💠راههای عملی کسب عشق و محبت الهی
#اخلاص_۱۱
ادامه...
🔺صور و اشکال مختلف ریاء :
🔸مقصود عبادت كننده از عمل عبودى، فقط اغراض ديگر باشد و هيچگونه قصد تقرب به خداى متعال نداشته باشد. فقط مىخواهد او را چنين و چنان بدانند تا به مقصد دنيوى به انحاء مختلف نايل گردد. اين، بزرگترين و شديدترين صورت «رياء» است. پيداست كه نه تنها عبادت او عبادت نيست، و نه تنها عمل بظاهر عبادت او باطل است، و نيز، نه تنها امر خداى متعال راامتثال نكرده و از عهده تكليف بر نيامده، بلكه، گناه يا گناهان بزرگ ديگرى هم مرتكب شده و عقوباتى را براى خود اكتساب نموده است ،و وضع او بدتر از وضع كسى است كه همان عبادت را بطور كلى ترك بكند. زيرا او علاوه بر اينكه عبادتى انجام نداده، استهزاء به حق نموده و به مردم نيز تلبيس كرده است، و هر يك به جاى خود، مخصوصاً اولى از گناهان بزرگ و هلاكت آور است.
🔸 اصل مقصود، و مقصود اصلى او از عمل عبودى اغراض ديگر، يعنى اغراض نفسانى و دنيوى بوده و منظور اولى وى اين باشد كه اين و آن ببينند و مطلع شوند تا او از اين طريق كه او را اهل دين و عبادت به حساب بياوردند به اهداف دنيوى خود به اشكال مختلف نايل گردد، و در ضمن و بطور فرعى قصد تقرب و قصد امتثال امر خدا هم داشته باشد، بنحوى كه اگر كسى نبيند و در مسير اهداف دنيوى او قرار نگيرد، عبادت را انجام نخواهد داد، و مجرد امتثال امر حق به تنهايى او را وادار به آن عمل عبودى نخواهد كرد، و به بيان ديگر،
اگر رياء در بين نباشد، آن داعى الهى در وجود او نيست كه فقط براى خدا قيام به آن عمل عبودى بكند اين صورت نيز به همان صورت اول نزديك است و از جهت بطلان عمل و مسائل ديگر شبيه آن است.
🔸مقصود او هم امتثال امر حق و تقرب به او باشد، هم نيل به اغراض ديگر از قبيل اطلاع اين و آن، و مدح و تعريف آنان، و كسب منزلت نزد آنان، و جاه و شهرت و مقام، و اهداف نفسانى و دنيوى كه از طريق همين اطلاع مردم و مدح و تعريف آنان، و از طريق جلب قلوب آنان به آنها مىرسد. يعنى هر دو جنبه، هم جهت رياء، هم جهت امتثال و تقرب، با هم مساوى باشند و هيچ كدام بر ديگرى رجحان نداشته باشد، بنحوى كه اگر كسى نمىديد و اغراض ديگر حاصل نمىشد و در مسير اهداف نفسانى دنيو او قرار نمىگرفت، داعى طاعت از حق و امتثال امر، و داعى تقرب به حق به تنهايى او را وادار به عبادت نمىكرد و آنرا انجام نمىداد. و نيز، اگر مسئله امتثال امر و تقرب به حق در ميان نبود، فقط براى نشان دادن به اين و آن و براى اغراض نفسانى و اهداف دنيوى اقدام به عبادت نمىنمود و اين جهات نيز به تنهايى او را وادار به عبادت نمىكرد.
اين صورت از رياء نيز اگر چه با دو صورت قبلى فرق مىكند، ليكن در اينكه موجب بطلان عبادت و فساد عمل مىباشد، و در اينكه چنين عبادتى به سوى حضرت پروردگار صعود نمىكند و چنين كسى از عهده تكليف بر نمىآيد و امر خدا را امتثال نكرده و تقربى نداشته است، هيچگونه شبههاى نيست.
🔺رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم فرمود: «يقول الله تعالى: من عمل لى عملا أشرك فيه غيرى فهوله كله، و أنامنه برئ، و أنا أغنى الاغنياء عن الشرك» (جامع السعادات، ج 2، ص 370) يعنى «خداى تعالى مىفرمايد: هر كس عملى را براى من انجام دهد كه در آن غير من را شريك بگرداند، همه آن عمل مخصوص همان غير خواهد بود و من از چنين عملى بيزارم، و من از شرك از همه غنىتر هستم».
شبيه همين مضمون از امام صادق سلام الله نيز در اصول كافى در باب رياء نقل شده است.
و نيز از رسول اكرم صلى الله عليه و آله و سلم نقل شده است كه فرمود: «لا يقبل الله تعالى عملا فيه مثقال ذرة من رياء»(جامع السعادات، ج 2، ص 370). يعنى «خداى تعالى قبول نمىكند عملى را كه در آن به اندازه ذرهاى رياء باشد».
كما اينكه از آن حضرت نقل شده كه فرمود: «ان ادنى الرياء شرك»(جامع السعادات، ج 2، ص 370) يعنى «كمترين رياء، شرك است».
ادامه دارد...
#ریا
🌐 به #ضیاءالصالحین بپیوندید...
👇
☫ @ziaossalehin ☫
💠راههای عملی کسب عشق و محبت الهی
#اخلاص_۱۲
ادامه...
🔰صور و اشکال مختلف ریاء :
5- مقصود اصلى و اولى او به هنگام عبادت همان فرمانبرداری از امر حق و تقرب به او باشد، و فقط به همين منظور عمل عبودى را انجام بدهد و به آخر برساند، وليكن بعد از عمل، يعنى بعد از انجام دادن عبادت بانيت صحيح و با قصد پاك، بر اثر گرفتار بودن به هواهاى نفسانى از قبيل جاه طلبى، شهرت طلبى، حب مدح، و اغراض ديگر، بنحوى از انحاء عبادت خود را به اين و آن معلوم كند، چه به صراحت به زبان بياورد، چه با تلويح و اشاره بفهماند، آن هم به اشكال گوناگون، و چه با حركت خاصى تفهيم كند. پيداست كه ريزهكاريهاى اين امر با گفتن و نوشتن، و با توضيح دادن تمام نمىشود، و جهت آن هم پيچيدگى مكرها و حيله هاى نفس و در وراى آن شيطان است كه اطوار آنها را حد و حصرى نيست، و خلاصى يافتن از آنها هم كار هر كسى نيست - الا ما رحم ربى -
اما اينكه اين نوع از رياء موجب بطلان عمل، يا فساد آن، و يا كم شدن فضيلت آن مىشود؟ مسئلهاى است كه نظر دادن در آن خارج از وظيفه ماست.
✅در اين روايت از امام باقر سلام الله عليه دقت مىكنيم. مىفرمايد: «
«باقى ماندن بر عمل، و يا نگهدارى عمل، از خود عمل سختتر است. اصول کافی جلد دو )
راوى سؤال كرد: باقى ماندن بر عمل و نگهدارى آن چيست؟ امام در توضيح فرمود: شخصى صله اى و يا انفاقى مىكند فقط براى خداى بى شريك، و به صورت عبادت سرى براى او نوشته مىشود. سپس آنرا ذكر مىكند و به ياد اين و آن مىاندازد. پس آن عمل از مرتبه عبادات سرى محو و در مرتبه عبادات علنى براى او نوشته مىشود».
ظاهراًمقصود اين است كه دربار اول، نظر او از معلوم كردن و گفتن عمل عبودى خود اغراض نفسانى نباشد، بلكه بخواهد اين و آنرا به اعمال صالحه تشويق بنمايد. در اين صورت عمل او از مرتبه عبادات سرى به مرتبه عبادات علنى منتقل مىشود، و براى هر كدام هم فضيلت خاصى هست. وليكن دربار دوم نظر او از گفتن و معلوم كردن عمل عبودى خود اغراض نفسانى باشد كه در اين صورت عبادت او بطور كلى از مرتبه عبادات، يعنى از مرتبه علنى آنها هم محو مىگردد و به صورت رياء در مىآيد.
در هر صورت، اين نوع از رياء از مشكلات در طريق عبوديت است، و بسا افرادى كه از اين طريق به خسرانها و هلاكتها مىافتند. زيرا بطورى كه اشاره نموديم مكايد و حيل شيطان و نفس بسيار متنوع و در بعضى صور بسيار دقيق و عميق است كه تشخيص آنها از سختترين كارهاست، و ممكن است انسان در معرض آنها بيفتد ولى توجه نداشته باشد.
ادامه دارد...
#اخلاص
#ریا
🌐 به #ضیاءالصالحین بپیوندید...
👇
☫ @ziaossalehin ☫
💠راههای عملی کسب عشق و محبت الهی
#اخلاص_۱۳
ادامه...
🔸صور و اشکال مختلف ریاء :
۶_مقصود اصلی و اولی او از عبادات تقرب و فرمانبراری از امر حق باشد و خود او به هیج وجه حرکتی در معلوم نمودن عبادات و خصوصیات عبادی خود نداشته باشد ،اما اتفاقا و به طور طبیعی بنا به عللی عبادت ها و مجاهدت های او معلوم گردد و او از اطلاع یافتن این و آن مسرور شود .
این هم در صورتی که مسرور شدن او از اطلاع یافتن این و آن به جهت اغراض و هوای های نفسانی باشد ریا محسوب میشود و شکلی از اشکال آن است. مثلا از این جهت مسرور بشود که خوب شد مردم به این امر که من اهل عبادت و اهل معنی هستم مطلع گشتند آن هم بدون اینکه من خودم معلوم بکنم . بنابر این دید خاصی به من پیدا میکنند و احترام و حساب خاصی برای من قائل می شوند و پیش مردم روز به روز منزلت بیشتری می یابم و به پاکی و معنویت معروف می گردم و در اینجا و در آنجا نام مرا میبرند و به بزرگی یاد میکنند . هم شهرت پیدا می کنم و هم مورد توجه و اقبال مردم میشوم و از طرفی هم مردم در رفع حوایج من می کوشند ، آن هم با یک اشتیاق مخصوص و بدون اینکه تکلفی باشد . و همین طور از اغراض و هوای های دیگر که با شمردن تمام نمیشوند .
مسرور گشتن او از اطلاع یافتن این و آن به جهت اغراض نفسانی به نحوی که ذکر شد به خوبی حاکی از این است که هنوز اغراض پست برای او و در نزد او مطلوب تر از مقصد اصلی است .
اگر او یک طالب صادق و سالک دردمند بود، آنوقت مسرور میگشت که نشانی از قبول حضرت مقصود را بدست بیاورد و شاهد و علامتی بر این می یافت که طاعات و مجاهدات او مقبول ساحت قدس قرار گرفته و در نتیجه خود او مقبول جناب او گشته .
معنی مسرور شدن او با اطلاع یافتن این و آن با کمال وضوح این است که او از وسیله شهرت و اغراض دیگر بودن طاعات و مجاهداتش شادمان است . و این بدان معنی است که گویی همه ی آن مجاهدات و طاعات برای همین ها بوده است نه برای نیل به حق و رضوان او، و گویی مقصد اصلی در این بین فراموش شده و مقاصد دیگری مطرح گردیده است و بالاخره گویی آن همه طاعت ها و مجاهدت ها وسیله ای برای نفس در نیل به خواسته ها شده است .
ادامه دارد...
#ریا
🌐 به #ضیاءالصالحین بپیوندید...
👇
☫ @ziaossalehin ☫
@sserfan
💠راههای عملی کسب عشق و محبت الهی
#اخلاص_۱۴
ادامه...
✅اگر خود شما با كمى تأمل پيش بياييد، به روشنى مىيابيد كه عبادات چنين كسى و خود او نزد حضرت حق چه معنايى پيدا مىكند، و حساب اعمال و حساب خود او نزد خداى خبير چه مىشود؟ خدايى كه به همه ظاهر و باطن بخوبى احاطه دارد و مىبيند. او به هنگام عمل مىگويد مقصودم تويى اى خدا، وبا اطلاع يافتن اين و آن از عبادات وى مسرور مىگردد و مىگويد خوب شد ومرا چنين و چنان مىدانند و چه مىشود و چه مىشود، و گويى كه مىگويد مقصودم را نايل گشتم و مقصود، همينها بود!!.اينها همه از نفس است، و از هواهاى آن نشأت مىگيرد. مادامى كه اين طغيانگر رام نگشته است، اينها و امثال اينها انسان را تهديد مىكند.
✅آنچه گفته شد در صورتى است كه مسرور شدن او از اطلاع يافتن اين و آن بر عبادات وى به جهت اغراض و هواهاى نفسانى و دنيوى باشد. اما اگر مسرور شدن او از اطلاع يافتن مردم به جهت اغراض و هواها نباشد، بلكه از اين جهت مسرور بشود كه خداى متعال به او عنايت خاص دارد و كارهاى خوب او را آشكار مىكند ولى كارهاى بد او را ستر مىفرمايد، و گويى كه كارهاى بد او را ستر مىفرمايد، در اين صورت «رياء» محسوب نيست و بى اشكال خواهد بود. زيرا نظر او به مردم، به جاه و شهرت، به اقبال و احترام آنان، و به اغراض و هواهاى ديگر نيست، بلكه، نظر او به فضل پروردگار است.
✅در اين روايت به دقت و تأمل مىپردازيم: «زراره مىگويد از امام باقر سلام الله عليه سؤال كردم از شخصى كه چيزى از اعمال خير را انجام مىدهد، و در اين هنگام كسى او را مىبيند، و اين امر او را مسرور مىكند؟ امام فرمود: وقتى عمل خير را بدين منظور انجام نداده كه مردم بدانند، اشكالى ندارد. كسى نيست مگر اينكه دوست مىدارد خير و خوبى در ميان مردم براى او ظاهر شود».تذكر اين نكته را لازم مىبينيم كه مسرور شدن از اطلاع يافتن اين و آن ممكن است غير از آنچه ذكر كرديم به جهت مقاصد صحيحه ديگرى نيز باشد كه براى مراعات اختصار از بيان آنها صرف نظر مىكنيم.البته بايد كاملا مراقب خود بود كه با توجيهات ناصحيح در معرض مكايد شيطانى و نفسانى قرار نگرفت. چه بسا انسان به جهت همان هواها و اغراض نفسانى و دنيوى از اطلاع يافتن اين و آن مسرور بشود وليكن پيش خود چنين براى خود توجيه بكند كه سرور او به جهت مقاصد صحيحه است، و در حقيقت، بدون توجه در دام شيطان و نفس اماره بيفتد. و به همين لحاظ بايد كاملا هوشيار باشد، و بايد خود را آزمايش كند، تا اگر گرفتار مكايد شيطانى ونفسانى است در استخلاص خود بكوشد.مثلاً آنجا كه فكر مىكند مسرور گشتن او از اطلاع يافتن اين و آن به جهت تشويق شدن آنها به عبوديت است و نه به جهت دیگر.
ادامه دارد...
#اخلاص
#ریا
🌐 به #ضیاءالصالحین بپیوندید...
👇
☫ @ziaossalehin ☫
💠راههای عملی کسب عشق و محبت الهی
#اخلاص_۱۵
ادامه...
✅رياء در شکلهای مختلف ديگر :
آنچه از صور و اشكال رياء گفته شد ، همه در مجموع به رياء در خود عبادات بر مىگردد. گاهى هم رياء در حركات و اعمال ديگر انسان جلوه گر مىشود و بطور غير مستقيم به عبادات و اعمال عبودى انسان ارتباط پيدا مىكند. اين نوع از رياء نيز به صورتهاى گوناگون و در اطوار متنوعى به ظهور مىرسد بعضيها هم به اين نوع از رياء مبتلا مىشوند.
🔹به بعضى از صور يا اطوار اين نوع از رياء نيز اشاره مىكنيم تا موجب تذكر و بصيرت بييشتر باشد.
✔️الف: سعى داشته باشد خود را نحيف و داراى ضعف مفرط جسمانى نشان دهد، تا چنين به نظر بايد كه وى در مقام عبوديت از مجاهدتهاى سخت و طولانى برخوردار بوده و رياضتها كشيده، و حزنها و اندوهها، و خوفها و خشيتها داشته و دارد.
✔️ب: صداى خود را آهسته كند و بنحو خاصى صحبت كند كه نشان دهد او از حالات و خصوصيات روحى و معنوى خاصى برخوردار است و غلبه اين حالات چنين اقتضاء مىنمايد.
✔️ج: وضع سر و صورت، و شارب و محاسن را به شكل خاصى بيندازد تا نشان دهد كه وى از اهل انقطاع، و از اهل باطن، و از سالك طريق است.
✔️د: به هنگام راه رفتن با هيئت خاص يا با وقار خاصى راه برود، و يا سر خود را پايين بيندازد، و بى اعتناء به اين سو و آن سو باشد، تا نشان دهد كه وى از وقار صاحبان انقطاع برخوردار، و از همه سو منقطع، و غرق در عوالم روحى و معنوى خود است.
✔️ه: سعى داشته باشد اثر سجده، يعنى سجده هاى زياد و طولانى در پيشانى وى ديده شود، تا نشان دهد ازاهل ذكر و اهل سجده ،و از اقبال كنندگان به حضرت حق است.
✔️و: لباس يا لباسهاى مخصوص، و با كيفيت و شكل خاصى انتخاب كند، تا نشان دهد از اهل زهد و تقوى، و از اهل انقطاع از دنياست.
✔️ز: به هنگام صحبت ،و همچنين در مواقع ديگر چشمها را پايين بيندازد، سر خويش را بلند نكند، و با آرامى مخصوصى سخن بگويد كه گويى نمىخواهد حرف بزند و مىخواهد در سكوت عالم خود باشد، تا نشان دهد كه آنچنان در ذكر و فكر غوطهور است، و آنچنان مشغول به باطن است كه مايل نيست به كسى متوجه شود و با كسى حرف بزند، و مايل نيست ذكر و فكر را قطع كند و از سير خود باز بماند.
✔️ح: درمواقع برخورد با نامشروع، با منكرات و معاصى، با هتك حرمات الهى، و آنجا كه سخن از اين قبيل مسائل به ميان مىآيد، به سختى اظهار أسف و غضب كند، تا نشان دهد از اين مسائل سخت بيزار است و چنان عزت و عظمت حضرت حق در وجود او و در قلب او حساب دارد كه نمىتواند اين مسائل را ببيند يا بشنود، و يا آنچنان حب حق و عشق به جناب او بر قلب او سيطره دارد كه نمىتواند اين مسائل را تحمل كند.
و نظاير اينها از حركات و افعالى كه همه براى رياء و براى نشان دادن خود از اهل دين و اهل باطن، به منظور نيل به هواهاى نفسانى و اغراض دنيوى است.
⚕️ناگفته نماند كه سخن در اين نيست كه صالحان ازبندگان حق بر اثر مجاهدتهاى صادقانه عبودى، و به اقتضاى حالات و مقامات در مراتب مختلف، از خصوصياتى شبيه همين خصوصيات كه ذكر نموديم ممكن است برخوردار باشند، بلكه، سخن در تظاهر و رياء به سبب آنهاست.
ادامه دارد...
#سیروسلوک_عرفان
#ریا
🌐 به #ضیاءالصالحین بپیوندید...
👇
☫ @ziaossalehin ☫
💠راههای عملی کسب عشق و محبت الهی
#اخلاص_۲۰
ادامه...
🔻تفاوت ریای حرام و ریای مستحب :
✅مهمترین وظیفه سالک در مقام اخلاص ، تصفیه و خالص کردن خواست و نیت درونی خود از هر انگیزه ی غیر خدایی است . تصفیه به این معنی است که انسان رذائل را از وجود خود دور کند که بزرگترین آنها شرک است. از مراتب شرک، ریا است. ریا به این معناست که انسان فعلی را انجام می دهد اما نه به خاطر خدا یا نه تماماً به خاطر خدا. بلکه مثلا در گوشه ذهنش این است که دوست و آشنا و همسایه هم بفهمند که دارد نماز شب می خواند. هرچند درواقع قصد قربت می کند و با همه وجود و باطن خود برای نماز، قصد قربت می کند؛ بنابراین درجه ای از اخلاص را دارد. اما در گوشه ای از ذهن خود می خواهد هم حجره ای یا حجره کناری، استاد و یا مدیر متوجه شوند که اهل تهجد است. این به این معناست که می خواهد غیر خدا را در کنار خدا سهیم کند و با این ماهیت، ریا می کند.
✅گاهی هم می خواهد دیگری متوجه شود که ساعت معینی از خواب برمی خیزد و مهیای عبادت می شود به این قصد که او هم یاد بگیرد و تشویق شود لذا عمداً عبادت خود را به شیوه های مختلف اظهار می کند. در این صورت این ریا اشکال ندارد. آن اولی همان طور که از خدا توقع اجر و پاداش دارد دوست دارد از دیگری هم بارک الله بشنود و همین احسنت مزد اوست. این ریا، حرام است و مرتبه ای از شرک است که به آن شرک خفی می گویند اما دومی در همین عمل ریایی هم می خواهد بر دیگری تاثیر بگذارد که این ریا ثواب هم دارد.
منبع :درس اخلاق از آیت اله رشاد
ادامه دارد...
#اخلاص #ریا
🌐 به #ضیاءالصالحین بپیوندید...
👇
☫ @ziaossalehin ☫
سوال.mp3
2.04M
#پرسمان_اخلاقی۱
🔊 صوت پاسخ استاد #فیاضی به سوال ذیل:
❓برای تشخیص این که نیت ما خالص یا آمیخته به #ریا است، چه راهکارهایی وجود دارد؟
🌐 به #ضیاءالصالحین بپیوندید...
👇
☫ @ziaossalehin ☫
سوال2.mp3
3.54M
#پرسمان_اخلاقی۲
🔊 صوت پاسخ استاد #فیاضی به سوال ذیل:
❓از طرفی در این روایت گفته شده که هر #ریا شرک است. از سوی دیگر خداوند بهترین شریک است و اعمال ریایی را به شریک واگذار می کند. در این صورت کار ما بسیار مشکل می شود چون معمولا کار صد در صد خالص نداریم و بالاخره کارهایمان یک ناخالصی هایی دارد. باید چه کرد؟
🌐 به #ضیاءالصالحین بپیوندید...
👇
☫ @ziaossalehin ☫
سوال_3.mp3
3.29M
#پرسمان_اخلاقی۳
🔊 صوت پاسخ استاد #فیاضی به سوال ذیل:
❓غیر از تقویت ایمان چه راههایی برای خالص سازی نیت و دوری از #ریا وجود دارد؟
🌐 به #ضیاءالصالحین بپیوندید...
👇
☫ @ziaossalehin ☫