eitaa logo
حبیب‌اله بابائی
1.3هزار دنبال‌کننده
495 عکس
74 ویدیو
67 فایل
اسلام تمدنی و تمدن اسلامی
مشاهده در ایتا
دانلود
20150922124949-9521-29.pdf
385.1K
عزت نفس و کرامت غیر در ازخودگذشتگی در اسلام https://eitaa.com/Habibollah_Babai
«شکّ» و «مرگ اراده‌ها» زمینه‌های واقعۀ عاشورا (قسمت اول) برگرفته از کتاب «امامان اهل بیت، مرزبانان حریم اسلام» از شهید سیدمحمدباقر صدر ذهنیت عمومی مسلمانان ـ به استثنای شام ـ در آغاز، اختلاف میان علی و معاویه را چنین تفسیر می‌کرد که اختلافی است میان خط خلافت درستکار، و کسی که می کوشد از این خلافت درستکار سرپیچی کند. آنان به علی علیه السلام به طور کلی چنین می نگریستند که ایشان همان خلیفه درستکار است که می خواهد از اسلام و خط قرآن محافظت کند اما معاویه می کوشد تا دسیسه بچیند. این مفهوم را امیرمومنان علیه السلام توانست در ذهن پایگاه گسترده مردمی در جای‌جای جهان اسلام شکل دهد؛ به جز در بخشی که با معاویه پیوند داشت. این ذهنیت، همان عاملی بود که به کارزار علی با معاویه، ماهیتی رسالتی می‌بخشید و به آن معنایی رسالتی می داد. نبرد ایشان این گونه تفسیر می‌شد که این کارزار، کارزار میان دو رویکرد، دو اندیشه، و دو هدف است و نه میان دو تن و دو رهبر. اما پس از آن اوضاع دگرگون شد. شما بسیاری از مسلمانان به طور فزاینده در گذر زمان در دوره خلافت امیرمومنان علیه السلام آغاز به شک کردند که آیا این کارزا، رسالتی و حقیقتی است یا غیررسالتی؟ چرا امت اسلام دچار چنین شکی شد؟ یکی از علت‌های چنین شکی، این بود که امت، آگاهی استوار عقیدتی به جز اندکی نداشت. امت در سطح آگاهی نبود، بلکه در سطح نیروی هیجانی به سر می‌برد. بنابراین از امتی که در سطح نیروی هیجانی است و در آگاهی اندکی به سر می‌برد، انتظار نمی‌رود به پشتیبانی این کارزار، مناقشه‌ای رسالتی و منطقی داشته باشد. همچنانکه انتظار نمی رود این نیروی هیجانی در آن امت برافروخته بماند و بیست سال پس از درگذشت رسول خدا صلی الله علیه و آله و خاموش شدن خورشید جامعه اسلامی، سوزندگی و حرارت پیشین خود را حفظ کند. از سوی دیگر، وقتی مأموریت برای انسان سخت و سنگین باشد، نفسش او را به طرق گوناگونی به شک کردن در درستی این مأموریت وسوسه می‌کند. او در درستی این مأموریت شک می‌کند: چه کسی چنین گفته است؟ وقتی امر به معروف و نهی از منکر بر او دشوار شود، وقتی گفتن سخن حق در برابر انسان باطل بر او دشوار شود، در این هنگام او وسوسه می شود و می‌گوید: چه کسی گفته این مرد بر باطل است؟ چه کسی گفته که من می توانم چنین سخنی بگویم؟ چه کسی گفته شروط امر به معروف و نهی از منکر تمام است؟ این چنین او وسوسه می شود، تا از این مأموریت جان به در برد و این بار سنگین را از دوش خود بیافکند. فداکاری‌های عراقی‌ها بسیار بود. آنان مال و جان و خود را در سه جنگ نثار کردند. چنین خون‌هایی را نثار کردند، و چنین اموالی را نثار کردند، و چنین جان‌هایی را نثار کردند و همه به حساب رسالت بود، به حساب خط و به حساب جامعه اسلام و وحدت کلمه مسلمانان بود. اما ما باید جایگاه کسانی را بر آورد کنیم که از خود گذشتند و هرچه داشتند نثار کردند و تقدیم داشتند. از آن پس بود که آنان آغاز به شک کردند؛ چرا که به مصلحت‌شان بود که شک کنند. امام تلاش می‌کرد که آنان را برانگیزد، اما آنان برانگیخته نمی‌شدند، آنان را به حرکت ‌وا می‌داشت، اما حرکت نمی‌کردند. چرا؟ چون به مصلحت آنان بود که با پنداری نو به کارزار بنگرند و به کارزار مفهوم نو بدهند. و آن اینکه داستان، داستان رهبری علی و معاویه است. ما را با علی و معاویه چه کار؟ می خواهد این رهبر باشد و می خواهد آن. ما بر بلندی می‌ایستیم و تماشا می کنیم. می‌خواهد کار به سود این تمام شود و می خواهد به سود آن. ریشه های این تفسیر در ذهن مردم پدیدار شد. تفسیری که مصلحت آنان به آنان القا می‌کرد. تفسیری که گردنه‌ای عبورناپذیر ساخت و سبب شد آنان دوباره به خط جهاد بازنگردند. سبب شد که امیرمومنان بر منبر بگرید و سوگ یاران در گذشته خود را سر دهد. همان کسانی که لحظه‌ای به ایشان شک نکردند. همان کسانی که تا واپسین دم به ایشان ایمان داشتند. همان کسانی که به ایشان به عنوان امتداد رسول خدا صلی الله علیه و آله می نگریستند. امام برای همانندان عمار می‌گریست؛ چرا که عمار و همانندان عمار از چنین شک‌هایی برکنار بودند. هرچه امام به چپ و راست می‌نگریست، کسی را می‌دید که به پدر کشته شده اش می اندیشد یا به فرزند خردسالش که چگونه او را رها کند؟ یا به همسرش که چگونه او را بی شوهر کند؟ کسانی که روزی دغدغه‌های بزرگ در سر داشتند، دیگر به دغدغه‌های کوچک می‌اندیشند. دیگر به قضایای خود می‌اندیشند. در هر حال آنان بشر بودند و همچون عمار بن یاسر نبودند. شک به تدریج در جان‌هایشان رخنه کرد و آنان به مرور به این امام درستکار شک کردند تا جایی که آرزوی مرگ می‌کرد؛ چرا که امام دیگر احساس می کرد پیوند روحی ایشان با آنان گسیخته و از آنان جدا شده است. دیگر آنان اهداف و رسالت ایشان را نمی‌فهمیدند. ادامه دارد. . . . https://eitaa.com/Habibollah_Babai
«شکّ» و «مرگ اراده‌ها» زمینه‌های واقعۀ عاشورا (قسمت دوم) برگرفته از کتاب «امامان اهل بیت، مرزبانان حریم اسلام» از شهید سیدمحمدباقر صدر بعد از آنکه توده‌ها خسته شدند و بعد از آن که خط نبرد آنان را فرسود و بعد از آنکه برای امام علی علیه السلام و اسلام از خودگذشتگی‌های بسیاری کردند که بسیاری از جوامع یارای همانند آن را ندارند... نَفَس این توده انبوه واماند. نَفَس‌شان، نَفَس دیرپایی نبود. حال آنکه کژروی نفسی دیرپا داشت. نفس توده مردم برید و نفس انحراف نبرید. وقتی توده بر اثر نبرد خسته شد، وقتی دیگر احساس کرد در وضعیتی غیرطبیعی قرار دارد، وقتی دیگر احساس کرد از دنیا بریده و از فرزند و مال و ثروت خود در راه قضیه‌ای دست کشیده که هیچ نفع شخصی برایش ندارد، وقتی دیگر چنین احساس کردند و بر چنین باوری شدند، شک را به دل خود راه دادند؛ چرا که سستی، شک القا می‌کند. سستی گاه به انسان شک القا می‌کند. گرایش آنان به اینکه این تلاش‌ها را بازایستانند و بی طرف بمانند و خویش را آسوده کنند، شک می‌آفریند. این گرایش روانی توجیه‌های غیرمنطقی می‌آفریند. این توجیه‌های غیرمنطقی برآیند آن گرایش روانی به تغییر حالت است. به این که وضعیت به پیش از سنگینی‌های باراین خط بازگردد، به پیش از بردوش‌گرفتن مسئولیت‌های این خط. چیزهای بسیار دیگری هم بود که در آفرینش این شک و گسترشش نقش داشت. در میان صحابه مردمانی بودند که در نگاه مردم بسیار پارسا و پرهیزکار می نمودند. این اشخاص که مومن بودند ـ اما آگاهی رسالتی و عقیدتی نداشتند ـ به جمهورمردم القا می‌کردند که این کارزار درست نیست. کسی که در این کارزار نشسته بهتر از کسی است که ایستاده و کسی که ایستاده بهتر از کسی است که در راه است و می جنگد. این القا مثلا از سوی ابوموسی اشعری نیرویی بس بیشتر داشت تا القای عمار بن یاسر در روبه رو. چرا که القای عمار بن یاسر مشق مرگ می کند و تو را وامی دارد که از زندگی دست بکشی. اما القای ابوموسی اشعری تو را از جان‌دادن باز می‌دارد. به تو می‌گوید: زندگی‌ات را حفظ کن و از خطرها دوری کن و برو و در خانه‌ات بنشین و اسلام را با خطرها و دشمنان خود واگذار. همه این عوامل در کنار عوامل دیگر، کمک کرد تا این امام همام از سوی جمهور مردم مشکوک بنماید و رسالتی بودن کارزار برای آنان روشن نباشد. ایشان بر منبر می رفت و مردم را به جهاد فرامی خواند اما هیچ کس تکان نمی خورد. همت و اراده آنان را بر می انگیخت اما پاسخی نمی دادند. شک به رهبر دردناکترین دردی است که رهبر مخلص به آن گرفتار می‌شود و شک به رهبر خطرنا‌ک‌ترین خطری است که امت به آن گرفتار می‌شود؛ امتی که این رهبر بار آن را بر دوش دارد. ادامه دارد.... https://eitaa.com/Habibollah_Babai
«شکّ» و «مرگ اراده‌ها» زمینه‌های واقعۀ عاشورا (قسمت سوم) برگرفته از کتاب «امامان اهل بیت، مرزبانان حریم اسلام» از شهید سیدمحمدباقر صدر امام حسن علیه السلام نیز کار خود را با جمهور مردمی آغاز کرد که لبریز از شک بودند و به رسالتی بودن این کارزار و هویداییِ اهدافش کاملا ایمان نداشتند. پس از آنکه امام علی ع در مسجد بر زمین افتاد بذر تناقض رو به رشد کردن و نیرومندتر شدن گذاشت. پیش تر این بذر را شک نامیدیم. منظورمان از شک، شک به رهبر، به نظریه رهبر، و به برنامه ای است که رهبر به خاطرش مبارزه می کند و بر پایه اش می جنگد. این شک، شکی ساختگی بود و هیچ شک حقیقی نبود؛ یعنی علی رغم اینکه در وجدان مردمِ بیشتر بخش‌های تحت حکومت امام علی ع راه یافته بود، هرگز منطقی نبود یا سببی در سیره امام علی ع نداشت. بلکه تنها شکی بود که از خستگی و افت روحی آنان در درازای خط پیوسته جهاد القا می شد. این شک از دوره امام علی ع آغاز شده بود و پس از ایشان نیز وقتی امام حسن ع حکومت را به دست گرفت، ادامه داشت. با این تفاوت که از شکی بیشتر سلبی به شکی بیشتر ایجابی تبدیل شده بود. عوامل بالاگرفتن شک از نظر کمی و کیفی پس از امام علی ع عبارت بود از: جای خالی در پی رحلت امام علی ع، نگاه امت به نظام امام حسن ع به عنوان نظامی عَرَضی (در برابر حکومت شام به رهبری معاویه)، اعتبارهای شخصی امیرمومنان ع پیش مردم، شبهه وراثت خلافت، تردید امت در سرایت شک به خود رهبر (دراینکه امام حسن علیه السلام در جنگ با معاویه شتاب نکرد). این عوامل سبب شد تا دامنۀ شک گسترده شود. شکی که پس از درگذشت امام علی علیه السلام در باره حکومت و پیشوایی امام حسن علیه السلام ساخته شد و بر اساس این عوامل شدت یافت به طور کیفی از نیرویی سلبی به نیرویی ایجابی تبدیل شد. همچنین به طور کمّی از شکی که نزد برخی افراد و گروه ها وجود داشت، به شکی تبدیل شد که در بخش های گوناگون جامعه زیر حکومت امام حسن علیه السلام جریان داشت. ما در تمام این دوره شواهد و دلایل این شک را پشت سر هم می‌بینیم؛ شکی جانگداز و فزاینده و پیشرونده در روان جمهور مردم، شک به رهبر، به برنامه، به اهداف و به رسالت. به نظر می‌رسد امام حسن علیه السلام وقتی مسئولیت حکومت را به دست گرفت، تصمیم داشت در ورود به کارزار مسلحانه با معاویه شتاب نکند. می خواست کارزار مسلحانه را تا مدت زیادی عقب بیاندازد تا این شک را از درون جامعه پاک سازد. و بکوشد از شدت این شک بکاهد و برخی از منابعش را از بین ببرد و برخی دلایلش را چاره کند و به روحیه انسان مسلمان در این جامعه جان تازه بدهد. تا وقتی سرانجام توانست به میزانی معقول نسبت به هدف و برنامه خود پذیرش به دست آورد، در این هنگام کارزار مسلحانه خود با معاویه را آغاز کند. وقتی امام حسن ع با معاویه برخورد کرد، امت اطمینان، ایمان و اعتقاد خود را به رسالتی بودن برنامه از دست داده بود و در واقع‌گرایی نظریه و الهی بودن ریشه های آن تردید داشت. در چنین شرایطی اگر امام حسن علیه السلام جنگ را پی می گرفت تا کشته شود، هیچ یک از دستاوردهایی که امام حسین ع به دست آورد، برآورده نمی شد؛ زیرا وقتی امام حسن ع در میدان بر خاک می افتاد، امت همچنان به انگیزه های ایشان، به پاکی رسالت ایشان، به درستی موضع ایشان و به الهی بودن برنامه ایشان شک داشت. ادامه دارد.... https://eitaa.com/Habibollah_Babai
«شکّ» و «مرگ اراده‌ها» زمینه‌های واقعۀ عاشورا (قسمت چهارم) برگرفته از کتاب «امامان اهل بیت، مرزبانان حریم اسلام» از شهید سیدمحمدباقر صدر امام حسین ع زندگی مرفهی داشت، رفاهی داشت که بیشترِ آن توده بینوا نداشتند. حسین ع بیش از همه مسلمانان بی نیاز بود و بیش از همه آنان جاه و مقام داشت و بیش از همه آنان عزتمند بود. ایشان در زندگی خود، در زندگی اجتماعی خود و در زندگی مادی خود بسیار خوشبخت بود. شخصی مرفه بود و ظلمی که از بنی امیه به ایشان می رسید، فقط همان ظلمی بود که آنان به اسلام روا می‌داشتند. این انسانی که همه اسباب آسایش و رفاه برایش فراهم است و برپایه معیارهای مردم فرودست همه لوازم خوشبختی را داراست، این انسان چنین زندگی را وا می گذارد و درهای چنین خوشبختی را بر خود می بندد تا در راه ایستادگی در برابر ستمگران و نگاهبانی از رسالت به پا خیزد. این لرزه ای بزرگ بود که امام حسین علیه السلام وجدان امت اسلام را با آن لرزاند. وقتی امام حسین ع راه مقاومت و مبارزه را گزید، در آن هنگام پایگاه های مردمی در میان امتی که با امام علی ع پیوند داشتند، دیگر از بیماری نخست، بیماری شک، رها شده بودند؛ زیرا اسطوره ـ اسطورۀ معاویه ـ به طور کاملا آشکار نمایان شده بود؛ زیرا جاهلیتی که در معاویه نمود می یافت، در صحنه سیاسی و اجتماعی نقاب از چهره برگرفت و مردم دانستند که علی علیه السلام از رهگذر معاویه با جاهلیت بت ها و تندیس ها می جنگیده نه این که با معاویه به خاطر یک دشمنی شخصی یا قبیله ای بجنگند. امت از بیماری نخست (شک) رها شده بود، ولی بیماری دیگری پیدا کرده بود و آن بیماری مرگ اراده بود. آنان اراده ای نداشتند. آنان وجدان و اراده خود را از دست داده بودند. زیر سلطه بودند. آرمان ها و ارزش ها و اعتبارهایشان از بین رفته بود. بزرگ ترین دغدغه این انسان کوچک، این آدمک، چند درهمی ناچیز شده بود. بنابراین وجدان این انسان باید تکان می خورد تا اراده اش را بازیابد. بزرگ ترین و برجسته ترین نماد از این بی ارادگی سخن آن کس به امام حسین علیه السلام است که عرض کرد: شمشیرهای آنان با دشمن تو و دل هایشان با توست. این اوج بی ارادگی است که کسی دوست تو باشد و تو را دست بدارد اما علیه تو شمشیر بر کف داشته باشد. یعنی قلب او نمی تواند او را اراده کند. این اوج بی ارادگی است. وقتی امت به اوج بی ارادگی می رسد، کسی باید اراده اش را به او بازگرداند. https://eitaa.com/Habibollah_Babai
قسمت پایانی «شکّ» و «مرگ اراده‌ها» امام حسین علیه السلام به این بسنده نکرد که فقط خود را به کشتن بدهد. ایشان می‌خواست همه مصیبت‌ها و از خودگذشتگی‌ها و دردهایی را که ممکن است یکجا بر سر کسی فرود آید، یکجا بر خود جمع آورد. امام حسین علیه السلام ناگزیر بود خون خود را، فرزندان و کودکان و زنان و ناموس خود را و همه اعتبارهای عاطفی و تمامی اعتبارهای تاریخی را وارد کارزار کند، حتی آثاری را که از دوره رسول خدا صلی الله علیه و آله به جا مانده بود، حتی عمامه را، حتی شمشیر را و . . . ایشان عمامه رسول خدا را برگرفت و شمشیر رسول خدا را بربست. همه این انگیزش‌های تاریخی و عاطفی را وارد کارزار کرد. چنین کرد تا هر راه و روزنی را بر منش شکست ببندد تا مبادا این منش به صحنه آید و به گونه‌ای بر این کار نیز اعتراضی بگذارد. چنین کرد تا وجدان انسان مسلمان شکست خورده‌ای را که اراده‌اش نابود شده، تکان دهد. این چنین شد که ایشان توانست با چنین برنامه‌ریزی دقیق و شگفتی وجدان آن انسان مسلمان را تکان دهد. https://eitaa.com/Habibollah_Babai
JGFS_Volume 11_Issue 1_Pages 11-41.pdf
997.7K
«ترجمه‌های نشده» در تمدن اسلامی، نمونهٔ «زنان تحوّل‌ساز» حبیب الله بابایی فضه خاتمی‌نیا مجلهٔ «مطالعات جنسیت و خانواده» تابستان ۱۴۰۲ https://www.jgfs.ir/article_197016.html https://eitaa.com/Habibollah_Babai
چکیده 👇👇 تفکر غربی در جهان اسلام صرفاً با آثار ترجمه‌شده تعیّن پیدا نمی‌کند، بلکه این تفکر با ترجمه نکردن‌ها و نگفتن‌ها («ترجمه نشده» (Zero Translation) و «ترجمه‌های گم‌گشته» (Lost Translation) و نیز با بَد ترجمه‌ها (mistranslation) هم‌شکل‌ می‌گیرد و همین امر نوعی از غربی شدنِ غیرغربی را در جهان اسلام رقم می‌زند. ترجمۀ متون در حوزه‌های مختلف دانشی منحصر به انتقال دانش صرف در آن رشته نیست، بلکه این ترجمه می‌تواند مفاهیم بنیادینی را در هستی‌شناسی و معرفت‌شناسی نیز در فرایندی خودآگاه یا ناخودآگاه به جامعه انتقال بدهد؛ بنابراین آثاری که ترجمه نمی‌شوند نیز در این مفهوم‌سازی‌های بنیادین عمیقاً اثرگذار هستند. اکنون باید پرسید کدامین تصویر از زن مسلمان در جهان غرب و کدام تصویر از زن غربی در جهان اسلام ترجمه می‌شود و کدامین تصاویر از زنان مسلمان در یک‌سو و زنان غربی در سوی دیگر در حاشیه قرارگرفته و ترجمه نمی‌شود؟ آنچه دراین‌باره بسیار آزاردهنده است، نوعی از تقلیل‌گرایی ایدئولوژیک (ideologic reductionism) در ارائه و روایت تنوع موجود در تجربه زیسته زنان مسلمان است. در این روایت تنوعات زیسته زنان مسلمان به تصویری ثابت از هویت زنان مسلمان فروکاسته می‌شود. با مطالعه و بررسی این موضوع و بررسی آثاری که ترجمه می‌شوند و آثاری که ترجمه نمی‌شوند می‌توان دریافت که چه زنانی در حوزه‌های مختلف به‌عنوان زن موفق روایت می‌شوند و چه زنانی در این تعریف از زن پیشرو و تحول‌ساز، صدایی ندارند. قرائت سکولار از زن مسلمان و سنجیدن زن مسلمان با معیارها و سنجه‌های سکولار، روایتی است که در خنثی‌ترین حالت نیز زن مسلمان را قربانی و منفعل و به‌عنوان «دیگری» در برابر «خود» (زن غربی) به تصویر می‌کشد. این مقاله درصدد تبیین نقش ترجمه‌ها و ایجاد نوعی از برخوردهای گفتمانی حاصل از این ترجمه‌های نشده و یا ترجمه‌های بَد شده از زنان در دو سویۀ اسلامی و غربی است. https://eitaa.com/Habibollah_Babai
«خوارج نو» در ایران امروز 👈بازنشر پیش از این در مقالۀ «تفکر اجتماعی خوارج» بر اصل «گسست میانِ من و دیگری» به مثابه نخستین اصل در اندیشه خوارج پرداخته‌ام، اینکه هرکسی از من نیست در دارالکفر هست. این اصل، پایه‌ای موثر در اخلاق دینداری خوارج و خودشیفتگی و خودارضاییِ دینی و سیاسی آنها در برخوردهای اجتماعی¬ با دیگران بوده و همین نیز موجب انسداد گفتگوی خوارج با اغیار بوده است. آنگاه که این مقاله را می‌نوشتم فکر می‌کردم مصادیق مهم از این جریان را می‌توان در برخی از خطبا و طلبه‌های تندرو در ایران مشاهده کرد، لیکن تجربه‌های مختلف اجتماعی و سیاسی در ایران نشان داد که روحیۀ خوارجی صرفا یک روحیۀ دینی و مذهبی نبوده، بلکه قالب‌های روشنفکری و گاه ریشه‌های دانشگاهی عمیقی دارد، قالب‌هایی که دارالکفرش را از خودی‌ها شروع می‌کند، «دیگری»هایش را از خودی‌ها و «خودی»هایش را از بیگانگان برمی‌گزیند، و به رغم ادعای گفتگوی تمدن‌ها، نمی‌تواند همین گفتگو را در وطن بوجود آورد و بلکه در دام تئوری های جدید خشونت می‌افتد. اصل دیگر در عقاید اجتماعی خوارج، اصل «عدم تبعیض ایمان» است، اینکه ایمان یک امر به هم پیوسته است و قابل تجزیه (بعض بعض کردن) نیست. از این رو کسی یا ایمان دارد و یا ندارد و کافر است. کسانی که گناهکاراند، نمی¬توانند ایمان داشته باشند و کسی هم که ایمان ندارد کافر و مهدور الدم است. دوباره زمانی که این مقاله را می‌نوشتم تصورم این بود که مصادیق این اصل را باید در میان برخی از روحانیون انحصارطلب جستجو کرد، لیکن بعدها دیدم این سخت‌گیری و گاه ساده‌لوحی را می‌توان در میان برخی جریان‌های روشنفکری در ایران نیز پی گرفت. بر اساس چنین اصلی همه باید نابِ ناب باشند و جامعه نیز باید مبرای از خطا باشد (برای همین، این طیف یا سفید سفید می بینند و یا سیاه سیاه). (اصل «استعراض» یا «اعدام مرتدان»). قاعدۀ دیگر در رفتار اجتماعی خوارج تقدم «شور» بر «عقلانیت» است. شور و هیجانات نفسانی (passion) همواره یکی از محوری¬ترین پرسش¬ها در اندیشه سیاسی بوده و هست. اندیشمندان بسیاری مانند اسمیت و پاسکال و دیگران در مورد امکان مهار (harnessing) و یا سرکوب (repressing) هیجانات نفسانی و غریزی سخن گفته¬اند و کسانی نیز با عنوان کردن "کنترل آتش با آتش"، شورهای نفسانیِ خطرناک را قابل کنترل با شورهای و هیجانات دیگر تلقی کرده اند. در این باره برخی نیز تأکید کرده‌اند که تا زمانی که شورهای نفسانی از رهگذر عقل و اندیشه تعدیل نشود (تبدیل به interest نشود) نظم اجتماعی بوجود نمی‌آید. آنگاه که این مقاله را می‌نوشتم دوباره مصادیق آن را در میان برخی از جریانات مذهبی و گروه‌های به اصطلاح فشار انقلابی می‌دیدم، لیکن الان که تحولات پیرامونی‌ام را می‌بینم تقدم هیجانات و شورهای کور نفسانی بر عقل و اندیشه، و تقدمِ تعصب‌های کور بر قانون و اخلاق را در جریان‌های مدعی مدرنیته درایران بوضوح می‌بینم. در دوگانگی بین این دو نوع افراطی‌گری در ایران، به نظر می‌رسد افراطی‌گری مذهبی شاید جامعه را به چیزی برساند (دست کم به دنبال سنت می‌رود)، ولی افراط‌‌گری مدرن که از سنت بریده و به مدرنیته هم نرسیده، ما را به هیچ جا نخواهد رسانید. https://eitaa.com/Habibollah_Babai
🔰 چند نکته ظریف به دکتر ظریف! یادداشتی از محسن قنبریان ایشان بعنوان سخنگوی شورای راهبردی کابینه دکتر پزشکیان در رسانه ملی گفتند: "اگر از اکثریت -حالا ما که در ایران اکثریت اقلیت نداریم[!] ما همه مجموعه هایی هستیم از چیزهای مختلف- [باشند امتیازی ندارند] اگر از ادیان و مذاهب رسمی[!] باشید امتیازی می گیرید؛ اگر از مذهب رسمی(مسلمان شیعی) باشید امتیازی نمی گیرید! بخاطر اینکه می خواهیم امتیازی دهیم تا از اقوام و گروه هایی که امتیاز کمتر داشته اند..." 1⃣ بر اساس قانون اساسی و مذاکرات آن، ادیان زرتشتی، کلیمی و مسیحی "تنها های دینی شناخته شده اند"(اصل۱۳) و مذاهب دیگر اسلامی(حنفی، شافعی، مالکی، حنبلی و زیدی) "دارای احترام کامل" می باشند ولی فقط اسلام و مذهب جعفری اثنی عشری، است(اصل۱۲) سر کلمه "رسمی" در مشروح مذاکرات بسیار بحث شد و حتی بعضی مختص شیعه دانستن آنرا، انحصار طلبی خواندند!(ص۴۵۹) اما پاسخ گرفتند که: "مساله نوشتن مذهب رسمی شیعه، امتیازی برای شیعه نیست؛ بلکه واقعیتی برای جلوگیری از هرج و مرج است"(ص۴۶۴) منظور از رسمی بودن را توضیح دادند که قانون گذاری و مطابقت و عدم مغایرت با اسلام بر اساس یک مذهب می تواند باشد. در جایی که اختلاف بین مذاهب هست یک ضابطه لازم است چون قانون متضاد نمی توانیم تنظیم کنیم، یک قانون واحد باید باشد و الگو هم از اکثریت گرفته شده است به همان دلیلی که شما می گویید نظام ما جمهوری اسلامی است برای اینکه اکثریت به آن رای داده اند و غیر مسلمان، اقلیتی است محترم؛ اما نظام جمهوری "اسلامی" است؛ اگر آن اکثریت احترام دارد این اکثریت(شیعه) هم احترام دارد. در آنجاهایی که تفاوتی بین مذاهب هست بعنوان یک ضابطه بعد از بیان اسلام نوشته می شود: مذهب شیعه اثنی عشری است(ر.ک: ص۴۶۲) • البته همانجا رسمیت مذاهب دیگر فقط در آزادیِ انجام مراسم مذهبی و تعلیم و تربیت دینی بیان می شود. فقه این مذاهب در "احوال شخصیه" (ازدواج و طلاق و ارث و وصیت) و دعاوی مربوط به آن در دادگاه ها رسمیت دارند. در هر منطقه ای که پیروان هریک از این مذاهب اکثریت داشته باشند، "مقررات محلی" در حدود اختیارات شوراها بر طبق مذهب خواهد بود با حفظ حقوق پیروان سایر مذاهب(اصل۱۲) ⬅️ آقای ظریف به این میزان رسمیت محدود توجه نکرده و همه را رسمی می خواند و حتی منکر بودن اکثریت و اقلیت می شود! 2⃣ پیش نویس اصل۱۱۵ قانون اساسی از جمله شرایط رئیس جمهور را "معتقد به مذهب رسمی و آن" بیان می کرد. قید مروج مذهب تشیع در قانون اساسی قبل از جمهوری اسلامی هم بود. مخالفین این قید از جمله کسانی بودند که قید را زاید و تحصیل حاصل می خواندند و می گفتند وقتی اکثریت مردم ایران شیعه اند واضح است رئیس جمهور از آنها و مروج مذهب رسمی خواهد بود (ص۴۶۴و۴۶۵و ۴۶۶/ص۱۷۷۰) آنها فکر نمی کردند روزی رئیس جمهوری با تظاهر بیشتر به تشیع و نهج البلاغه و امام حسین(ع) و محرم سرکار بیاید که سخنگوی شورای راهبردی او جای مروج مذهب بودن، امتیاز نداشتن شیعه برای عضو کابینه شدن را طرح کند! • مقصود از این سنجه را به نفع اقوام و مذاهبی که کمتر امتیاز داشته اند طرح می کند. تبعیض مثبت به نفع اقوام و مذاهب(غیر رسمی)، وقتی عادلانه است که اندازه نسبتشان به اکثریت باشد نه اینکه در شرایط مساوی تخصص و تعهد، فرد منتسب به اکثریت(شیعه) مطلقا فاقد امتیاز و اقلیت دارای امتیاز مثبت باشند! این در تقابل روشن با ترویج مذهب تشیع است که حتی شرط شاهان ایران در قانون اساسی از مشروطه به بعد بوده است. 📝 ۱۴۰۳/۴/۲۹ ☑️ @m_ghanbarian
فانیانِ در شیطان امروز در مطالعهٔ الهیاتی «غرب» به تعبیر «فانی در شیطان» از علامه طباطبایی ره برخوردم. «فانی در شیطان» نه وصف خود تمدن غرب، بلکه صفت کسانی از ماهاست که فانی در ارزش‌های دروغین شیطان بزرگ هستند. از شاخص‌های اصلی فانیان شیطانِ بزرگ، «دروغ‌های بزرگ» و «وارونه‌سازی بدیهیات» (تزیین و تسویل) است. https://eitaa.com/Habibollah_Babai https://virasty.com/Habibollah_Babai/1721392226849247207
دفتر اول از کتاب «درآمدی بر تفسیر تمدنی» از چاپ خارج شد. تیر1403 مجموعه حاضر، حاصل سلسله‌ نشست‌هایی در پژوهشکده مطالعات تمدنی و اجتماعی است که بر محور چند پرسش قرآنی ـ تمدنی شکل گرفته است. آنچه از این گفتارها و هم‌اندیشی‌ها به دست آمده، نگاه مشترک، ادبیات مشترک، مبانی مشترک، و گاه روش‌ها، اصول، و قواعد مشترک در ذهنیّت پژوهشگرانِ ممتاز در فهم تمدنیِ قرآن است که در این کتاب توسط خانم دکتر نجم گردآوری و تدوین شده است. بی‌شک مضامین جدید و رویکردهای متفاوت در تفسیر تمدنی قرآن می‌تواند افق‌های معنایی جدیدی را در نگرش تمدنی و امت‌پایه به قرآن بگشاید و زمینه را برای تأملات و تحقیقات تمدنیِ قرآن‌بنیان فراهم سازد. امید می‌رود این مجموعه، تا دفتر چهاردهم به صورت ترتیبی و موضوعی ادامه داشته باشد. https://eitaa.com/Habibollah_Babai
🔸 نشست الهیات تعزیت 🔺 (بررسی ماهیت، حکمت، مشروعیت و مضامین) 🔰 گروه کلام اسلامی و الهیات جدید پژوهشگاه برگزار می‌کند: 🎙 با حضور: مهدی فرمانیان حبیب الله بابایی محمدباقر پورامینی 📅 دوشنبه ۸ مرداد ماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۳ 🏢 قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی 📡 حضور مجازی از طریق: 🌐 skyroom.online/ch/iict/naghd 🔍 مشروح خبر👇 🌐 iict.ac.ir/taaziat https://eitaa.com/Habibollah_Babai 🆔 @iictchannel
❇️پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی با همکاری کمیته فرهنگی و آموزشی اربعین حسینی برگزار می کند؛ 🌀 نشست علمی اربعین از دیدگاه مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) 🎙ارائه‌دهندگان: 👤حجت الاسلام و المسلمین دکتر نجف لک زایی( رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی) 👤حجت الاسلام و المسلمین دکتر حبیب الله بابایی (رئیس پژوهشکده مطالعات اجتماعی و تمدنی) 🎙دبیر علمی: 👤حجت الاسلام و المسلمین جلال عراقی 📆زمان: چهارشنبه ۱۰ مردادماه ۱۴۰۳ ⏰ساعت: ۱۰ تا ۱۲ 🔗لینک حضور در فضای مجازی: 🌐dte.bz/danaee پخش زنده از طریق شبکه عبرات: http://abarat.tv 🏫 آدرس: قم، ابتدای خیابان معلم،جنب سالن همایش بین المللی غدیر، ساختمان پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن،طبقه اول، تالار طبرسی ⬅️ پژوهشگاه را در فضای مجازی دنبال کنید 🌐 https://takl.ink/Isca.ac.ir https://eitaa.com/Habibollah_Babai
✏️ رهبر انقلاب: رژیم صهیونی جنایتکار و تروریست، میهمان عزیز ما شهید هنیه را در خانه‌ی ما به شهادت رسانید و ما را داغدار کرد، ولی زمینه‌ی مجازاتی سخت برای خود را نیز فراهم ساخت... ما در این حادثه‌ی تلخ و سخت که در حریم جمهوری اسلامی اتفاق افتاده است، خونخواهی او را وظیفه‌ی خود می‌دانیم. 💻 Farsi.Khamenei.ir
▪️فرمانده ایرانی در عراق شهید می‌شود، قهرمان فلسطینی در ایران. جوان اهل سنت فلسطینی برای سرباز شیعه ایرانی اشک می‌ریزد‌. رهبر شیعه‌ی انقلاب اسلامی بر پیکر شهید اهل سنت فلسطینی نماز می‌خواند و مردم شیعه تهران او را بدرقه می‌کنند... این «جغرافیای بدون مرز مقاومت» است. ✨آگـاهـے‌‌ بـــراے‌‌ سامـــانے‌‌ دیگــر✨ مدرســـه تـ؋ــــکر و نــوآوری نگــــــاهـ ‌🆔 @sch_negah
🔅 این مرد اسطوره صلاح الدین را تعویض می کند! صلاح الدین ایوبی فاتح قدس از چنگ صلیبی هاست. در جنگ جهانی اول که قیمومت فلسطین به انگلیس سپرده و اشغال و نطفه صهیونیزم منعقد شد؛ ژنرال گورو -از فرماندهان فرانسوی جنگ- وقتی وارد دمشق شد با پا به قبر صلاح الدین زد و گفت: صلاح الدین ما بازگشتیم! اسطوره صلاح الدین در ادبیات مقاومت جولان زیادی دارد. الجزیره برای کودکان کارتون صلاح الدین ساخت. برخی سران حماس تأسی به او در آزادسازی قدس را زبان زدند.۱ از طرف دیگر جبهه سفیانی سویه دیگر این اسطوره -یعنی سرکوب شیعیان- را برجسته می کنند! عبدالرحمان السدیس امام جمعه مکه گفت: باید مثل صلاح الدین پیش از مبارزه با یهودیان و مسیحیان با شیعه و ایران بجنگیم!۲ برخی سلفی ها و شعب اخوان المسلمین در سوریه و... هم شیعه و ایران هراسی می کنند.۳ برساخت این خط آن میشود که برخی شیعیان سنتی بپذیرند اینها بعد از پیروزی آن روی دیگر صلاح الدین خواهند شد! لکن این مرد(آیت الله خامنه ای) در ادامه خط روشن عالمان بزرگ شیعه از کاشف الغطاء و شرف الدین و سید ابوالحسن اصفهانی تا امام خمینی، نجات غزه و فتح قدس را نشان گرفته است. به زودی اسطوره صلاح الدین به او و فرماندهان مقاومت در یمن و حزب الله عوض می شود. امروز وقتی او و خیل میلیونی شیعیان بر نماز خواندند، سامح عسکر توئیت کرد که این اتحاد بیشتر از تیرهای جنگی صهیونیست ها را به وحشت می اندازد!۴ محسن قنبریان ۱۴۰۳/۵/۱۱ ☑️ @m_ghanbarian
امید، چه در سطح اجتماعی و چه در سطح تاریخی و تمدنی، از شُعَب توحید است (إِنَّهُ لَا يَيْأَسُ مِنْ رَوْحِ اللَّهِ إِلَّا الْقَوْمُ الْكَافِرُونَ) و در نگاه توحیدی، اساسِ امید (همچون امید مستضعفان به ظهور دست عدالت الهی) برآمده از «ایمان به حکمت الهی»، «ایمان به رحمت الهی» و «ایمان به وعدۀ الهی» است. https://eitaa.com/Habibollah_Babai https://virasty.com/Habibollah_Babai/1722667853057826634
🔸 نشست علمی اصالت فرهنگ اسلامی در وضعیت ترجمه 🔰 گروه فرهنگ پژوهی پژوهشگاه در راستای همایش ملی فلسفه فرهنگ برگزار می‌کند: 🎙 با حضور: ✍️ دبیر علمی: 📅 چهارشنبه ۱۷ مرداد ماه ۱۴۰۳، ساعت ۱۰ 🏢 قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی 📡 حضور مجازی از طریق: 🌐 skyroom.online/ch/iict/farhang 🔍 مشروح خبر👇 🌐 iict.ac.ir/farhang-3 https://eitaa.com/Habibollah_Babai
اربعین دکتر بابایی.mp3
23.78M
«اربعین» از منظر مقام معظم رهبری، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای https://eitaa.com/Habibollah_Babai
الهیات تعزیت.mp3
24.28M
🔸 صوت نشست علمی نشست الهیات تعزیت 🔺 (بررسی ماهیت، حکمت، مشروعیت و مضامین) 🎙 با حضور: مهدی فرمانیان حبیب الله بابایی 📅 دوشنبه ۸ مردادماه ۱۴۰۳ 🏢 قم، پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی https://eitaa.com/Habibollah_Babai 🆔 @iictchannel
🖊اربعین و «الهیات خدمت» (رویکرد تمدنی) | حجت‎الاسلام 🌀نظام ارتباطی «زائر ـ خادم» در ، دو عنصر کلیدی در مطالعات اجتماعیِ جهان اسلام پیش روی ما قرار می‌دهد: عنصر «زیارت»، و عنصر «خدمت». آنچه در این یادداشت کوتاه به آن اشاره می‌کنم موضوع «خدمت» در اربعین و ابعاد انسانی و جهانی آن در وضعیت کنونی دنیای اسلام است. تعبیر «» (theology of service) پیش از این در الهیات مسیحی مخصوصا در کلیسای کاتولیک در نسبت با خدا (خدمت به خدا) و خلق (خدمت به خلق) مطرح بوده است. در ادبیات جدید نیز موضوع «خدمت» را می‌توان در اخلاق کاربردی (در تعریف «حرفه» به مثابه شغلی که «آرمان خدمت» داشته باشد) و در معنویت‌شناسی و معنویت‌های نوظهور (داعیه‌ی اخلاق اجتماعی در معنویت‌گرایی جدید و وجود نوعی از خودارضایی اخلاقی در آن) دنبال کرد. 🔹اما «الهیات خدمت» در تفکر اسلامی را می‌توان هم در خدمت به خدا (قو علی خدمتک جوارحی)، هم در خدمت به دین، و هم در خدمت به انسان؛ مثل خدمت به امام (المواظبه علی خدمه الامام)، خدمت به پدر و مادر (در دعای 24 صحیفه سجادیه)، خدمت به عالم (احق الناس بالخدمه العالم)، خدمت به برادران دینی (اشرف العباده خدمتک اخوانک المومنین)، و خدمت به میهمان و غیره، جستجو کرد و به لحاظ نظری نیز نسبت بین «خدمت و معنویت» (اقتضائات و کارکردهای معنوی خدمت)، «خدمت و عزت» (اینکه خدمت نه به ذلت بلکه به عزت فرد می‌انجامد)، «خدمت و عدالت» (اینکه خدمت مناسبات عادلانه و برابری‌های اجتماعی را موجب می‌گردد)، را تحلیل کرد، لیکن آنچه که من در این نوشته کوتاه بدان اشاره می‌کنم رابطه بین «خدمت و همبستگی» در فرهنگ اربعین و آورده‌های اجتماعی و احیانا تمدنیِ آن است. 🔸نظام ارزشیِ «خدمت» در اربعین، اولا برخوردار از «خلوص خدمت» است (یعنی خدمت در برابر خدمت نیست، بلکه خدمت برای عشق است)، ثانیا خدمت به همه است (همه فارغ از دسته‌بندی‌های فرهنگی، قومی، و حتی مذهبی مشمول خدمت هستند)، ثالثا خدمت همه جانبه است و همه زندگیِ خادم، حتی سایۀ شخص خادم (خدمت سایه) از جمله نذر و نذورات فرد خادم و در خدمت زوار قرار می‌گیرد. 🔹بر خلاف آنچه که در تاریخ خدمت تبشیری‌ها در مسیحیت بوده که خدمت در آن راهی بوده است برای توسعه استعمار غرب، خدمت در اربعین امری معنوی، اخلاقی، و انسانی است که جامعه اربعینی را به خوشه‌ای از نیکی‌های متراکم و بلکه «خیر بزرگ جهانی» بدل می‌کند و آن را به آستانه‌های تمدن نزدیک‌تر می‌کند (تأمل کنید در آیۀ « مَثَلُ الَّذِينَ يُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ كَمَثَلِ حَبَّةٍ أَنْبَتَتْ سَبْعَ سَنَابِلَ فِي كُلِّ سُنْبُلَةٍ مِائَةُ حَبَّةٍ وَاللَّهُ يُضَاعِفُ لِمَنْ يَشَاءُ»). این خوشه‌های انباشته از نیکی‌ و خیر، که همه خیر بودن آن را به زبان فطرت فهم و درک می‌کنند (اساسا زبان خدمت زبان فطرت است)، نوعی از یگانگی و توحید اجتماعی را ایجاد می‌کند و این بار به جای آنکه تقریب مذاهب و یا گفتگوی بین‌الادیان در سالن‌های تشریفات معطل بماند، در موکب‌های حسینی توسعه می‌یابد. 🔸بدین‌سان به نظر می‌رسد اگر الگوی «خدمت» و الهیات پشتیبان آن را بتوان به یک نظریه و یا به یک مدل ارتباطی در مناسبات انسانی و اسلامی تبدیل کرد می‌توان زمینه را برای تحول اخلاقی و ترقی تمدنی در میان مسلمانان از بالکان تا بنگال و از شرق تا غرب فراهم نمود و افق‌های جدیدی را فراروی انسان معاصر بازگشود. ❇️در این میان به نظر ضرورت دارد که نخبگان و کنشگران تمدنی در جهان اسلام نسبت به سرمایه‌های تمدنی در جهان اسلام (مانند حج و اربعین) بیش از پیش اعتنا بورزند و نسبت به سرمایه‌های تمدنی دنیای اسلام بهوش باشند که آنها در حصار دولت‌های عراق و عربستان نماند و تصمیم در بارۀ اکنون و آینده‌ی این سرمایه‌ها نیز نه به دست سیاستمداران بلکه به دست عالمان و دانشمندان دنیای اسلام تعریف و تعیین شود. https://eitaa.com/Habibollah_Babai ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 💢 آمنا | سامانه تمدن اسلامی 🌐http://amena.bou.ac.ir 📱https://eitaa.com/AmenaNews
👈 یادداشت «بهشت اربعین» اولین یادداشت در اولین تجربۀ اربعینی (سال 1394) 👇👇 https://article.tebyan.net/306847/%D8%A8%D9%87%D8%B4%D8%AA-%D8%A7%D8%B1%D8%A8%D8%B9%DB%8C%D9%86- https://eitaa.com/Habibollah_Babai
Globalization of Transnational Religious Capacities.pdf
283.3K
📃 Globalization of Transnational Religious Capacities: A Strategy Towards the Islamic Ummah: Investigating the Great Arba’in Religious Event | Ehsan Amini Baghbaderani 🔖جهانی شدن ظرفیت‌های دینی فراملی: راهبردی به سوی امت اسلامی: بررسی واقعه بزرگ مذهبی 📙 Transnational Islam and Muslim Politics: Policies, Identities, and Ideologies 🏬 ISTANBUL UNIVERSITY PRESS ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ https://eitaa.com/Habibollah_Babai 💢 آمنا | سامانه تمدن اسلامی 🌐http://amena.bou.ac.ir 📲https://eitaa.com/AmenaNews
📃 Globalization of Transnational Religious Capacities: A Strategy Towards the Islamic Ummah: Investigating the Great Arba’in Religious Event 🔖جهانی شدن ظرفیت‌های دینی فراملی: راهبردی به سوی امت اسلامی: بررسی واقعه بزرگ مذهبی 🖊 To achieve the width and maneuverability of the soft power of the Islamic world, Islam needs to globalize its religious capacities to enable the formation of the Islamic ummah. To have this event occur, we must act on the discourse of Islam in the international environment based on fitrah with a focus on the ummah. Fitrah [innate nature] is considered to be one of the main topics in the Islamic religion as an intrinsic philosophical layer of Islam regarding intercultural and multicultural dialogue, while the ummah is considered an external operational layer of Islam in international dialogue. This study examines as a case the various dimensions of the large community of Arba’in, one of Islam’s innate transnational religious capacities. Nowadays, the Arba’in community has become a transnational ritual with indigenous and intercultural characteristics and the potential to focus on the Islamic ummah and its formation. This research addresses the challenges in forming the Islamic ummah and the globalization of innate and transnational religious capacities as the strategy for achieving it. ــــــــــــــــــــــــــــــــــــ https://eitaa.com/Habibollah_Babai 💢 آمنا | سامانه تمدن اسلامی 🌐http://amena.bou.ac.ir 📲https://eitaa.com/AmenaNews