را نشان از نذری می‌دانند که او به مناسبت فتح هرات انجام داده است. همچنین سنگ مرمر یکپارچه موجود در سقاخانه نیز از موارد اهدا شده به حرم مطهر در عهد افشاریه است. یکی از اسناد جالب این دوره(سال 1151ه. ق) سندی در ارتباط با نذر چهارپایان و ماکیان است که در آن فهرستی شامل شتر، گاو، گوسفند، بز وخروس اهدائی به چشم می‌خورد که این امر نشان‌دهنده‌ی دقت در دریافت و ثبت نذورات است. در این دوره قرآن، فرش، البسه، قنادیل، ظروف، طلاجات و نقره جات و زیور آلات را نیز به حرم اهداء و تحویل تحویل‌خانه آستانه می‌داده‌اند. در دوره قاجاریه نیز همانند دوره صفویه همچنان نذورات تحویل آستان مقدس می‌گردید. شواهد نشان می‌دهند که تا سال 1344 هجری شمسی در آستان مقدس حضرت رضا(ع) محل و یا دفتری جهت دریافت نذورات ناذرین وجود نداشته و نذورات عموماً به صورت نقدی، طلا و نقره، جواهر زینتی و با ارزش بوده که به داخل ضریح مطهر ریخته شده و افراد به این‌صورت نذر خود را ادا می‌کردند. #اولین دفتر #نذورات اولین دفتری که به شکل مستقل جهت دریافت نذورات نقدی و اشیای با ارزش ایجاد شد، دفتر #نذورات #دارالسرور (در محل فعلی انتظامات حرم مطهر) بوده که به‌طور مشترک جهت رسیدگی به انجام امور زیر مورد استفاده قرار می‌گرفت؛ الف) امور مربوط به دفن ب) امور مربوط به انتظامات ج) امور مربوط به نذورات امور مذکور زیر نظر رئیس اداره تشریفات مدیریت می‌گردید. مقادیر دیگری از نذورات نیز شامل نذورات نقدی و غیرنقدی‌ای می‌شد که زائران به داخل ضریح می‌ریختند. از آن‌جایی که غبارروبی ضریح مطهر هر سه و یا چهار ماه یک‌بار انجام می‌گرفت، محتویات آن درچند ساک جمع‌آوری و به محل سر درب ایوان طلای (ناصری) و یا به عبارتی به محل سفره نذورات منتقل می شد. معمولاً از ساعت 2 بعد ازظهر همان روز با حضور رئیس اداره تشریفات -رئیس بازرسی- رئیس حسابداری و خزانه‌داری کل تفکیک و شمارش می‌گردید. اما درسال 1348 هجری شمسی نذورات تقریباً شکل مشخصی پیدا کرد. دریافت دام زنده وگوشت، حبوبات، زعفران و.... به‌صورت مستقیم توسط مهمانسرا تحویل و رسید آن به ناذر تحویل می‌گردید. گوسفند در محل مهمانسرا ذبح و بلیط مهمانسرا نیز در همان مکان به ناذرین اهدا می‌شد. درسال #1354 هجری شمسی دفتر #نذورات #مهمانسرا در ورودی مهمانسرای حضرت دائر گردید. این دفتر نذورات محل کار رئیس مهمانسرا و متصدی نیز بود که به همراه متصدی دریافت نذورات مشترکاً از آن مکان استفاده می‌کردند. بنابراین دفتر #نذورات #مهمانسرا را می‌توان #دومین دفتری دانست که پس ازدفتر #دارالسرور ایجاد شده است. درسال 1356 هجری شمسی در ضلع غربی #صحن #موزه (تشریفات) دفتری جهت دریافت نذر ایجاد شده که می‌توان آن را #سوّمین دفتر #نذورات درحرم مطهر امام رضا (ع) دانست. نذورات تا قبل از پیروزی انقلاب اسلامی، صرفاً با دفتر نذورات حرم مطهر شناسائی می‌گردید. دفاتر مهمانسرا و صحن موزه (تشریفات) و سفره نذورات کل، تشکیلات نذورات را شامل می‌شدند که فعالیت آنها غالباً با سایر فعایت‌های دیگر درآمیخته بود. https://eitaa.com/zandahlm1357