🔹عنوان مقاله: بازخوانی چند گزارش عاشورایی بر اساس بسترشناسی حوادث قیام ✍🏻نویسندگان:  ابراهیم گودرزی  دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی  سید محمدحسین مقدس نیان 📌چکیده‌ی مقاله: همان‌گونه که برداشت‌های گوناگون از گزارش‌های قیام عاشورا، زمینه‌ساز ارائه‌ی دیدگاه‌هایی متفاوت و گاه متعارض درباره‌ی چیستی و چرایی قیام سیدالشهدا(ع) بوده است، بازخوانی این گزارش‌ها می‌تواند زمینه‌ساز رسیدن به تحلیل‌هایی نو و ژرف از بستر و بایسته‌های رویدادهای مربوط به قیام عاشورا و در نتیجه شناخت هرچه بهتر این قیام شود. این مقاله با روش توصیفی تحلیلی، همراه با بازخوانی چند گزارش عاشورایی، مانند وصیت نامه سیدالشهدا(ع) به محمد بن حنفیه، ملاقات آن حضرت(ع) با فرزدق و بشر بن غالب و نوحه خوانی جنیان در منطقه‌ی خزیمیه که به وسیله مورخانی چون ابن سعد، بلاذری، طبری، ابن اعثم و شیخ مفید بیان شده است، می‌کوشد فضای زمانی و مکانی صدور این گزارش‌ها را بکاود. این بررسی نشان می‌دهد که به دلیل خلط و جابه جایی قسمتی از گزارش‌ها در برخی منابع و برخی استنتاج‌های کم اعتبار، برداشت‌هایی نادرست از اخبار عاشورایی شکل گرفته است. #معرفی_مقاله #امام_حسین_علیه‌السلام #دکتر_صفری_فروشانی #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

📝 یادداشت ▫️اربعین نماد تفکر شیعی و نجات‌بخش بشر ✍🏻دکتر سید محمد حسینی اربعین امام حسین(ع) شاید یک رخداد در یک نقطه از تاریخ بوده اما پیامد و بسامدهای آن در تمام تاریخ بشر وجود داشته و خواهد داشت. اربعین جزئی از عاشورا است و چه بسا مهمتر از واقعه‌ی عاشورا... اگر عاشورا را در دو نقطه‌ی روز واقعه و جهاد تبیین تعریف کنیم اربعین خاستگاه جهاد تبیین از سوی اهل‌بیت(ع) و اصحاب است. اینجا تلاشی برای بیان ابعاد واقعه‌ی عاشورا است. در واقع اربعین رسالت عاشورایی دیگران است، برای بیان حقایق و تداوم آنچه در روز عاشورا و در کربلا اتفاق افتاد. پس اربعین به عبارتی عاشورای دیگر است با روش و هدفی بالا و والا. بر این اساس باید اربعین را با همان گستره‌ی عاشورایی آن بزرگ داشت؛ اما آنچه امروز اتفاق می‌افتد و در آن شاهد شور و شعور حسینی توأمان هستیم با تأسی از هدف و غایت عاشورا حرکتی عاشورایی است که توسعه ظاهری و فرهنگی آن ضروری است. در واقع این حرکت مقدمات تمدن بزرگی است که با محوریت تفکر عاشورایی چشم‌اندازی نجات‌بخش برای بشریت را ترسیم می‌کند. در دنیای امروز که جهالت مدرن در رنگ و لعاب تفکرات به ظاهر منسجم و زیبا، بشر را به سمت و سوی انحطاط و تباهی رهنمون می‌سازد، تمدن شیعی با محوریت اربعینی و عاشورایی می‌تواند نجات‌بخش نسل امروز و آینده بشر باشد. این‌جانب فرا رسیدن اربعین حسینی را به تمام ارادتمندان و دلدادگان سید و سالار شهیدان حضرت امام حسین(ع)، به‌ویژه خانواده‌ی دانشگاه ادیان و مذاهب تسلیت و تعزیت عرض نموده و امیدوارم همواره پیرو آن امام بزرگوار در تمام عرصه‌های زندگی باشیم. #یادداشت #اربعین #دکتر_سید_محمد_حسینی #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

📝 گفتگوی خبری دکتر حمیدرضا بیگدلی مدیر گروه تاریخ اسلام دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب و استاد گروه معارف دانشگاه تهران با خبرنگار بقاع نیوز درباره‌ی فلسفه‌ی اربعین 🎙دکتر حمیدرضا بیگدلی: ▫️واژه‌ی اربعین سرحلقه تکامل هر عنصری است که با گذر از ایام و رسیدن خود به عدد چهل، اوج به تکامل رسیدن است. عددی که غالب انبیای الهی را در چهل سالگی مبعوث و ظرفیت قبول دعای موسی را در چهل شب مناجات، واجد الواح تورات گردانید و نهایتا چله‌نشینی عزادارای امام حسین(ع) را به آسمان‌ها و زمین ارزانی بخشید. ▫️در این میان آنچه که این واژه را از تمام واژگان مشترک خود متمایز ساخته است، اربعین سید و سالار شهیدان کربلا، نفس مطمئنه‌ی الهی و مصداق اتم و اکمل ذبح عظیم خداوند متعال، وجود ذی جود اباعبدالله الحسین(ع) است که در وصف این اربعین ذکر این نکته بس که خداوند متعال یکی از نشانه‌های بارز ایمان یک مؤمن را زیارت اربعین امام حسین(ع) قرار داد. ▫️آنچه که اربعین حسینی را به اوج قداست خود می‌رساند و اهمیت آن را دو چندان می‌سازد در وهله‌ی اول مراجعت اسرای کربلا و اهل‌بیت(ع) عصمت و طهارت در این روز به کربلای معلی و حضور یادگار به جای مانده صحابی رسول خدا(ص)، جابربن عبدالله انصاری در کنار مزار مولایش به عنوان اولین زائر اربعین در این مکان مقدس است. ▫️با توجه به اهمیت بسیار زیادی که اربعین امام حسین(ع) از آغاز تاکنون داشته است و جایگاه ارزنده‌ی آن بیش از بیش محسوس‌تر می‌شود، بررسی یک نکته ضروری است و آن این است که آیا اهل‌بیت حسینی در اربعین سال اول به کربلا آمده‌اند یا خیر؟ ▫️در این میان محققانی همچون محدث نوری در کتاب لولومرجان، شاگرد ایشان شیخ قمی در منتهی‌الامال، شعرانی در پاورقی ترجمه نفس المهموم، استاد شهید مطهری در حماسه حسینی، دکتر محمد آیتی در بررسی تاریخ عاشورا و دکتر شهیدی در زندگانی فاطمه زهرا(س)، بر این عقیده هستند که اهل‌بیت(ع) هر چند به زیارت شهدای کربلا آمده‌اند اما در اربعین سال اول نبوده است و دلیل این مدعا را مسائلی از قبیل طولانی بودن مسافت، زمان بر شدن کسب تکلیف از یزید جهت ارسال اسرا به شام و عدم ذکر این واقعه در منابع کهن مانند تاریخ طبری، انساب الاشراف، اخبارالطوال و طبقات کبری، می‌توان دانست. ▫️اما آنچه که با جمع‌بندی منابع تاریخی و بررسی نکات دقیق آن بیان می‌شود این است که ورود کاروان اهل‌بیت(ع) در اربعین سال اول به کربلا بوده است و برای آن دلائل ذیل را می‌توان به‌طور اجمالی بیان کرد: ۱) صرف عدم نقل در منابع تاریخی متقدم دلیل بر عدم آن واقعه نیست، مثلا مفید در کتاب ارشاد خود وجود نواب اربعه در غیبت صغری را ذکر ننموده است و مضافا اینکه در برخی منابع کهن مانند الاثار الباقیه ابوریحان بیرونی، جریان اربعین ذکر شده است. ۲) وجود مسافت طولانی را هم می‌توان با محورهای مواصلاتی دیگر حل نمود و فاصله‌ی دمشق تا کربلا را که در بیشترین مسافتش ۱۱۹۰ کیلومتر است را می‌توان کمتر از ده روز طی نمود، چرا که تمام مورخان بر این مطلب اذعان دارند که امام حسین(ع) به همراه اهل‌بیت(ع) فاصله‌ی بین مکه تا مدینه را که ۴۷۰ کیلومتر است، پنج روزه طی نموده است. ۳) مهمتر از تمام دلائل فوق، این نکته را می‌توان ذکر نمود که سرمقدس امام حسین(ع) توسط امام سجاد(ع) در اربعین اول به بدن مبارک ملحق شد و امام سجاد(ع) در ایام دیگری به کربلا نیامده است. ▫️در پایان ذکر این نکته لازم است که اهمیت و تأکید بسیار زیاد فضیلت زیارت اربعین در احادیث نقل شده از امام صادق(ع) و امام حسن عسگری(ع) صرفا به دلیل حضور جناب جابر نیست بلکه واقعه‌ی مهمتری است که آن همان حضور کاروان مقدس حسینی در کربلاست. #مصاحبه #اربعین #دکتر_حمیدرضا_بیگدلی #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety

🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅🔅 📎 مروری بر محتوای کانال انجمن تاریخ اسلام و تشیع دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب 📝 لیست مقالات معرفی شده‌ی اساتید دانشکده با محوریت امام حسین(علیه‌السلام) و عاشورا 📝محتوای کانال در هفته‌ی اول اسفند 📝محتوای کانال در هفته‌ی دوم اسفند 📝محتوای کانال در هفته‌ی سوم اسفند 📝محتوای کانال در هفته‌ی آخر اسفند 📝محتوای کانال در هفته‌ی اول فروردین 📝 لیست مقالات و کتاب‌های اساتید دانشکده‌ی تاریخ با موضوع امام علی(علیه‌السلام) و شهر کوفه 📝 محتوای کانال در هفته‌ی دوم فروردین ماه 📝محتوای کانال در هفته‌ی سوم فروردین 📝محتوای کانال در هفته‌ی آخر فروردین 📝محتوای کانال در هفته‌ی اول اردیبهشت 📝محتوای کانال در هفته‌ی دوم و سوم اردیبهشت 📝معرفی اساتید دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب 📝معرفی برخی از کتاب‌های اساتید دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب 📝 محتوای کانال در هفته‌ی آخر اردیبهشت و هفته‌ی اول خرداد 📝لیست آثار اساتید دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب با محوریت امام رضا(ع) و حضرت معصومه(س) 📝محتوای کانال در هفته‌ی دوم، سوم و چهارم 📝محتوای کانال در هفته‌ی اول تیر ماه 📝 محتوای کانال در سه هفته‌ی آخر تیر ماه 📝عناوین کتاب‌های معرفی شده با محوریت امام حسین(ع) 📝مُحرم‌نامه #مروری_بر_محتوا #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety

🔹عنوان مقاله: نقد و بررسی اخبار مربوط به مطلاق بودن امام حسن مجتبی(ع) ✍🏻نویسندگان:  دکتر اصغر منتظرالقائم شبنم السادات هاشمی فشارکی 📌چکیده‌ی مقاله: یکی از ابعاد قابل توجهی که در زندگی شخصیت‌های بزرگ اسلام به شمار می‌روند، بررسی حیات خانوادگی آن‌هاست. حسن بن علی(ع) امام دوم شیعیان یکی از قهرمانان بزرگ تاریخ اسلام هستندکه در دوران امامت ده ساله خود، نقش مهمی در دگرگونی‌های اجتماعی، سیاسی و فرهنگی داشتند. درباره‌ی شرایط پیمان با معاویه و مبارزه با تحریفات و انحرافات فرهنگی و زندگی خانوادگی و همسران آن حضرت، روایات و دیدگاه‌های گوناگونی مطرح شده است، از جمله نسبت به تعداد همسران، فرزندان و نسبت ناروای مطلاق از سوی مورخان و محدثان به آن حضرت داده شده است. ولی باید دید آیا به‌راستی امام حسن مجتبی(ع) دارای همسران متعدد بوده‌اند یا این موضوع مثل بسیاری از موضوعات تاریخی به مرور ایام به وسیله‌ی دوستان ناآگاه ودشمنان مغرض شاخ و برگ پیدا کرده است و به صورت مبالغه‌آمیزی در آمده است؟ در این پژوهش با مطالعه تاریخی با روش توصیفی و تحلیلی و با استفاده از منابع تاریخ اسلام و کتب رجالی سعی شده است به این سؤال پاسخ داده شود که چگونه امام حسن مجتبی(ع) دارای همسران بسیاری بوده و اخبار مربوط به ده‌ها یا صدها همسر به چه صورت است؟ چگونه می‌توان نسبت مطلاق بودن به آن حضرت را پذیرفت؟ چه کسی یا کسانی برای نخستین‌بار این نسبت را به امام حسن(ع) داده‌اند؟ #معرفی_مقاله #امام_حسن_علیه‌السلام ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: تحلیلی بر قیام‌های علویان در دوران امام رضا(ع) و ارتباط آن با ولایتعهدی ✍🏻نویسنده:  دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی 📌چکیده‌ی مقاله: دوران امامت امام رضا(ع) (۱۸۳ ـ ۲٠۳ق) علاوه بر آنکه از ساحت‌های اعتقادی و فرهنگی، دورانی کم‌نظیر و بلکه بی‌نظیر است، از جهت سیاسی نیز دورانی ویژه به حساب می‌آید. فراوانی تحرک‌های علویان در آخرین سال‌های امامت آن حضرت از جمله مواردی است که به اهمیت این دوران می، افزاید. این نکته هنگامی روشن‌تر می‌شود که دریابیم جنبش‌های علویان در این زمان از جهات متعددی همچون تعداد، گستره‌ی جغرافیایی، خاندان‌های علوی شرکت کننده در آن و به کنترل درآوردن مناطق مرکزی، همچون کوفه، بصره، مکه، مدینه و نیز یمن، ویژگی خاصی می‌یابد که در دوران‌های گذشته و آینده کمتر شاهد این ویژگی‌ها می‌باشیم؛ و همین ویژگی، هاست که مامون را وامی‌دارد برای سرکوب همیشگی آن‌ها پیشنهاد خلافت و سپس ولایتعهدی امام رضا(ع) را مطرح کند. بررسی تحلیل قیام‌های علویان در این دوره و ارتباط آن با ولایتعهدی امام رضا(ع) هدف اصلی ارائه‌ی این نوشتار است. #معرفی_مقاله #امام_رضا_علیه‌السلام #دکتر_صفری_فروشانی #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌