✅ درباره دوره «ماجرای #دین و #آزادی» 🔸دین و آزادی، دو عنصر جدایی ناپذیر از زندگی فردی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و ... انسان هستند. بعضی معتقدند توسعه و گسترش دین در ساحت های مختلف زندگی بشر، منجر به تنگ تر شدن حیطه اختیارات و آزادی های انسانها می شود و بعضی دیگر دین و توسعه فضاهای دینی را بنیان و بستر رشد آزادی انسانها می دانند. 🔹در جوامع اسلامی و به اقتضاء قرائت ویژه ای از #اسلام، یعنی اسلام سیاسی، محدوده تاثیرگذاری دین و آزادی به ساحت حکمرانی و سیاست (ایده #حکومت_دینی) کشیده شده و این مسأله منجر به ایجاد رابطه ای پیچیده بین احکام شرعی و قوانین اجتماعی شده است. 🔸در دوره ماجرای دین و آزادی می خواهیم در چند مرحله نسبت اسلام سیاسی و آزادی شهروندان را مورد بررسی قرار دهیم: ♦️در درسگفتگوی #جدایی_دین_از_سیاست به دنبال این هستیم که ایده حکومت دینی و اسلام سیاسی را سنجیده و نسبت آن را با آزادی ارزیابی کنیم. در درسگفتگوی #امنیت_و_آزادی بدنبال این هستیم که ببینیم آیا ضرورتا حکومت دینی منجر به توسعه نگاه های امنیتی می شود؟ یا اینکه اساساً هر مدل حکومتی دارای نگاه های امنیتی ویژه خود است و فقط نوع و مدل آنها متفاوت هستند. در درسگفتگوی «آزادی در سایه #شورای_نگهبان» می خواهیم به صورت مصداقی، جواز و تأثیرات ورود دین به مرحله قانونگذاری و تعیین صلاحیت رجال سیاسی کشور را بررسی کنیم. در نهایت سراغ یک قانون دینی مشخص می رویم یعنی #قانون_حجاب؛ و می خواهیم ببینیم چرا حکم شرعی حجاب، تبدیل به قانونی کلی حتی برای ساحت پوشش افراد شده است. 🌐 AzadFekriSchool.ir 🆔 @AzadfekriSchool

🔰 درس-گفتگوی «جدایی دین از سیاست» 🔸 عبدالعلی بازرگان (فرزند مهدی بازرگان نخست وزیر دولت موقت): در دو جلسه به صورت ویدیو کنفرانس از کالیفرنیای آمریکا توضیح می‌دهند چرا دین نباید در حکومت ورود و دخالت کند. 🔸 عبدالحسین خسروپناه: در دو جلسه توضیح میدهند چرا حضور اسلام در حکومت از شئون و اصول اسلام است. 🔺🔻 پس از چهار جلسه ارائه، دو استاد با هم #مناظره خواهند کرد. 📆 زمان: ۲۸ بهمن (۱۵ تا۱۷)، ۶ اسفند (۱۸ تا ۲۰:۳۰)، ۷ اسفند (۱۹:۳۰ تا ۲۰:۳۰) 💠 شرکت برای عموم آزاد است (حضوری و مجازی) 🔷 توضیحی درباره این درس-گفتگو: ♦️ مساله نسبت #اسلام و #حکومت از مسائلی است که همواره مورد بحث‌های صریح و جدی قرار گفته است. نسبت اسلام با دولت، گاهی از جهت توانایی یا عدم توانایی اسلام برای ایجاد دولت مورد بحث قرار می‌گیرد و گاهی از جهت نقش اسلام در اعطای مشروعیت سیاسی. ♦️ در این درس‌گفت‌وگو به نسبت اسلام با حکومت پرداخته می‌شود و معین خواهد شد که این نسبت چه تاثیراتی در محدوده آزادی‌ها خواهد داشت. مهندس عبدالعلی بازرگان معتقد است: «دین از سیاست جدا نیست، اما حکومت مستقل از دین است و قرآن جز اصولی کلی، هیچ شکل و سازمان ویژه‌ای برای حکومت تعیین نکرده است». در مقابل حجت الاسلام خسروپناه می‌گوید: «فقه و علوم حوزوی می‌تواند مبانی، ایدئولوژی و راهبردها، قوانین و احکام و ساختارهای عینی جامعه را در نظام اسلامی تبیین کند».  ♦️ پر واضح است که در هر کدام از این حالات #مردم نقش متفاوتی در حکومت خواهند داشت و لذا محدوده آزادی‌های فردی، اجتماعی و سیاسی متفاوتی کسب خواهند کرد. در یک نگاه مرم هستند که اساسا حاکم هستند و انتخاب آنها فارغ از اصول دینی مورد پذیرش است و لذا دینداران تنها به عنوان گروهی و حزبی سیاسی (و در کنار سایر احزاب دینی و غیر دینی) با انتخاب مردم در یک حکومت سکولار می توانند وارد حکومت شوند. اما در نگاهی دیگر مردم ذیل اصول حکومت اسلامی دست به انتخاب می‌زنند و انتخاب آنها در این محدوده معتبر است.  ♦️ بنابراین در این درس-گفتگو ایده‌های مربوط به نسبت اسلام و حکومت یا سیاست را در ترازوی #آزادی خواهیم گذاشت و هم درباره ادله و اعتبار نظری این دیدگاه‌ها بحث خواهیم کرد و هم نتایج عملی آنها را با توجه به مصادیق متعدد حکومت‌های دینی و سکولار در جهان ارزیابی خواهیم نمود. 📌اطلاعات بیشتر و ثبت نام: 🌐 AzadFekriSchool.ir 🆔 @AzadFekriSchool

🔰 درس-گفتگوی «#آزادی در سایه #شورای_نگهبان» 🔹 آزادی در سایه شورای نگهبان ۳۰ بهمن؛ ساعت ۱۳:۰۰ الی ۱۵:۰۰: دو جلسه ارائه سیدفرید حاج سیدجوادی ۳ اسفند؛ ساعت ۱۵:۳۰ الی ۱۷:۳۰: دو جلسه ارائه سروش دباغ ۵ اسفند؛ ساعت ۱۶:۰۰ الی ۱۸:۰۰: یک جلسه گفتگوی سیدجوادی و سروش دباغ 🔻اطلاعات بیشتر و ثبت نام: 🌐 AzadFekriSchool.ir 🆔 @AzadFekriSchool

🔰 درس-گفتگوی «امنیت و آزادی» 🔸دکتر علیرضا شجاعی زند در دو جلسه از ملاحظات ویژه امنیتی حاکمیت در ایران دفاع می کنند. 🔹دکتر بیژن عبدالکریمی در دو جلسه به نقد مواجهه امنیتی با فرهنگ و لایه‌های مرتبط با آن می پردازد. 🔺🔻 پس از چهار جلسه ارائه، دو استاد با هم #مناظره خواهند کرد. 📆 زمان: ۱۰ اسفند (۱۵ الی ۱۸)، ۱۲ اسفند (۱۳:۳۰ تا ۱۷:۳۰) 💠 شرکت برای عموم آزاد است (حضوری و مجازی) 🔷 توضیحی درباره این درس-گفتگو: 🔸امنیت و آزادی همواره به عنوان دو اصل اساسی و لازمه تحقق جامعه سیاسی مطرح می‌شوند. از جهت پذیرش کلی این دو اصل، تفاوتی میان نظریات و آراء گوناگون در حوزه سیاست وجود ندارد. حتی از جهت تقدم و تأخر نیز اغلب پذیرفته می‌شود که #آزادی بدون برخورداری از #امنیت ممکن نیست و امنیت شرط آزادی است؛ و از طرف دیگر، آزادی لازمه برقراری امنیت پایدار است و بدون آن امنیت دوام و حتی مطلوبیت ندارد؛ پس میان امنیت و آزادی رابطه‌ای دوسویه برقرار است. بنابراین، مسئله بر سر حدود و نسبت این دو عنصر است. 🔷پرسشی که در اینجا و در نسبت با وضعیت ما ظهور می‌کند، فهم ما از مقوله «بحران» و «امنیت» و گفتمانی است که مفهوم بحران و مفاهیم امنیتی در آن محوریت می‌یابد. به این معنا که در تحلیل و فهم کلیه مناسبات سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و حتی علمی-فرهنگی، مفاهیم و تعابیر امنیتی نقش پیدا می‌کنند و فهم ما در چهارچوب این مفاهیم رقم می‌خورد که این خود موجب بسط قلمرو بحران و در نتیجه امنیتی شدن ساحت های مختلف جامعه است. 🔻اطلاعات بیشتر و ثبت نام: 🌐 AzadFekriSchool.ir 🆔 @AzadFekriSchool

🔰 درس-گفتگوی «#آزادی در سایه #شورای_نگهبان» 🔹 آزادی در سایه شورای نگهبان ۳۰ بهمن؛ ساعت ۱۳:۰۰ الی ۱۵:۰۰: دو جلسه ارائه سیدفرید حاج سیدجوادی ۳ اسفند؛ ساعت ۱۵:۳۰ الی ۱۷:۳۰: دو جلسه ارائه سروش دباغ ۵ اسفند؛ ساعت ۱۶:۰۰ الی ۱۸:۰۰: یک جلسه گفتگوی سیدجوادی و سروش دباغ 🔻اطلاعات بیشتر و ثبت نام: 🌐 AzadFekriSchool.ir 🆔 @AzadFekriSchool

🔹پیش‌درآمدی بر فصل جدید درس-گفتگوهای مدرسه آزادفکری 🔸قسمت هشتم: آیا #دینداری در مقابل #آزادی است⁉️ 🎥لایو اینستا با سیدجواد میری؛ دکتری جامعه شناسی از دانشگاه بریستول؛ عضو هیئت علمی پژوهشگاه علوم انسانی 🕙دوشنبه (21بهمن) ساعت 22 🔗صفحه اینستاگرام مدرسه آزادفکری 🌐 AzadFekriSchool.ir 🆔 @AzadFekriSchool

📝آیا دینداری در مقابل آزادی است؟ 👈🏻گزارش لایو اینستا با دکتر سیدجواد میری 🔹بحث درباره اینکه آیا نهاد دین باید در #جامعه وجود داشته باشد یا خیر، بحثی جامعه شناختی است. مارکس معتقد بود دین اساسا یک عنصر کاذب است که انسان را از حقیقت دور می‌کند و بایستی کاملا حذف شود. اما دورکیم می‌گفت: نمی‌توانیم درباره وجود یا عدم وجود نهادهای اجتماعی و اینکه نزدیک کننده به حقیقت هستند یا خیر بحث کنیم. بلکه باید ببینیم نهادهای اجتماعی، دارای کارکردی هستند یا خیر. و بنابراین پاسخ به چنین سوالی، نیازمند بحث جامعه شناختی است. اما این پرسش که آیا #دین و #آزادی با هم تعارض دارند؟ بحثی متافیزیکی است. 🔸هنگامی که درباره دین، به عنوان عنصری وحیانی در تاریخ بشر، صحبت می‌کنیم، باید به دنبال دال مرکزی و روح قالب بر آن بگردیم. مشخصا در اسلام به عنوان یکی از شاخه‌های ادیان و در قرآن، دال مرکزی دیانت در این جمله خلاصه شده است: لا اکراه فی الدین. اگر این جمله را که به نوعی روح حاکم بر قرآن است حذف شود، بسیاری دیگر از آیات نیز معنای خود را از دست می‌دهند. 🔹این جمله به ما نشان می‌دهد که دین اساسا از مقوله "اکراه" نیست، بلکه برپایه محبت و عشق است. در واقع به این علت که پایه دینداری، عشق و محبت است، این امر می‌بایست از درون انسان بجوشد و نه اینکه از بیرون به انسان تحمیل شود. در واقع انسان تنها موجود بر روی کره خاکی است که علاوه بر تاریخمندی و جامعه مندی، برخورد از "عالم درون" است. 🔸اسلام به دنبال این است که "عبد" جمله "لا اله الا الله" را تحقق بخشد. بدین صورت که خود را از بندگی هر آنکه غیر از خداست، آزاد سازد و در بندگی کامل خداوند قرار گیرد و به نوعی رهایی دست یابد. رهایی یکی از عمیق‌ترین مفاهیم دینی است و چنین چیزی جز با محبت که امری درونی است محقق نمی‌شود. 🔹اگر این نسبت(محبت)، میان انسان و دین برهم بخورد و بخواهیم امر دینداری را به نهادها برون‌سپاری کنیم (مثل نهاد روحانیت، کلیسا و ...) دین از معنای اصلی آن تهی می‌شود و تبدیل به دین سازمان یافته (organized religion) می‌شود. هگل، کیرکگور و ... در طول تاریخ تلاش کرده اند که با چنین دینی مبارزه کنند. در ایران بعد از صفویه نیز، تشیع به یک سازمان تبدیل می‌شود که شریعتی نیز چنین تشیعی را نقد می‌کند. 🔸در طول تاریخ، تفاسیر فقهی(به عنوان دین سازمان یافته) همواره در کنار حکومت و قدرت بوده و از حفظ وضع موجود دفاع می‌کرده است. امروزه نیز دین به بروکرات‌ها سپرده شده است؛ ستاد نماز، ستاد امر به معروف و انواع ستادهای دیگر که تحت استیت (حاکمیت) قرار گرفته‌اند و قصد دارند دینداری را در جامعه تحقق بخشند. حال آنکه با بروکراتیک شدن دین، مغر آن از درون تهی می‌شود. 🔹حکومت دینی اگر به معنای تشکیل یک گروه و سازمان برای مدیریت جامعه بر اساس فتاوی دینی باشد، با لا اکراه فی الدین در تضاد است. چنین دستگاه بروکراتیکی عملا به حکومت فقها و روحانیون تبدیل می‌شود و صرفا انحصار خشونت را در دست می‌گیرد. اما اگر حکومت را به معنای حکمت، که از جنس لطفات و محبت است، بفهمیم آنگاه معنای "حکومت بر قلب‌ها" پیدا می‌کند و چنین تعریفی به دال مرکزی دین نزدیک تر است و ثمره آن بسط اخلاقیات در جامعه می‌شود. 🖥 میتوانید این ویدیو را در آپارات ببینید. 🌐 AzadFekriSchool.ir 🆔 @AzadFekriSchool

🎥بخش‌هایی از ارائه حجت الاسلام #سیدجوادی در درس-گفتگوی #آزادی در سایه #شورای_نگهبان 🔻اگر نظم عمومی را نیز از اموری بدانیم که #شارع به ترک آن راضی نیست، #فقیه عادل نسبت به آن وظیفه پیدا می‌کند. 🔻مطابق نظریه #ولایت_فقیه، قانونیت مصوبات #مجلس منوط به نظر فقیه است، بر خلاف نظریه دولت #مشروطه که نظریه نمایندگی از مردم در قانون‌گذاری است. 🔻#قانون به عنوان #مصلحت عمومی که با تشخیص #مردم شناسایی می‌شود و مستلزم #الزام_حقوقی می‌شود، خارج از نظریه ولایت فقیه است. 👈🏻با ثبت نام در درس‌گفتگوی آزادی در سایه شورای نگهبان، کلیپ کامل این ارائه و مناظره آن را تماشا کنید 🆔 @AzadFekriSchool

🎥بخش‌هایی از مناظره #آزادی در سایه #شورای_نگهبان 🔹حجت الاسلام #سیدجوادی: یک فرد دیندار نمی‌تواند به مثل #لیبرال_دموکراسی متعهد شود؛ چون دموکراسی لیبرال، تفکیک نهاد اخلاق از سیاست است/ مساله اینجاست که من به عنوان یک آدم دیندار اگر لازم است که حق انسان‌ها را رعایت کنم، #حق_خالق را کجا رعایت کنم؟/ همان‌طور که شما برای کنترل #دموکراسی و اینکه آن #دیکتاتوری اکثریت نباشد، مفهوم #لیبرال را اضافه می کنید، ما کنار دموکراسی مفهوم #تعبد را اضافه می کنیم/ تا ما این مسئله را حل نکنیم نمی‌توانیم به بحث رابطه #دین و #قانون بپردازیم. 🔸دکتر #سروش_دباغ: لیبرال دموکراسی تنها مدل پذیرفته شده برای حکمرانی نیست/ اینگونه نیست که نهاد #اخلاق از نهاد #سیاست و قانون جدا باشد/ انسان هایی که ایرانی هستند و دیندار نیستند، به چه دلیل باید زیر بار #حکومت_دینی بروند؟/ مساله مهم این است که خیلی از افراد به خالق اعتقاد ندارند تا به حق خالق اعتقاد داشته باشند. حکومت دینی کار غیر اخلاقی می کند، چون بی طرفی را نسبت به ادیان نقض کرده است. 👈🏻با ثبت نام در درس‌گفتگوی آزادی در سایه شورای نگهبان فیلم کامل این مناظره آن را تماشا کنید 🆔 @AzadFekriSchool

📝مردم سالاری دینی، از حقیقت تا تناقض! 🔻مروری بر نظریات برخی کارشناسان مسائل دینی و علوم اجتماعی در رویداد #حق_تعیین_سرنوشت 🔹#یوسفی_اشکوری: وقتی در نهضت #مشروطه، جمله‌یِ «#برابری همه افراد در #قانون» به عبارتِ «برابری همه افراد در برابر قانون دولتی» تبدیل شد، همان جا مشروطه شکست خورد. با ترکیب #مردم_سالاری_دینی مخالفم! چون اگر قرار است #دین حاکم باشد، چرا حرف از مردم سالاری بزنیم؟ در این صورت #آزادی، اختیار، #دموکراسی و #رای اساساً بی معناست. 🔸#عبدالعلی_بازرگان: مسائلی از قبیلِ «#حاکمیت_ملت»، «#آزادی_اقلیت‌ها» و... مربوط به دوران حاضر است و در ۱۴۰۰ سال پیش نبوده، اما روح این مطالب و بها دادن به مردم در طول تاریخ، قابل اثبات است. برخی روایات بیانگر این است که #پیامبر علی رغم تاکید بر شایستگی‌های #امام_علی، حکومت را حق مردم دانسته و امام علی را به تبعیت از خواست مردم امر کرده. 🔹#عبدالله_محمدی: اسلام نه مانند #لیبرال_دموکراسی است که در آن خواست #مردم، #مشروعیتِ حکومت را ایجاد یا سلب کند، و نه مانند نظام‌های #دیکتاتوری است که هیچ نقشی برای مردم قائل نباشد. #اسلام، مشروعیت را به نصب الهی می‌داند، اما تا زمانی که مردم همراهی نکنند، تکویناً چنین امکانی نخواهد بود و روایاتی که در زمینه سازی مردم وجود دارند، چیزی فراتر از این نیست. 🔸#عمادالدین_باقی: حق تعیین سرنوشت به عنوان یک اصل اساسی #حقوق_بشر در سنت دینی ما پیشینه دارد. روایت «الناس مسلطون علی اموالهم و انفسهم» (مردم بر جان و مال خویش سلطنت دارند) را نباید صرفاً مربوط به امور اقتصادی دانست و به همین جهت آیت الله #منتظری در مباحث ولایت و حکمرانی مکرر از این قاعده استفاده می‌کند. البته اگر #ولایت_فقیه را صرفاً به نصب الهی دانستیم، با حق تعیین سرنوشت در تعارض خواهد بود، اما اگر آن را منوط به #انتخاب مردم (نظریه نخب) بدانیم، تعارضی وجود نخواهد داشت. 🔹#پرویز_امینی: دو رویکرد در #فلسفه_سیاسی وجود دارد. یک رویکرد این است که وقتی می‌خواهد حکمرانی مطلوب را تعریف کند، میگوید بستگی دارد چه شخصی عهده دار امر حکمرانی است. تئوریِ #فیلسوف_شاهِ افلاطون و تمامی افرادی که درباره مساله ولایت فقیه صحبت کردند، با این رویکرد بوده. اما رویکرد فلسفه سیاسی جدید، «چگونه حکومت کردن» است نه اینکه فقط چه کسی عهده دار #حکمرانی است. به همین دلیل ما نیازمند تقریر تازه ای از مساله ولایت فقیه هستیم. مردم سالاری دینی هم مربوط به چگونگیِ حکمرانی است. 🔸#محسن_قنبریان: حق تعیین سرنوشت از #مستقلات_عقلی است و #عقل آن را برای #انسان قائل می‌شود، اما با ولایت فقیه به عنوان حقی از سوی خدا، تعارضی ندارد. اگر مردم آزادانه، فقیه را انتخاب و با او #بیعت کردند، ایده‌ی #جمهوری_اسلامی محقق شده ولی اگر مردم افراد فاقد صلاحیت را انتخاب کنند، یا #فقیه بدون اراده و انتخاب مردم، حاکم شود، مخالف ایده مردم سالاری دینی خواهد بود. 📣با اشتراک در سایت مدرسه آزادفکری، به تمام درس‌گفتگوها (بیش از ۳۰۰ ساعت) دسترسی کامل پیدا کنید. 🌐 AzadFekriSchool.ir 🆔 @AzadFekriSchool