NAHJ_Volume 2_Issue 8_Pages 79-95.pdf
حجم:
405.5K
🔹عنوان مقاله:
مردم شناسی کوفه از نگاه امام علی(علیهالسلام) با تأکید بر نهجالبلاغه
✍🏻نویسنده:
دکتر محمد حسن نادم
📌چکیدهی مقاله:
ناهمگونی رویدادهای کوفه بیش از آن است که بتوان به راحتی از کنار آن گذشت. شهری که در طول تاریخ پایگاهی مهم برای تشیع بوده، خود صحنهی وارد آمدن سهمگینترین ضربهها بر پیکر تشیع نیز بوده است. جاذبهی رازگشایی از این دو رویهی متضاد، طیفهای مختلفی از پژوهشگران را به بررسی ابعاد گوناگون این موضوع واداشته است. بسیاری از تحلیلها در قضاوتی یک سویه، حوادث غم بار این شهر را به پای تودهی مردم آن نوشته و کوفیان را مردمانی سست عهد و بدعنصر معرفی کردهاند؛ اما واکاوی ستایشها و نکوهشهای علی(ع) دربارهی کوفه و کوفیان، کلیت این قضاوت را رد کرده، تحلیلی واقع بینانه و منصفانه پیش چشم قرار میدهد. توجه به نقش و سهم طبقهی خواص در بافت اجتماعی کوفه، دسیسههای بیرونی و تغییر ارزشهای جامعه و نیز توجه ویژه به سیر زمانی ستایشها و نکوهشهای علی(ع) دربارهی کوفه، از پایههای اصلی این تحلیل است.
#امام_علی_علیهالسلام
#نهجالبلاغه
#کوفه
#معرفی_مقاله
#دانشکدهی_تاریخ
💠انجمنعلمیپژوهشیتاریخاسلاموتشیع
-----------❀❀✿❀❀---------
@HistorySociety
📚 معرفی کتاب
📙خاستگاه فرهنگی نهجالبلاغه
✍🏻دکتر محمدحسن نادم
نگارنده در این کتاب بر آن است تا اوضاع فرهنگی عراق را به منزلهی زمینههای پیدایش نهجالبلاغه بررسی و موقعیت فرهنگی و تمدن عراق، پیشینهی تاریخی و جغرافیایی، سیاسی و اجتماعی آن و نیز نقش فرهنگی ـ مذهبی ادیان در عراق را تحلیل نماید.
از دیگر مسائلی که در این کتاب بررسی شده است، میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
🔹وضعیت کوفه پس از اسلام؛
🔹انگیزهی ورود مسلمانان به عراق؛
🔹علل انتخاب کوفه؛
🔹ساختار جمعیتی و عناصر تشکیلدهندهی کوفه، طبقات اجتماعی آن و مسئلهی پیوستگی اقتصاد و فرهنگ در کوفه؛
🔹بیداری کوفیان؛
🔹حضور برگزیدگان صحابه و موالی در کوفه؛
🔹جامعهشناسی کوفه.
🔅لازم به ذکر است دکتر محمدحسن نادم به واسطهی نگارش این کتاب ارزشمند، از سوی مقام معظم رهبری مورد تجلیل قرار گرفته است.
#معرفی_کتاب
#کوفه
#دانشکدهی_تاریخ
💠انجمنعلمیپژوهشیتاریخاسلاموتشیع
-----------❀❀✿❀❀---------
@HistorySociety
📚معرفی کتاب
📙کوفه از پیدایش تا عاشورا
✍🏻دکتر نعمتالله صفری فروشانی
کتاب کوفه از پیدایش تا عاشورا، نه به سبک تاریخی و رعایت ترتیب زمانی حوادث، بلکه به شیوهی موضوعی، شهر کوفه را به عنوان موضوع مطالعه خود انتخاب کرده است.
این کتاب که در هشت فصل تنظیم شده، مقطع زمانی ۴۴ ساله، یعنی از سال ۱۷ هجری قمری (سال تأسیس کوفه) تا سال ۶۱ هجری قمری (سال قیام عاشورا) را به عنوان قلمرو زمانی خود انتخاب کرده و در مجموع جوانب مختلف جغرافیایی، عمرانی، اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، نظامی و قضایی را مدنظر خود قرار داده است و حتی از آداب و رسوم مردمان این شهر در این مقطع زمانی غافل نمانده است.
🔹جغرافیای طبیعی کوفه؛
🔹شهرسازی و معماری کوفه؛
🔹مردمشناسی و روانشناسی مردم کوفه؛
🔹وضعیت اقتصادی کوفه؛
🔹مسائل فرهنگی و تعلیم و تربیت؛
🔹آداب و رسوم؛
🔹نوع تغذیه و نظام قضایی و انتظامی؛
مجموعه فصلهای این کتاب را تشکیل میدهد که هر فصل به صورت مجزا مباحث مختلفی را مورد بررسی قرار داده است.
اعتقاد دکتر صفری فروشانی بر آن است که تحلیل عمیق و شناخت دقیق زندگانی ائمه معصوم(علیهمالسلام) به ویژه در بُعد تاریخی بدون شناخت بسترهای مختلف امکانپذیر نیست و از این رو معتقد به تجدید نظر کلی در تمام نوشتههای فاقد اینگونه مطالعات است؛ افزون بر اینکه گسترش این نوع مطالعات افقهای جدیدی را پیش چشم پژوهشگر میگشاید که افزون بر تازگی، واقع گراتر است و بر نقاط مبهم تاریخ و تاریخی که نقلها از گزارش آن ناتوانند، پرتو میافکند.
شاید بتوان گفت که از مهمترین مطالعات جدید که در این نوشته از آنها استفاده شده است، پرداختن به مباحث تمدنی همچون علوم، ادبیات، تشکیلات معماری و شهرسازی و استفاده از حفاریهای باستانشناسان غربی و عربی است که برای ترسیم وضعیت اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و اقتصادی کوفه انجام دادهاند و نتایج این مطالعات در قسمتهای مختلف این تحقیق، همراه با نقشهها و تصاویر، ارائه شده است.
#معرفی_کتاب
#کوفه
#دانشکدهی_تاریخ
💠انجمنعلمیپژوهشیتاریخاسلاموتشیع
-----------❀❀✿❀❀---------
@HistorySociety
📚 معرفی کتاب
📙کوفه و نقش آن در قرون نخستین اسلام
✍🏻استاد محمدحسین رجبی دوانی
▫️در تاریخ اسلام به ویژه از دیدگاه ما شیعیان، نام «کوفه» با پیمانشکنی و بیوفایی همراه است؛ بهگونهای که هرگاه بخواهند کسانی را به دلیل چنین صفات ناپسندی، تحقیر و سرزنش کنند، آنها را به کوفیان تشبیه میکنند.
▫️این نکته از سالها پیش فکر نویسنده را به خود مشغول کرده بود که این شهر که پایگاه و خاستگاه قیامها، انقلابها و مهد راویان و دانشمندان برجستهای بوده، چرا چنین سوء شهرت یافته است.
▫️از سوی دیگر این سوال مطرح بود که چرا امیرالمومنین علی(ع) در میان شهرهای معتبر آن روز جهان اسلام،: کوفه را به عنوان مرکز خلافت برگزید و به رغم ناسازگاریها و بیوفاییهای مردم آن باز چشم امید بدان داشت.
▫️اگر بخواهیم مهمترین وقایع کوفه را در زمان خلافت امیرالمومنین(ع) بازگو کنیم، شاید فتنه خوراج و درگیری حضرت با آنها در ردیف اول باشد. زیرا آنها از اصحاب او و اغلب قاریان قرآن و مدعی آشنایی بیشتر با تعالیم اسلام بودند.
▫️آغاز کار آنها در آخرین روز جنگ صفین بود؛ وقتی که معاویه با مشورت عمروعاص، قرآنها را بر نیزه آویخت و گفت بیایید هر دو طرف به آنچه در قرآن است، عمل کنیم. این پیشنهاد درست در لحظهای بود که پیروزی در یک قدمی سپاه امیرالمونین(ع) بود و چیزی نمانده بود که با آخرین حملات مالک اشتر (سردار دلیر آن حضرت) کار جنگ صفین پس از هجده ماه یکسره شود.
▫️در این نوشتار کوشش شده است که نقش کوفه از لحاظ سیاسی دینی و فکری و تأثیرات آن بر تاریخ اسلام بررسی و شناسانده شود.
🔹مطالب در سه بخش ارائه گردیده است:
▫️فرایند شکلگیری ساختار اجتماعی کوفه:
_ فتح عراق از آغاز تا سقوط مدائن
_ بنای کوفه
_ جغرافیای تاریخی منطقه کوفه
_ ترکیب ساکنان کوفه
▫️نقش سیاسی و نظامی:
_ کوفه از آغاز تا مرکزیت خلافت
_ کوفه مرکز خلافت اسلامی
_ کوفه در دوران امویان
_ ظهور خلافت عباسیان در کوفه
▫️نقش معنوی، علمی و فرهنگی:
_ مساجد مشهور کوفه
_ مشاهیر صحابه و تابعین در کوفه
_ کوفه مرکز نشر معارف اسلامی
_ کوفه و تشیع
_ نقش کوفه در پیدایش فرقه های مذهبی
_ تأسیس حوزه علمیه ی نجف اشرف و پایان حیات علمی کوفه
▫️خاتمه
_ بررسی نقاط قوت و ضعف کوفیان
#معرفی_کتاب
#کوفه
#دکتر_رجبی_دوانی
#دانشکدهی_تاریخ
💠انجمنعلمیپژوهشیتاریخاسلاموتشیع
-----------❀❀✿❀❀---------
@HistorySociety