↘️ ▫️۱. شواهد زیادی وجود دارد که اصحاب در همان زمان حضور نیز دست به #اجتهاد (به‌معنای صحیح) می‌زده‌اند و بلکه همچنانکه خود نویسنده در نهایت اذعان نموده، اهل‌بیت علیهم‌السلام خود، ترویج‌گر #فقاهت و اجتهاد (طبعا نه با این نام) و #تقلید در میان اصحاب خویش بوده‌اند. (برای ملاحظه‌ی شواهد، نک. کتاب «بحث حول التقلید») البته کاملاً طبیعی است که تعداد #فقها نسبت به مجموع اصحاب و روات #حدیث کمتر باشد. همچنین، فرآیند #استنباط #حکم_شرعی برخی پیچیدگی‌ها و دقت‌های امروزین را نداشته‌است. ▫️۲. مناصبی که از سوی ائمه اطهار علیهم‌السلام به #فقهاء تفویض شده است اختصاصی به دوران غیبت ندارد، زیرا علاوه بر اطلاق ادله، ظاهر #تفویض توسط - مثلاً- امام صادق علیه‌السلام آن است که ایشان در صدد تأمین یکی از نیاز های فعلی شیعیان بوده‌اند. اساساً کسی را سراغ نداریم مناصب تفویضی به فقها را مخصوص #عصر_غیبت دانسته‌باشد اما عکس آن (اختصاص به عصر حضور یا به زمان حیات امامِ تفویض‌کننده) قائلانی دارد. ▫️۳. عدم جواز اجرای #اصول_عملیه نیز سخنی بی‌دلیل است. مدرک اصل عملی اگر #عقل باشد قطعاً اختصاصی به زمان حضور معصوم ندارد و ادله‌ی نقلی #برائت و #اصالةالحل و... همگی مطلق‌اند. بله، در زمان دسترسیِ آسان به امام، شرط جریان اصل (= #فحص و یأس از ظفر به دلیل) برقرار نیست. نصوص #ارجاء (= احتیاط تا زمان ملاقات امام) نیز محمول بر همین فرض است. (برای تقصیل نک. بحث ادله‌ی #احتیاط در علم #اصول) ▫️۴. دسترسی به امام همیشه و همه‌جا و برای همه‌کس #میسور نبوده‌است. دوریِ محل سکونت شیعیان از مکان اقامت امام علیه‌السلام، شرایط #تقیه، محدودیت اوقات امام علیه‌السلام و‌... عواملی هستند که موجب محدودیت در زیارت حضرات می‌گردیده‌است؛ برای نمونه: 🔰مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسَى عَنْ عَلِيِّ بْنِ اَلْحَكَمِ عَنْ مَنْصُورِ بْنِ يُونُسَ عَنْ عَنْبَسَةَ بْنِ مُصْعَبٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اَللَّهِ عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ يَقُولُ: أَشْكُو إِلَى اَللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَحْدَتِي وَ تَقَلْقُلِي بَيْنَ أَهْلِ اَلْمَدِينَةِ حَتَّى تَقْدَمُوا وَ أَرَاكُمْ وَ آنَسَ بِكُمْ فَلَيْتَ هَذِهِ اَلطَّاغِيَةَ أَذِنَ لِي فَأَتَّخِذَ قَصْراً فِي اَلطَّائِفِ فَسَكَنْتُهُ وَ أَسْكَنْتُكُمْ مَعِيَ وَ أَضْمَنَ لَهُ أَنْ لاَ يَجِيءَ مِنْ نَاحِيَتِنَا مَكْرُوهٌ أَبَداً. 📖 الکافي ج ۸، ص ۲۱۵ #هاشمی_شاهرودی #فقه #برهان ✒️📚 @Faede_v_Borhan