بینات || ناصر قیلاوی زاده
#یادداشت 📝 اجتهاد، رکن رکین شناخت معارف اسلامی ❗️یک آسیب ریشه دار در باب کیفیت مواجهه با منابع نقل
#کامنت و #پاسخ
یکی از اعضای محترم کانال، در مورد #یادداشت فوق👆 از حجت الاسلام قیلاوی زاده @ghilavi، سوالی را مطرح کرده اند، که سوال و جواب آن را در ادامه می خوانید.
⁉️#سوال: در مورد متن منتشر شده حضرتعالی سوالی دارم، بفرمایید نسبت مطلق شخص مسلمان با ملکه اجتهاد چیست؟ هر فرد مسلمان چه وظیفه ای نسبت به ملکه اجتهاد دارد؟ اساسا آیا کسب ملکه اجتهاد شرط در تکامل مطلق انسان است یا یک تکلیف کفایی اجتماعی است؟
✅ #پاسخ: در مورد ارتباط افراد مسلمان با مسئله ملکه اجتهاد و جهتی که فرمودید، دو بحث وجود دارد:
1️⃣ بحث اول در مورد اجتهاد و حیثیت تکالیف اجتماعی متفرع بر آن است. اجتهاد ابزار اسلامی شناسی و کشف مسائل جدید از دل منابع اسلامی است. در این مورد خود استاد شهید مطالب بسیاری دارند که نمونه بارز آن در مقاله «اصل اجتهاد در اسلام» و «الهامی از شیخ الطائفه»، مباحث اسلام و مقتضیات زمان موجود است.
🔷 البته خود استاد شهید در تبیین و تشریح نقش اجتهاد در اسلام و جایگاه آن در ایدئولوژی اسلامی به مقاله #ختم_نبوت ارجاع می دهند. شهید مطهری در این مقاله در مورد اجتهاد چنین می نویسند:
➖ اهمّ وظايف و #مسؤوليّت_هاى_علماى_امّت، «اجتهاد» است. اجتهاد يعنى كوشش عالمانه با متد صحيح براى درك مقرّرات اسلام با استفاده از منابع: كتاب، سنّت، اجماع، عقل.
➖كلمه «اجتهاد» اوّلين بار در احاديث نبوى به كار رفته و سپس در ميان مسلمين رايج گرديده است. اين كلمه در قرآن نيامده است. كلمهاى كه از لحاظ روح معنى مرادف اين كلمه است و در قرآن آمده است «تفقّه» است. قرآن صريحاً به تفقّه و فهم عميق دين دعوت كردهاست.
➖ اجتهاد يا تفقّه، در دوره خاتميّت وظيفه بسيار حسّاس و اساسى بر عهده دارد و از شرايط امكان جاويد ماندن اسلام است. اجتهاد را به حق نيروى محرّكه اسلام خواندهاند. #ابن_سينا فيلسوف بزرگ اسلامى با روشن بينى خاصّى اين مسأله را طرح مى كند، مى گويد:
➖ «كلّيّات اسلامى، ثابت و لا يتغيّر و محدود است و امّا حوادث و مسائل، نامحدود و متغيّر است و هر زمانى مقتضيات مخصوص خود و مسائل مخصوص خود دارد. به همين جهت ضرورت دارد كه در هر عصر و زمانى گروهى متخصّص و عالم به كلّيّات اسلامى و عارف به مسائل و پيشامدهاى زمان، عهدهدار اجتهاد و استنباط حكم مسائل جديد از كلّيّات اسلامى بوده باشند.»
🔶 بنابرمطلبی که استاد شهید فرموده اند و تقریبا تمام علمای اعلام بر آن تصریح دارند، اجتهاد وظیفه ای اجتماعی و یک واجب کفایی است که باید علمای امت عهده دار آن باشند تا بتوانند مسائل و نیازهای هر عصر و مصر را بر اساس این شاخصِ اسلامی بسنجند و احکام اسلامی را از دل منابع اسلام، استخراج کنند. طبیعتا با حصول نتیجه این تکلیف از دوش بقیه ساقط است.
نکته جالب توجه این است که در شرایط فعلی فقدان مجتهدین به شدت حس می شود و این مهمترین تکلیف بر زمین ماندۀ حوزه علمیه است، که متوجه تمامی طلاب است.
2️⃣ جهت دوم ، اجتهاد و کمال فردی انسان ها: بیان حق مسئله در مورد این بخش کار دشواری است که باید اهل آن در موردش نظر بدهند. اما از باب تجمیع و اشاره به مسئله به چند نکته اشاره می کنیم.
🔹 نکته اول: راه رسیدن به کمال نهایی انسان ها انجام تکالیف شرعیه است. در این مسیر هرکس بهتر به تکالیف خود عمل کند، به مقام قرب نزدیک تر شده است.
🔹 نکته دوم: اگر کلمات امامین انقلاب را محور و مبنا بدانیم و تشخیص آنها را در سیر و سلوک صائب بدانیم، می بینیم که در کلماتشان در مورد شهدای جنگ تحمیلی تعابیر دارند که نشان می دهد حداقل، برخی از شهدای جنگ تحمیلی به کمال نهایی خویش رسیده اند.
🔹نکته سوم: تعابیری است که از حضرت امام در مورد کیفیت سلوک (خصوصا برای اهل علم) بیان شده است که ایشان ابتدا دستور به کسب مقدمات علمی دارند.
✅ جمع بندی :با توجه به اینکه انسان های مختلف در شرایط مختلف تکالیف مختلفی دارند، و با توجه به اینکه ملاک اسلامی در رشد و کمال انسان ها، عمل به تکالیف شرعیه است، باید گفت که مسیر عادی و عمومی که وجود دارد این است که از طریق کسب علم (که در برخی جاها نیازمند اجتهاد هم می شود) باید به کمال رسید البته این طریق منحصر نیست همانطور که مسئله شهدا این مسئله مصداق پیدا کرده است.
🎁 تمام مطالبی که در قسمت دوم بیان شد، در کلمات استاد فرحانی با تبعیت از اندیشۀ #اعلام_اربعه موجود است. لینک برخی از ارجاعات مطلب را اضافه می کنم تا به اصل مطلب هم مراجعه بفرمایید.
eitaa.com/almorsalaat/1300
eitaa.com/almorsalaat/811
eitaa.com/almorsalaat/544
eitaa.com/almorsalaat/1128
eitaa.com/almorsalaat/813
eitaa.com/almorsalaat/862
*انسان و ایمان ص 62
مجموعه آثار شهيد مطهرى ج3ص198
#اندیشه_مطهر #اجتهاد #یادداشت
▫️▪️▫️▪️▫️▪️▫️▪️▫️▪️▫️
@almorsalaat
@shmotahari
الگوی همیشه جاوید
❓ #سوال
✋🏻 سلام حاج آقا خدا قوت و اسعد الله ایامکم
⁉️سوالی داشتم
➖برای اینکه طلبه دانشجویی در عالم سیاست پخته بشه و تحلیل هاش دقیق باشه، به چه ابزار و علوم و ... نیاز داره؟
ممنون میشم جواب بدید.
✅ #پاسخ
علیکم سلام و رحمه الله
🔷این بحث از اون مسائل گعده طلب است که ان شاء لله باید در یک گفتگوی زنده و به تفصیل در موردش صحبت کرد.
🔹اما به طور اجمال چند مسئله کلان به ذهنم می رسه که به عرضتون می رسونم.
🔶 شاخصه های موجود در این مسئله زیاد است که برخیش اینهایی است که عرض می کنم البته ادعای انحصار ندارم بلکه استقرا ابتدایی است که در حین نوشتن براتون ارسال می کنم، بنابراین در عین اینکه انحصار ندارند لکن قطعا این موارد بخش مهمی از پاسخ سوالتون رو در برمیگیره.
1️⃣ با توجه به اینکه سیاست مطلوب ما، سیاست متکی بر تقوا و بر مدار اسلام است، شناخت احکام کلی اسلام و خصوصا احکام اسلامی در مرتبه اول قرار داره تا بوسیله اون ها طراز و سنجه ای برای محاسبه اتفاقات و شناخت جریان ها و... داشته باشیم. حالا این شناخت بخشیش به شناخت کلیات معارف است و بخشی هم به امور اجتماعی سیاسی مربوط میشه. (برای نمونه کتاب نظریه سیاسی اسلام میتونه با بخشی از این معارف خاص اجتماعی برای شما مفید باشه)
2️⃣ مطالعه تاریخ گذشتگان، هم تاریخ #صدر_اسلام هم #تاریخ_انقلاب و هم #تاریخ_200 ساله اخیر (تاریخ 200 ساله ایران بدین جهت دارای اهمیت است که زمان نفوذ و ورود غربِ استعمارگر به کشور از قریب 200 سال پیش شروع شده است.) به شدت دارای اهمیت و اثر گذار است.
🔸 بسیاری از وقایع و جریان ها در طول تاریخ تکرار می شوند لذا با شناخت اصیل تفکرات و جریان های اساسی، انسان میتونه تا حدودی سمت و سو و جهت حرکت ها رو درک بکنه.
🔸تاریخ انقلاب نیز برای آشنایی با جریان ها و احزاب و گفتمان های بالفعل خیلی اهمیت دارد خصوصا در مسیر جریان های سیاسی حاضر و اشباه و ریشه های آنها
🔸 تاریخ صدر اسلام نیز که معیار و ملاک ماست که خوبه کتاب #سیره_نبوی شهید مطهری و #انسان_250 ساله آقا رو ملاحظه مدققانه ای داشته باشید.
3️⃣ استماع صحبت های ولی فقیه بعنوان فرمانده و دیدبان بیدار تمام حرکت های کشور و منطقه و جهان، #بیانیه_گام_دوم و بسیار از متون و کلمات شاخص ایشان. درس گرفتن نامه #منشور_روحانیت که حقیقتا مانفیست سیاسی حوزه ها در عصر حاضر است و باید تدریس بشه و مورد اجحاف قرار گرفته است. سخنرانی های 14 خرداد مقام معظم رهبری، #منشور_برادر و #پیام_قطعنامه حضرت امام از دیگر موارد راهگشا و مهم هستند.
4️⃣ انجام کار اجرایی برای آشنایی با واقعیت های میدان سیاست و مدیریت،
🔸برخی یا بسیاری از نقدهای موجود در فضای سیاسی فعلی از فاصله هزاران کیلومتری واضح است که این نقاد یا کار اجرایی #جدی و #واقعی انجام نداده است یا انسان #ایده_آلیسمی است که هیچگان با جریان سیاسی_اجتماعی کلان جامعه ارتباط برقرار نکرده است، بخلاف امثال امامین انقلاب و شهید مطهری و شهید بهشتی و.... که در این مسئله تجربه اجرایی داشتند.
5️⃣ در کنار این موارد ایمان به خدا و رعایت تقوا بسیار راهگشا است، یعنی اگر موارد فوق به تقوا ضمیمه شوند، اثر فوق العاده ای خواهند داشت.
6️⃣ این مورد که بیان می کنم در عین اینکه در موارد قبل وجود داشته ولی بخاطر اهمیت باید مستقلا ذکر شود، آشنایی با جریان ها واقع شده در تمدن غربی و فضای تمدن غرب خصوصا از رنسانس به بعد تا فضاهای فعلی غرب، برای بصیرت در شرایط فعلی خیلی مفید و حیاتی است.
⭕️ در این موارد 6گانه در پی معرفی آثار و متون نبودم بلکه کلیات و ارکان این مسئله را بیان کردم و در مقام معرفی آثار خیلی مورد برای بیان کردن وجود دارد.
✳️ این موارد اجمالا بخاطرم رسیدن که قابلیت تکمیل شدن هم دارا هستند.
🙏🏻التماس دعا
📝 ناصر قیلاوی زاده
@bayene
#سوال
✋🏻 سلام علیکم
⁉️سوالی داشتم
➖آیا میشه این مطلب استاد مطهری رو توضیح بیشتری بدهید؟ چون ایشون میگند که همه جوامع انسانی رو به پیش است. نشیب و فراز دارد ولی همیشه داره جلوتر میره، ولی انسان میبینه لیبرالیزم زیاد شده و از جهت معنویت عقب هم رفتیم؟ این دو مطلب چطور با هم جمع می شود.
ممنون میشم جواب بدید.
#پاسخ
✅پاسخ تفصیلی در صوت زیر ارائه شده است.
https://eitaa.com/BAYYENATT/353
#انسان_ایمان #شهید_مطهری
#مارکسیسم #لیبرالیسم #حرکت_استکمال
▫️▪️▫️▪️▫️▪️▫️▪️▫️▪️▫️
Eitaa.com/Bayyenatt
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
✅چگونه حرکت بشر همیشه رو به رشد و تعالی است؟
#سوال
➖آیا میشه این مطلب استاد مطهری رو توضیح بیشتری بدهید؟ چون ایشون میگند که همه جوامع انسانی رو به پیش است. نشیب و فراز دارد ولی همیشه داره جلوتر میره، ولی انسان میبینه لیبرالیزم زیاد شده و از جهت معنویت عقب هم رفتیم؟ این دو مطلب چطور با هم جمع می شود.
ممنون میشم جواب بدید.
#پاسخ
✅ پاسخ دو پله دارد.
1️⃣ در تقابل با تحلیل نظام اقتصادی-اجتماعی از دیدگاه مارکسیسم
2️⃣ در حرکت مستقل انسان بماهو انسان در عالم
✅پاسخ تفصیلی در صوت زیر ارائه شده است.
🎙 ناصر قیلاوی زاده
#انسان_ایمان #شهید_مطهری
#مارکسیسم #لیبرالیسم #حرکت_استکمال
▫️▪️▫️▪️▫️▪️▫️▪️▫️▪️▫️
Eitaa.com/Bayyenatt