‍ #خیام، عمر🌷 (۵۱۷_۴۲۹ه.ق) ریاضی‌دان، منجم و شاعر ✅ نامش #ابوالفتح_غیاث‌الدین_عمر، معروف به خیّام، است. گفته‌اند چون شغل پدرش دوختنِ #خیمه بود، به این نام مشهور بود. "خیام" در #نیشابور به دنیا آمد و در زمان ملک شاه سلجوقی می‌زیست. ✅در بعضی کتاب‌ها نوشته‌اند که #خیام، #خواجه‌نظام‌الملک و #حسن‌صباح در کودکی با یکدیگر هم‌درس بودند؛ از این‌رو به آن‌ها، #سه_یار_دبستانی می‌گفتند. ✅ #خیام در ریاضیات و نجوم، از دانشمندان برجسته‌ی عصر خود بود. به همین سبب به دستور #ملک‌شاه، تقویم جدیدی برای ایران تنظیم کرد که بسیار دقیق بود و #تقویم_جلالی نام گرفت و مبنای تقویم‌های کنونی است. ✅ این #دانشمند در علم ریاضی کتابی به نام #جبر نوشت که هنوز باقی است و در آن مسائلی را حل کرده است که بعدها #ریاضی‌دانان_اروپایی نیز به آن‌ها پرداختند. از آن جمله، اتحاد دو جمله‌ای جبری را، که به نام #دوجمله‌ای_نیوتن معروف است. خیام ابداع و حل کرده است. ✅ او حاصل تفکرات خود را به صورت تعداد اندکی #رباعی بیان کرده است که از زیباترین و بامعناترین رباعیات فارسی است. امروز اشعار #پوچ‌گرایانه بسیاری به #خیام نسبت می‌دهند که خودش هرگز نسروده است. ✅ پاره‌ای از رباعیات منسوب به "خیام" را #ادوارد_فیتز_جرالد به صورت زیبایی به زبانِ #انگلیسی ترجمه کرد. که سبب شد #خیام در جهانِ غرب بیشتر در مقام شاعری می‌خواره شناخته شود. ✅ #خیام در نیشابور درگذشت و در همان‌جا مدفون شد. آرامگاه او، که با معماریِ زیبایی ساخته شده است، پیوسته مورد بازدیدِ #گردشگران قرار می‌گیرد. نام و یادش گرامی‌ و راهش، سبز و پر رهرو باد🌹 📚 فرهنگ‌نامه‌ی نام‌آوران (آشنایی با چهره‌های سرشناس تاریخ ایران و جهان) 📆 چاپ پنجم، آذرماه ۱۳۹۲ 📌 در تقویم ایرانی "روز ۲۸ اردیبهشت" روز بزرگداشت #حکیم_عمر_خیام و روز ملی #ریاضیات نام گرفته است. و اما، #دکتر_عبدالحسین_زرین‌کوب در کتاب "دفتر ایام" اینگونه از حکیم یاد می‌کنند: شبی #خیام با دوستان خود در فروغ مهتاب کنار جویی نشسته بود و مست شراب و سماع بودند. ناگهان بادی وزیدن گرفت، شمع را کُشت و سَبو را ریخت و فرو شکست؛ خیام که از این واقعه خشم‌آلود شده بود، بر سبیل عتاب، رباعی ذیل را خطاب به #خداوند که بزم عیش او را برهم زده بود سرود. اِبریقِ مِیِ مَرا شکستی، ربّی بر من درِ عیش را ببستی، ربّی بر خاک بریختی می ناب مرا خاکم به دهن، مگر تو مستی، ربّی؟! #خیام تازه از گفتن این عبارات کفرآمیز فارغ گشته بود که در آیینه نگریست و چهره و نفس خود را سیاه دید؛ ناگهان به خود آمد و فریاد برآورد: ناکرده گُنه در این جهان کیست بگو؟! آنکس که گُنه نکرد، چون زیست بگو؟! من بد کُنم و تو بد مکافات دهی! پس فرق میان من و تو چیست بگو؟! @zarrhbin