#اقوام_وقبایل
🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد، قوم پشتون و قوم تاجیک آشنا شدیم؛
#فارسیوان
▫️فارسیوان، پارسیوان، پرزیوان و پارسی دان همه در اصل یک کلمه اند که در لهجه ها و گویش های مختلف به صورت های متفاوت ثبت و به معنای "تاجیک" ذکر شده است.
در افغانستان پشتونان و پشتوزبانان واژه مرکب (پارسی دان) را به دو معنی به کار می برند:
اول، به معنای تاجیک؛ این استعمال در دیه های پشتونشین معمول تر و در شهرها کمتر است و گاهی هم مفهوم مزبور عوارض عصبیت آمیزی را در بر دارد.
دوم، به معنای پارسی زبان، پارسی دان؛ زیرا همچنان که بین پارسی زبان بودن با پارسی دان بودن فرق هست، پشتوزبانان به پشتونانی که فارسی می دانند "پارسی دان" نمی گویند. بنابراین، " پرزی دان" هیئت دور افتاده تر "پارسی دان" است به معنای تاجیک.
#هزاره_ها
▫️هزاره ها ساکنان قدیمی افغانستان و یکی از چند گروه قومی عمده در این کشور در کنار پشتون ها و تاجیک ها هستند. تعداد آنان حدود ۲۰ درصد جمعیت برآورد شده است؛ ولی ارقام بالاتر بین ۲۰ تا ۳۰ درصد جمعیت هم ذکر شده است.
تاکنون در افغانستان سرشماری دقیق و جامع صورت نگرفته و سرشماری های قبلی تحت تأثیر فشارها، حساسیت ها و ملاحظات قومی، سیاسی و گروهی قرار داشته و نتوانسته است تعداد دقیق جمعیت هر قوم را تعیین کند.
اکثریت هزاره ها در مناطق مرکزی افغانستان موسوم به هزاره جات، که کوهستانی و خیلی صعبالعبور است، سکونت دارند.
علاوه بر هزاره جات با مرکزیت بامیان و دایکندی، هزاره ها در بسیاری از استان های مجاور هزاره جات مانند غزنی، کابل، بلخ، هرات، غور، ارزگان، جوزجان، سمنگان، پروان، فراه، بادغیس و بغلان پراکنده اند و جمعیت های بزرگی از آن ها در شهرها و روستاهای این مناطق زندگی می کنند؛ به علاوه در سایر مناطق افغانستان هم حضور دارند. کابل یکی از شهرهایی است که در خارج از هزاره جات قرار دارد و گروه های بزرگی از هزاره ها در نواحی مختلف آن ساکن اند؛ مانند دهمزنگ، کارته پنج، چنداول، افشار و ... .
از زمان حکومت عبدالرحمان خان، به ویژه بعد از کودتای ۱۹۷۸ میلادی تعداد هزاره ها در کابل روبه افزایش بیشتری نهاد. عده زیادی از هزاره ها در پاکستان، بویژه در شهر کویته زندگی می کنند، گروه های کوچک تری از آنان نیز در ایران اقامت دارند. مهاجرت هزاره ها به پاکستان و ایران بر اثر قتل عام های عبدالرحمان خان صورت گرفت و عده زیادی از آنان از هزاره جات خارج شدند.
آقای سیدعسکر موسوی می نویسد: " بر اساس اسناد و شواهد، قدیمی ترین نام هزاره جات بربرستان بوده است. یکی از دریاچه های بامیان به بند بربر موسوم است. نام غرجستان احتمالاً پس از ورود اسلام به افغانستان جایگزین بربرستان شد؛ چرا که غرجستان، عربی گرجستان فارسی است. ( گر ) در فارسی پهلوی به معنی ( کوه ) است و هزاره جات کوهستانی ترین ناحیه افغانستان است."
هزاره ها مردمانی خوش مشرب، خوش سخن، مهمان نواز، نیکو طبع، احساساتی، قانع، مقاوم و زحمت کش هستند و به کشاورزی، دامداری و صنایع دستی اشتغال دارند. سلسله جبال " بابا " در هزاره جات قرار گرفته و تعدادی از رودهای مهم افغانستان از آن سرچشمه می گیرند.
تعدادی از معادن بزرگ افغانستان مانند آهن (حاجی گک ) و ذغال سنگ ( دره صوف ) در هزاره جات قرار دارند.
ادامه دارد....
کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۸۰
#آشنایی_باافغانستان
✅ @KHURASANO_SISTAN
4_5789737673035875150.mp3
14.94M
كبوترم هوایی شدم 🕊
آهنگ مشترک از هلالی و زمانی
جانم امام رضا 🍃🌸
#آهنگ
392_16232232768140.mp3
1.57M
🖤🌿 مداحی پشتو
بنام: سه سکینه بی بی یم
🥀 ( یا حســـــین )
┄┄┅┅┅❅🌷❅┅┅┅┄┄
#مداحی_افغانستانی
🛑 تجمع مهاجرین افغانستانی مقیم قم در همبستگی با مردم مظلوم غزه ومحکومیت حادثه تروریستی دشت برچی کابل
🔹سخنران: دکتر عبدالقیوم سجادی
🔹با روایت حسین کاظمی مهاجر افغانستانی از سفر به غزه
و روایتهایی از ساکنان غزه
🔹به همراه برنامههای مختلفی از جمله سرود، پخش ویدئو، نمایشگاه آثار هنرمندان در رابطه با فلسطین، نقاشی کودکان و ...
🔹زمان: جمعه19آبان، بعد از نماز جماعت مغرب و عشا
🔹میدان ولیعصر، خیابان کبیری، کبیری 13، مسجد قرآن و عترت
طالبان وخروج سفیانی.mp3
454.2K
⁉️پاسخ به شبهه حضور طالبان در افغانستان و نزدیکی خروج سفیانی:
⭕️ پاسخ: ابراهیم افشاری
#مهدویت
سفر نقاش.mp3
16.17M
#قصه_ظهر_جمعه
نویسنده: جلال الدین محمد بلخی ملقب به مولوی
✅ @KHURASANO_SISTAN
#شاهنامه ۱
#داستان_رستم_و_شغاد
بخش ۱
یکی پیــــر بد نامش آزاد سرو
که با احمد سهل بودی به مرو
دلی پر ز دانش سری پر سخن
زبان پــــــــر ز گفتارهای کهن
کجا نامهٔ خسروان داشتی
تن و پیکر پهلوان داشتی
به سام نریــــمان کشیدی نژاد
بسی داشتی رزم رستم به یاد
بگویم کنون آنــچ ازو یافتم
سخن را یک اندر دگر بافتم
اگر مانم اندر سپنجی سرای
روان و خرد باشدم رهنمای
سرآرم من این نامهٔ باستان
به گیتی بمانم یکی داستان
به نام جهاندار محمود شاه
ابوالقاسم آن فر دیهیم و گاه
خداوند ایران و نیــــــران و هند
ز فرش جهان شد چو رومی پرند
به بخشش همی گنج بپراگند
به دانــــایی ازنام گنج آگند
توضیح:
داستان رستم وشغاد را فردوسی چنانکه خود می گوید از پیری به نام آزاد سرو شنیده است وآن را به رشته ی نظم درآورده است.آزاد سرو با احمد سهل در شهر مرو می زیسته و مردی دانشمند بوده واز داستانهای کهن بسیار در خاطر داشته است.این مرد داستان های پادشاهان را در می دانسته و خودش نیز ازتن وپیکر پهلوانی برخوردار بوده است.نژاد او به سام نریمان می رسیده و ازجنگهای رستم بسیار در خاطر ش بوده است.فرودسی می گوید اکنون می خواهم آنچه از آزاد سرو شنیده ام به نظم درآورم.اگر عمرم به جهان باقی باشد وروان وخرد راهنماییم کند،من این داستان را به نظم درمی آورم وبه نان سلطان محمود جهاندار به پایان می رسانم.
سلطان محمودکه دارای فر ودیهیم وگاه است وپادشاه ایران وغیر ایران میباشد.از فر وشکوه او جهان مانند ابریشم رومی شده است،ازبخشش زیادی که دارد گنج را درمیان مردم می پراکند.
وچون دانااست،نامش چون گنج پربها درجهان باقی می ماند.
ادامه دارد.
✅ @KHURASANO_SISTAN
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
رجزخوانی کودکان افغانستانی در حمایت از کودکان مظلوم غزه 🇦🇫🇵🇸
گروه سرود مهاجران الی الله
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📽 پل مالان، جلوههای درخشان یک تاریخ؛ راوی قدامت یک سرزمین!
پل مالان یکی از قدیمیترین پلهای افغانستان است که بر روی رودخانه هریرود در منطقه مالان ولایت هرات ساخته شده است که قدمت این پل به دوران قبل از اسلام بر می گردد.
این پل بر روی یکی از مسیرهای قدیمی هرات –قندهار ساخته شده است و کاروان های زیادی از هرات که عازم سیستان، قندهار و هندوستان بودند از این مسیر عبور میکردند. بر اساس منابع در دوران قبل از اسلام آتشکدهای در آنجا وجود داشت که مردم شهر هرات در آن به پرستش مشغول بودند.
#افغانستان_شناسی
#شاهنامه ۲
#داستان_رستم_و_شغاد
بخش ۱
بزرگست و چون سالیان بگذرد
ازو گــوید آنکس که دارد خرد
ز رزم و زبخــشش زبزم و شکار
ز دادش جهان شد چو خرم بهار
خنک آنک بیند کلاه ورا
همان بارگاه و سپاه ورا
دو گوش و دو پای من آهو گرفت
تهی دستــــــی و سال نیرو گرفت
ببستم برین گونه بدخواه بخت
بنـــالم ز بخت بد و سال سخت
شب و روز خوانم همی آفرین
بران دادگر شــــــــهریار زمین
همـــــــه شهر با من بدین باورند
جز آنکس که بددین و بدگوهرند
که تا او به تخت کیی برنشست
در کـــین و دست بدی را ببست
بپیچاند آن را که بیشی کند
وگر چند پیشی ز بیشی کند
ببخشاید آن را که دارد خرد
ز اندازه ی روز برنـــــــگذرد
توضیح:
سلطان محمودبزرگست وچون سالها بگذرد خردمندان به نیکی ازاو یاد می کنند.از رزم او با دشمنان وبزم او بادوستان وشکار کردن و دادگری وبخشش او جهان چون بهاری خرم شد.
خوشا به حال کسی که بارگاه وسپاه وتاج وتخت اورا ببیند.
چشم وگوش من معیوب گردیدوتهی دست نیز شده ام وگذشت سالهای نیرویم را گرفت وبخت بد به من روی آوردودست مرا بست.ازبخت بد و سختی روزگار باید بنالم.
شب وروز بر شهریار دادگرایران زمین آفرین می گویم،همه مردم شهر برهمین باورند بجز کسانی که بد دین وبد گوهر هستند.ازوقتی که او برتخت کیانی نشست،درِ دشمنی ودست بدی بسته شد.
این پادشاه افزونخواهان را مجازات میکند هرچند افزونخواهیِ آنان بهسببِ مقامِ بلندشان باشد؛ برای پادشاه در مجازاتِ مردمان مقامِ آنها مهم نیست و همه دربرابرِ او یکسانند.به خردمندان مال می بخشد و زیادهخواه نیست
ادامه دارد.
✅ @KHURASANO_SISTAN
#اقوام_وقبایل
🔖 در قسمت های قبل با جغرافیای طبیعی و انسانی افغانستان و همچنین با مرزها، جمعیت، نژاد، اقوام پشتون، تاجیک، فارسیوان و هزاره آشنا شدیم؛
#هزاره_ها (قسمت دوم)
زبان و مذهب
🔖 زبان هزاره ها فارسی با گویش هزارگی است. مذهب هزاره ها شیعه امامیه است؛ ولی اقلیتی از آنان در غور (چهارایماق)، بغلان و بادغیس حنفی هستند و اقلیتی نیز اسماعیلی مذهب اند.
از آنجا که اکثریت هزاره ها شیعه اند نام هزارهدو شیعه با هم پیوند خورده و شیعه و هزاره مترادف یکدیگر شده اند و نام هر کدام (شیعه یا هزاره ) برده شود نام دیگری را در ذهن تداعی می کند. اهل سنت اطراف مناطق شیعهنشین یا هزاره نشین را احاطه کرده اند.
هزاره ها قبل از دوره صفویه نیز شیعه بوده اند. بعضاً معتقدند که هزاره ها از زمان غازان خان، برادرش، اولجایتو، پسرش ابوسعید، به طرف تشیع گرایش یافتند و در زمان صفویه تشیع گسترش بیشتری یافت. گمان غالب و قوی دیگر این است که از زمان ورود امام رضا(ع) به مشهد و شهادت آن حضرت، پیروانش به هزاره جات رفتند و ورود آنان به هزاره جات به دلیل شیعه بودن مردم آنجا بود ه است.
ساختار قومی و اجتماعی
🔖 بخش های مهم و بدنه اصلی قوم هزاره از گروه های عمده ای مانند دایکندی، دایزنگی(سنگی) بهسود و جاغوری تشکیل می شده است. گروه های قومی دیگری نیز شناسایی شده اند. تشکیلات قومی عبارت از پنج " دای " بوده است؛ مانند دای زنگی، دای کندی، دای میرداد، دای چوپان و دای خطای.
در بین هزاره ها نوعی جرگه یا مجلس وجود داشته که اولوس نامیده می شد و برای تصمیم گیری راجع به مسائل مختلف قومی و مردمی تشکیل می شد. اولوس ریشه ترکی-مغولی دارد و به زبان پشتو نیز راه یافته است؛ اولوسی جرگه را مقتبس از آن می دانند.
جامعه هزار متشکل از چند طبقه شامل میرها، روحانیون، سادات و عامه مردم است.
"میریزدان بخش بهسودی" (۱۲۴۸- ۱۲۰۰ قمری) از مشهورترین میرهای هزاره است که از سران ملی بود و در منطقه بهسود و دایزنگی شهرت و نفوذ زیادی داشت؛ دوست محمدخان او را دستگیر و اعدام کرد.
"شیرمحمدخان هزاره" نیز از دیگر میرها و بزرگان هزاره بود و در جنگ میوند(با انگلیسی ها) رشادت زیادی به خرج داد و در نهایت به همراه نیروهایش به شهادت رسید.
هزاره جات از جمله فقیرترین مکان های افغانستان است. هزاره ها از اقوام ناشناخته، فراموش شده و در عین حال ستمدیده افغانستان هستند.
پس از حملات مغول، یکی از سنگین ترین حملات علیه هزاره ها در زمان عبدالرحمن خان صورت گرفت.
🔖هزاره ها برای تجدید حیات خود تلاش های زیادی به خرج داده اند. آن ها از کودتای ۲۷ آوریل ۱۹۷۸ به بعد، با افزایش مبارزات خود علیه رژیم های خلقی و سپس تجاوز شوروی، توان مبارزاتی و دفاعی خود را به نمایش گذاشته، بعد از آن با تشکیل دادن احزاب مختلف، به ویژه حزب وحدت اسلامی، مبارزات سنگینی را علیه رژیم های کمونیستی، نیروهای نظامی اتحاد شوروی در افغانستان و سپس گروه طالبان به عمل آوردند و در دهه ۱۹۹۰ به وحدت و یکپارچگی بیشتری رسیدند.
🔖هزاره ها در دوره مجاهدان آزادی عمل بیشتری یافتند و نشریه مستقل خود را با عنوان " غرجستان " منتشر ساختند و دیدگاه ها و نظرات خود را بیان کردند. چند دهه مبارزات هزاره ها و شیعیان به ویژه از سال ۱۹۷۸ تا ۲۰۰۱ منجر به برکنار طالبان، رسمیت شناخته شدن حقوق هزاره ها، رسمی شدن زبان فارسی، مشارکت شیعیان در دولت، حضو در مجالس قانونگذاری، رسمیت یافتن مذهب شیعه در کنار حنفی و .... شد.
ادامه دارد....
کتاب جامعه و فرهنگ افغانستان/ ص ۸۵
#آشنایی_باافغانستان
✅ @KHURASANO_SISTAN
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
مراسم دومین سالگرد ارتحال مرجع عالیقدر
حضرت آیت الله العظمی عمرانی مرتضوی (قدس سره)
روز جمعه ۲۶آبان ماه ۱۴۰۲ از ساعت ۱۰ صبح الی ختم مجلس
مکان:قم المقدسه،میدان سعیدی،مسجد رضائیه
سخنران:حجت الاسلام والمسلمین حسینی قمی
در نشر این کلیپ سهیم باشید
ستاد برگزاری مراسم ارتحال
پرچم سیاه خراسانی.mp3
669.5K
⁉️پیرامون پرچم سیاه خراسانی :
⭕️ پاسخ: ابراهیم افشاری
#مهدویت
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📽 باغ وحشی که در گذشته بزرگترین باغ وحش قاره آسیا بود
باغوحش کابل در سال ۱۹۶۷ با تمرکز بر روی حیوانات افغانستان افتتاح شد. این باغ وحش که روزگاری بزرگترین باغ وحش آسیا بود، تا سال ۱۹۷۲ بیش از ۵۰۰ حیوان و حدود ۱۵۰٬۰۰۰ بازدید کننده داشت.
#افغانستان_شناسی
مهاجرین افغانستانی و حال ناخوش در پاکستان و ایران
مهاجرین هموطن ما در پاکستان و ایران حال خوشی ندارند و این ناخوشی هم، زمانی به اوج خود رسید که جهان به ویژه مسلمانان و اخصا مردم افغانستان گرفتار درد و غم و رنج ملت مظلوم اما قهرمان غزه از یکسو و فاجعه به وجود آمده از ناحیه زلزله هرات از سوی دیگر بودند و حقیقتا نمی دانستیم در چنین شرایطی چه کار باید کرد، اما به هرحال علیرغم تلاش در راستای توجه به موضوع زلزله زدگان هرات، اولویت را آنهم با توجه به عمق و گستره جهانی فاجعه، دادیم به حوادث سرزمین اشغال شده فلسطین و به موضوع مهاجرین نپرداختیم و گفتیم شاید امروز و یا فردا مشکلات این عزیزان توسط عقلای دو کشور میزبان مرتفع شود و با چالش جدی تر مواجه نشوند اما انگار سعی شد از فضای هیاهوی مرتبط با غزه سوء استفاده شده، فشار همه جانبه هر روز بیشتر از دیروز در سکوت خبری، علیه مهاجرین، بیش از هرزمانی افزایش پیدا کند.
البته از پاکستان گلایه چندانی نیست، چه ولو مردم این کشور مسلمان اند و دولت آن نیز از پسوند اسلامی استفاده می کند اما به کرات ثابت شده است که به قیمت قربانی شدن تمام هست و بود افغانستان، سردمداران سکولار همسایه جنوبی به دنبال منافع ناسالم ملی خود هستند و حالا نیز معلوم نیست پشت اخراج اجباری صدها هزار مهاجر افغانستانی چه طرح و توطئه ی شومی نهفته است، اما گلایه از جمهوری اسلامی ایران است که چگونه حاضر شده است رشته های بافته شده را به یک باره پنبه کند و نه تنها مطابق شعار سرداده شده از ظرفیت مهاجرین نه برای خودشان و نه جامعه ایرانی بهره برداری مناسب نکند بلکه با رفتار عجولانه و ضد کارشناسانه برخی نهادهای ذیربط، ضربات هولناکی بر شیرازه زندگی مهاجرینی وارد نماید که ده ها سال است در ایران زندگی نموده و چه بسا در این سرزمین متولد گردیده و با عرق ریزی های وصف ناپذیری برای خود خانه و کاشانه و کسب کار مفیدی دست و پا نموده اند.
حرف من روی موضوع مهاجرین فاقد مدرک نیست که البته هرگونه برخوردی با این طیف نیز نباید خارج از چارجوب قوانین اسلامی و بین المللی باشد و ضد کرامت انسانی، عملی صورت بگیرد که متاسفانه تا هنوز چنین شده است و صحنه های مشمئز کننده ای از برخورد نیروهای انتظامی با این جماعت بازتاب یافته است، بلکه روی حرفم در رابطه با مهاجرینی است که دارای مدارک قانونی اقامتی بوده و می بایست از حقوق و مزایایی برخوردار باشند که نه تنها اینگونه نشده، بلکه با رفتارهای برخی ادارات، در معرض شدید ترین فشارهای بی سابقه قرار گرفته اند.
به زودی در این رابطه بیشتر نوشته و صحبت های روشنتری ارائه خواهم کرد.
#ضرورت_رفع_مشکلات_مهاجرین_افغانی
سیدعیسی حسینی مزاری
۲۷ عقرب ۱۴۰۲ شمسی
✅ @KHURASANO_SISTAN
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
📽 سفر به ننگرهار همیشه بهار
#افغانستان_شناسی
✅ @KHURASANO_SISTAN