💢 بی تاریخی جامعه محاسباتی و مسئله فقه ✍️ محمد وحید سهیلی ۱) منظور از جامعه محاسباتی، جامعه ای است که قوام آن بر بنیان الگوریم های رایانه ای است و به بیانی دیگر خود را از طریق سیستم الگوریتم های رایانه ای و به تعبیری شاید سیستم سایبرنتیک روایت می کند.علوم اجتماعی محاسباتی در تقاطع علم اجتماعی تحلیلی و منطق رایانه‌ای (الگوریتمی) تکوین یافته است. اقتضای محاسبات الگوریتمی چنین دانشی، تمام پدیده‌های اجتماعی را در ماتریس‌هایی می‌گنجاند و از ضرب این ماتریس‌ها به شکل و سیستمی منظم از الگوریتم‌های اجتماعی دست می‌یابد. مدل تحلیل سیستمی علوم اجتماعی محاسباتی و دقت بالا در توضیح نظم و الوی میان متغیرهای اجتماعی واقعاً خیره‌کننده است. دانشمند اجتماعی می‌تواند همچون مسئول یک خط تولید داده‌هایی را وارد کند و محولی را که می‌خواهد در انتهای سالن تولید تحویل بگیرد. از این تمثیل تعجب نکنید. زیرا علوم اجتماعی محاسباتی از سویی دیگر ذیل ایده تکنوساینس ممکن شده است. پس دانشمند علوم اجتماعی محاسباتی همچون مهندس ناظر در یک خط تولید کارخانه است. همچو او مدام بر روی داده‌ها نظارت می‌کند تا خروجی دقیق‌تری را دریافت کند. سنت آمریکایی علوم اجتماعی که بیشتر میل به تربیت تکنسین دارد؛ بسیار با این نوع نظام دانش تکنوساینسی همراه و همسو است. ۲) اما خلأ بزرگی در علوم اجتماعی محاسباتی وجود دارد که هر چه دقت و محاسبات تکنیکال خود را افزایش دهد، جبران نخواهد شد. در این نوع دانش محاسباتی پدیده‌های اجتماعی همچون لحظه‌هایی ناپیوسته است. در علوم اجتماعی به شکلی به معنای سیالیت توجه می‌شود اما این مفهوم چندان رمق ندارد تا این لحظات گسسته را به نحوی متصل و پیوسته روایت کند. دلیل آن نیز به تعبیر زیمل، عدم توجه به جریان حیات است. حریان حیات این لحظه‌های ناپیوسته را به هم متصل می‌کند و راهی را می‌گشاید که از یک‌لحظه به لحظه دیگری منتهی می‌شود. پس این امکان فراهم می‌شود تا این لحظه‌ها را همچون ضربان نبض یک فرآیند زمانمند حیات تجربه کرد (1). و این دقیقاً امری است که ذیل علوم اجتماعی محاسباتی ممتنع می‌شود. زیرا درک تاریخی از پدیده را به‌کلی کنار می‌گذارد. این در حالی است که ساختن این شبکه پیوسته کارکرد قطعی و نهایی صورت و فرم تاریخ است. البته مسلماً و به بیان خود زیمل تاریخی اینجا به معنای یک قطعه در یک آن در بردار زمان نیست. در فهم تاریخی، یک فهم نا زمانمند به‌مثابه شرطی لازم برای تفسیر تاریخی حضور دارد. لذا تاریخ همان گذشته نیست. گذشته به معنای دقیق تنها به‌عنوان مجموعه‌ای از تکه‌های ناپیوسته مستقیماً معلوم است. بلکه تاریخ فرمی خاص یا مجموعه‌ای از فرم‌هاست که از جایی ورای این قطعات زمانی، ماده خام تاریخ را می‌سازد (2). ۳) فقه به‌مثابه نظام دانشی که حیات اجتماعی می‌پردازد چنانچه بخواهد به حوزه مسائل مربوط به علوم اجتماعی محاسباتی و هوش مصنوعی و... ورود کند باید بر جریان حیات آن‌هم بر بنیان‌های اخلاقی اسلامی تکیه کند. بنابراین فقیه کسی نیست که بر روی قطعات گسسته و اجزای متفرق تأمل و تفقه می‌کند. بلکه فقیه کسی است که مسئله او تحدید امور بر مبنای زندگی توحیدی جاری و ساری در جهان اجتماعی مسلمانان است. 1. زیمل، گئورگ(1386)، مقالاتی درباره تفسیر در علم اجتماعی، شهناز مسمی پرست، سهامی انتشار، ص 147 2. همان، ص 148 • • • انجمن فلسفه علوم اجتماعی | دانشگاه باقرالعلوم 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS

💢 چه باشد آنچه خوانندش دانشگاه اسلامی ✍ سعید کریم داداشی • دانشگاه چیست؟ دانشجو کیست؟ دانشگاه ، دانشجو و جامعه چه نسبتی دارند؟ نسبت زیست جهان ایران اسلامی با دانشگاه و دانشجو چگونه است؟ همه این سوالات را زمانی می توانیم جواب گو باشیم که توجه ویژه ای به «ایده دانشگاه بومی و اسلامی» داشته باشیم! • تاملات در باب چیستی دانشگاه و کیستی دانشجو نسبت تنگاتنگی با ایده دانشگاه دارد و برای اینکه درباره چیستی دانشگاه و کیستی دانشجو قضاوتی داشته باشیم باید چیستی ایده دانشگاه را فهم کنیم که آیا خدمت به #الهیات یا خدمت به اهداف عالی #دولت_و_ملت یا در آمد زایی و #کارآفرین بودن یا جست و جوی #حقیقت را رسالت و کلان ایده خود قرار داده است یا نه؟ • رسالت کنشگرانِ دانشگاه، خواه اساتید و دانشجویان و پژوهشگران، و خواه مدیران دانشگاه توسط ایده‌ها تعیین می‌شود و بدون تاملات فلسفی در باب آن نمی توان کیستی کنش گران و چیستی دانشگاه را تحلیل نمود. • دانشگاه در محل تولد خود ایده های خاصی را با روند طبیعی خود پی گرفته است که می توان آنها را در آثار آگوستین، آکونیاس، کانت ، هایدگر ، گادامر ،جان سرل و دریدا به وضوح دید یعنی دانشگاه به شکل امروزی آن از ایده های تبعیت می کند که از آبستن #مدرنیته زاییده شده اند . • هویت دانشگاه و دانشجو برای اینکه بتواند در تراث فکری، فلسفی، فرهنگی و تاریخی زیست جهان ایران اسلامی جایگاه خود را پیدا کند نیاز به بازسازی و بازخوانی فلسفی و علمی داشته و دارد. 🔹 دانشجو و دانشگاه در نظام معنایی ایران اسلامی نسبت خاصی با علم برقرار می کند که این نسبت را در تراث #روشنگری نمی توان یافت. دانشجو در این هواسپهر، علم را حاکی از #حقیقت می داند و آن را برای حل مشکلات خاص جامعه خود نیز به کار می گیرد و البته تعارضی هم که در غرب بین علم و دین شکل گرفته در این ایده محلی از اعراب پیدا نمی کند، از این رو دانشگاه همان #دانشگاه نیست و در زمینه جدیدی قرار گرفته و معنا جدیدی را تداعی می کند و #دانشجو هم معنای جدید یافته که در تعارض با زیست فرهنگ خود قرار ندارد بلکه کاسته های آن را ایستاده بر پایگاه فکری واقع گرا به نظاره می نشید و به راه حل های آن می اندیشد. 🔹 باید متذکر شد این بحث ، از ایده اسلامی سازی دانشگاه ها در ابتدا انقلاب پیچیده تر است و آن دیدگاه اولیه بدون مواجهه دقیق با #ایده_دانشگاه و ایده های حکمرانی مبتنی بر تراث و زیست جهان ایرانی اسلامی مورد بحث قرار گرفته و متاسفانه نتوانسته آنگونه که باید جواب گو باشد بخاطر همین نیازمند تاملی عقلانی در این حوزه توسط فیلسوفان علم و اجتماعی هستیم! • • • انجمن فلسفه علوم اجتماعی | دانشگاه باقرالعلوم 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS

📌 معرفی انجمن فلسفه علوم اجتماعی 🔹 انجمن فلسفه علوم اجتماعی، فضایی علمی برای تبادل نظر، بحث‌های تخصصی و اشتراک‌گذاری منابع در حوزه‌های فلسفه علوم اجتماعی است. این انجمن با هدف گسترش دانش و تعامل میان دانشجویان، پژوهشگران و اساتید فعالیت می‌کند. 📌 اهداف انجمن فلسفه علوم اجتماعی ۱. ترویج و توسعه تاملات فلسفی در علوم اجتماعی. ۲. ایجاد فضایی برای تبادل نظر و تعامل علمی میان دانشجویان و پژوهشگران. ۳. اشتراک‌گذاری منابع آموزشی، مقالات و کتاب‌های تخصصی. ۴. اطلاع‌رسانی و مشارکت در رویدادهای علمی مرتبط. ۵. تقویت شبکه‌های علمی و پژوهشی در حوزه فلسفه علوم اجتماعی. • • • انجمن فلسفه علوم اجتماعی | دانشگاه باقرالعلوم 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS

📌 انجمن فلسفه علوم اجتماعی برگزار می کند! ❖ جلسات آموزشی فلسفه غرب 🔸 قرون وسطی خوانی/۱۰ جلسه 🔸دکارت خوانی/۳جلسه 🔸کانت خوانی/۳جلسه 🔸هگل خوانی/۳جلسه • • • انجمن فلسفه علوم اجتماعی | دانشگاه باقرالعلوم 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS

💢 تفسیر علّی معنوی یا تفسیر علّی ماده گرایانه یا هردو مسئله این است! 🔹قصد من این نیست که یک تفسیر علّی معنوی یک جانبه از فرهنگ و تاریخ را جایگزین تفسیر علّی ماده گرایانه یک بُعدی کنم. امکان مساوی برای هریک از این علل وجود دارد ولی اگر نه به منزله آغاز بلکه به عنوان نتیجه نهایی تحقیق تلقی شوند، هیچ کدام خدمتی به حقیقت تاریخی نمی کنند. 📚 برشی از کتاب اخلاق پروتستان و روح سرمایه داری اثر ماکس وبر/ترجمه انصاری/164 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS

💢 هیاهوی پوپولیستی در دانشگاه تهران؛ نقد علمی یا جنجال سیاسی؟ 🔹 اندیشمندان برجسته‌ای همچون امیل دورکیم، کارل مارکس و ماکس وبر همواره در آثار خود به تأثیرات منفی فعالیت‌های ژورنالیستی بر فضای علمی اشاره کرده‌اند. با این حال، امروزه شاهد آن هستیم که در فضای علمی کشور، سخنرانی‌هایی با رویکردی ژورنالیستی و همراه با جنجال و هیاهو برگزار می‌شود. این رویکرد نه تنها با #اصول_آزاد_اندیشانه_علمی و آکادمیک در تضاد است، بلکه به جای تقویت گفتمان علمی، به ایجاد فضایی سیاسی و #غیر_تخصصی دامن می‌زند. 🔹 نقد و بررسی مسائل علمی، به ویژه در حوزه‌های حساسی مانند #علوم_انسانی_اسلامی، باید توسط اندیشمندان متخصص و در محیط‌های #آکادمیک واقعی و به دور از جنجال‌های سیاسی صورت پذیرد. #دانشگاه_تهران یا #پیج_اینستاگرام یا #روزنامه_سیاسی، با فضای سیاست‌زده‌ی کنونی، به نظر نمی‌رسد مصداق مناسبی برای چنین محافلی باشد. این موضوع نه تنها در سنت فکری ایرانی اسلامی، بلکه در میراث کلاسیک فلسفه و علوم اجتماعی غرب نیز مورد تأکید قرار گرفته است. 🔹 متاسفانه اخیراً شاهد نقدی بر علوم انسانی اسلامی بودیم که به جای مطرح شدن در #محیط_آکادمیک، در قالب یک روزنامه‌ی ژورنالیستی و زرد سیاسی منتشر شد. امروز نیز برخی اساتید به ظاهر فلسفه‌دان، همچون سیاستمداران #پوپولیست، به جای پرداختن به مباحث عمیق علمی، به نفی ایده‌ها با ادبیاتی غیرتخصصی و هیجانی می‌پردازند. این رویکرد نه تنها به پیشبرد علم کمکی نمی‌کند، بلکه با ایجاد فضایی غیرعلمی، به تضعیف جایگاه #دانشگاه و اندیشمندان واقعی منجر می‌شود! • • • انجمن فلسفه علوم اجتماعی | دانشگاه باقرالعلوم 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS

📌 انجمن فلسفه علوم اجتماعی با همکاری معاونت پژوهش برگزار می کند! ❖ گعده خوانش انتقادی منابع علوم اجتماعی 🔸با راهبری استاد مهدی سلطانی 🔸شنبه/۱۱اسفند/بعداز نماز ظهر و عصر 📲لینک حضور برخط http://dte.bz/phss • • • انجمن فلسفه علوم اجتماعی | دانشگاه باقرالعلوم 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS

💢 فلسفه علوم اجتماعی از چه وقت مورد توجه قرار گرفت و چگونه به صورت یک گرایش و رشته در آمد؟ 🔹یک بحث این است که #فلسفه_علوم_اجتماعی از چه وقت مورد توجه قرار گرفت و چگونه به صورت یک گرایش و رشته در آمد؟ در غرب، #فلسفه_علم در دهه شصت ۱۹۶۰ میلادی مطرح شد. حدود دو دهه بعد فلسفه علوم اجتماعی به وجود آمده است. در ایران نیز مانند غرب، ابتدا رشته فلسفه علم، تقریبا همزمان با تکوین فلسفه علوم اجتماعی در غرب، تأسیس شد و در حدود دهه نود ۱۹۹۰ آقای #دکتر_گلشنی در دانشگاه صنعتی شریف #فلسفه_علم را تأسیس کرد. و بعد از حدود دو دهه فلسفه علوم اجتماعی به میان آمد. واحد فلسفه علوم اجتماعی در دانشگاه تهران و در امتداد بحث‌های روش مطرح گردید. رشته فلسفه علوم اجتماعی ابتدا در #قم و سپس در #تهران پایه‌گذاری شد. 🔹 سوال این است که عوامل تکوین این رشته چیست؟ چه باعث شد که این رشته به وجود آید؟ چرا در نیمه اول قرن بیستم و پیش از آن به وجود نیامد؟ مسأله‌ای که سبب تکوین این علم شده، چه بوده است؟ آیا در ایران که به این رشته توجه شده است همان مسأله مطرح است و با همان معنا به کار می‌رود؟ اساسا، مسأله و بهانه‌ای برای مطرح ساختن فلسفه علوم اجتماعی در این‌جا وجود دارد یا #تقلیدی مطرح می‌شود؟ انگیزه طرح این رشته چیست؟ 🔹روش‌شناسی #تفکر_اجتماعی_مسلمین نوعی فلسفه علوم اجتماعی است. در رشته فلسفه علوم اجتماعی، یک دور نظریه‌ها با مباحث مطرح در فلسفه علوم اجتماعی بازخوانی می‌شود. برای رشته‌ی دانش اجتماعی مسلمین و اندیشه معاصر، باید مباحث فلسفه علوم اجتماعی با اندیشه‌های جهان اسلام بازخوانی و کاربردی شود. در واقع این کار نوعی #روش‌_شناسی است. 🔹 برشی از درسگفتار فلسفه و روش علوم اجتماعی اثر استاد حمید پارسانیا • • • انجمن فلسفه علوم اجتماعی | دانشگاه باقرالعلوم 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS

🎙درنگی بر علوم اجتماعی محاسباتی حجت الاسلام دکتر محمدوحید سهیلی پژوهشگر مؤسسه شناخت 📀 #ویدئو_کست #اختصاصی 📚 مطالعه کتاب • • • انجمن فلسفه علوم اجتماعی | دانشگاه باقرالعلوم 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS

💢 کشف جهان اندیشه‌های امیل دورکیم، از 'قواعد روش جامعه‌شناسی' تا 'صور بنیانی حیات دینی'! 🔹چگونه دورکیم بنیان‌های جامعه‌شناسی مدرن را بنا نهاد؟ ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ #امیل_دورکیم #جامعه‌شناسی #تاریخ_اندیشه ــــــــــــــــــــــ انجمن فلسفه علوم اجتماعی | دانشگاه باقرالعلوم 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS

💢 روش‌شناسی و نظریه‌های ماکس وبر: پایه‌های علوم اجتماعی مدرن 🔹ماکس وبر، جامعه‌شناس و فیلسوف آلمانی، از تأثیرگذارترین اندیشمندان قرن بیستم است. وبر تحلیل‌های عمیقی از ساختارهای اجتماعی ارائه داده و روش‌شناسی علمی را نیز در علوم اجتماعی متحول ساخته است. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ #ماکس_وبر #جامعه‌شناسی #تاریخ_اندیشه ــــــــــــــــــــــ انجمن فلسفه علوم اجتماعی | دانشگاه باقرالعلوم 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS

💢 کارل مارکس: بنیان‌گذار اندیشه‌های انتقادی و نظریه‌پرداز اجتماعی 🔹کارل مارکس، فیلسوف و اقتصاددان آلمانی، با آثارش مانند مانیفست کمونیست و سرمایه، به نقد نظام سرمایه‌داری و تحلیل تضادهای طبقاتی پرداخت. اندیشه‌های او تأثیر عمیقی بر علوم اجتماعی و جنبش‌های عدالت‌خواهانه گذاشت. ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ #کارل_مارکس #جامعه‌شناسی #تاریخ_اندیشه ــــــــــــــــــــــ انجمن فلسفه علوم اجتماعی | دانشگاه باقرالعلوم 🆔 https://eitaa.com/Bou_PHSS