‌ 🔹عنوان مقاله: ‌مردم شناسی کوفه از نگاه امام علی(علیه‌السلام) با تأکید بر نهج‌البلاغه  ✍🏻نویسنده:   دکتر محمد حسن نادم 📌چکیده‌ی مقاله: ناهمگونی رویدادهای کوفه بیش از آن است که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. شهری که در طول تاریخ پایگاهی مهم برای تشیع بوده، خود صحنه‌ی وارد آمدن سهمگین‌ترین ضربه‌ها بر پیکر تشیع نیز بوده است. جاذبه‌ی رازگشایی از این دو رویه‌ی متضاد، طیف‌های مختلفی از پژوهشگران را به بررسی ابعاد گوناگون این موضوع واداشته است. بسیاری از تحلیل‌ها در قضاوتی یک سویه، حوادث غم بار این شهر را به پای توده‌ی مردم آن نوشته و کوفیان را مردمانی سست عهد و بدعنصر معرفی کرده‌اند؛ اما واکاوی ستایش‌ها و نکوهش‌های علی(ع) درباره‌ی کوفه و کوفیان، کلیت این قضاوت را رد کرده، تحلیلی واقع بینانه و منصفانه پیش چشم قرار می‌دهد. توجه به نقش و سهم طبقه‌ی خواص در بافت اجتماعی کوفه، دسیسه‌های بیرونی و تغییر ارزش‌های جامعه و نیز توجه ویژه به سیر زمانی ستایش‌ها و نکوهش‌های علی(ع) درباره‌ی کوفه، از پایه‌های اصلی این تحلیل است. #امام_علی_علیه‌السلام #نهج‌البلاغه #کوفه #معرفی_مقاله #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌ ‌

 🔹عنوان مقاله: ملاک‌های مشروعیت حکومت امیرمؤمنان علی(علیه‌السلام) در اندیشه‌ی سیاسی شیعیان عصر حضور ✍🏻نویسندگان:  دکتر سید مجتبی جلالی  دکتر محمدجواد یاوری سرتختی 📌چکیده‌ی مقاله: برخی از مستشرقان و روشن‌فکران مسلمان بر این باورند که شیعیان برای دفاع از مشروعیت حکومت علی، به رغم اعتراض و مخالفت علنی با حکومت وقت و روند انتخاب جانشین، مبنایی برای اثبات مشروعیت حکومت امام خویش نداشته و تنها به وابستگی امام با رسول خدا(ص) استناد کرده‌اند. چنین شبهه‌ایی سبب گردید تا این سؤال مطرح گردد که ملاک و مؤلفه‌های شیعیان برای اثبات مشروعیت حکومت امیرمؤمنان علی(ع) چه بوده است؟ در پاسخ به پرسش فوق، پژوهش حاضر ضمن نقد نظریه، ملاک‌های مشروعیت خلافت امیرمؤمنان علی(ع) را بر اساس اندیشه و عمل سیاسی اصحاب ایشان استخراج کرده است. یافته‌های پژوهش بیانگر آن است که اصحاب آن حضرت با تأسی از باورهای کلامی صادره از رسول خدا(ص) در میان مسلمانان تبیین شده بود، به دفاع از حق امام خود پرداخته و با تعابیری چون امام مفترض الطاعه، وصی رسول خدا، امام عالم، معصوم و تعیین شده از جانب خداوند، به اثبات مشروعیت حکومت امام خویش اقدام کرده‌اند. #معرفی_مقاله #امام_علی_علیه‌السلام #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: سیره‌ی ائمه: در مراسم و مواسم دینی؛ بررسی سبک زندگی امیرالمؤمنین حضرت علی(ع) در ماه رمضان ✍🏻نویسندگان:  دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی دکتر حامد قرائتی 📌چکیده‌ی مقاله: مراسم و موسم‌های اجتماعی جلوه‌ای از آداب، رسوم، تاریخ، فرهنگ و دیگر مؤلفه‌های فکری و مذهبی یک جامعه هستند. یکی از نکاتی که موجب اهمیت بررسی تاریخی مراسم و مواسم دینی می‌شود واکاوی اصالت و بدعت‌گرایی در شعائر و نمادهای دینی است؛ زیرا امکان دارد برخی با رویکردی نص‌گرایانه به مخالفت با هر نماد و آیین نوپیدای تصریح نشده از سوی معصومان بپردازند و برخی دیگر با استناد به کلیات و نکته‌های عمومی دلایل، دست خود را در ابداع آیین‌های خودساخته منسوب به دین، باز ببینند. بر اساس درک چنین ضرورتی، این مقاله می‌کوشد با این فرض که مواسم و مراسم دینی، یکی از منابع مهم تقویت باورهای دینی است، رفتار امیرالمؤمنین حضرت علی(ع) را در محدوده زمانی ماه رمضان به عنوان یک مناسبت و موسم دینی در سه محور اصلی سیره شخصی، سیره اجتماعی و سیره سیاسی بررسی کند... #معرفی_مقاله #امام_علی_علیه‌السلام #رمضان #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌

 🔹عنوان مقاله: چرایی لغزش مالی کارگزاران امیرالمؤمنین علی(ع) و چگونگی مواجهه امام با آن ✍🏻نویسنده:  دکتر حسین قاضی‌خانی 📌چکیده‌ی مقاله: لغزش مالی کارگزاران یکی از چالش‌های همیشگی حکومت‌ها است. این موضوع در راستای تحقق عدالت اقتصادی مورد توجه آموزه‌های اسلامی قرار دارد. با توجه به جایگاه ویژه امیرالمؤمنین حضرت علی(ع) در نظام اندیشه اسلامی، واکاوی گفتار و رفتار ایشان در این زمینه دارای اهمیت بسیار است. در مقاله حاضر برای دست یافتن به این هدف، ابتدا با استقراء داده‌ها به وصف گونه‌های لغزش مالی و چرایی روی دادن آن‌ها پرداخته می‌شود و سپس با رویکردی وصفی تحلیلی، چگونگی مواجهه امام علی(ع) با گونه‌های مختلف لغزش مالی کارگزاران حکومتی به تصویر کشیده می‌شود. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که بیشتر لغزش‌های مالی کارگزاران عصر حکومت امیرالمؤمنین حضرت علی(ع)در مسامحه و چشم‌پوشی حاکمان قبلی، ریشه داشته است و سیره امیرالمؤمنین حضرت علی(ع)در مواجهه با آن‌ها، عدم اغماض با هدف هدایت‌گری بوده است. بدین معنا که امام(ع) در راستای وظایف صیانت از اموال مسلمانان و هدایت‌گری مردمان، ضمن نادیده نگرفتن لغزش‌ها و برخورد تنبیهی مناسب با آن، آگاهی بخشی دینی و بازنهادن مسیر اصلاح را دنبال می‌کردند. #معرفی_مقاله #امام_علی_علیه‌السلام #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌‌

🔹عنوان مقاله: تأثیر آرای معتزله سیاسی بر حکومت امام علی(علیه‌السلام) ✍🏻نویسندگان:  دکتر امداد توران  دکتر محمد غفوری نژاد طاهره اسلامی علی آبادی 📌چکیده‌ی مقاله: پس از قتل عثمان و بیعت مردم با امام علی، طلحه و زبیر، بیعت خود را با ایشان شکسته و جنگ جمل را به بهانه خونخواهی عثمان، به راه انداختند. در این نبرد که برای نخستین بار دو گروه از مسلمین در برابر یکدیگر صف‌آرایی کردند، گروه سومی به نام معتزله سیاسی بروز کرد. این گروه به بهانه فتنه دانستن نبرد میان مسلمین و عدم توانایی در تشخیص برحق بودن یکی از دو گروه، اعتزال سیاسی پیش گرفتند و به ظاهر از هر دوی آن‌ها جدا و در کنار هیچ یک از آنها وارد درگیری نشدند. سوال اصلی پژوهش این است که آرای معتزله سیاسی چه تأثیری بر حکومت امام علی داشته است؟ در این پژوهش که با تحلیل داده های تاریخی انجام شده روشن شد که آن‌ها گروه حساب شده، فعال و دارای خط سیاسی- عقیدتی و تهاجمی بودند که در باطن گرایش عثمانی داشتند و موضع‌گیری آن‌ها آسیب‌های جبران‌ناپذیری بر پایه‌های حکومت امام وارد کرد. #معرفی_مقاله #امام_علی_علیه‌السلام #دکتر_امداد_توران #دکتر_محمد_غفوری_نژاد #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌‌

🔹عنوان مقاله: دیدگاه مادلونگ درباره‌ی اختلاف امام حسن(علیه‌السلام) و امام علی(علیه‌السلام) ✍🏻نویسندگان:  دکتر محمدرضا بارانی  زینب میرزایی مهرآبادی 📌چکیده‌ی مقاله: ویلفرد مادلونگ (متولد 1930م) از جمله اسلام‌شناسان غربی است که می‌توان گفت رویکردی تقریبا منصفانه و انگیزه‌ای علمی در بررسی تاریخ اسلام دارد. وی در نوشته‌های خود درباره‌ی تاریخ زندگی امام حسن(ع) به موضوعاتی چون ازدواج‌ها و طلاق‌های امام، صلح امام، مفاد صلح‌نامه و زندگی خانوادگی ایشان پرداخته و کوشیده است شبهات مطرح شده از سوی دیگر اسلام‌شناسان غربی درباره‌ی امام حسن(ع) را پاسخ دهد. اما خود وی مطرح‌کننده‌ی مطالبی است که منشأ شبهاتی درباره‌ی امام حسن(ع) شده است؛ مانند اختلاف نظر آن حضرت با اهداف و برنامه‌های امیرالمؤمنین علی(ع)، تمایل نداشتن ایشان به تصدی خلافت و تأیید روش حکومت عثمان از سوی ایشان. این نوشتار به بررسی انتقادی این شبهات و پاسخ به آن‌ها بر اساس منابع تاریخی و روایی شیعی و سنی پرداخته است. #معرفی_مقاله #امام_علی_علیه‌السلام #امام_حسن_علیه‌السلام #مادلونگ #دکتر_بارانی #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: بازشناسی مفهومی شرطه‌الخمیس در زمان حکومت امام علی(ع) ✍🏻نویسندگان:  دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی  دکتر عباس میرزایی 📌چکیده‌ی مقاله: شرطه‌الخمیس، واژه‌ی مرکبی است که می‌تواند به عنوان یکی از مصادیق تشکیلات نظامی در تمدن اسلامی، مورد توجه قرار گیرد. جایگاه و کارکرد نظامی شرطه‌الخمیس، در زمان حکومت امام علی(ع)، در شماری از منابع تاریخی بازتاب یافته و مورد تأیید قرار گرفته است. اما برخی از منابع رجالی، تاریخی و حدیثی شیعه یا متمایل به شیعه با رویکردی متفاوت، آن را نهادی ویژه و حتی مقدس به شمار آورده‌اند و با تنگ گرفتن دایره شمول آن، تنها افراد خاصی را در درون آن جای داده‌اند. این مقاله می‌کوشد تا با سنجش و ارزیابی گزارش‌های منابع مختلف و تدقیق در شواهد و قرائن هر دو سو، نتایج منقحی را به دست دهد. #معرفی_مقاله #امام_علی_علیه‌السلام #شرطه_الخمیس #دکتر_صفری_فروشانی #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: بررسی انتقادی دیدگاه مادلونگ درباره‌ی عملکرد مدیریتی سیاسی امیرمؤمنان علی(ع) در کتاب «جانشینی محمد(ص)» ✍🏻نویسنده:  دکتر محمدجواد یاوری سرتختی  مرتضی علوی 📌بخشی از چکیده‌ی مقاله: ویلفرد مادلونگ، خاورپژوه آلمانی، مسئله جانشینی پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم را در کتاب «جانشینی محمد صلی الله علیه و آله و سلم» بررسی کرده است. دیدگاه وی نسبت به دیگر خاورپژوهان، اگرچه منصفانه و عالمانه است، اما با نگاهی برون دینی و با تکیه بر منابع و روش اهل سنت و دیگر مستشرقان، به بررسی ابعاد شخصیت و رفتارهای سیاسی و اجتماعی امیرمؤمنان علی علیه السلام در بستر تاریخی آن پرداخته و دیدگاه هایی ارائه کرده که با مبانی اعتقادی و گزاره های تاریخ تشیع و اهل بیت علیهم السلام سازگاری ندارد. بررسی عملکرد مدیریتی سیاسی حضرت علی علیه السلام در مواجهه با رویدادهای تاریخی، از محورهای قابل توجه مادلونگ بوده و در این باره، عمدتاً باتکیه بر منابع تاریخی عامه، بر این باور است که حضرت علی علیه السلام در فهم مسائل سیاسی و مدیریت بحران های سیاسی، اجتماعی جامعه اسلامی، دارای نقاط ضعفی بوده؛ زیرا از منظر وی، نگاه قدسی به معصومان علیهم السلام قابل توجیه تاریخی نیست. #معرفی_مقاله #امام_علی_علیه‌السلام #دکتر_یاوری #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌

📚معرفی کتاب 📙در آستانه‌ی نهج‌البلاغه ✍🏻 دکتر محمدحسن نادم ▫️در آستانه‌ی نهج‌البلاغه، کتابی است که با زبان فارسی به بررسی اجمالی نهج‌البلاغه و محورهای اصلی این کتاب شریف و همچنین تاریخچه‌ای از گردآوری نهج‌البلاغه و انگیزه‌ی سید رضی برای تدوین سخنان امام علی(ع) می‌پردازد. پدیدآورندهٔ این اثر محمد حسن نادم است و انتشارات دفتر نشر معارف‌ اسلامی انتشار آن را به عهده داشته است. ▫️در معرفی این کتاب آمده است: توصیفی از کتاب نهج‌البلاغه و سیمای امیرالمؤمنین علی(ع) است. در این نوشتار ابتدا آشنایی اجمالی با نهج‌البلاغه و محورهای اصلی این کتاب شریف صورت گرفته و سپس تاریخچه‌ای از گردآوری نهج‌البلاغه و انگیزه‌ی سید رضی برای تدوین سخنان امام علی(ع) ارائه شده و علل جاودانگی این کتاب شریف بیان شده و دیدگاه‌های برخی از اندیشمندان مسلمان و غیر مسلمان در مورد محتوای غنی آن منعکس گردیده است. ▫️در ادامه به توصیف شخصیت امام علی(ع) و علم گسترده‌ی ایشان پرداخته شده و تعریفی از شخصیت علمی سید رضی و محتوای ادبی نهج‌البلاغه ارائه شده است. ▫️بیان خاستگاه این کتاب و مستندات آن، شبهه‌شناسی نهج‌البلاغه و کتاب‌شناسی آن از دیگر مندرجات این نوشتار است. 🔹فهرست مطالب کتاب: 🔸فصل اول: ▫️شناخت‌نامه نهج‌البلاغه ▫️آشنایی با نهج‌البلاغه ▫️نام‌گذاری نهج‌البلاغه ▫️محورهای اصلی مباحث نهج‌البلاغه ▫️سید رضی و انگیزه او از گردآوری نهج‌البلاغه ▫️ارتباط نهج‌البلاغه با قرآن ▫️علل جاودانگی و ماندگاری نهج‌البلاغه ▫️نهج‌البلاغه از دیدگاه اندیشمندان ▫️نهج‌البلاغه از نگاه اندیشمندان شیعه ▫️نهج‌البلاغه از نگاه اندیشمندان غیر شیعه ▫️نهج‌البلاغه از نگاه اندیشمندان غیر مسلمان 🔸فصل دوم: ▫️شناخت‌نامه امام علی(ع) ▫️سیمای امام علی(ع) ▫️امام علی(ع) از نگاه دیگران ▫️چگونه امام علی(ع) را بشناسیم ▫️امام علی(ع) در نهج‌البلاغه ▫️منابع علم امام علی(ع) 🔸فصل سوم: ▫️شناخت‌نامه سید رضی ▫️آشنایی با سید رضی ▫️اساتید سید رضی ▫️شاگردان و کتاب‌های سید رضی ▫️ویژگی‌های اخلاقی سید رضی ▫️موقعیت‌های علمی و ادبی سید رضی ▫️موقعیت سیاسی و اجتماعی سید رضی ▫️عصر سید رضی 🔸فصل چهارم:  ▫️ادبیات نهج‌البلاغه ▫️نهج‌البلاغه شاهکار ادبیات عرب ▫️ادبیات عرب قبل از اسلام ▫️شاخص‌های ادبیات عرب قبل از اسلام ▫️ادبیات عرب پس از ظهور اسلام ▫️عوامل شکست دهنده شخصیت ادبی امام علی(ع) ▫️نوآوری ادبی امام علی(ع) در نهج‌البلاغه ▫️فصاحت و بلاغت ▫️معیارهای ادبی امام علی(ع) در نهج‌البلاغه 🔸فصل پنجم: ▫️خاستگاه نهج‌البلاغه ▫️کوفه خاستگاه نهج‌البلاغه ▫️ساختار جمعیتی و اقتصادی کوفه ▫️کوفه پایتخت حکومت اسلامی ▫️بیداری و آگاهی کوفیان ▫️پیشگامی کوفیان در بیعت با امام علی(ع) ▫️حضور برگزیدگان صحابه و تابعان در کوفه ▫️حضور موالی و نقش فرهنگی آن‌ها در کوفه ▫️سابقه دوستی کوفیان با علی(ع) 🔸فصل ششم: ▫️استناد نهج‌البلاغه ▫️خاستگاه سندی نهج‌البلاغه ▫️راهکارهای سندیابی ▫️مصادر نهج‌البلاغه ▫️روایتگران سخنان امیرالمؤمنین(ع) ▫️آثار مربوط به اسناد و مدارک نهج‌البلاغه ▫️مستدرک‌های نهج‌البلاغه ▫️راویان نهج‌البلاغه ▫️تحریف و تصحیف در نهج‌البلاغه 🔸فصل هفتم: ▫️شبهه‌شناسی نهج‌البلاغه ▫️پیشینه شبهه درباره نهج‌البلاغه ▫️روش‌شناسی اثبات انتساب نهج‌البلاغه به امام علی(ع) ▫️شبهه درباره نهج‌البلاغه 🔸فصل هشتم:  ▫️کتاب‌شناسی نهج‌البلاغه ▫️نسخه‌های خطی نهج‌البلاغه ▫️ترجمه‌های نهج‌البلاغه ▫️معرفی چند ترجمه مشهور ▫️شرح‌های نهج‌البلاغه ▫️اولین شارح نهج‌البلاغه ▫️شرح‌های مهم و کاربردی نهج‌البلاغه: _معارج نهج البلاغه _منهاج‌البراعة فی شرح نهج البلاغه _شرح حدائق‌الحقایق فی فسر دقائق أفصح‌الخلائق _شرح ابن ابی‌الحدید معتزلی _شرح ابن میثم بحرانی _شرح منهاج‌البراعة _شرح بهج‌الصباغة ▫️معجم‌ها و راهنماهای موضوعی نهج‌البلاغه ▫️کتاب‌ها و مقالات درباره نهج‌البلاغه ▫️کتابنامه #معرفی_کتاب #دکتر_محمدحسن_نادم #در_آستانه_نهج‌البلاغه #امام_علی_علیه‌السلام #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌