eitaa logo
در مسیر فقاهت
1.1هزار دنبال‌کننده
169 عکس
22 ویدیو
4 فایل
.:. در مسیر فقاهت .:. 📚 فرصتی برای قرار گرفتن در مسیر تفقّه 📜 آشنایی با علوم حدیثی ✒ انتشار مباحث فقهی و اصولی 📝 سیره علمی و عملی علماء امامیه و ... 🔶️ شرعا و اخلاقا ارسال مطالب تنها با ارسال لینک کانال جائز است. 🌐 ارتباط با ادمین: @Feghahat_313
مشاهده در ایتا
دانلود
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
نمایش در ایتا
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 علامه (رحمة الله علیه) : 🔸 روی پیشانی ام با انگشتم نوشتم وقف... 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔰 معرفی منابع علم و 💠 حضرت آیة الله العظمی سید موسی (حفظه الله): 🔸 حاجی نوری در آخر مستدرک در مورد اصحاب اجماع بحث کرده است، کتاب سماع المقال و آیت الله خوئی در مقدمه ی معجم الرجال و امام رحمة الله هم در بعضی از نوشته های خود این بحث را مطرح کرده است. 🔹 همچنین از کتب مربوط به درایه، یکی درایه‌ی شهید است و یکی درایه‌ی پدر شیخ بهایی و درایه‌ی سید حسن صدر می باشد. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔸 مرحوم وحید بهبهانی (رضوان الله علیه) شاگردی مرحوم سید صدرالدین قمی (رحمه الله) را کرده است. ضمن اینکه مرحوم صدر اخباری بوده است ولی تعابیری که مرحوم بهبهانی در مورد استادش دارد جالب است. 🔹 مرحوم محدث نوری (رحمه الله) در مورد مرحوم صدر چنین می‌نگارد: 🔸 و هو شارح الوافية، و عليه تلمّذ الأستاذ الأكبر البهبهاني، و يعبّر عنه في رسائله بالسيد السند الأستاد (رحمه الله) و في رسالة الاجتهاد و الأخبار: 🔹 السيد السند الأستاد و من عليه الاستناد، دام ظله‏. پ.ن: احترامات علمی فقهای امامیه نسبت به نظرات مخالف خود، آن هم در آن میدان درگیری علمی، همیشه رهنمای مسیر طالبان علم است. رضوان الله علیهم اجمعین و حشرهم الله مع محمد و آله الطاهرین. 📚 مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل: الخاتمة: ج۲، ص۱۵۴. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
💠 پدیده « اشتراک » در دانش رجال به چه معنا است؟ 🔶 « اشتراک » یعنی احتمال تطبیق یک عنوان بر بیش از یک مصداق. 🔷 راهکارهای تطبیق عنوان مشترک بر مصداق خاص را « تمییز مشترکات » می‌نامند. مثال: 🔸 « أحمد بن محمّد » أحمد بن محمّد بن عیسی الأشعری أحمد بن محمّد بن خالد برقی أحمد بن محمّد بن أبی نصر بَزَنطی و... 🔹 « محمّد بن یحیی » محمّد بن یحیی العطّار محمّد بن یحیی الخَزّاز محمّد بن یحیی الخَثعَمی و... 🔸 « محمّد بن قیس » محمّد بن قیس أبوأحمد الأسدی محمّد بن قیس ابورَهم الأشعری محمّد بن قیس أبوعبدالله البَجَلی و... 📚 حسینی شیرازی، سید علیرضا، اعتبارسنجی احادیث شیعه: ص۶۶و۶۷. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
💠 حضرت امام (رحمة الله علیه): 🔸 نعم، لا بدّ من الاكتفاء على المباحث التي تعدّ مقدّمة واقعية على الاستنباط؛ بحيث لولاها لاختلّ نظامه و انفصم عقده، و أمّا ما لا دخالة لها في تحصيله فالاشتغال به ضياع للعمر و انحراف عن الهدف. 🔹 و لولا خوف الإطالة لعدّدت عليك مسائل بحث عنها الاصوليون من قديم و حديث بحثاً ضافياً، مع أنّه لا يتوقّف عليه الاستنباط في واحدة من المسائل. 📚 امام خمينى، روح الله، تهذيب الأصول: ج۳، ص۵۷۱. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
💠 در مطالعه آثار شیخ مفید نام دو اثر به چشم می‌خورد: 🔸 النقض علی ابن الجنید فى اجتهاد الرأى این کتاب در رد استادش، ابن جنید، نوشته است. 🔹 مقابس الأنوار فی الرد علی أهل الأخبار این کتاب را در نیز رد نظریات اصحاب حدیث نگاشته است. 🔰 پ.ن: ظاهرا شیخ مفید راهی میانه را برگزیده است و در رد هر دو گرایش عقل گرای افراطی و نص گرای افراطی دست به قلم برده است. 📚 کشی، محمد بن عمر، اختیار معرفة الرجال (رجال الکشی): النص، ص۴۰۰ - ۴۰۲. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔰 تقدم فقاهت بر سیر و سلوک 💠 حضرت آیة الله سید موسی (حفظه الله): 🔸 زمانی مرحوم آقای با مرحوم آقا سید علی ارتباط داشته و مشغول سلوک بود. از آقای خویی نقل شده است که من در آن وقت تسبیح موجودات را حس کردم، حتی وقتی گربه‌ای از یک طرف دیوار به طرف دیگر پرید، پرش گربه هم تسبیح می‌کرد و من می­شنیدم! و می‌گفت که آقای قاضی مرا به تمام دوران عمرم سیر داده بود، و حتی بعد از وفاتم را هم دیدم که در مأذنه‌ها خبر وفاتم را اعلان می­کردند. خلاصه، آقای خویی در این عوالم بود. 🔹 مرحوم آقا سید علی خلخالی می‌گفت که من آقای خویی را از این مسیر برگرداندم؛ چون دیدم برای خیلی مستعد است، به پدرش نامه نوشتم و گفتم: شما به گونه‌ای که نفهمد کسی به شما گفته، سلوک را بر او تحریم کنید. پدرش هم به وی نامه نوشت که: غیر از و ، وارد شدن در اشتغال‌های دیگر را بر شما حرام می‌کنم. آقای خویی هم شبهه شرعی کرد و دیگر سلوک را دنبال نکرد. من این را از آقای آسید علی خلخالی شنیدم. 🔸 جریان سیر دادن تمام عمر را خیلی‌ها نقل کردند. یکی ـ دو نفر نبود که من ضبط کنم. الان اگر از این آقایان نجفی‌ها که آقای خویی را درک کردند یا شاگردش بودند، بپرسید، این را می‌دانند و ممکن است مستقیم شنیده باشند. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
« جوامع روایی متقدمة » و « جوامع روایی متأخرة » کدام اند؟ « جوامع روایی متقدمة » عبارت‌اند از: 🔸 کافی 🔹 من لایحضره الفقیه 🔸 تهذيب الأحکام 🔹 استبصار « جوامع روایی متأخرة » عبارت‌اند از: 🔸 وسائل الشیعه 🔹 بحار الأنوار 🔸 وافی 📚 ربانی، محمدحسن، کافی شناسی: ص۵. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔰 فراز آخر دعای عرفه، جزء دعا نیست. 💠 حضرت آیة الله سید موسی (حفظه الله): 🔸 قسمت آخر دعای عرفه برای امام (سلام الله علیه) نیست و جالب اینکه چند شرح بر آن قسمت هم نوشته شده است. 🔹 مرحوم حاج شیخ عباس قمی نوشته است که سید بن طاووس در اقبال آن را نقل کرده است ولی در زادالمعاد نقل نشده است. مرحوم مجلسی اگر نقل نکرده اقبال را دیده و نقل نکرده است. نوشته است که در نسخه های قدیم اقبال این دعا نیست. 🔸 کسی که با لسان ائمه (سلام الله علیهم) آشنا باشد می‌داند برخی از متن‌ها برای صوفی‌هاست و در این دعا برخی کلماتی به کار رفته که در عبارات متصوفه دیده می‌شود و در روایت‌ها ما نمی‌بینم. 🔹 تعجب است که مرحوم شیخ عباس با اینکه سفینه البحار نوشته در مفاتیح الجنان چنین نسبتی به اقبال داده است. البته این نشان می دهد که سفینه البحار را بعد از مفاتیح نوشته است. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔸 ملاّ محمّد طاهر طرفدار اقامۀ نماز جمعه بود و با تاركان و علمايى كه آن را جايز نمى‌دانستند، تا سر حدّ تكفير مخالفت مى‌ورزيد. 🔹 او يک بار در انتقاد از مشروب‌ خواران، طعنه‌اى هم به شاه سليمان صفوى (م ١١٠٥ق) مشروب‌خوار كرده بود. پس مورد خشم شاه قرار گرفت و فرمان قتلش صادر شد؛ ولى با وساطت برخى از امرا، عفو شد و از قم به اصفهان فراخوانده شد. 🔸 چون او را به حضور شاه بردند، شاه از او پرسيد: «آيا تو گفته‌اى كه مشروب‌خوار، عروس شيطان است‌؟». قصد شاه آن بود كه از وى اعتراف بگيرد كه چنين چيزى گفته است تا بهانه‌اى براى اذيت و آزار وى به دست آورَد. اما ملا محمّد طاهر با زيركى اظهار داشت: «نه، اى پادشاه! من نگفته‌ام. جدّ صادق مصدّق امين شما، امام صادق (سلام الله علیه) چنين فرموده است». شاه با شنيدن اين سخن، ساكت ماند و راهى جز مدارا با وى نيافت. 📚 اخباریگری: ص۱۳۷،۱۳۸. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
💠 استاد سید محمدمهدی (حفظه الله): سوال: آیا عقل بر امام مقدم نیست؟ نسبت این دو چیست؟ جواب: 🔸 مخاطب حجت، عقل است و حجت، خودش را با عقل اثبات می‌کند، نه اینکه عقل، حجت را اثبات کند. یعنی نبی اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) هیچ گاه منتظر نمی‌مانند تا یک فیلسوف استدلال بیاورد که این شخص پیامبر است، و بعد پیامبر بگویند اکنون نوبت من است. رسول اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) خودشان عقل را اقناع می‌کنند. از این مطلب غفلت شده است. 🔹 برخی تصور می‌کنند که ما با عقل خود، پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) را پیدا می کنیم! در حالی که پیامبر می‌آیند و عقل انسان‌ها را بیدار می‌کنند، نه اینکه انسان‌ها با عقلشان می‌فهمند که این شخص، پیامبر است. 🔸 بحث انکار عقل نیست، بحثِ از نسبت بین عقل و امام است. اگر عقل نبود، ما سرمایه‌ای نداشتیم که آن را به انبیاء تسلیم کنیم؛ انبیاء بر عقل احتجاج می‌کنند و با او حرف می‌زنند؛ بنابراین اگر عقل نبود، انسان مخاطب انبیاء قرار نمی‌گرفت؛ چون انبیاء برای هدایت عقل آمده‌اند. لذا امام، خودش سراغ عقل می‌آید و بر او احتجاج می‌کند و به او اثبات می‌کند که اگر می‌خواهی رشد کنی، باید دنبال من حرکت کنی؛ پس امام است که خودش را به عقل اثبات می‌کند. 📚 نهر عظیم: ص۱۷۵و۱۷۶. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔸 اگر موارد انتقاد و مخاطب گلايه‌هاى فيض را در كنار سيرۀ علمىِ‌ او بگذاريم، مى‌توانيم بگوييم كه حساسيت او، بيش از هر چيز، در فقه بوده وگرنه، در ديگر مباحث؛ به‌ويژه در تفسير آيات قرآن، استنتاج عقلى را به كار مى‌گيرد و جايگاه قرآن را همانند اخباريان، دور از دسترس نمی‌شمارد. 📚 اخباریگری: ص۱۳۳. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
💠 استاد سید محمدمهدی (حفظه الله): 🔸 اینگونه نیست که ابتدا حجت درونی یا عقل، حجت بیرونی را بشناسد و بعد به دنبال آن حرکت کند. حجت درونی حتی در فهم حجت بیرونی هم، متکی به حجت بیرونی است. 🔹 دانه وقتی می‌روید که استعداد رشد داشته باشد؛ اگر استعداد رشد نداشته باشد، هیچ گاه شکوفا نمی‌شود. اگر یک سنگ قیمتی را زیر خاک پنهان کنیم، حتی با وجود آب، نور خورشید و فضای مناسب، باز هم رویشی در آن اتفاق نمی‌افتد، باید استعدادی باشد. ولی این گونه نیست که صرف برخورداری از استعداد رشد، موجب شکوفایی دانه شود؛ دانه بدون تابش خورشید و بارش باران، خودش سر بر نمی‌آورد تا خورشید و آسمان را پیدا کند؛ بلکه از همان ابتدا که می‌خواهد شکوفا شود، باید باران بر آن ببارد و خورشید بر آن بتابد، و الا نه شکوفا می‌شود و نه به خورشید می‌رسد. 🔸 لذا عقل از ابتدا با حجت بیرونی فعال می‌شود؛ این حجت، حجت بالغه‌ی الهی است که در کنار عقل ما و در باطن عقل ما و با ما حضور دارد. 📚 نهر عظیم: ص۱۴۴و۱۴۵. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
💠 استاد سید محمدمهدی (حفظه الله): 🔸 برای رسیدن به دورنمایی از فهم قرآن، کثرت تلاوتِ همراه با انس، توجه، خشوع و ادب حضور، لازم است. اگر کسی اهل انس و کثرت تلاوت قرآن نباشد، چیزی از تفسیر قرآن نصیب او نمی‌شود. 📚 نهر عظیم: ص۱۳۳. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
💠 حضرت آیة الله العظمی سید موسی (حفظه الله): 🔸 کتاب «مدینه العلم» مرحوم صدوق (م381ق)، کتاب بزرگى بوده است و شیخ طوسى در فهرست تعبیر مى‏کند: «أکبر مِن کتاب مَن لا یحضُرُه الفقیه». ابن شهر آشوب مى‏گوید “کتاب من لا یحضره الفقیه” چهار جزء دارد و مدینه العلم داراى ده جزء است. 🔹 “کتاب من لا یحضره الفقیه” چون کتاب فتوایى صدوق بود و براى عمل مقلّدین نوشته شده بود، بیشتر از سایر کتب او استنساخ مى‏شد، ولى سایر کتب او این گونه نبود. از طرفی شیعه در اقلّیت، و قدرت هم بیشتر در دست مخالفین بود. سلاجقه، غُزّها، مغول، تیمور، افغان و بخشى از سنّی هایى که شیعه به آنها مبتلا بود، بسیارى از کتابهاى شیعه را از بین بردند؛ مثلاً نجاشى به ابن جنید سیصد کتاب نسبت مى‏دهد، ولى حتى یک کتاب از وى به ما نرسیده است. 🔸 یکى از کتابهاى مهمى که از دست رفت، کتاب “مدینه العلم” صدوق است. شهید اول در کتاب «ذِکرى» از مدینه العلم مطلب نقل مى‏کند. من به یاد ندارم که از مدینه العلم در کتب معمول بعد از شهید اول مطلبى نقل شده باشد، البته مرحوم آشیخ آقابزرگ مطالبى را با سندی نقل کرده است. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔰 تفاوت «مدقّق» و «محقّق» 💠 حضرت آیة الله العظمی سید موسی (حفظه الله): 🔸 از ریشه دقت به معنای ریزه‌کاری و ریزه‌بینی است. گاهی شخص به تثبیت اصول مطالب اهتمام دارد، این کار است. در مقابل، توجه به ریزه‌کاری‌ها کار مدقّق است. 🔹 برای نمونه و محقئق بودند که مبانی کلی را پایه‌ریزی کردند، ولی آمیرزا مدقّق و در ریزه‌کاری مطالب، فوق العاده بود. شاید بتوانیم ملا میرزا را نیز مدقّق بنامیم. 📚 شبیری زنجانی، سید موسی، جرعه‌ای از دریا: ج۴، ص۳۸۳. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔰 سیره علمی مرحوم مقدس اردبیلی 💠 حضرت آیة الله العظمی سید موسی (حفظه الله): 🔸 یکی از ویژگی‌های محقق اردبیلی(قدّس الله نفسه الزکیّة) جنبه‌های است. جنبه‌های بعضی از فقها در روش استنباطشان برجستگی دارد. در روش استنباط ایشان، جنبه‌های عقلی برجستگی داشت. 🔹 در آثار فقهی‌اش همانند یک فیلسوف و ریاضی‌دان که بر روش برای اثبات مدعای خود تکیه می‌کنند، بر روش برهانی تکیه می‌کند و این روش را زیاد به کار می‌برد. 🔸 در عین حال از ، که جنبه تتبعی دارد، به خوبی بهره می گیرد. وی بین برهانی بودن و رجالی بودن جمع کرده بود، با اینکه افراد، بیشتر یکی از این دو خصیصه را دارند. 📚 شبیری زنجانی، سید موسی، جرعه‌ای از دریا: ج۴، ص۳۸۱. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔰 حاج شیخ عبدالکریم حائری و دستگیری از مستمند 🔸 مرحوم حاج شیخ عبدالکریم حائری(رحمة الله علیه) مرجع تقلید و مؤسس حوزه علمیه قم خادمی داشت بنام شیخ علی. می‌گوید شبی در ایام زمستان در بیرونی آقا خوابیده بودم صدای در بلند شد بلند شدم در را باز کردم دیدم زن فقیری است اظهار کرد شوهرم مریض است نه دوادارم نه غذا و نه ذغال دارم که اقلاً کرسی را گرم کنم. من جواب دادم خانم این موقع شب که کاری نمی شود کرد آقا هم می‌دانم الآن چیزی ندارد که کمک کند زن ناامید برگشت. 🔹 دیدم آقا که حرفهای ما را گوش می‌داده مرا صدا کرد من رفتم به اطاق آقا فرمود: شیخ علی اگر روز قیامت خداوند از من و از تو باز خواست کند که در این ساعت شب بنده من به در خانه شما آمد چرا اورا نا امید کردید؟ ما چه جوابی داریم؟ عرض کردم آقا ما الآن چه کاری می‌توانیم برای او انجام بدهیم؟ فرمود تو منزل او را بلد شدی عرض کردم: بلی می‌دانم ولی رفتن در میان آن کوچه‌ها با این گل و برف مشکل است. فرمود: بلند شو برویم. 🔸 وقتی که آمدیم مریض را دیدیم و منزل را هم ملاحظه کردیم صحت اظهارات آن خانم معلوم شد آن وقت آقا به من فرمود برو از قول من به صدر الحکماء بگو همین الآن بیاید این مریض را معاینه کند. من رفتم دکتر را آوردم دکتر پس از معاینه نسخه ای نوشت و به من داد و رفت آقا به من فرمود برو به دواخانه فلان، بگو به حساب من دوای این نسخه را بدهند. من رفتم دوارا گرفته آوردم بعد فرمود برو بمنزل فلان علاف بگو بحساب من یک گونی ذغال بدهد من رفتم ذغال را گرفته با مقداری غذا آوردم. 🔹 خلاصه آن شب آن خانواده فقیر از هرجهت راحت شدند هم بیمار با خوردن دوا حالش خوب شد، هم غذا خوردند وهم کرسیشان گرم شد. بعد فرمود روزی چقدر گوشت برای منزل ما می‌گیری عرض کردم هفت سیر فرمود نصف آن گوشت را هر روز به این خانه بده آن نصف دیگر هم برای ما فعلا بس است آن وقت فرمود حالا بلند شو برویم بخوابیم. 📚 مردان علم در میدان عمل ص۲۳۴-۲۳۵. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔰 اتباع مرحوم مقدس اردبیلی 💠 حضرت آیة الله العظمی سید موسی (حفظه الله): 🔸 ، و از پیروان مکتب محقق اردبیلی (رحمة الله علیهم) هستند. 🔹 سخن مشهوری است که می‌گویند: مطالبی را که محقق اردبیلی احتمال آن را داده، صاحب مدارک گمان به آن پیدا کرده و صاحب ذخیره قطع به آن‌ها پیدا کرده است. این‌ها با اینکه خود از بزرگان و متفکران‌اند، به «اتباع اردبیلی» مشهورند. 📚 شبیری زنجانی، سید موسی، جرعه‌ای از دریا: ج۴، ص۳۸۰. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔰 استقلال نظر، ویژگی فقهی مرحوم مقدس اردبیلی 💠 حضرت آیة الله العظمی سید موسی (حفظه الله): 🔸 استقلال نظر، یکی از ویژگی‌های فقهی محقق اردبیلی(رحمة الله علیه) است. در بسیاری از مباحثی که وارد می‌شود، در برابر دیدگاه اصحاب و فقهای پیشین، نظریه‌ای مستقل ابراز می‌کند. 🔹 در نهایت چون مانند فکر جوّالی دارد، نظریه‌ای را به طور قطع نمی‌گوید و به صورت احتمال بیان می‌کند. 🔸 می‌گویند: صاحب مدارک همین احتمال‌ها را به صورت گمان و صاحب ذخیره به صورت قطع می‌گویند. 📚 شبیری زنجانی، سید موسی، جرعه‌ای از دریا: ج۴، ص۳۸۰و۳۸۱. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔰 تقوای مرحوم مقدس اردبیلی 💠 حضرت آیة الله العظمی سید موسی (حفظه الله): در مقام قدس و تقوای ایشان همین بس که شخصیتی مانند (رحمة الله علیه)، در بحث عدالت به معنای اخصّی که می‌رسد، در تعریض بر کسانی که شرایط عدالت را خیلی سخت گرفته‌اند، می‌فرماید: « با این حساب، جز و کسی باقی نمی‌ماند. » یعنی محقق اردبیلی نمونه اعلای تقوا و عدالت است. 📚 شبیری زنجانی، سید موسی، جرعه‌ای از دریا: ج۴، ص۳۸۱. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
🔰 مقدس اردبیلی، صاحب مکتب فقهی 💠 حضرت آیة الله العظمی سید موسی (حفظه الله): 🔸 احمد بن محمد اردبیلی معروف به «محقق اردبیلی» که در تعبیرات متعارف مردم، به «مقدس» مشهور است، از محققین طراز اول و از مفاخر علم و تقواست. 🔹 او در فقه صاحب مکتب است، به این معنی که بین قبل از او و بعد از او، تفاوت بسیار در کیفیت استدلال و استنباط هست. 📚 شبیری زنجانی، سید موسی، جرعه‌ای از دریا: ج۴، ص۳۸۰. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 حضرت آیة الله (حفظه الله): 🔸 ما چهار نفر بودیم با هم مباحثه می‌کردیم... 🆔 @Dar_Masire_Feghahat
💠 حضرت آیة الله (حفظه الله): 🔰 دو کتاب مهم اصول 🔸 اگر طلبه ای با استعداد باشد، به نظرم با ملاحظه‌ی دو کتاب، عمده‌ی اصول را یاد می گیرد: 🔹 یکی آخوند(رحمة الله علیه) و دیگری مرحوم حاج شیخ (قدس سره)، چون دو سبک اصول است. 🔸 حاج شیخ در دُرر الأصول از اصول استادش آسید استفاده کرده است و خودش هم ابتکاراتی دارد و کفایه هم سبک اصول مرحوم آخوند است. 🔹 اگر این دو کتاب با دقت مطالعه شود، چندان نیازی به اصول دیگران که حشو و زوائد دارد، نخواهد بود. 🆔 @Dar_Masire_Feghahat