همه صیدها بكردی هله میر بار دیگر سگ خویش را رها كن كه كند شكار دیگر همه غوطه‌ها بخوردی همه كارها بكردی منشین ز پای یك دم كه بماند كار دیگر همه نقدها شمردی به وكیل درسپردی بشنو از این محاسب عدد و شمار دیگر تو بسی سمن بران را به كنار درگرفتی نفسی كنار بگشا بنگر كنار دیگر خنك آن قماربازی كه بباخت آن چه بودش بنماند هیچش الا هوس قمار دیگر تو به مرگ و زندگانی هله تا جز او ندانی نه چو روسبی كه هر شب كشد او بیار دیگر نظرش به سوی هر كس به مثال چشم نرگس بودش زهر حریفی طرب و خمار دیگر همه عمر خوار باشد چو بر دو یار باشد هله تا تو رو نیاری سوی پشت دار دیگر كه اگر بتان چنین‌اند ز شه تو خوشه چینند نبدست مرغ جان را جز او مطار دیگر #مولوی #دیوان_شمس #شعر

📂تفکر تمثیلی در اخلاق‌پژوهی #یادداشت 1️⃣یوهانس #کپلر را همه به نجوم و ریاضی می‌شناسند اما دیوید #اپستین در کتابِ خواندنی‌اش #وسعت_یا_عمق؟ (ترجمه عرفانه محبی/نشر ترجمان) در فصلی با عنوانِ تفکر ورای تجربه، کپلر را به #تفکر_تمثیلی معرفی می‌کند. به اعتقاد اپستین برخی امور در دنیای ما بدقِلِق هستند یعنی تجربه‌های پیشین ما در حل معضلات جدید نه تنها کارآمد نیستند بلکه احتمالاً رهزن هستند. در مسائل بدقلق تجربه و تخصص باری از دوش ما برنمی‌دارند. او یکی از راه‌حل‌ها در امور بدقلق را تفکر تمثیلیِ کپلر معرفی می‌کند. کپلر برای حل معضلات و مسائل نجومی از تمثیل بهره می‌گرفت و به حدس‌های بسیار دقیقی دست می‌یافت. تا جایی که او را پدر علم ستاره‌شناسی نوین می‌دانند. 2️⃣راهی که اپستین با الهام از کپلر معرفی می‌کند مسیری است که بسیاری از اندیشمندان و شاعران برای تبیین امورِ دور از دسترس تجربه به آن متوسل شده‌اند. #افلاطون برای شناخت جایگاه قوای نفس به تمثیل ارابه‌ران و برای نسبت انسان و حقایق عالم به تمثیل غار متوسل شده، #مولوی در تبیین نسبت جهان و انسان از تمثیل زندان و زندانی و حفره کردن در زندان بهره می‌برد و #سپهری برای شناساندن حقیقت انسان از نگاه استفاده می‌کند آنجا که نام کتاب خود را ماهیچ، ما نگاه می‌گذارد. البته یک تفاوت عمده میان کپلر و دیگران وجود دارد؛ کپلر برای حل مسائل از تمثیل کمک می‌گرفت و دیگران برای انتقال مفاهیم و معارف از تمثیل بهره می‌جستند. 3️⃣ اخلاق‌پژوهان معاصر معتقدند پیوند اخلاق با تجربه از نقطه‌های امید برای حل معضلات اخلاقی است. اما غافل از اینکه تجربه برای مسائل خوش‌قلق به کار می‌آید و مسائل اخلاقی از مسائل بدقلق به شمار می‌آید. یکی از بصیرت‌هایی که فضیلت‌گرایان معاصر به اندیشمندان اخلاق هدیه کردند، توجه به پیچیدگی‌های مسائل اخلاقی است. فیلسوفان اخلاق تا قبل از موج جدید فضیلتگرایان مسائل اخلاقی را می‌خواستند با یک یا چند معیار کلی اخلاقی حل کنند، اما فضیلت‌گرایان و بعد از آنها در اواخر قرن بیستم، متخصصان حوزه اخلاق کاربردی به این نتیجه رسیدند که مسائل اخلاقی پیچیده‌تر و منحصر به فردتر از این است که بتوان با یک یا دو ابزار و معیار حل‌ّشان کرد. یکی از خصوصیات مسائل بدقلق، تکرارناپذیری و منحصر به فرد بودن آنها است. این خصوصیات باعث می‌شود که پای تجربه در حل این مسائل چوبین و سخت بی‌تمکین باشد. 4️⃣تفکر تمثیلی کمک گرفتن برای حل یک مسئله در یک حوزه دانشی از حوزه‌های دیگر، هرچند به ظاهر نامربوط است. به امید خدا در یکی از فرسته‌های بعدی، تفکر تمثیلی را بیشتر توضیح داده، به نمونه‌ای از تفکر تمثیلی در حل مسائل اخلاقی اشاره خواهم کرد. پ.ن: ◀️امور بدقلق و خوش‌قلق: امور خوش‌قلق مواردی را در برمی‌گیرد که دو خصوصیت دارند؛ اولاً عیناً تکرار می‌شوند و قابل پیش‌بینی هستند و ثانیاً هدایت‌شان در اختیار شما است و در مقابل امور بدقلق عیناً تکرار نمی‌شوند، کمتر قابل پیش‌بینی هستند و هدایت‌شان کمتر در اختیار فاعل است. نجاری کاری خوش‌قلق به حساب می‌آید در مقایسه با کشاورزی! کشاورزی کاری خوش‌قلق به شمار می‌آید در قیاس با دامداری و ... . همچنان که از مثال‌ها برآمد خوش‌قلق و بدقلق بودن امری نسبی و اضافی است. تجربه و عادت باعث می‌شود در امور خوش‌قلق انسان عملکرد بهتری داشته باشد اما امور بدقلق مسائلی را پدید می‌آورند که ممکن است تجربه‌ها و عادت‌ها کمتر به کار آیند. 🖋سیدمحمدباقرمیرصانع #آسمان‌دیگر 🆔https://eitaa.com/AnotherSky