تأملی مختصر در مورد #هدایت_تحصیلی:
۲ عامل کلی فرآیند هدایت تحصیلی را تحت تأثیر منفی قرار میدهد:
عامل اول این است که دانشآموزان شناخت درست و کافی از علاقهمندیهایشان پیدا نمیکنند؛ در نتیجه انتخاب رشته با علاقه آنها همسان نمیشود. در اینجا مسئله #نظام_آموزشی است، یکی از اهداف تربیت، بارور کردن استعدادها و فراهم آوردن زمینه شناخت فرد از خودش است، نظام آموزشی وظیفه دارد دانشآموزان را به خودشناسی برساند؛ اما این وظیفه در نظام آموزشی به خوبی ایفا نمیشود. در چرایی آن نیز باید گفت که نظام آموزشی نتوانسته فرصتِ تجربه عملی و عینی شغلهای مختلف در جامعه و یا حداقل متناسب با بوم آن منطقه را برای دانشآموزان فراهم آورد. در واقع وقتی فرصت تجربه واقعی نباشد ظهور و بروز علاقهمندی کاذب است.
اگر بخواهیم این را با یک مثال توضیح دهیم، مثل این است که کسی صرفاً تاکنون طعم چند میوه محدود را چشیده، وقتی از او در این رابطه سؤال کنید یا به همه اظهار بیعلاقهگی میکند و به اجبار و اکراه ممکن است یکی را بگوید و یا اینکه به هر حال دامنه انتخاب او در حد همان چند میوه محدود است. اگر در آینده با طمعهای بیشتری آشنا شود ممکن است که علاقهمندیش تغییر کند. همین عامل یکی از موارد تغییر رشته دانشآموزان و دانشجویان در مقاطع بالاتر است.
این موضوع اهمیت دوره ابتدایی و متوسطه اول را نشان میدهد. که نظام آموزشی ما از این نظر از آن غافل است.
حالا در این فرآیند نظام آموزشی یک استراتژی غلط را دنبال میکند و یک فهم اشتباه هم دارد، فکر میکند مشکل کمبود مشاوره است!!!
در صورتی که مشاوره چگونه میتواند حقیقت یک طعم را به دانشآموز بچشاند؟! آن هم مشاوری که در واقع خودش تجارب محدودی دارد! که در بیشتر اوقات نتیجه مشاوره شغلیاش نتیجه عکس دارد.
عامل دوم
فضای اجتماعی و فرهنگی و اجبار خانواده نیز عامل دیگر عدم تطابق انتخاب رشته تحصیلی با علاقه دانشآموزان است. ممکن است دانشآموز به یک رشته حقیقتاً علاقهمند باشد اما بنابر فرهنگ غالب اجتماعی یا وضعیت اشتغال آن شغل و یا نظر اطرافیان این علاقهمندی را کنار بگذارد و به سمت رشتهای برود که علاقهاش نیست اما از نظر خانواده و اطرافیان موقیت شغلی و درآمد بهتری در آینده خواهد داشت.
این مورد گاهی در مورد برخی از خانوادهها از دوران کودکی شروع میشود و با فراهم آوردن زمینهها و تجارب خاص در یک حوزه، استعدادهای فرزندشان را در یک جهت خاص رشد میدهند و اجازه شکوفایی استعداد در سایر حوزهها به صورت ناخودآگاه از کودک سلب میشود.
پینوشت: این نوشته مصاحبهای بود که یکی از خبرگزاریها با بنده در این رابطه بعد از انتشار پست عدم ارتباط رشته تحصیلی با شغل داشت، اما اینقدر غیرحرفهای آن را تنظیم و منتشر کرده بود که بنده صلاح دیدم آن را خودم بازنویسی و منتشر کنم!
🆔 @abbasebayat