرون می‌آورد را نشانه و آیه‌ای «برای آنان» دانسته‌است؛ اما آیه و نشانه‌ای «بر چه چیزی»؟ 🍃الف. بر قدرت بر معاد و زنده کردن تمام کسانی که هلاک شده بودند و کسی امید به بازگشتشان نداشت 📚(مجمع‌البیان، ج8، ص661) (با توجه به دو آیه قبل) 🍃ب. نشانه‌ای برای وابستگی شدید آنان به خداوند، که آنان را به شکرگزاری و پیروی از تعالیم خداوند تشویق کند. (از این جهت که بر «خوردن آنان» تاکید کرد و نیز با توجه به دو آیه بعد، و بویژه آیه35) 🍃ج. اینها نشانه‌هایی از آفرینش و تدبیر است که بر ربوبیت خداوند دلالت می‌کند 📚(المیزان، ج17، ص85) و در واقع، برهانی بر توحید و منزه دانستن خداوند از هرگونه شریک (با توجه به باور مشرکانه‌ای که در آیات قبل، به مخاطبان پیامبر نسبت داد؛ و نیز با توجه به آیه 36 که بر تنزیه خداوند و خالقیت مطلق او تاکید می‌ورزد). 🍃د. ... 💠نکته تخصصی #آیه‌شناسی این گونه نیست که یک چیز تنها برای یک امر بتواند نشانه قرار گیرد؛ بلکه یک #نشانه می‌تواند #نشانه_چندمنظوره باشد. مثلا ❌علامت × هم می‌تواند نشانه عمل ضرب در حساب باشد، هم نشانه رد کردن و نپذیرفتن (در مقابل نشانه √) و ... . در مورد آیات الهی هم لزوما این گونه نیست که هر آیه‌ای فقط بر یک امر خاص دلالت داشته باشد؛ 💢بلکه هر چیزی ممکن است از زوایای مختلف برای امور مختلفی آیه باشند؛ به طوری که اگر نگاه آیه‌بین انسان باز شود، هر پدیده‌ای از آفریده‌های خدا و بلکه هر واقعه‌ای که رخ می‌دهد، می‌تواند برای شخص او آیه‌ای باشد که در حالی که حاوی نکاتی عام هست، راه سعادت شخص او را نیز به طور خاص نشان دهد.💢 @yekaye

. 3⃣ «وَ آيَةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ ...» بهترين دليل براى عموم مردم، آن است كه دائمى، عمومى، غير قابل انكار، ساده و همه جايى باشد. 📚(تفسير نور، ج9، ص539) @yekaye

. 4⃣ «وَ آيَةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْناها وَ أَخْرَجْنا مِنْها حَبًّا فَمِنْهُ يَأْكُلُونَ» 🔹آیا زمین واقعا آن گونه که ما تصور می‌کنیم موجودی بی‌جان است یا خداوند در او هم حیات جاری کرده است؟ 🔹آیا اینکه دانه از دل زمین می‌روید تنها و تنها به عنصر حیات در دانه اشاره دارد؛ یا باید حیاتی هم در زمین باشد که بتواند به دانه در رویاندنش امداد رساند؟ 🔹واقعا مرز موجود زنده و غیرزنده چیست؟ 🔹ضمنا آیا پاسخ این سوال، پاسخی عقلی و فلسفی باید باشد یا پاسخی حسی و تجربی محض؟ 🔺و اگر پاسخی عقلی و فلسفی است، آیا چنین نیست که رشته زیست‌شناسی، علی‌رغم ظاهر تجربی‌اش، بشدت از پیش‌فرض‌های فلسفی خاصی تغذیه می‌کند؟! #علم_دینی @yekaye

✅ با توجه به کثرت احادیث و نکات ناظر به این آیه، ان شاءالله فردا نیز به همین آیه اختصاص خواهد داشت.

بسم الله الرحمن الرحیم ✅ چنانچه اشاره شد امروز نیز به ادامه بحث از آیه 33 سوره یس اختصاص خواهد داشت.

☀️2) از امام سجاد ع روایت شده است: حضرت قائم - عجل الله تعالی فرجه الشریف – از مدینه راه می‌افتند تا به منطقه حفر* می‌رسند و به لحاظ آذوقه بشدت در تنگنا قرار می‌گیرند؛ [همانجا می‌خوابند] آنگاه صبح می‌کنند در حالی که برایشان محصولاتی روییده است؛ از آن می خورند و زاد و توشه برمی‌گیرند و این همان سخن خداوند متعال است که فرمود «و نشانه‌ای برایشان همین زمین مرده است؛ آن را زنده گرداندیم و از آن دانه‌ای بدر آوردیم که همانا از آن می‌خورند.»‌ سپس به مسیر خود ادامه می‌دهند تا به قادسیه می‌رسند در حالی که مردم در کوفه جمع شده و با سفیانی بیعت کرده‌اند! 📚سرور أهل الإيمان في علامات ظهور صاحب الزمان عج، ص100 [و ممّا ننقله من كتاب فضل بن شاذان المقدّم ذكره ما رواه الحسن بن محبوب] يرفعه إلى أبي خالد الكابلي، عن عليّ بن الحسين عليه السّلام، قال: يَقْبلُ الْقَائِمُ ع مِنْ الْمَدِينَةِ حَتَّى يَنْتَهِيَ إِلَى الحفرِ وَ تُصِيبُهُمْ مَجَاعَةٌ شَدِيدَةٌ قَالَ فَيَصبحونَ وَ قَدْ نَبَتَتْ لَهُمْ ثَمَرَةٌ فيَأْكُلُونَهَا وَ يَتَزَوَّدُونَ مِنْهَا [وَ هُوَ] قَوْلُ الله تَعَالَى «وَ آيَةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْناها وَ أَخْرَجْنا مِنْها حَبًّا فَمِنْهُ يَأْكُلُونَ» ثُمَّ يَسِيرُ حَتَّى يَنْتَهِيَ إِلَى الْقَادِسِيَّةِ وَ قَدِ اجْتَمَعَ النَّاسُ بِالْكُوفَةِ وَ بَايَعُوا السُّفْيَانِيَّ. ✳️*پی‌نوشت: منطقه «الحفر» در شمال شرقی عربستان و در مسیر به سمت بصره و کوفه قرار دارد. [در بحارالانوار، ج52، ص387 این کلمه به صورت «أجفر» ثبت شده که آن هم منطقه‌ای نسبتا نزدیک به «الحفر» است و هر دوی اینها را در نقشه گوگل می‌توانید مشاهده کنید] @yekaye

☀️3) از امام کاظم ع درباره این سخن خداوند که می‌فرماید «زمین را بعد از مرگش زنده می‌گرداند (روم/50) روایت شده است: [مطلب فقط] این نیست که با باران زنده‌اش کند؛ ولیکن خداوند مردانی را برمی‌انگیزاند که عدل را احیا می‌کنند و با احیای عدل زمین زنده می‌شود وقطعا اقامه حدود الهی برای زمین سودمندتر است از بارانی که چهل صبحگاه ببارد. 📚الكافي، ج7، ص174 أَحْمَدُ بْنُ مِهْرَانَ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ مُوسَى بْنِ سَعْدَانَ عَنْ عَبْدِ الرَّحْمَنِ بْنِ الْحَجَّاجِ عَنْ أَبِي إِبْرَاهِيمَ ع فِيقَوْلِ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَ «يُحْيِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِها» قَالَ: لَيْسَ يُحْيِيهَا بِالْقَطْرِ وَ لَكِنْ يَبْعَثُ اللَّهُ رِجَالًا فَيُحْيُونَ الْعَدْلَ فَتُحْيَا الْأَرْضُ لِإِحْيَاءِ الْعَدْلِ وَ لَإِقَامَةُ الْحَدِّ لِلَّهِ أَنْفَعُ فِي الْأَرْضِ مِنَ الْقَطْرِ أَرْبَعِينَ صَبَاحاً. @yekaye

. 5⃣ «وَ آيَةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْناها وَ أَخْرَجْنا مِنْها حَبًّا فَمِنْهُ يَأْكُلُونَ» در این آیه و آیات بعد، برخی از امور عالم را برمی‌شمرد و نام آیه بر آنها می‌نهد. 💠نکته تخصصی #معرفت‌شناسی : نگاه آیه‌بین #آیه ، یعنی علامت و نشانه، و علامت و نشانه بودن یک چیز، وصفی است که از نسبت او با امری دیگر درمی‌آید. ⬅️ نمونه ساده آن علائم رانندگی است: اگر کسی با تخصص‌های مختلف فیزیک و شیمی به شناساییِ یک تابلوئی راهنمایی و رانندگی بپردازد، نکات متعددی درباره جنس آهن آن، طول موج‌های رنگ‌های آن، مقاومت آن در سرما و گرما، و ... می‌تواند بفهمد، اما اینها هیچیک نکته‌ای درباره علامت و نشانه بودن آن نمی‌گوید. اگرچه سازنده یک تابلوی رانندگی، در ساخت آن به بسیاری از این امور توجه دارد، اما این تابلو بدین جهت ساخته و نصب نشده است که افراد خود آن را بررسی کنند؛ بلکه ساخته شده تا علامت و نشانه‌ای باشد برای فهماندن مطالبی به رانندگان درباره وضعیت مسیری که می‌خواهند بپیمایند. ⬆️ خداوند همه جهان را آیه آفریده است و در آیات پیش رو، از زمین و دانه‌ای که می‌روید و باغها و رودهایی که در آن جاری است تا زوجیت اشیاء و شب و روز و ماه و خورشید و کشتی‌ای که در دریا روان است و اینها را به عنوان آیه به رخ ما می‌کشد؛ اینها هم آیات قرآن‌اند هم آیات خلقت، اما ما چه اندازه اینها را به عنوان «آیه» می‌بینیم و از نشانه‌ها به آنچه نشانه‌ها می‌خواهند ما را بدان رهنمون سازند، رهنمون می‌شویم؟ 📝 #علم_دینی و #نگاه_آیه‌ای قبلا اشاره شد که یکی از نقطه‌ضعف‌های مدرن علم جدید این است که به بهانه روش تجربی، می‌کوشد نگاه آیه‌ای به عالَم و آدم را به محاق بَرَد، بلکه علمی بودن چنان نگاهی را انکار کند. 🔖(بویژه در جلسه 229، تدبرهای 3 و 4: http://yekaye.ir/al-baqarah-002-039/ ) اسف‌بارتر این است که این ادبیات غلط در جامعه متدینان هم شیوع پیدا کرده و کلمه #علم را معادل #علم_تجربی ، آن هم علمی که روش صرفا حسی دارد و هیچ توجهی به مبدا و معاد ندارد و نگاه آیه‌ای به عالَم را خرافات می‌شمرد، قلمداد می‌کنند❗️ بهانه‌شان هم این است که "ما کلمه «علم» را معادل «science» به کار می‌گیریم؛ و کلمه «science» در ادبیات غربی به معنای «علم صرفاً تجربی» است"❗️ غافل از اینکه کاربرد همین کلمه «science» در فرهنگ غربی در این معنای مبتذل، تنها در یک قرن اخیر و به خاطر غلیه رویکردهای پوزیتیوستی و مادی‌گرایانه در ساحت علم، به چنین انحرافی مبتلا شده و تا پیش از آن، «science» (و بویژه ریشه اصلی لاتینی آن: scientia) برای رشته‌های الهیات هم تعبیر به کار می‌رفت (سید حسین نصر، معرفت و معنویت)؛ اما چه کنیم که غرب‌زدگی و اصرار به همراهی با غربیان، مجال دیدن حقیقت را از بسیاری از مدعیان تفکر دینی هم سلب کرده است‼️ اهمیت تزریق نگاه آیه‌ای به امور بقدری است که برخی از بزرگان – مانند آیت الله جوادی آملی – یکی از مهمترین گام‌ها در تحقق علم دینی را همین نکته می‌دانند؛ یعنی هر چیزی را در پیوند با مبدا و معاد دیدن 📚(منزلت عقل در هندسه معرفت دینی، جوادی آملی، ص135-137) ✳️ تبصره نقد فروکاستن #علم به #علم_تجربی به معنای انکار ارزشمندی #روش_تجربی نیست؛ بلکه به معنای مخالفت با انحصار روش علم به روش تجربی است. @yekaye