💠 تألیف فقه یا تربیت #فقیه؟ • بررسی سیاست اهل بیت (ع) در هدایت جامعۀ شیعی | بریده‌ای از یادداشت محمدباقر ملکیان ❓هرچند در کتب روائی و #رجال تألیف کتب و رسائل متعددی به ائمه (ع) نسبت داده شده است (مثل کتاب «السنن والقضایا والأحکام» که در رجال نجاشی به امیرالمؤمنین (ع) نسبت داده شده یا «رسالۀ اهوازیه» امام صادق (ع) یا رساله‌ای که بنابر گزارش کلینی امام صادق (‌ع) آن را برای اصحابشان نگاشتند و ده‌ها نمونۀ دیگر که مرحوم امین در «اعیان الشیعة» و استاد جلالی در «تدوین السنة» به تفصیل آنها را گزارش کرده‌اند) اما هیچ کدام از این نگاشته‌ها کتابی جامع در #فقه نیست. اکنون در پی آنیم تا بفهمیم چرا امامان شیعه (ع) کتابی جامع در فقه تألیف ننمودند؟ ... 💡نکتۀ آخر این که چه‌بسا تألیف یک کتاب جامع توسط ائمه (ع) نه تنها مفید نباشد، بلکه از جهاتی سبب بروز مشکلاتی دیگر شود. در توضیح این ادعاء باید بگوییم: ائمه (ع) تا پایان قرن سوم در بین شیعیانشان می‌زیسته‌اند و شیعیان تا همین زمان امکان دسترسی به امامان خویش را داشتند. اما از اواخر قرن سوم، شیعه از رؤیت امام (‌ع) محروم شد و در #غیبت امام، دچار حیرت وسردرگمی شد، امری که اگر ائمه (ع) برایش چاره اندیشی نکرده باشند با جایگاه هدایت‌گری آنها ناسازگار است؛ یعنی نمی‌توان پذیرفت ائمه (ع) شیعیانشان را در طول قرن‌های متمادی، آن هم در دنیایی که هر روز با مسألۀ جدیدی مواجه می‌شود، یکّه و تنها در حیرت و سرگردانی رها کنند. پس باید پرسید ائمه (ع) برای رفع این مشکل چه چاره‌ای اندیشیده‌اند؟ ظاهراً -و به شهادت روایات متعددی که در آنها ائمه (ع) شیعیانشان را مراجعه به #فقهاء توصیه کرده‌اند- ائمه (ع) خصوصاً از دورۀ امام باقر و امام صادق (ع) به تربیت گستردۀ فقهائی پرداختند که وظیفه آنها پاسخ‌گویی به مسائل شیعیان بر اساس مبانی شیعی است. 💡بنابراین به جای پرداختن به تألیف کتاب، که هم از جهت امکان و هم از جهت سودمندی با موانع متعددی روبه روست، فقهاء و آموزگارانی تربیت کردند که آنها می‌توانند با تألیف کتاب‌های متعدّد در هر دوره و همچنین تربیت شاگردانی در طراز جامعۀ شیعی، قافلۀ مؤمنان را در گردنه‌های هولناک پیش رو راهنمائی و راهبری کنند. این کار خصوصاً برای جامعه‌ای که ممکن است با #مسائل_مستحدثه و نوپدید زیادی دست به گریبان شود، بسیار راه‌گشاتر از تألیف یک کتاب یا کتاب‌هایی در موضوع فقه است. [برای مطالعۀ کامل یادداشت اینجا را ببینید.] #تقلید #نواخباریان #فائده ✒️📚 @Faede_v_Borhan