🔺▫️🔺▫️🔺▫️🔺▫️🔺▫️🔺▫️ ‌ 📣 یادداشت علمی 🔹چرا این همه رساله‌ی نوروزیه در دوره‌ی صفویه نوشته شد؟ ✍🏻نویسنده: دکتر رسول جعفریان 📌 مقاله‌ی مستقلی تحت عنوان «نوروز در فرهنگ شیعه» نوشته‌ام که سال‌هاست در ایام نوروز در مطبوعات و سایت‌ها منتشر می‌شود. اصل آن در مقالات تاریخی دفتر دوم منتشر شده بود. در آنجا روایات نوروز را بررسی کرده و پس از آن مطالبی درباره‌ی نوروز در دوره صفوی نوشته و فهرستی از رسائل نوروزیه را هم آورده و یکی دو نمونه را هم چاپ کردم. و اما امروز مشغول مطالعه کتاب اختیارات علامه مجلسی بودم، نکته خاصی جلب توجهم کرد. بحث بسیار مختصری در باره منشأ تقویم هجری دارد و این که از ماه محرم آغاز می شود. وی بلافاصله می‌گوید که اگرچه محرم برای عامه به عنوان مبدأ سال است، اما شیعیان در این باره اعتنایی ندارند، چرا که این ماه برای آن‌ها، ماه عزاست و کربلا در آن واقع شده است: «همه فرقه مسلمانان بغیر از فرقه شیعه اثنی عشریه که [برای آن‌ها هم] مبدأ حساب از اول این ماه است، [اما] سال ایشان نوروز است، و اما این ماه [یعنی محرم] و این روز را  [یعنی اول محرم] تعظیم نمی کنند، از برای حکایت کربلا. (اختیارات، ص 31). بدین ترتیب می‌توان دریافت که چرا در دوره صفوی، نوروز اهمیت یافته و این همه رساله درباره آن نوشته شده است. آنان می‌بایست برای اول سال قمری که مبنای محاسبه تقویم رایج بود، از محرم شروع می‌کردند و چنین کردند، اما نمی‌توانستند در آغاز این سال جشن بگیرند. زیرا اصول اول سال برای جشن است. پس باید نوروز را برجسته می‌کردند و چنین کردند. برخی از این رسائل نوروزیه که قبل از پانزده سال، یعنی در حد فهرست‌های منتشره تا آن زمان یافته بودم، بشرح زیر است. 1 ـ النوروزيه، مؤلف ناشناخته. تأليف شده به نام شاه طهماسب. ملامحمد جعفر فرزند محقق سبزوارى از آن نقل كرده است. ذريعه 24 / 382، ش 2 ـ النوروز، محمد ابراهيم الحسينى المدرّس الخادم، (رد بر نوروزيه آقا رضى قزوينى) ذريعه، 24 / 379، ش 2040 و نكـ : ش 2049 3 ـ نوروز، همان رساله به فارسى نوروزيه، محمد تقى بن محمد رضا رازى. تأليف شده به اسم شاه صفى (سلطنت از 1038 ـ 1052). نسخه‌اى از آن در كتابخانه مركزى دانشگاه (فهرست 12 / 2517) و كتابخانه ملك موجود است. ذريعه، 24 / 383، ش 2053 5 ـ نوروز و سى روز، فيض كاشانى (م 1091)، در شرح فارسى حديث معلى بن خنيس. فيض چندين رساله در تقويم دعايى دارد. از جمله تقويم المحسنين و معيار الساعات. رساله نوروز وسى روز را دكتر معين همراه گفتارى تحت عنوان روز شمارى در ايران باستان در سال 1325 شمسى (توسط انجمن ايران شناسى) چاپ كرده است. ذريعه 24 / 380، ش 2048 6 ـ نوروزيه، اسماعيل بن محمد باقر خاتون آبادى (م 1116)، تأليف شده به نام شاه سليمان صفوى در يك مقدمه، دوازده باب و يك خاتمه. ذريعه، 24 / 2051 7ـ نوروزيه، محمد باقر بن اسماعيل خاتون آبادى (م 1127)، تأليف شده به نام شاه سلطان حسين صفوى. نسخه آن در دانشگاه تهران (فهرست 2 / 1266) موجود است. ذريعه 24 / 379، ش 2042 8 ـ نوروزيه، ملاباقر بن اسماعيل كجورى. گفته شده در اين رساله، مؤلف ميرمخدوم شريفى را كه در نواقض الروافض بر ضد غدير و نوروز سخن گفته رد كرده است. آقابزرگ نسخه اى از آن نشناسانده است. ذريعه، 24 / 382، ش 2052 9 ـ نوروزيه، ملامحمد جعفر بن محمد باقر سبزوارى. نسخه اى شخصى از آن را آقابزرگ ديده و عبارت نخست آن را آورده است. ذريعه 14 / 382، ش 2055 10 ـ نوروزيه، مؤلف ؟ نسخه اى از اين رساله به شماره 1015 در كتابخانه آية الله مرعشى موجود است و در آن تاريخ 1084 آمده است. 11 ـ نوروزيه، آقارضى قزوينى. بسيارى بر اين رساله رد نوشته اند. نسخه اى از آن به خط مؤلف در كتابخانه ملى موجود است. ذريعه 24 / 383، ش 2058 12 ـ نوروزيه، ميرمحمد حسين بن محمدصالح خاتون آبادى. نسخه اى از آن در كتابخانه حضرت عبدالعظيم (ع) موجود است. ذريعه 24 / 383، ش 13 ـ نوروزيه، ميرزا محمد حسين بن ميرزا ابوالحسن قائنى. ردى است بر رساله آقارضى قزوينى. ذريعه 24 / 383، ش 2057 14 ـ نورزويه، رضى الدين محمد مستوفى در رد بر آقا رضى. آقابزرگ نسخه اى از آن نشناسانده است. ذريعه 24 / 383، ش 2059 15 ـ نوروزيه، محمد باقر مجلسى، بحار الانوار ، ج 56، صص 91 ـ 143 . اين مدخل، گرچه رساله مستقلى نيست، اما، به دليل آن كه مرحوم مجلسى مفصل در اين باره سخن گفته، در اينجا معرفى شد. 🔹مطالعه‌ی ادامه‌ی یادداشت👇🏻 🌐https://b2n.ir/a12064 #یادداشت_های_علمی #نوروز #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌

🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹 🔸نکته‌ی ویرایشی 🌀املای بعضی از واژه‌ها، پیشوندها و پسوندها ای (حرف ندا) همیشه جدا از منادا نوشته می‌شود: ای خدا، ای که این و آن جدا از جزء و کلمه‌ی پس از خود نوشته می‌شود: استثنا: آنچه، آنکه، اینکه، اینجا، آنجا، وانگهی همین، همان همواره جدا از کلمه‌ی پس از خود نوشته می‌شود: همین خانه، همین جا، همان کتاب، همان جا هیچ همواره جدا از کلمه‌ی پس از خود نوشته می‌شود: هیچ‌ یک، هیچ‌ کدام، هیچ کس چه جدا از کلمه‌ی پس از خود نوشته می‌شود مگر در: چرا، چگونه، چقدر، چطور، چِسان چه همواره به کلمه‌ی پیش از خود می‌چسبد: آنچه، چنانچه، خوانچه، کتابچه، ماهیچه، کمانچه را در همه جا جدا از کلمه‌ی پیش از خود نوشته می‌شود، مگر در مورد زیر: چرا در معنای «برای چه» و در معنای «آری»، در پاسخ به پرسشِ منفی. ابن، حذف یا حفظِ همزه‌ی این کلمه، وقتی که بین دو عَلَم (اسم خاص اشخاص) واقع شود، هر دو صحیح است: حسین بن علی/حسین ابن علی؛ محمد بن زکریای رازی/محمد ابن زکریای رازی حسین بن عبدالله بن سینا/حسین ابن عبدالله ابن سینا به در موارد زیر پیوسته نوشته می‌شود: ۱.هنگامی که بر سر فعل یا مصدر بیاید(همان که اصطلاحا «بای زینت» یا «بای تأکید» خوانده می‌شود): بگفتم، بروم، بنماید، بگفتن(=گفتن) ۲.به صورت بدین، بدان، بدو، بدیشان به کار می‌رود. ۳.هرگاه صفت بسازد: بخرد، بشکوه، بهنجار، بنام ادامه دارد.... منبع: دستور خط فارسی، فرهنگستان زبان و ادب فارسی، ص۲۱_۲۳ #نکات_ویرایشی #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌

‌ 📌پیام تبریک سال نو و بهار طبیعت ریاست دانشکده‌ی تاریخ دانشگاه ادیان و مذاهب دکتر سید محمد حسینی 🔰حکایت تحول طبیعت و رابطه آن با تحول درونی و زیست معنوی، مدرسه‌ای است که می‌آموزد و انسان را در مسیر هدایت رهنمون می‌شود. حکایت فروردین و انتخاب آن توسط شیعیان برای بزرگداشت تحول جسم و جان حکایتی به عمق عاشورا و تعظیم شعائر حسینی دارد. ایرانیان به احترام عاشورا و بزرگداشت محرم شروع سال جدید را از محرم به فروردین و تحول طبیعت تغییر دادند تا جشن‌شان با عزای امام‌شان همراه نباشد. فروردین نه تنها نماد آغازی دوباره است، بلکه نماد ولایتمداری شیعیان نیز است. عیدتان سراسر نور و رحمت ... سال نو مبارک ارادتمند. حسینی #تبریک_سال_نو #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌

✨ دلها را در معرض نسیم معنوی ماه رمضان قرار دهیم 🔻 رهبر انقلاب در پیام نوروزی به مناسبت آغاز سال ۱۴۰۲: امسال بهار طبیعت تقارن پیدا کرده است با بهار معنویّت؛ ماه رمضان. همچنانی که درباره‌ی بهار فرمودند که: «تن مپوشانید از باد بهار»‌ ، درباره‌ی بهار معنویّت ماه رمضان هم باید تمسّک کنیم به این جمله: «ألا فتعرّضوا لها»، «إنّ فی ایّام دهرکم نفحات ألا فتعرّضوا لها» . نسیم معنویّت در ماه مبارک رمضان شامل حال همه است و خودمان را باید آماده کنیم. دلهایمان را در معرض این نسیم معنوی و الهی و معطّر بگذاریم. ۱۴۰۲/۱/۱ 💫 #مهارتورم_رشدتولید 🔍 متن کامل پیام👇🏻 https://khl.ink/f/52249

🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸🔹🔸 📣معرفی نرم‌افزارهای علمی‌پژوهشی 1⃣ نرم‌افزار پژوهش‌یار: 🔹هر آنچه که یک پژوهشگر به آن نیاز دارد. 🔹محتوا: ▫️چیستی و چرایی پژوهش ▫️مقاله‌نویسی آسان و کاربردی 🔹کارگاه‌های علمی ▫️نشست‌های علمی ▫️هدایایی به پاس همراهی 🔹نسخه‌ الکترونیکی (با مجوّز نشر) 🔹ایده‌های پژوهشی 🔹ابزارهای علمی 🔹ارسال ایده 🔹بانک موضوعات 🔹امکانات: ▫️اضافه شدن محتوا به مرور زمان که البته به صورت برخط، تغییرات و اضافات، اعمال می‌شود و نیازمند نصب مجدد برنامه نیست؛ ــــــــــ ▫️ورود به حساب کاربری و شارژ کیف پول؛ ــــــــــ ▫️مشاهده و یا دریافت محتوا؛ ــــــــــ ▫️دریافت بر خط درون برنامه‌ای پیام‌های ما (اعم از تخفیفات، اطلاعیه‌ها و فراخوان‌ها). 📥دریافت از بازار ⬅️ از اینجا 📥دریافت از مایکت ⬅️ از اینجا آدرس کانال پژوهش‌یار در ایتا👇🏻 https://eitaa.com/pajouheshyar #نرم‌افزار #پژوهش‌یار #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌

🔹عنوان مقاله: بررسی تاریخی نقش آفرینی مسجدمدرسه‌ها در اصلاح و ارتقاء گفتمان دینی (نمونه پژوهشی تهران در دوره قاجار) ✍🏻نویسندگان:  دکتر نعمت‌الله صفری فروشانی  دکتر حامد قرائتی 📌چکیده‌ی مقاله: گفتمان مذهبی عهد قاجار متاثر از عوامل مختلف اجتماعی، سیاسی، فرهنگی و مذهبی از طرفی دچار نوعی عوام‌زدگی و شعارگرایی و از طرف دیگر، بیگانه با وضع جدید اجتماعی شده بود. در این میان، اماکن مذهبی در نگاهی کلی، با وجود تعدد و تنوع درخور تامل، چندان قادر به ایفای رسالت ذاتی خود در هدایت و اصلاح و ارتقاء گفتمانی جامع و مانع، در عرصه مذهبی نبودند؛ مگر مساجدی که در کنار کارکرد عبادی خود، فعالیت‌های علمی و آموزشی در قالب مدرسه علمیه را نیز برعهده گرفته بودند. این پژوهش با تکیه بر منابع کتابخانه‌ای و رویکرد توصیفی تحلیلی، درصدد پاسخ به این پرسش است که این اماکن چه سهمی در اصلاح و ارتقای گفتمان دینی تهران در دوره‌ی قاجار داشته‌اند. از نتایج این پژوهش، نقش‌آفرینی مسجدمدرسه‌ها در محورهایی همچون تقویت ابعاد علمی و استدلالی آموزه‌های دینی در بستر جامعه، آشنا شدن صاحب‌نظران و محصلان علوم دینی با نیازها و مطالبات اجتماعی، مستند شدن باورهای مذهبی، خرافه زدایی و صیانت از آموزه‌های دینی، پاسخگویی به سوالات و شبهه‌های دینی و نیز اعتدال و پرهیز از افراط و تفریط‌های دینی است. #مسجدمدرسه #قاجار #معرفی_مقاله #دانشکده‌ی_تاریخ 💠انجمن‌علمی‌پژوهشی‌تاریخ‌اسلام‌و‌تشیع -----------❀❀✿❀❀--------- @HistorySociety ‌