4_6016911713230652828.pdf
2.83M
#کتاب_بخوانیم
کتاب حکمت شهادت سید الشهداء علیه السلام. نوشته #علامه_مجلسی رحمة الله علیه.
📗رسالهای زیبا و مختصر درباره شهادت امام حسین علیه السلام است. علامه مجلسی در این رساله با بیانی ساده و روان به برخی شبهات پیرامون واقعه کربلا و شهادت حضرت پاسخ گفتهاند. کتاب توسط علامه مجلسی به زبان فارسی و برای استفاده عموم شیعیان نوشته شده است.
📖این رساله پیشتر توسط سیدعلی سیدجمال اشرف از روی نسخه خطی به عربی ترجمه شده است. و نیز در سال ۱۳۶۸ با استفاده از نسخه کتابخانه آیة الله مرعشی در مجموعه رسائل اعتقادی علامه مجلسی منتشر شده بود.
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
#بحار_الانوار #دریای_نورها #علامه_مجلسی
📝کتاب «بِحارُالاَنوار الجامِعَةُ لِدُرَرِ أخبارِ الأئمةِ الأطهار» به عنوان دائرةالمعارف بزرگ احادیث شیعه، مشهورترین، مهمترین و مفصلترین اثر علمى محمدباقر مجلسى است.
این کتاب به صورت عربی و معمولا نام آن به اختصار «بحار الانوار» نامیده می شود البته تلفظ صحیح آن «ِبحارُالاَنوار» است که متاسفانه برخی با فتحه «بَحار» می گویند. به عبارت دیگر جمع «بَحر»، «بِحَار» است. (1) فیومی می گوید: البَحْرُ: معروفٌ و الجمعُ (بُحُورٌ) و (أَبْحُرٌ) و (بِحَارٌ). (2) بَحر به هر مكان وسيعى گفته می شود كه آب زيادى را در خود جمع كرده و سپس با ديدن وسعت و فرخناى دريا، به آن «بَحر» گفته اند.
☀️ «أنوار» هم جمع «نُور» است. مرحوم مجلسی در مقدمه کتاب می گوید:
«سمیته بکتاب بحار الأنوار الجامعة لدرر أخبار الأئمة الأطهار فأرجو من فضله سبحانه على عبده الراجی رحمته و امتنانه أن یکون کتابی هذا إلى قیام قائم آل محمد علیهم الصلاة و السلام و التحیة و الإکرام مرجعا للأفاضل الکرام و مصدرا لکل من طلب علوم الأئمة الأعلام و مرغما للملاحدة اللئام و أن یجعله لی فی ظلمات القیامة ضیاء و نورا».
بنابراین، بحار الانوار به معنای «دریای نورهاست؛ این کتاب را به همراه وسائل الشیعه و الوافی «جوامع حدیثی ثانویه» مینامند.
📚 پی نوشت ها:
1.المحيط في اللغة، ج3، ص91.
2.المصباح المنير في غريب الشرح الكبير، ج1، ص36.
3. بحار الأنوار، ج 1، ص6.
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
❇️چند نکته در مورد بحار الأنوار
✍محمدباقر ملکیان
در ميان محدّثان متأخّر شيعه، شايد هيچ کس به پرکاری و در عين حال تأثيرگذاری #علامه_مجلسی رحمه الله، نباشد. در کارنامه او، علاوه بر تکنگاریهای فارسی وعربی، با نگاشتههای حديثی درازدامن هم روبرو هستیم.
متأسفانه بسياری از ما، علامه مجلسی و همه فعاليت علمی او را تنها در حلية المتقين و #بحار_الأنوار خلاصه میکنيم،
🔰در اين يادداشت قصد داریم چند نکته درباره بحار الأنوار بگويیم.
1⃣به نظر می رسد بحار الأنوار کاری ناتمام و پروندهای نبسته در کارنامه علامه مجلسی باشد.
اگر بحار الأنوار را از ابتدا تورّق کنيد میبينيد که علامه مجلسی در ذيل بسياری از احاديث، بيان و توضيحاتی دارد، که البته گاه از چند کلمه تجاوز نمیکند وگاه در حدّ يک رساله چند صفحهای است. اما اين مسلّم است که عادت او بر اين است که از کنار احاديث به همين راحتی نمیگذرد. اما در يک پنجم آخر بحار الأنوار از اين بيانات ـ حتّی در حدّ يک جمله کوتاه ـ اثری به چشم نمیخورد، که به نظر میرسد ايشان فرصت اين کار را نيافته است.
مرحوم محدث بحرانی هم به نقل از برخی مشايخ معاصرين مینويسد:
إنّ الذي خرج منها ستة عشر مجلّداً خرجت من المسودات کاملة مهذّبة، وبقي تسع مجلّدات لم تکمل من التصحيح والإيضاح. وظاهره أن التسعة التي لم تخرج من المسودات هي کتاب الإيمان والکفر، إلخ.[۱]
اين که پرونده بحار الأنوار بسته نشده، شواهد ديگری نيز دارد، که بايد در مقالهای مستقلّ بدان پرداخت.
2⃣در روزگاری که علامه مجلسی دست اندر کار تأليف بحار الأنوار است، حر عاملی هم به کار وسائل الشيعة مشغول است. بحار و وسائل در بسياری از احاديث با هم مشابهاند، يعنی مثلاً هر حديث فقهی که در قرب الإسناد آمده هم در بحار به چشم میخورد و هم در وسائل. و همين طور احاديث فقهی بسياری از مصادر ديگر.
چند سالی که به نگارش تعليقه بر وسائل الشيعة مشغول بودم، هنگام اختلاف نسخه وسائل با مصادر چاپی، خود را ملزم به مراجعه به بحار الأنوار کرده بودم. آنچه جالب توجه است اين است که معمولاً هنگام اختلاف نسخ، نسخه بحار الأنوار، صحيحترين وجه را ثبت و ضبط کرده است. البته اين نکته بايد بررسی و روشن شود که آيا صحّت نسخه بحار الأنوار ـ آن گونه که سيدنا الأستاد شبيری زنجانی در مجلس درس میگفتند ـ مستند به نسخههای صحيح است، و يا تنها تصحيحات قياسی و اجتهادی علامه مجلسی است، چنان که محدّث بحرانی، اکثر تصحيحات ملا محسن فيض در کتاب وافی را تصحيحات اجتهادی میداند. از اين رو، برای تصحيح اين مصادر (البته نه کتب اربعه) مراجعه به بحار الأنوار، پسنديده و چه بسا ضروری است.
3⃣علی رغم اين که هنگام اختلاف نسخ، ثبت بحار الأنوار نسبت به وسائل الشيعة، صحيحترين وجه است، اما علامه مجلسی در نگارش بحار الأنوار از وسائل الشيعة نيز بهره برده است. البته نه نقل روايات بلکه در توضيح و تفسير روايات. از اين روست که گاه آنچه را حر عاملی در ذيل روياتی مینگارد، علامه مجلسی ـ بعينه ـ آن را در بحار الأنوار تکرار می کند.[۲]
4⃣بسياری از مطالبی که علامه مجلسی در مرآة العقول مینگارد، همان ها را ـ بعينه ـ در توضيح وتفسير روايات بحار الأنوار تکرار میکند.[۳]
به نظر میرسد علامه مجلسی پس از نگارش مرآة العقول، در توضيح روايات کافی که در بحار آنها را آورده، از مرآة العقول بهره برده است.
📚پینوشت
۱. لؤلؤة البحرين: ص۵۷
۲. وسائلالشیعه، ج۲۵، ص۲۱۶؛ بحار الأنوار: ج۶۳، ص۲۵۲.
۳. مرآة العقول: ج۷، ص۱۰۰ = بحار الأنوار: ج۶۵، ص۳۲۹ـ۳۳۰؛ مرآة العقول: ج۷، ص۱۰۲ = بحار الأنوار: ج۶۵، ص۳۳۴.
🌐https://malekian.kateban.com/post/4476
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
#علامه_مجلسی
🏴 27 رمضان؛ سالروز درگذشت علامه مجلسی
▪️محمدباقر بن محمدتقی مجلسی (۱۰۳۷ - ۱۱۱۰ق) معروف به علامه مجلسی یا مجلسی دوم، از محدثان و فقیهان مشهور شیعه در قرن یازدهم هجری بود. علامه مجلسی از میان شاخههای علوم اسلامی بیش از همه به حدیثنگاری علاقه داشت و به اخباریان نزدیک بود. مشهورترین کتاب او، مجموعه پرحجم حدیثی به نام بحارالانوار است که نقش بارزی در احیای جایگاه حدیث در منظومه معرفت دینی داشت.
▪️محمدباقر مجلسی در شب ۲۷ رمضان سال ۱۱۱۰ق و در ۷۳ سالگی در اصفهان از دنیا رفت. آقا جمال خوانساری بر وی نماز گذارد. وی بنا بر وصیتش در کنار مسجد جامع اصفهان و در جوار پدرش به خاک سپرده شد.
🆔@ahlolbait
#کانال_علوم_و_معارف_حدیث
@MaarefHadith
#علامه_مجلسی
🎤 آیت الله شبیری (20 آبان 1383ش)
🔰شاهان صفوی اگر نبودند، شاید هیچ گاه تشیّع در میان مردم ایران فراگیر و رسمی نمی شد. شاه سلیمان موقوفه ای را برای استنساخ و نشر بحارالأنوار مرحوم مجلسی قرار داده بود و اینكه كتب مرحوم مجلسی دركشور منتشر و در منازل مردم كتاب های مجلسی وارد شده بود، در سایه حمایت همین شاهان بود و اگر آنها نبودند، این كار عملی نبود.
در سال 1098 شاه سلیمان تصمیم می گیرد مقام شیخ الاسلامی را به مرحوم مجلسی اعطا كند. در «وقائع السنین والأعوام» خاتون آبادی كه در زمان حیات شاه سلیمان نوشته شده، آمده است كه شاه چند مرتبه كلمه التماس را به زبان خود جاری كرد، با اینكه این گونه تعابیر از زبان شاهان به ندرت خارج می شد. همچنین نوشته است كه هندی ها در دولتخانه شاهی بت می پرستیدند و مجلسی حدود دو ماه بعد از تصدّی شیخ الاسلامی، بتخانه آنها را خراب كرد.
در آن زمان مقام شیخ الاسلامی مقام اول روحانی كشور بود كه همه تصرّفات مربوط به امور دینی به دستور او بود و مرحوم مجلسی تصدّی این مقام را پذیرفته بود، مشروط به اینكه مظاهر كفر را از بین ببرد و احكام شرع و تشیّع را بر ایران حاكم كند. در آن اوضاع اگر علمای شیعه و از جمله مرحوم مجلسی شاهان شیعی را تقویت نمی كردند، حكومت عثمانی كه متصل به ایران بود، ایران را نابود می كرد.
شهادت ثالثه هر چند جزء اذان نیست، ولی در عین حال چون شعار شیعه شده، این شعار باید محفوظ بماند. ناصرالدین شاه بعد از اینكه با سختی بسیار شهر هرات را گرفت، همان روز اول دستور داد در آنجا اذان شیعی گفته شود؛ زیرا علامت حیازت آن جا همین اذان شیعی بود.
شاهان قاجار و صفویه، بی دین نبودند و نباید فسادشان سبب شود كه ما بر تمام اعمال آنها خط بطلان بكشیم. در زمانی كه عثمانی می خواست ایران را ببلعد، اگر این علما در صفی، مقابل حكومت قرار می گرفتند یا كوتاه می آمدند و حكومت شیعی را تأیید و تأكید نمی كردند، عثمانی غلبه می كرد.
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith
#علامه_مجلسی
در ملحقات کتاب بحارالانوار، نقل شده که در برخی از کتب ادعیه آمده است که علامه مجلسی در برخی از شب های جمعه این دعا را می خواند:
بسم الله الرحمن الرحیم، اَلْحَمْدُ لله مِنْ اَوَّلِ الدُّنْیا اِلی فَنائِها وَ مِنَ الآخِرَه اِلی بَقائِها. اَلْحَمْدُاللهِ عَلی کُلِّ نِعْمَه، اَسْتَغْفِرُالله مِنْ کُلِّ ذَنْبٍ وَ اَتُوبُ اِلَیْه، وَ هُوَ اَرْحَمُ الرّاحِمینَ.
وقتی در شب جمعهی هفتهی بعد خواست دوباره آنرا بخوانم، صدایی از طرف بالا و یا پشت خانه شنیدم که میگفت: هنوز ملائکه از کار نوشتن ثواب دفعه قبلی که این دعا را خواندهای فارغ نشدهاند.
البته این دعا در کتابهای دیگر علامه مجلسی و نیز در دیگر کتابهای ادعیه یافت نشده است. و همچنین این کرامت توسط شاگردان و فرزندان ایشان ذکر نشده است. (1)
پس این انتساب به علامه مجلسی قابل اثبات نیست، و نمیتوان این ذکر را دعایی مأثور نامید؛ اما به هر حال محتوای آن ایرادی ندارد و از آنجا که انسان هر خواستهای که منطبق بر آموزههای دینی باشد را میتواند از خدا بخواهد و با هر محتوای درستی میتواند با خداوند مناجات کند، میتوان با استفاده از این دعا نیز با خدا سخن گفت.
📚 بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج102، ص: 35
#کانال_علوم_و_معارف_حدیث
@MaarefHadith
هدایت شده از مناهج 🇵🇸🇮🇷
🌀 علامه مجلسی با بحار، دین و مذهب را زنده کرد
👤 آیتاللهالعظمی وحید خراسانی
#علامه_مجلسی
@Manahejj
🔰
✅ شرح حال #علامه_مجلسی از زبان شاگرد خود سید نعمةالله جزائری
✍مرحوم سید نعمة الله جزایری در شرح حال استادش مرحوم علامه مجلسی (رحمه الله) چنین مینویسد:
🔻و لقد عاشرته أعواما كثيرة ليلا و نهارا فما رأيت منه فعل مباح فضلا عن المكروهات، لأنه كان ممتثلا قول النبي (صلّى اللّه عليه و آله) «يا أبا ذر! ليكن لك في كل شيء نية حتى في النوم و الأكل». بل كانت أفعاله كلها طاعات.
🔻و كان مع شباب سنه الشريف قد تتبع العلوم تتبعا لم يقاربه أحد من فضلاء عصره، سيّما علم الحديث، و ما كنت أسأله في حلّ حديث الا و قد أجابني بحديث مفصل يشتمل على حلّ ذلك الحديث المجمل.
🔻و قد كان يعظ الناس في مسجد الجامع في اصفهان، فما رأيت أفصح منه و لا أحلى منه منطقا.
🔻و قد كانت الأخبار التي نطالعها في الليل اذا سمعناها منه في النهار نكون كأنّا لم نسمعها من حسن تقريره و عذوبة منطقه.
📗كشف الأسرار في شرح الإستبصار ؛ ج۲، ص۷۵،۷۶.
#کانال_علوم_ومعارف_حدیث
@MaarefHadith