💠 سه هدف محوری ابلیس برای سقوط انسان
🔺در این روایت #امام_صادق(ع) میفرمایند:
▫️#ابلیس به لشکریانش میگوید: من اگر بتوانم در سه مورد بر انسان چیره شده و به هدف دست يابم، پس از آن دیگر هر عملى كه او انجام دهد، مرا نگران نخواهد کرد، چرا که مطمئن هستم که دیگر عملش پذیرفته نخواهد شد.
🔺 آن سه هدف عبارتند از:
1️⃣ اینکه انسان، عمل خود را #زیاد بپندارد
(اسْتَكْثَرَ عَمَلَه)
2️⃣ اینکه انسان، #گناه خود را فراموش كند
(نَسِيَ ذَنْبَه)
3️⃣ اینکه انسان، دچار #عجب و خودپسندى بشود
(دَخَلَهُ الْعُجْب)
🔺 در روایت دیگری امام باقر(ع)، از این سه مورد، به سه عامل کمرشکن(ثَلَاثٌ قَاصِمَاتُ الظَّهْر) تعبیر کرده اند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
آیات و روایات اجتماعی
💠 سه هدف محوری ابلیس برای سقوط انسان 🔺در این روایت #امام_صادق(ع) میفرمایند: ▫️#ابلیس به لشکریانش م
🔸 هر کدام از این سه عامل، بسیار مهم و جای تامل و دقت دارد اما در ادامه به دلایلی، کمی پیرامون عامل سوم یعنی #عجب و خودپسندی تأمل و دقت خواهیم کرد.
💠 ریشه عُجب: خود را حق مطلق دانستن
حالا #ریشه این عجب چیست؟ چرا گفته میشود #خطرناک_ترین بیماری اخلاقی، همین #عجب است؟
به نظرم نکته مهم در عجب اینه که شخص،
خودش رو #حق_مطلق میپندارد
که نتیجه اش میشود اینکه: هم خودش را از دیگران بالاتر میداند و هم حرف ها و نظریاتش را از حرف ها و نظریات دیگران.
لذا خروجی آن میشود، #افراط و تندروی در رفتار، عملکرد و نظریات.
یک روایت عجیبی از اقا امام صادق نقل شده که دقت و تامل در اون خیلی کمک کننده است👇👇👇👇
آیات و روایات اجتماعی
💠 سه هدف محوری ابلیس برای سقوط انسان 🔺در این روایت #امام_صادق(ع) میفرمایند: ▫️#ابلیس به لشکریانش م
💠 اولین لازمه اجتماعی عُجب: استمرار جهالت و جهل مرکب
🔺به نظرم #عجب رو باید به عنوان یک #بیماری_اجتماعی بهش نگاه کرد، نه صرفا یک #بیماری_فردی که معمولا همینجوری بهش نگاه میشه
🔺#تقریر_اجتماعی از بیماری عجب، چیزی است که کمتر بهش توجه کردیم، چیزی است که کمتر به نتایج و #لوازم_اجتماعی ش پرداختیم و امروز لازم و ضروری است که بهش توجه کنیم.
🔺گفتیم کسی که گرفتار این بیماری شده، فکر میکنه #حق_مطلق خودش هست و بقیه اشتباه میکنن، احتمال نمیده خب ممکنه من اشتباه کنم و بقیه درست بگن
🔺لذا یکی از نتایج این نگاه اینه که این شخص عملا گرفتار #جهل_مرکب میمونه.
در واقع این شخص فکر میکنه میدونه اما در واقع دچار جهل شده و داره اشتباه میکنه
🔺وقتى كسى در عمل دچار #افراط شد و بدون #عقلانیت سالم، از سر افراط تلاش میکنه و کارش رو میخواد پیش ببره و خودش رو يك سر و گردن از ديگران برتر مىبينه،
🔺این شخص هرگز به #بازنگرى_انديشه و كار خود نمىپردازد لذا در #جهالت مىكوشه و بر آن پاى مىفشارد و همچنان در كمند آن بیماری خواهد ماند.
🔺به خاطر همین است که امام هادی(ع) میفرمایند:
العُجبُ صارِفٌ عَن طَلَبِ العِلمِ، داعٍ إلَى التَّخَبُّطِ فِي الجَهلِ.
یعنی کسی که دچار عجب و خوشبينی است، عملا خودش رو از طلب #علم بازداشته و خودش رو #غرق_در_جهل و نادانی کرده.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠گرفتار در جهل مرکب، زیانکارترین مردم
🔺خداوند متعال در سوره کهف آیات 103و104 میفرماید:
«قُلْ هَلْ نُنَبِّئُكُمْ بِالْأَخْسَرِينَ أَعْمٰالاً * اَلَّذِينَ ضَلَّ سَعْيُهُمْ فِي الْحَيٰاةِ الدُّنْيٰا وَ هُمْ يَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ يُحْسِنُونَ صُنْعاً»
بگو: آيا شما را از #زيانكارترين_مردم، آگاه گردانيم؟ آنان كسانىاند كه تلاششان در دنيا به هدر رفته است درحالیکه خود مىپندارند كه كار خوب انجام مىدهند».
🔺جالب اینکه #طبری در تفسیرش ذیل این آیه شریفه به نقل #امیرالمومنین(ع) روایتی آورده که حضرت درباره مصداق این آیه شریفه فرمود:
«أهلُ الحَرُوراءِ مِنهُم.»
یعنی حرورائيان و جریان #خوارج جزو همین دسته افرادی هستند که اینچنین دچار #جهل_مرکب شده اند.
🔺پس #عُجب، انسان را در جهل نگه مىدارد و چنین شخصی که گرفتار #جهالت شده، هرگز خود را جاهل نمىداند و از اين حالت رها نخواهد شد چرا که خود و حرفش را «#بهترین» میداند و لذا نیازی به #بازنگری و تامل در رفتار و کنش خود نمیبیند.
🔺اگر هم جایی دچار #شبهه ای بشود که نکند مثلا خطا کرده باشم، چون خود را بهترین میداند، قطعا آن را به نحو احسن #توجیه خواهد کرد و به هیچ وجه فکر نمیکند که شاید من هم دچار خطا شده باشم...
📌آیا ما گرفتار چنین رفتاری نشده ایم؟ نمیدانم شاید باید بیشتر در رفتارهای خود #تامل کنیم...
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 دومین لازمه اجتماعی عُجب: تکفیر و متهم ساختن دیگران
🔺یکی از مهمترین نتایج و #لوازم_اجتماعی بیماری #عُجب، با این تقریری که داشتیم، مسئله #تکفیر و #متهم_ساختن دیگران به #بی_دینی، #نفهمیدن و... است.
🔺این دسته افراد چون خود و چگونگى رفتار خود را #معيار_حق گرفتهاند، سريع و بدون هيچ پايه و بنيادى درباره ديگران #داورى و #قضاوت مىكنند و چوب #تكفير را بر سر هر کسی که مثل آنها نمىانديشد، فرود مىآورند.
🔺جریان #خوارج، گرفتار همین مسئله بودند.
با اینکه خودشون #حَكَميّت را بر حضرت امير تحميل كرده بودند، اما بدون اینکه کمی در این مسئله دقت و #تامل کنند و فکر کنند که چرا چنین شد،
چوب #تكفير را بدست گرفته و حضرت را كه تبلور ايمان و تجسّم عينى #حق_مدارى بود را تكفير كردند،
🔺و عجیب اینکه به #قتل هر كه بر اين باور نبود، #فتوا دادند و افرادی را به همین علت از دم تيغ گذراندند.
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍
💠 سومین لازمه اجتماعی عُجب: لجاجت و تعصب کورکورانه
🔺یکی دیگه از نتایج و #لوازم_اجتماعی بیماری #عُجب، مسئله #لجاجت و #تعصّب_كوركورانه است.
🔺کسی که خود را #حق_مطلق میپندارد، فقط نظریات خود را صحیح میداند، احتمال خطا در خود نمیدهد، دیگران را تکفیر میکند،
🔺چنین شخصی، قطعا دچار #لجاجتی که ریشه در تعصبات کورکورانه او دارد خواهد شد و حاضر نخواهد بود از حرف یا عمل خود کوتاه بیاید.
#لجاجت_اجتماعی این جریان، مسئله مهمی است که ریشه در عجب آنها دارد.
🔺#تاریخ_طبری به نقل از حضرت امیر، این ویژگی را یکی از خصلت های #خوارج میشمارد
و خطاب به آنان فرمود:
أيَّتُهَا العِصابَةُ الَّتي أخرَجَتها عَداوَةُ المِراءِ وَ اللَّجاجَةِ و صَدَّها عَنِ الحَقِّ الهَوى و طَمَحَ بِهَا النَّزَقُ و أصبَحَت فِي اللَّبسِ وَ الخَطبِ العَظيمِ.
اى جماعتى كه دشمنىِ از روى ستيزه و #لجاجت، شما را به شورش كشانده و #هوای_نَفْس از #حقيقت بازتان داشته و #شتابزدگىِ_جاهلانه، شما را به دنبال خود بُرده و در #اشتباه و كارى گِران افتادهايد!
🔺این ویژگی باعث میشود، هیچگاه در باورهای خود دقت و تامل و #بازنگری نکنید، اینکه ممکن هم هست که من اشتباه کنم، هیچگاه!
🔺خوارج هم چون به هیچ وجه در خود #احتمال_خطا نمیدادند، نیازی به بازنگری در نگاه خود نمیدیدند.
🔺لذا هرگز رهنمودهاى خيرخواهانه حضرت امیر را گوش ندادند و در برابر مباحثات مستدل و بيدارگر #ابن_عبّاس و ديگر فرستادههاى حضرت به بازنگرى مواضع خود نپرداختند،
🔺و عجیب اینكه گاه از شنيدن سخن و استدلال ها نيز #فرار میکردند كه مبادا بشنوند و در آنها #اثر بگذارد!
📍آیات و روایات اجتماعی | عضو شوید📍