. 8⃣ «قُلْ قَدْ جاءَكُمْ» استدلال و احتجاج پيامبر با يهود، به تعليم خداوند بود. (تفسير نور، ج1، ص666) @Yekaye

. 9⃣ «جاءَكُمْ ... بِالْبَيِّناتِ وَ بِالَّذِي قُلْتُمْ» سوابق هر گروه وملّتى، گواه بر صدق يا كذب ادّعاى آنهاست. (تفسير نور، ج1، ص666) @Yekaye

. 🔟 «قَدْ جاءَكُمْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلي بِالْبَيِّناتِ وَ بِالَّذي قُلْتُمْ فَلِمَ قَتَلْتُمُوهُمْ» گاهى براى اثبات يا حقّانيت يك امر يا مصلحت مهمتر بايد اموالى فدا شود. آرى، اگر مالى آتش گرفت ولى چشمى بيدار و يا دلى روشن شد، اسراف نخواهد بود. (تفسير نور، ج1، ص666) @Yekaye

907) 📖 فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقَدْ كُذِّبَ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ جاؤُ بِالْبَيِّناتِ وَ الزُّبُرِ وَ الْكِتابِ الْمُنيرِ 📖 💢ترجمه پس اگر تو را تکذیب کردند، قطعا تکذیب شدند پیامبران پیش از تو، معجزات و زبورها و کتاب روشنگر آوردند. سوره آل عمران، (3) آیه 184 1397/12/13 26 جمادی الثانی1440 @Yekaye

@Yekaye

✅ توجه این آیه بسیار شبیه است به آیه 35 سوره فاطر: 📖وَ إِنْ يُكَذِّبُوكَ فَقَدْ كَذَّبَ الَّذينَ مِنْ قَبْلِهِمْ جاءَتْهُمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَيِّناتِ وَ بِالزُّبُرِ وَ بِالْكِتابِ الْمُنيرِ که قبلا در جلسه 725 مورد بحث و بررسی قرار گرفت. 🌐 http://yekaye.ir/al-fater-35-25/ از این رو، نکاتی که در این آیه قابل ذکر است و در آنجا بیان شد مجددا تکرار نمی‌شود. @Yekaye

📖 اختلاف قرائت 🔹الزُّبُرِ ▪️این کلمه هم در اینجا و هم در سوره فاطر در قرائت اهل شام (ابن عامر) به صورت «بِالزُّبُرِ» قرائت شده؛ و در مصحف شام هم به همین صورت ثبت شده؛ ▪️ اما در بقیه قرائات و مصاحف (یعنی مصحف مدینه و مکه و کوفه و بصره) به صورت «الزُّبُرِ» (بدون حرف باء) قرائت و ثبت شده است. 🔖(درباره اختلاف مصاحف قبلا در جلسه 783 توضیح داده شد: http://yekaye.ir/ya-seen-36-35/) 📚مجمع البيان، ج2، ص900 ؛ البحر المحيط، ج3، ص459 @Yekaye

☀️1) از امام صادق ع روایت شده است: خداوند عهدی بسته است بر مومن که سخنش تصدیق نشود و از دشمنش انتقام نگیرد و هیچ مومنی نیست که تشفی خاطر پیدا کند مگر اینکه رسوایی به بار آوَرَد؛ زیرا مومن عنان دارد [= مطلق العنان نیست] ✳️توضیح: می‌خواهد بفرماید خداوند مومن را در سختی‌ها قرار داده و او را در دنیا مطلق العنان قرار نداده؛ بلکه زمامش به دست خودش نیست؛ و خداوند دائما او را در معرض امتحان قرار می‌دهد؛ و او هم کار خود را به خدا واگذار کرده و هرچه خدا بخواهد او راضی است. (الوافی (فیض کاشانی)، ج5، ص757) 📚الكافي، ج۲، ص۲۴۹ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ دَاوُدَ بْنِ فَرْقَدٍ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: أَخَذَ اللَّهُ مِيثَاقَ الْمُؤْمِنِ عَلَى أَنْ لَا تُصَدَّقَ مَقَالَتُهُ وَ لَا يَنْتَصِفَ مِنْ عَدُوِّهِ، وَ مَا مِنْ مُؤْمِنٍ يَشْفِي نَفْسَهُ إِلَّا بِفَضِيحَتِهَا؛ لِأَنَّ كُلَّ مُؤْمِنٍ مُلْجَمٌ! @Yekaye

☀️2) علقمه می‌گوید: به امام صادق ع عرض کردم: مردم گناهان بزرگی را [به دروغ] به ما نسبت می‌دهند و سینه‌مان به خاطر این تنگ آمده است! فرمود: علقمه! همانا نه مردم را می‌شود راضی کرد و نه دهان مردم را می‌توان بست؛ و چگونه انتظار دارید که سالم بمانید از چیزی که انبیاء و رسولان و حجت‌های خدا از آن سالم نماندند؟! آیا به حضرت یوسف ع نسبت ندادند که او قصد زنا کرد؟! آیا به حضرت ایوب ع نسبت ندادند که به خاطر گناهانش به آن بلاها مبتلا شد؟! آیا به حضرت داوود ع نسبت ندادند که دنبال پرنده‌ای راه افتاد تا اینکه چشمش به زنِ اوریا افتاد و هوای او در دلش افتاد و همسرش را پیش روی تابوت مقدس [که در جنگها حمل می‌کردند] قرار داد تا کُشته شود و با آن زن ازدواج کرد؟! آیا به حضرت موسی ع نسبت ندادند که عنین [= ناتوان جنسی] است و او را اذیت کردند تا جایی که «خداوند او را از آنچه می‌گفتند تبرئه کرد و او نزد خداوند آبرودار بود» (احزاب/69) ؟! آیا به همه پیامبران نسبت ندادند که آنان جادوگرانی دنیاطلب‌اند؟! آیا به حضرت مریم ع نسبت ندادند که حضرت عیسی ع را از مرد نجاری به نام یوسف باردار شده است؟! آیا به پیامبرمان حضرت محمد ع نسبت ندادند که «شاعری دیوانه است» (صافات/36)؟! آیا به او نسبت ندادند که هوس کرد با همسر زید ازدواج کرد و بقدری به پر و پای آنها پیچید تا او را برای خود از شوهرش رها کرد؟! آیا به ایشان در جنگ بدر نسبت ندادند که او جامه سرخ گرانبهایی از غنایم را برای خودش برداشته است تا اینکه خداوند عز و جل آن جامه را آشکار فرمود و پیامبرش را از این خیانت تبرئه کرد و این آیه را نازل فرمود: « و هيچ پيامبرى را نَسِزَد كه خيانت ورزد، و هر كس خيانت ورزد، روز قيامت با آنچه در آن خيانت كرده بيايد» (آل‌عمران/161) آیا به حضرت ص نسبت ندادند که در مورد پسرعمویش حضرت علی ع از روی هوای نفس سخن می‌گوید؛ تا اینکه خداوند عز و جل آنان را تکذیب کرد و فرمود «و او از روی هوای نفس سخن نگوید؛ آن نیست جز وحی‌ای که به او وحی شده است» (نجم/3-4)؟! آیا به او نسبت دروغگویی ندادند در این ادعایش که می‌فرمود من پیامبری از جانب خداوند به سوی آنان هستم، تا اینکه خداوند عز و جل نازل فرمود: «و قطعا پیامبران پیش از تو تکذیب شدند پس بر آن نسبت دروغ صبر رکدند و اذیت شدند تا اینکه نصرت ما برایشان آمد» (انعام/34)؟! و یا اینکه وقتی یک روز فرمود که امروز سپیده دم مرا به آسمانها به معراج بردند، آیا نگفتند به خدا سوگند که در کل شب از بسترش برنخاسته است؟ و آنچه در مورد اوصیاء گفتند از این هم بیشتر بود! آیا به سید الاوصیاء (امیرالمومنین ع) نسبت ندادند که دنبال دنیا و پادشاهی است و فتنه را بر آرامش ترجیح می دهد و خون مسلمانان را بناحق می‌ریزد و اگر خیری در او بود به خالد بن ولید دستور نمی‌دادند که گردنش را بزند؟! آیا به او نسبت ندادند که می‌خواهد دختر ابوجهل را به عنوان هووی فاطمه بیاورد و اینکه پیامبر خدا ص بر سر منبر از او شکایت کرد و گفت که علی ع می‌خواهد دختر دشمن خدا را بر سر دختر پیامبر خدا ص بیاورد؛ بدانید که فاطمه پاره تن من است، پس هر که او را بیازاد مرا آذیت کرده و هر که او را خوشحال کند مرا خوشحال کرده است و کسی که او را عصبانی کند مرا عصبانی کرده است؟! سپس امام صادق ع فرمود: علقمه! چقدر سخنان مردم درباره حضرت علی ع عجیب است؟! چه فاصله‌ای است بین کسی که می‌گوید او پروردگار و شایسته پرستیدن است، و کسی که می‌گوید او بنده گناهکاری برای خداوند بوده؟! و سخن کسی که به او نسبت گناه می‌دهد سهل‌تر است از سخن کسی که به او نسبت خداوندگاری می‌دهد! علقمه! آیا نگفتند خداوند عز و جل یکی از سه تاست؟ آیا او را به مخلوقاتش شبیه ندانستند؟! آیا نگفتند او همان دهر و طبیعت است؟ [= نگفتند خدایی غیر از طبیعت نیست؟!] آیا نگفتند خدا همان فلک است؟! آیا نگفتند او جسم است؟! آیا نگفتند صورت است؟! در حالی که خداوند متعالی است از آنچه گفتند چه تعالی بزرگی! علقمه! زبانهایی که از گفتن سخنانی درباره ذات خداوند متعال که سزاوار او نیست خودداری نمی کنند، چگونه انتظار داری که از گفتن اموری که شما ناخوش می دارید خود را نگه دارند؟! پس «از خدا یاری جویید و صبر پیشه کنید؛ همانا زمین از آن خداوند است آن را به هرکس از بندگانش که بخواهد به ارث رساند و عاقبت از آنِ تقواپیشگان است» (اعراف/128) پس همانا بنی‌اسرائیل به حضرت موسی ع گفتند: «ما قبل از اینکه بیایی مورد آزار بودیم و نیز بعد از اینکه آمده‌ای» (اعراف/129) پس خداوند عز و جل فرمود ای موسی! بدانها بگو امید است که پروردگارتان دشمنتان را به هلاکت رساند و شما را جانشین آنان در زمین سازد تا ببیند شما چه می‌کنید!» (اعراف/129) 📚الأمالي( للصدوق)، ص۱۰۳-105 @Yekaye 👇متن حدیث👇

👇متن حدیث فوق👇 حَدَّثَنَا أَبِي رَحِمَهُ اللَّهُ قَالَ حَدَّثَنَا عَلِيُّ بْنُ مُحَمَّدِ بْنِ قُتَيْبَةَ عَنْ حَمْدَانَ بْنِ سُلَيْمَانَ عَنْ نُوحِ بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِيلَ عَنْ صَالِحٍ عَنْ عَلْقَمَةَ قَالَ ... فَقُلْتُ لِلصَّادِقِ ع يَا ابْنَ رَسُولِ اللَّهِ إِنَّ النَّاسَ يَنْسُبُونَنَا إِلَى عَظَائِمِ الْأُمُورِ وَ قَدْ ضَاقَتْ بِذَلِكَ صُدُورُنَا. فَقَالَ ع يَا عَلْقَمَةُ إِنَّ رِضَا النَّاسِ لَا يُمْلَكُ وَ أَلْسِنَتَهُمْ لَا تُضْبَطُ وَ كَيْفَ تَسْلَمُونَ مِمَّا لَمْ يَسْلَمْ مِنْهُ أَنْبِيَاءُ اللَّهِ وَ رُسُلُهُ وَ حُجَجُ اللَّهِ ع؟ أَ لَمْ يَنْسُبُوا يُوسُفَ ع إِلَى أَنَّهُ هَمَّ بِالزِّنَا؟ أَ لَمْ يَنْسُبُوا أَيُّوبَ ع إِلَى أَنَّهُ ابْتُلِيَ بِذُنُوبِهِ؟ أَ لَمْ يَنْسُبُوا دَاوُدَ إِلَى أَنَّهُ تَبِعَ الطَّيْرَ حَتَّى نَظَرَ إِلَى امْرَأَةِ أُورِيَاءَ فَهَوِيَهَا وَ أَنَّهُ قَدَّمَ زَوْجَهَا أَمَامَ التَّابُوتِ حَتَّى قُتِلَ ثُمَّ تَزَوَّجَ بِهَا؟ أَ لَمْ يَنْسُبُوا مُوسَى إِلَى أَنَّهُ عِنِّينٌ وَ آذَوْهُ حَتَّى «بَرَّأَهُ اللَّهُ مِمَّا قالُوا وَ كانَ عِنْدَ اللَّهِ وَجِيهاً»؟ أَ لَمْ يَنْسُبُوا جَمِيعَ أَنْبِيَاءِ اللَّهِ إِلَى أَنَّهُمْ سَحَرَةٌ طَلَبَةُ الدُّنْيَا؟ أَ لَمْ يَنْسُبُوا مَرْيَمَ بِنْتَ عِمْرَانَ ع إِلَى أَنَّهَا حَمَلَتْ بِعِيسَى مِنْ رَجُلٍ نَجَّارٍ اسْمُهُ يُوسُفُ؟ أَ لَمْ يَنْسُبُوا نَبِيَّنَا محمد [مُحَمَّداً] ص إِلَى «أَنَّهُ شَاعِرٌ مَجْنُونٌ»؟ أَ لَمْ يَنْسُبُوهُ إِلَى أَنَّهُ هَوِيَ امْرَأَةَ زَيْدِ بْنِ حَارِثَةَ فَلَمْ يَزَلْ بِهَا حَتَّى اسْتَخْلَصَهَا لِنَفْسِهِ؟ أَ لَمْ يَنْسُبُوهُ يَوْمَ بَدْرٍ إِلَى أَنَّهُ أَخَذَ لِنَفْسِهِ مِنَ الْمَغْنَمِ قَطِيفَةً حَمْرَاءَ حَتَّى أَظْهَرَهُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَى الْقَطِيفَةِ وَ بَرَّأَ نَبِيَّهُ ص مِنَ الْخِيَانَةِ وَ أَنْزَلَ بِذَلِكَ فِي كِتَابِهِ «وَ ما كانَ لِنَبِيٍّ أَنْ يَغُلَّ وَ مَنْ يَغْلُلْ يَأْتِ بِما غَلَّ يَوْمَ الْقِيامَةِ»؟ أَ لَمْ يَنْسُبُوهُ إِلَى أَنَّهُ ص «يَنْطِقُ عَنِ الْهَوَى» فِي ابْنِ عَمِّهِ عَلِيٍّ ع حَتَّى كَذَّبَهُمُ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ فَقَالَ سُبْحَانَهُ «وَ ما يَنْطِقُ عَنِ الْهَوى. إِنْ هُوَ إِلَّا وَحْيٌ يُوحى»؟ أَ لَمْ يَنْسُبُوهُ إِلَى الْكَذِبِ فِي قَوْلِهِ إِنَّهُ رَسُولٌ مِنَ اللَّهِ عَلَيْهِمْ حَتَّى أَنْزَلَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ عَلَيْهِ «وَ لَقَدْ كُذِّبَتْ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ فَصَبَرُوا عَلى ما كُذِّبُوا وَ أُوذُوا حَتَّى أَتاهُمْ نَصْرُنا»؟ وَ لَقَدْ قَالَ يَوْماً عُرِجَ بِيَ الْبَارِحَةَ إِلَى السَّمَاءِ فَقِيلَ وَ اللَّهِ مَا فَارَقَ فِرَاشَهُ طُولَ لَيْلَتِه! وَ مَا قَالُوا فِي الْأَوْصِيَاءِ أَكْثَرُ مِنْ ذَلِكَ؛ أَ لَمْ يَنْسُبُوا سَيِّدَ الْأَوْصِيَاءِ ع إِلَى أَنَّهُ كَانَ يَطْلُبُ الدُّنْيَا وَ الْمُلْكَ وَ أَنَّهُ كَانَ يُؤْثِرُ الْفِتْنَةَ عَلَى السُّكُونِ وَ أَنَّهُ يَسْفِكُ دِمَاءَ الْمُسْلِمِينَ بِغَيْرِ حِلِّهَا وَ أَنَّهُ لَوْ كَانَ فِيهِ خَيْرٌ مَا أُمِرَ خَالِدُ بْنُ الْوَلِيدِ بِضَرْبِ عُنُقِهِ؟ أَ لَمْ يَنْسُبُوهُ إِلَى أَنَّهُ ع أَرَادَ أَنْ يَتَزَوَّجَ ابْنَةَ أَبِي جَهْلٍ عَلَى فَاطِمَةَ ع وَ أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ شَكَاهُ عَلَى الْمِنْبَرِ إِلَى الْمُسْلِمِينَ فَقَالَ إِنَّ عَلِيّاً ع يُرِيدُ أَنْ يَتَزَوَّجَ ابْنَةَ عَدُوِّ اللَّهِ عَلَى ابْنَةِ نَبِيِّ اللَّهِ أَلَا إِنَّ فَاطِمَةَ بَضْعَةٌ مِنِّي فَمَنْ آذَاهَا فَقَدْ آذَانِي وَ مَنْ سَرَّهَا فَقَدْ سَرَّنِي وَ مَنْ غَاظَهَا فَقَدْ غَاظَنِي؟! @Yekaye 👇ادامه متن حدیث👇

ادامه متن حدیث ثُمَّ قَالَ الصَّادِقُ ع: يَا عَلْقَمَةُ مَا أَعْجَبَ أَقَاوِيلَ النَّاسِ فِي عَلِيٍّ ع! كَمْ بَيْنَ مَنْ يَقُولُ إِنَّهُ رَبٌّ مَعْبُودٌ وَ بَيْنَ مَنْ يَقُولُ إِنَّهُ عَبْدٌ عَاصٍ لِلْمَعْبُودِ؟! وَ لَقَدْ كَانَ قَوْلُ مَنْ يَنْسُبُهُ إِلَى الْعِصْيَانِ أَهْوَنَ عَلَيْهِ مِنْ قَوْلِ مَنْ يَنْسُبُهُ إِلَى الرُّبُوبِيَّةِ. يَا عَلْقَمَةُ! أَ لَمْ يَقُولُوا اللَّهُ [لِلَّهِ] عَزَّ وَ جَلَّ أَنَّهُ ثالِثُ ثَلاثَةٍ؟ أَ لَمْ يُشَبِّهُوهُ بِخَلْقِهِ؟ أَ لَمْ يَقُولُوا إِنَّهُ الدَّهْرُ؟ أَ لَمْ يَقُولُوا إِنَّهُ الْفَلَكُ؟ أَ لَمْ يَقُولُوا إِنَّهُ جِسْمٌ؟ أَ لَمْ يَقُولُوا إِنَّهُ صُورَةٌ؟ تَعَالَى اللَّهُ عَنْ ذَلِكَ عُلُوّاً كَبِيراً. يَا عَلْقَمَةُ إِنَّ الْأَلْسِنَةَ الَّتِي تَتَنَاوَلُ ذَاتَ اللَّهِ تَعَالَى ذِكْرُهُ بِمَا لَا يَلِيقُ بِذَاتِهِ، كَيْفَ تُحْبَسُ عَنْ تَنَاوُلِكُمْ بِمَا تَكْرَهُونَهُ؟! فَـ«اسْتَعِينُوا بِاللَّهِ وَ اصْبِرُوا إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ يُورِثُها مَنْ يَشاءُ مِنْ عِبادِهِ وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِينَ» فَإِنَّ بَنِي إِسْرَائِيلَ قَالُوا لِمُوسَى ع «أُوذِينا مِنْ قَبْلِ أَنْ تَأْتِيَنا وَ مِنْ بَعْدِ ما جِئْتَنا» فَقَالَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ قُلْ لَهُمْ يَا مُوسَى «عَسى رَبُّكُمْ أَنْ يُهْلِكَ عَدُوَّكُمْ وَ يَسْتَخْلِفَكُمْ فِي الْأَرْضِ فَيَنْظُرَ كَيْفَ تَعْمَلُونَ». 📚الأمالي( للصدوق)، ص۱۰۳-105 @Yekaye

☀️3) از امام صادق ع روایت شده است: همانا خداوند عز و جل ولیّ خود را در دنیا در معرض و هدف دشمنانش قرار داده است. 📚الكافي، ج۲، ص۲۵۰ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنِ ابْنِ سِنَانٍ عَنْ عَمَّارِ بْنِ مَرْوَانَ عَنْ سَمَاعَةَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ جَعَلَ وَلِيَّهُ فِي الدُّنْيَا غَرَضاً لِعَدُوِّه. @Yekaye

یادآوری می‌شود احادیث و تدبرهایی در آیه 35 سوره فاطر (که بسیار شبیه این آیه است) گذشت؛ که تکرار نمی‌شود و می‌توانید از لینک زیر آنها را بخوانید 🌐 http://yekaye.ir/al-fater-35-25/ این نکات علاوه بر آنها تقدیم می‌شود:

. 1⃣ «فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقَدْ كُذِّبَ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ جاؤُ بِالْبَيِّناتِ وَ الزُّبُرِ وَ الْكِتابِ الْمُنيرِ» پیامبران الهی، که برحق‌ترین انسانها بودند، و مستقیما مطلب را از خدا می‌گرفتند، و خداوند به آنان آموخته بود که چگونه تبلیغ کنند، برترین و راست‌ترین سخن را – که سخن خداوند است – با دلایل آشکار (بینات) و کتاب‌هایی روشنگر آوردند؛ اما باز هم مورد تکذیب قرار گرفتند! می‌دانیم هیچکس و هیچ سخنی در حق بودن به گَردِ پیامبران و پیام آنان نمی‌رسد! 🤔پس اگر انسان خوبی حق‌ترین سخنان را با بهترین روش‌ها گفت و عده‌ای زیر بار آن نرفتند و بلکه آن را دروغ شمردند، سریعاً او را به کم‌کاری و ناتوانی و اشتباه بودن روشها و ... متهم نکنیم! @Yekaye

. 2⃣ «فَإِنْ كَذَّبُوكَ فَقَدْ كُذِّبَ رُسُلٌ مِنْ قَبْلِكَ» آشنايى با مشكلات ديگران، مايه تسلّى انسان است. 📚(تفسير نور، ج۹، ص۴۹۳) @Yekaye

908) 📖 كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ وَ إِنَّما تُوَفَّوْنَ أُجُورَكُمْ يَوْمَ الْقِيامَةِ فَمَنْ زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ وَ أُدْخِلَ الْجَنَّةَ فَقَدْ فازَ وَ مَا الْحَياةُ الدُّنْيا إِلاَّ مَتاعُ الْغُرُورِ 📖 💢ترجمه هر جانی چشنده مرگ است؛ و جز این نیست که پاداش‌هایتان را روز قیامت تماماً دریافت می‌کنید. پس هر که را از آتش برکنار دارند و داخل در بهشت کنند بی‌شک نجات یافته است؛ و زندگی دنیا جز کالای فریب نیست. سوره آل عمران، (3) آیه 185 1397/12/15 28 جمادی الثانی1440 @Yekaye

@Yekaye

✅توجه عبارت «كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ» در دو جای دیگر قرآن کریم نیز آمده است که آن دو مورد قبلا در 🔖جلسه 32 http://yekaye.ir/57-29-al-ankabut/ , 🔖جلسه 95 http://yekaye.ir/al-anbiya-021-035/ مورد بررسی قرار گرفت؛ و نکاتی که در آنجا بیان شد، مجددا تکرار نمی‌شود. @Yekaye

🔹نَفْسٍ قبلا بیان شد که ▪️ماده «نفس» هم دلالت بر «روح» و «خود» و «تمام حقیقت شیء» می‌کند، هم دلالت بر «خروج نسیم، و هوای جاری» (نَفَس). ▫️درباره اینکه کدام از این دو اصل است، برخی اصل را دومی گرفته‌اند که چون قوام «نَفْس» به نَفَس کشیدن است، به آن «نَفْس» گفته‌اند؛ ▫️در نقطه مقابل برخی گفته‌اند اصل این ماده، بر آن چیزی دلالت می‌کند موجب تعین و تشخص یک موجود از غیرش می‌شود (= خود) و چون نَفَس کشیدن عامل بقای حیات شخص است، «نَفَس» از همین ماده ساخته شده است. جمع «نَفْس» «نُفوس» و «أنفُس» است؛ اما جمع «نَفَس» «أنفاس» می‌باشد (که تعبیر أنفاس در قرآن به کار نرفته است). ▪️به «خون» هم «نفس» گفته می‌شود و به همین ترتیب درباره اینکه چرایی آن، برخی گفته‌اند چون مانند هوا جریان دارد، و برخی گفته‌اند چون در صورت خروجش، انسان جان می‌دهد. و کلمه «نفاس» و «نفساء» (وضعیت خاص زنانه که از آنها خون می‌رود) هم از همین ریشه گرفته شده است. 🔖جلسه ۱۴۷ http://yekaye.ir/yusuf-012-053/ @Yekaye

🔹ذائِقَة الْمَوْت قبلا بیان شد که ▪️ ذوق به معنای چشیدن است و اگرچه اصل آن در مورد چشیدن با دهان بوده است، اما در قرآن کریم در مورد درک‌های مربوط به لامسه (قمر/۴۸، نبا/۲۴) و حتی درکهای کاملا معنوی و غیرمادی (روم/۳۶؛‌ طلاق/۹) نیز به کار رفته است. ▪️ذائقه اسم فاعل است (= چشنده) و و «الموت» مفعول آن است، و به لحاظ نحوی، چون در این آیه به جای فعل (تذوق الموت)، اسم فاعل آورد (ذائقه الموت)، دلالت بر دوام و همیشگی بودن این چشیدن می‌کند. پس آیه خبر از یک واقعه‌ای که یکبار رخ خواهد داد نمی‌دهد، بلکه خبر از واقعه‌ای می‌دهد که تدریجا و همواره در حال رخ دادن است! 🔖جلسه 95 http://yekaye.ir/al-anbiya-021-035/ 📖 اختلاف قرائت ▪️در اغلب قراءات، این عبارت به همین صورت (ذائِقَةُ الْمَوْتِ) (مضاف و مضاف الیه) قرائت شده است: هر نفسی چشنده مرگ است. ▪️اما در قرائت یزیدی (از قراء اربعه عشر) و نیز در روایتی از قرائات اعمش و یحیی و ابی‌حیوة و ابن أبی اسحاق و مطوعی به صورت «ذائِقَةٌ الْمَوْتَ» قرائت شده که در این صورت «الموت» مفعول برای «ذائقة» می‌باشد: هر نفسی مرگ را چشنده است. ▪️و از العکبری نقل شده که در قراءات غیرمشهور، قرائتی به صورت «ذائقُهُ الموتُ» نیز وجود دارد: هر نفسی، مرگ چشنده اوست. 📚(البحر المحيط، ج3، ص460 ؛ معجم القراءات، ج1، ص639) @Yekaye

🔹الْمَوْتِ قبلا بیان شد که ▪️ماده «موت» را در اصل به معنای از بین رفتن قوت و توانایی چیزی دانسته اند و به لحاظ معنایی «مَوت» و «ممات» درست نقطه مقابل «حیات» است. ▪️به کسی که مرده باشد «مَیِّت» گویند (يُخْرِجُ الْحَيَّ مِنَ الْمَيِّتِ؛ روم/۱۹) که جمع آن «أموات» (وَ ما يَسْتَوِي الْأَحْياءُ وَ لاَ الْأَمْواتُ؛ فاطر/۲۲) و «موتی» (كَذلِكَ يُحْيِ اللَّهُ الْمَوْتی؛ بقره/۷۳) است. اما کسی که در حال مرگ است را «مائت» گویند و در مورد آیه «إِنَّكَ مَيِّتٌ وَ إِنَّهُمْ مَيِّتُونَ» (زمر/۳۰) هم گفته‌اند این به لحاظ آینده است. و کلمه «مَیِّت» گاه به صورت مخفف هم به صورت «مَيْت» بیان می‌شود (أَ وَ مَنْ كانَ مَيْتاً فَأَحْيَيْناهُ، انعام/۱۲۲؛ بَلْدَةً مَيْتاً، زخرف/۱۱ و زخرف/۱۱) زمینی را که لم‌یزرع باشد و حیات در آن جریان نداشته باشد «موات» یا «مَوَتان» (در مقابل «حَیَوان») گویند؛ و البته قرآن کریم تعبیر «مَیِّت» را برای سرزمین نیز به کار برده است: «فَسُقْناهُ إِلی بَلَدٍ مَيِّتٍ»(فاطر/۹). ▪️«مَيْتَة» (مردار) (حُرِّمَتْ عَلَيْكُمُ الْمَيْتَةُ، مائدة/۳؛ إِلَّا أَنْ يَكُونَ مَيْتَةً، أنعام/۱۴۵) به جانداری گویند که روحش بدون ذبح از بدنش جدا شده باشد، یعنی به مردارِ حیوانِ حلال گوشتی که اگر ذبح می‌شد گوشتش قابل خوردن می‌بود و البته در قرآن کریم برای زمین هم به کار رفته است (وَ آيَةٌ لَهُمُ الْأَرْضُ الْمَيْتَةُ أَحْيَيْناها؛ یس/۳۳) ▪️«مِيتة» دلالت بر حالت خاص می کند؛ و برای مردنی خاص، خوب یا بد به کار می‌رود (مَات مِيتةً جاهليَّة). ▪️«مَوته» (إِنْ هِيَ إِلاَّ مَوْتَتُنَا الْأُولی، دخان/۳۵؛ لا يَذُوقُونَ فيهَا الْمَوْتَ إِلاَّ الْمَوْتَةَ الْأُولی، دخان/۵۶) ظاهرا دلالت بر «دفعه واحده» (یکبار) دارد. ▪️وقتی این ماده به باب افعال برود متعدی می شود و به معنای «میراندن» است (وَ أَنَّهُ هُوَ أَماتَ وَ أَحْيا؛ نجم/۴۴) 🔖جلسه ۷۲۲ http://yekaye.ir/al-fater-35-22/ @Yekaye

🔹تُوَفَّوْنَ قبلا بیان شد که ▪️ماده «وفی» در اصل دلالت می‌کند بر اینکه چیزی ویا کاری به حد تمام و کمال خود برسد؛ ▫️چنانکه کلمه «وفاء» به معنای عهد را به پایان رساندن و به مفاد آن کاملا عمل کردن می‌باشد ▫️و «استوفی» هم به معنای امری را به نحو کامل گرفتن است به نحوی که چیزی از آن فروگذار نشود [در فارسی هم می‌گوییم کار را به نحو مستوفَی انجام داد] . ▪️درباره اینکه چرا قبض روح کردن انسان را «توفی» می‌گویند برخی گفته‌اند بدین جهت که «توفی» دریافت کامل است و تمام حقیقت انسان روح است که در هنگام مرگ بتمامه دریافت می‌شود. برخی هم گفته‌اند که چون مدت زمانی که در دنیا بدانها داده شده بود، تمام و کمال بدانها داده شد. 🔖 جلسه 181 http://yekaye.ir/an-nisa-004-097/ @Yekaye

🔹زُحْزِحَ ▪️ماده «زحزح» (که برخی اصل آن را همان «زح» دانسته‌اند) دلالت بر بُعد و دوری می کند؛ و «زُحزِح عن» به معنای «دور شدن از» می‌باشد: «فَمَنْ زُحْزِحَ عَنِ النَّارِ» (آل عمران/185) (معجم المقاييس اللغة، ج3، ص7) و برخی گفته‌اند به معنای از مقر خود زایل شدن می‌باشد (مفردات ألفاظ القرآن، ص378) برخی اصل معنای این لغت را عقب زدنی که با دور کردن تدریجی همراه باشد، دانسته اند (التحقيق في كلمات القرآن الكريم، ج4، ص316) ▪️«مُزَحزِح» اسم مفعول از این ماده است، به معنای «دور شده»: «وَ ما هُوَ بِمُزَحْزِحِهِ مِنَ الْعَذاب» (بقره/96) 📿از این ماده تنها همین دو مورد در قرآن کریم به کار رفته است. @Yekaye