🔹عنوان مقاله: عوامل محرک تاریخ: بررسی دیدگاه محمدتقی جعفری ✍🏻نویسندگان: سید حسین خادمیان نوش آبادی دکتر محمد زارع بوشهری 📌چکیده‌ی مقاله: فلسفۀ علوم عهده‌دار پاسخ‌گویی به پرسش‌های بیرونی پیرامون دانش‌های مختلف است. تاریخ نیز مانند سایر علوم دارای فلسفه است که با بهره‌مندی از داده‌های فلسفی (روش‌ها، مفاهیم و …) جوانب مختلف آن را بررسی می‌کند. البته تاریخ افزون بر فلسفۀ علم تاریخ، فلسفۀ نظری هم دارد که یکی از مباحث مهم فلسفۀ نظری تاریخ، عوامل محرک تاریخ است و از مباحث محوری و بحث‌برانگیز میان اندیشمندان این رشته است. بررسی دیدگاه بزرگانی که در این‌باره نگاشته‌اند و به پیشبرد دانش فلسفه نظری تاریخ کمک کرده‌اند، اهمیت دارد. میان متفکران معاصر، محمدتقی جعفری کاوش‌های ارزشمندی داشته است که طرح نظریه ایشان می‌تواند برای محققان فلسفه نظری تاریخ راهگشا باشد. پژوهش حاضر از میان آثار متنوع محمدتقی جعفری در حوزۀ تاریخ با هدف روشن‌شدن عوامل محرک تاریخ از دیدگاه او، برجسته‌کردن تفاوت‌شان درباره دیدگاه‌های رایج و استفاده از روش کتابخانه‌ای، بررسی آثار منتشرشده، تحلیل و توصیف آن به این نتیجه رسیده است که سه عامل خدا، انسان و واقعیات مفید در نظر ایشان عوامل محرک تاریخ است. #معرفی_مقاله #فلسفه‌ی_تاریخ #دانشکده‌ی_تاریخ 💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: نام و یادکرد حضرت رقیّه(س) در آثار و منابع کهن تا پایان قرن هفتم ✍🏻نویسنده:  دکتر محمد رنجبرحسینی 📌چکیده‌ی مقاله: حضرت رقیه(س) یکی از جلوه‌های احساسی و عاطفی قیام امام حسین(ع) می باشد. از سده‌های اولیه تا پایان قرن هفتم علما و بزرگان در آثار خود از حضرت رقیه(س) و سرگذشت او یاد نموده‌اند. هدف این تحقیق بازخوانی آثار دانشمندان تا پایان قرن هفتم برای یافتن مؤیدها و مستندات تاریخی برای تقویت فرضیه وجود حضرت رقیه(س) در روز عاشورا و شهادت او در شهر شام می‌باشد. این نوشتار با روش توصیفی و شیوه‌ی کتابخانه‌ای برای رسیدن به هدف فوق سامان یافت و به این نتیجه رسید: با توجه به اشعار صحابی امام صادق(ع) سیف بن عمیره در رثای امام حسین(ع) و ثقه دانسته شدن او از سوی رجالیون شاخص همانند نجاشی و گزارش بیهقی در کتاب لباب الانساب و نقل سید بن طاووس در اللهوف و گزارش عمادالدین طبری در کامل بهایی، می‌توان اثبات فرضیه وجود دختر خردسالی را برای امام حسین(ع)، به نام رقیه(س) تقویت نمود. #معرفی_مقاله #امام_حسین_علیه‌السلام #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

‌ 🔰 معرفی مقاله 🔹 عنوان مقاله: «واکاوی جریان های فکری عصر امام حسن مجتبی (علیه‌السلام)» ✍🏻 نویسنده: دکتر سید محمد حسینی 📌 چکیده‌ی مقاله: جریان‌شناسی، ابزاری مناسب برای درک بهتر رخدادهای تاریخی عصر امام مجتبی (علیه‌السلام) است. عصر امامت و حکومت ایشان، در ادامه عصر امام علی (علیه‌السلام) زیر نفوذ جریان های فکری- سیاسی عثمانیه، مرجئه، جبریه و قدریه و خوارج دست خوش تغییرات و تحولاتی شد. امویان در مقابله با آل علی (علیه‌السلام) و در جهت دست یابی به قدرت از جریان عثمانی و جریان عقیدتی ارجاء و اعتقاد به جبر و قضا و قدر الهی مورد استفاده می کردند. اعتقاد به ارجاء که سستی و بی رمقی دینی را در پی داشت، نقش بسزایی در این تحولات ایفا می کرد. خوارج نیز که با اعتقاد به کافر بودن مرتکب کبیره، عقیده ای مخالفِ عقیده ارجائی بنی امیه داشتند، در برهه ای از زمان برای غلبه بر امویان در کنار سپاهیان امام مجتبی (علیه‌السلام) قرار گرفتند. اما این حضور، در به هم ریختگی سپاه امام مؤثر شد و در کنار چند عامل دیگر، موجب تحمیل صلح بر امام گردید. این تحقیق برآن است تا با بررسی جریان های فکری- سیاسی این عصر، به سهم جریان های فکری این دوره و چگونگی نقش آفرینی آن در تحولات عصر امام مجتبی (علیه‌السلام) بپردازد. 🌐 دانلود فایل کامل مقاله ▫️چاپ شده در مجموعه مقالات همایش سبط النبی امام حسن مجتبی (علیه‌السلام)، ج ۱، ص: ۱۸۷. #معرفی_مقاله #دکتر_سید_محمد_حسینی #امام_حسن_علیه‌السلام ‌💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: بررسی و نقد مراسم نهم ربیع در منابع شیعی ✍🏻نویسندگان: دکتر مهدی فرمانیان اعظم خوش صورت موفق 📌چکیده‌ی مقاله: امروزه دشمنان اسلام برخی باورها و اعمال نادرست جهال یا معاندان فرق مختلف را حمایت می‌کنند و به آن دامن می‌زنند. از آن جمله پررنگ‌نمایی جشن نهم ربیع با عنوان شادی از قتل خلیفه دوم و تحریک احساسات مذهبی دیگر مسلمانان به واسطه برپایی مراسمی مشتمل بر سب و لعن و برخی اعمال سخیف، که در توجیه آن به حدیث رفع القلم استناد می کنند، در حالی‌که حدیث مذکور اشکالات سندی و محتوایی فراوانی دارد و نمی‌تواند محل استناد باشد. از سوی دیگر، قرآن برای جلوگیری از مقابله به مثل و توهین بت‌پرستان، حتی اجازه اهانت به بت آنان را نمی‌دهد و این شیوه در سیره اهل‌بیت(ع) نیز اتخاذ شده است و قطعا عمل نهی شده نمی‌تواند مصداق تعظیم شعائر باشد. به علاوه، اساسا از لحاظ تاریخی مرگ خلیفه دوم در نهم ربیع الاول اتفاق نیفتاده است. ضمن اینکه با عنایت به وضعیت کنونی جهان اسلام و تشخیص ولی امر مسلمین و بنا بر حکم ثانویه، بسیاری از علمای بزرگ شیعه پرداختن به این مسائل را موجب وهن مذهب شیعه و مخل وحدت و فاقد هر گونه مجوزی می‌دانند. بنابراین، اهمیت روز نهم ربیع الاول نزد شیعیان به جهت سال روز آغاز امامت حضرت حجت(عج) است که یکی از اعیاد مهم محسوب می‌شود. #معرفی_مقاله #دکتر_فرمانیان #دانشکده‌ی_تاریخ 💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: حقیقت مصحف فاطمه(س) و پاسخ به شبهاتی پیرامون آن ✍🏻نویسندگان:  رضا برنجکار محمدتقی شاکر اشتیجه 📌چکیده:  در روایات، از منابع علم امام نوشتاری به نام مصحف فاطمه(س) دانسته شده، که گاه از آن به کتاب نیز تعبیر گردیده است. نگاشته پیش رو با روش کتابخانه‌ای و رویکردی توصیفی و تحلیلی و با نگاهی کلامی در صدد بررسی چیستی و ویژگی‌های مصحف فاطمه(س) و پاسخ به پرسش‌هایی است که ابهام را از آن پیراسته می‌کند. از مجموعه مطالب مطرح شده در رابطه با این موضوع به‌دست می‌آید که، سبب تحقق چنین امری، دلداری حضرت فاطمه(س) پس از رحلت پیامبر(ص) و در حقیقت تجلی روح قدسی حضرت می‌باشد. اطلاق مصحف بر نوشتار مذکور به معنای بیان محتوای آن نیست، چرا که طبق تصریح روایات این نوشتار مشتمل بر قرآن نمی‌باشد. نگارنده مصحف، امیرالمومنین(ع) و املا کننده آن جبرئیل بیان گردیده است و محتوای مصحف اخبار و حوادثی گوناگون است. #معرفی_مقاله #فاطمیه #دانشکده‌ی_تاریخ 💠@facultyofhistort 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: سیره‌ی ائمه: در مراسم و مواسم دینی؛ بررسی سبک زندگی امیرالمؤمنین حضرت علی(ع) در ماه رمضان ✍🏻نویسندگان:  دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی دکتر حامد قرائتی 📌چکیده‌ی مقاله: مراسم و موسم‌های اجتماعی جلوه‌ای از آداب، رسوم، تاریخ، فرهنگ و دیگر مؤلفه‌های فکری و مذهبی یک جامعه هستند. یکی از نکاتی که موجب اهمیت بررسی تاریخی مراسم و مواسم دینی می‌شود واکاوی اصالت و بدعت‌گرایی در شعائر و نمادهای دینی است؛ زیرا امکان دارد برخی با رویکردی نص‌گرایانه به مخالفت با هر نماد و آیین نوپیدای تصریح نشده از سوی معصومان بپردازند و برخی دیگر با استناد به کلیات و نکته‌های عمومی دلایل، دست خود را در ابداع آیین‌های خودساخته منسوب به دین، باز ببینند. بر اساس درک چنین ضرورتی، این مقاله می‌کوشد با این فرض که مواسم و مراسم دینی، یکی از منابع مهم تقویت باورهای دینی است، رفتار امیرالمؤمنین حضرت علی(ع) را در محدوده زمانی ماه رمضان به عنوان یک مناسبت و موسم دینی در سه محور اصلی سیره شخصی، سیره اجتماعی و سیره سیاسی بررسی کند... #معرفی_مقاله #امام_علی_علیه‌السلام #رمضان #دانشکده‌ی_تاریخ 💠@facultyofhistort -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

🔹 معرفی مقاله: بررسی و تحلیل سن حضرت خدیجه (سلام‌الله علیها) در ازدواج با پیامبر (صلوات‌الله علیه) با تأکید بر منابع متقدم تاریخی ✍🏻نویسندگان: دکتر نعمت الله صفری فروشانی داوود کاظم پور 📌 چکیده‌ی مقاله: پژوهشگران و شرق شناسان درباره سن حضرت خدیجه حین ازدواج با پیامبر از گذشته تاکنون اظهار نظر کرده‌اند. مشهور این است که ایشان موقع ازدواج با پیامبر چهل سال داشته‌اند. واکاوی‌های متعددی درباره این شهرت صورت گرفته و از زاویه‌های مختلفی درباره آن نقد شده است. نوشتار حاضر با رویکرد تاریخی و با استناد به منابع کهن تاریخی به نقد دیدگاه مشهور پرداخته و آن را رد کرده است. #معرفی_مقاله #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

‌ 🔹معرفی مقاله: واکاوی چرایی همتایی حمزه بن عبدالمطلب (س) و جعفر بن ابی طالب (س) در کلام اهل بیت (ع)  ✍🏻 نویسندگان:  دکتر هادی یعقوب زاده  دکتر نعمت الله صفری فروشانی 📌 چکیده‌ی مقاله: همتایی حمزه بن عبدالمطلب(د. 3ق) و جعفر بن ابی طالب(د. 8ق)، در روایات اهل بیت(ع)، بیانگر مقام و منزلت ایشان و نیز نقش و جایگاهی است که در صدر اسلام داشته اند. از سوی دیگر، یادکرد حضرت علی(ع)، از حمزه(س) و جعفر(س) در مسأله خلافت مبتنی بر اینکه اگر این دو تن بودند خلافت مسیر دیگری را طی می کرد، بیانگر امکان تاثیرگذاری ایشان بر جامعه است. از این رو، چرایی همتایی حمزه(س) و جعفر(س) در کلام اهل بیت(ع) پرسشی است که نوشتار حاضر به آن خواهد پرداخت. به همین منظور، داده های مرتبط با مسأله پژوهش گردآوری و به روش تحلیل محتوایی تبیین گردید. برآیند این پژوهش آن است که حمزه(س) و جعفر(س) به دلیل داشتن مولفه هایی همچون ایمان صادقانه، ولایت پذیری، عنصر قدرت و منطق، بهره مندی از شجاعت و دلاوری، دارا بودن جایگاه و موقعیت اجتماعی، قابلیت تاثیرگذاری در مسائل مهم جامعه را داشتند. همچنان که وجود این دو می توانست در مسأله خلافت تاثیرگذار باشد، نبود ایشان نیز از جمله عوامل بازماندن حضرت علی(ع) از نیل به خلافت دانسته شده است. #معرفی_مقاله #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: راهبردهای اجتماعی امام صادق(ع) برای ایجاد همگرایی اسلامی ✍🏻نویسنده:  دکتر حمیدرضا مطهری  مصطفی نادری 📌چکیده‌ی مقاله: توصیه به اتحاد و انسجام اسلامی که ریشه در آموزه‌های قرآن و سنّت معصومان(ع) دارد، از جمله موضوع‌هایی است که بررسی تاریخی آن در ادوار مختلف، از  اهمیت بسیاری برخوردار است. این نوشتار، با بهره‌گیری از منابع روایی و تاریخی، اقدامات امام صادق(ع) و اهتمام ویژه آن حضرت را برای برقراری وحدت و انسجام در جامعه بررسی کرده و کوشیده است به روش تاریخی، راهبردهای اجتماعی ایشان را برای همگرایی اسلامی با توجه به شرایط اجتماعی آن روزگار نشان دهد. شواهد تاریخی، حکایت‌گر آن است که عینیت بخشیدن به همسانی مسلمانان، تحکیم پیوندهای اجتماعی و اعتدال مذهبی، از مهم‌ترین راهبردهای اجتماعی آن حضرت بود که برای تحقق این راهبردها، راهکارهایی چون: حضور و همگامی در شعائر و مناسک دینی، برقراری پیوندهای اجتماعی و عاطفی نیکو با مسلمانان، مدارا با مخالفان، احترام به باورها و مقدسات پیروان مذاهب، عدم تحمیل عقیده و پرهیز از تعصبات و تکفیر دیگران را در پیش گرفتند. #معرفی_مقاله #امام_صادق #دکتر_حمیدرضا_مطهری #دانشکده‌ی_تاریخ ‌💠@facultyofhistort -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: نقش تقابلی امام رضا (علیه‌السلام) در برابر انحرافات کلامی اهل حدیث در عصر رضوی ✍🏻 نویسندگان: طیبه ملبوبی دکتر مصطفی جعفرطیاری   دکتر ناصر رفیعی محمدی  دکتر سید محمد حسینی 📌بخشی از چکیده‌ی مقاله: در دوره امام رضا (علیه‌السلام) حضور فرقه‌ها و مکاتب اسلامی و غیر اسلامی در پی رواج آزاد اندیشی و شرایط خلافت عباسی و گسترش عقاید و اندیشه‌های انحرافی، چشمگیر بوده است. دو جریان معتزلی با شیوه‌ی خردورزی و عقل‌گرایی افراطی و ظاهرگرایان اهل حدیث با جمود فکری، انحرافات و کج‌اندیشی‌های خود که می‌توانست تاثیرات زیانباری در امت اسلامی پدید آورد، از دیدگاه امام مخفی نبودند. انحرافات خاص اهل حدیث سبب توجه ویژه امام به تقابل با این جریان و تبیین دیدگاه‌های انحرافی آنان شد.برای دستیابی به نحوه تقابل امام با این جریان، ابتدا به بررسی چیستی مفهومی اهل حدیث پرداخته و روشن شدکه این اصطلاح ریشه در معانی لغوی خود داشته و پس از شکل‌گیری اصطلاح اولی حدیث، در دوره‌ای متاخر از آن اصطلاح خاص گروهی شد که دارای نگرش ویژه به ظواهر واحادیث بوده و به‌عنوان اهل حدیث شناخته شدند. ... #معرفی_مقاله #امام_رضا_علیه‌السلام #دانشکده‌ی_تاریخ 💠@facultyofhistort -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

☆ 📚 معرفی آثار ۵۸ تاریخ و سیره امام رضا(ع) ✍ روح‌الله توحیدی‌نیا قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، ۳۱۰ص 8⃣ این کتاب تازه‌ترین اثر علمی درباره زندگانی امام هشتم است که در روزهای اخیر عرضه شد. 🖇 تاریخ و سیره دوازده امام از پروژه‌های محققان گروه تاریخ پژوهشگاه حوزه و دانشگاه است که تا کنون چندین بخش از این مجموعه منتشر شده است. 8⃣ کتاب حاضر مشتمل بر هشت فصل با عناوین زیر است: ❇️ بررسی منابع و مطالعات، احوال شخصی و نصوص امامت، دوره‌های زندگی امام #رضا(ع)، تعاملات سیاسی، تعاملات مذهبی درون شیعی، تعاملات برون شیعی، سبک زندگی، آموزه‌ها و میراث علمی. اطلاعات بیشتر و دسترسی به فایل فهرست مطالب و صفحات اولیه کتاب در سایت پژوهشگاه (پیوند شماره ۶۰ مستبین) امکان پذیر است. #مستبین را به دوستان خود معرفی کنید در ایتا https://eitaa.com/Mostabin در تلگرام https://t.me/AlMostabin در واتساپ https://chat.whatsapp.com/E3MGP4A6vvr8THW1GjH3NO #معرفی_مقاله #امام_رضا_علیه‌السلام #دانشکده‌ی_تاریخ 💠@facultyofhistort -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌

🔹🔅🔹🔅🔹🔅🔹🔅🔹🔅🔹 ▫️لیست مقالات معرفی شده اساتید دانشکده‌ی تاریخ با محوریت امام حسین(علیه‌السلام) و عاشورا ۱) نقدی بر نظریه‌ی «قیام امام حسین(علیه‌السلام) برای تشکیل حکومت در کتاب شهید جاوید» 🌐 لینک مقاله ۲) دگراندیشی و تأثیر آن بر مطالعات عاشورا در دوره‌ی معاصر (۱۳۰۵_۱۳۷۵) در ایران 🌐 لینک مقاله ۳) معیارهای آسیب‌شناسی اخبار عاشورا در مقاتل عصر قاجار 🌐 لینک مقاله ۴) سنخ‌شناسی قرائت‌ها و رویکردهای عاشورایی در عصر مشروطه 🌐 لینک مقاله ۵) مقتل‌نگاری شیعیان در پنج قرن نخست هجری 🌐 لینک مقاله ۶) گونه‌شناسی مطالعات عاشورا در یکصد سال اخیر در حوزه‌ی علمیه‌ی قم 🌐 لینک مقاله ۷) علل بیعت نکردن امام حسین(ع) با یزید 🌐لینک مقاله #معرفی_مقاله #امام_حسین_علیه‌السلام #دانشکده‌ی_تاریخ 💠 انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- 💠@HistorySociety ‌