حاجتمندان پشت پنجره فولاد و با کرامات ویژه امام رضا(ع)، سبب شد تا نگاه ویژه ای به آن شود و به سرعت، این محل را به یکی از شلوغ ترین و محبوب ترین مکان های حرم مطهر امام رضا(ع) تبدیل کرد. تا جایی که بستن پارچه و ثفل و زنجیر به شبکه های پنجره فولاد، به تدریج تبدیل به یک سنت برای حاجتمندان و مراجعان به این محل شد. سنتی که البته ریشه دینی نداشته و تنها از یک باور عامیانه سرچشمه گرفته است. #پنجره های حرم اما پنجره فولاد نصب شده از دوره صفویه، پنجره فولاد فعلی حرم مطهر نیست و پنجره فولاد فعلی، #سومین پنجره فولاد نصب شده در حرم مطهر است. پنجره فولاد #اول، تا زمان حکومت #ناصرالدین شاه قاجار در صحن انقلاب وجود داشت. اما در #عهدناصری، پنجره دیگری این بار از جنس برنز ساخته شد که جایگزین پنجره اول شد. #دومین پنجره هم تا اوایل انقلاب اسلامی در حرم مطهر وجود داشت. اما با توجه به فرسودگی و ساییده شدن برخی از قسمت‌های پنجره قدیمی و مشکلاتی که برای زائران به وجود آمده بود، مسئولان آستان قدس رضوی تصمیم گرفتند این پنجره را به موزه آستان قدس منتقل کرده و پنجره جدیدی را جایگزین آن کنند. بنابراین #سومین پنجره از جنس برنز در اوایل پیروزی انقلاب اسلامی ایران ساخته شده و جایگزین پنجره دوم شد که در #پشت_رواق_توحیدخانه داخل صحن انقلاب اسلامی قرار دارد. در حرم مطهر ۵ پنجره فولاد وجود دارد 👇👇👇 اما غیر از پنجره فولاد اصلی که در صحن انقلاب قرار دارد، #۴پنجره_فولاد دیگر هم در حرم مطهر وجود دارد پنجره صحن انقلاب پنجره صحن جمهوری پنجره صحن گوهرشاد پنجره رواق دارالولایه پنجره رواق حضرت معصومه دوستانتان راهم میهمان کنید👇👇👇 https://eitaa.com/zandahlm1357

را نشان از نذری می‌دانند که او به مناسبت فتح هرات انجام داده است. همچنین سنگ مرمر یکپارچه موجود در سقاخانه نیز از موارد اهدا شده به حرم مطهر در عهد افشاریه است. یکی از اسناد جالب این دوره(سال 1151ه. ق) سندی در ارتباط با نذر چهارپایان و ماکیان است که در آن فهرستی شامل شتر، گاو، گوسفند، بز وخروس اهدائی به چشم می‌خورد که این امر نشان‌دهنده‌ی دقت در دریافت و ثبت نذورات است. در این دوره قرآن، فرش، البسه، قنادیل، ظروف، طلاجات و نقره جات و زیور آلات را نیز به حرم اهداء و تحویل تحویل‌خانه آستانه می‌داده‌اند. در دوره قاجاریه نیز همانند دوره صفویه همچنان نذورات تحویل آستان مقدس می‌گردید. شواهد نشان می‌دهند که تا سال 1344 هجری شمسی در آستان مقدس حضرت رضا(ع) محل و یا دفتری جهت دریافت نذورات ناذرین وجود نداشته و نذورات عموماً به صورت نقدی، طلا و نقره، جواهر زینتی و با ارزش بوده که به داخل ضریح مطهر ریخته شده و افراد به این‌صورت نذر خود را ادا می‌کردند. #اولین دفتر #نذورات اولین دفتری که به شکل مستقل جهت دریافت نذورات نقدی و اشیای با ارزش ایجاد شد، دفتر #نذورات #دارالسرور (در محل فعلی انتظامات حرم مطهر) بوده که به‌طور مشترک جهت رسیدگی به انجام امور زیر مورد استفاده قرار می‌گرفت؛ الف) امور مربوط به دفن ب) امور مربوط به انتظامات ج) امور مربوط به نذورات امور مذکور زیر نظر رئیس اداره تشریفات مدیریت می‌گردید. مقادیر دیگری از نذورات نیز شامل نذورات نقدی و غیرنقدی‌ای می‌شد که زائران به داخل ضریح می‌ریختند. از آن‌جایی که غبارروبی ضریح مطهر هر سه و یا چهار ماه یک‌بار انجام می‌گرفت، محتویات آن درچند ساک جمع‌آوری و به محل سر درب ایوان طلای (ناصری) و یا به عبارتی به محل سفره نذورات منتقل می شد. معمولاً از ساعت 2 بعد ازظهر همان روز با حضور رئیس اداره تشریفات -رئیس بازرسی- رئیس حسابداری و خزانه‌داری کل تفکیک و شمارش می‌گردید. اما درسال 1348 هجری شمسی نذورات تقریباً شکل مشخصی پیدا کرد. دریافت دام زنده وگوشت، حبوبات، زعفران و.... به‌صورت مستقیم توسط مهمانسرا تحویل و رسید آن به ناذر تحویل می‌گردید. گوسفند در محل مهمانسرا ذبح و بلیط مهمانسرا نیز در همان مکان به ناذرین اهدا می‌شد. درسال #1354 هجری شمسی دفتر #نذورات #مهمانسرا در ورودی مهمانسرای حضرت دائر گردید. این دفتر نذورات محل کار رئیس مهمانسرا و متصدی نیز بود که به همراه متصدی دریافت نذورات مشترکاً از آن مکان استفاده می‌کردند. بنابراین دفتر #نذورات #مهمانسرا را می‌توان #دومین دفتری دانست که پس ازدفتر #دارالسرور ایجاد شده است. درسال 1356 هجری شمسی در ضلع غربی #صحن #موزه (تشریفات) دفتری جهت دریافت نذر ایجاد شده که می‌توان آن را #سوّمین دفتر #نذورات درحرم مطهر امام رضا (ع) دانست. نذورات تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، صرفاً با دفتر نذورات حرم مطهر شناسائی می‌گردید. دفاتر مهمانسرا و صحن موزه (تشریفات) و سفره نذورات کل، تشکیلات نذورات را شامل می‌شدند که فعالیت آنها غالباً با سایر فعایت‌های دیگر درآمیخته بود. https://eitaa.com/zandahlm1357