پدر خیال می‌کرد آدم وقتی در حجرۀ خودش تنها باشد تنهاست؛ نمی‌دانست که تنهایی را فقط در شلوغی می‌شود حس کرد. (عباس معروفی) دو نکته: ۱) امروز به‌جای «خیال کردن» (مانند جملۀ بالا) معمولاً می‌گوییم و می‌نویسیم «فکر کردن». در محاوره اشکالی ندارد، ولی در نوشتار نباید این‌ دو را به‌جای هم به‌کار ببریم، چون «فکر کردن» چیزی است و «خیال کردن» (/ «گمان کردن»، «تصور کردن»، «پنداشتن») چیزی دیگر. پس مثلاً ننویسیم «او فکر می‌کرد اگر بلوز و شلوار بپوشد، شکل پسرها می‌شود»، بنویسیم «او خیال می‌کرد اگر بلوز و شلوار بپوشد، شکل پسرها می‌شود». البته توجه داریم که «خیال کردن» صورت غیررسمی «گمان کردن» (/ «تصور کردن» و «پنداشتن») است. ۲) برخی مترجمان از سر بی‌دقتی فعل think را بیشتر به «فکر کردن» ترجمه می‌کنند، ولی این فقط یکی از معانی آن است. think به معنای «گمان کردن، پنداشتن، باور داشتن، در نظر داشتن، بررسی کردن»، و جز این‌ها هم هست که از بافت و کاربرد آن در جمله مشخص می‌شود. بنابراین نباید همه‌جا آن را به «فکر کردن» ترجمه کنیم. #ویرایش_زبانی #گرده‌برداری سید محمد بصام @Matnook_com www.matnook.com

فاصله‌گذاری «فراـ» پیشوند «فرا‌ـ»، چه در کاربرد فعلی و چه غیرفعلی، همیشه با واژۀ پس از خود بی‌فاصله نوشته می‌شود: - فراافکندن، فراخواندن، فرارسیدن، فرارفتن، فراگرفتن. - فرابنفش، فرابورس، فراتاب (پروژکتور)، فراتاریخی، فراجناحی، فراخوان، فراداستان، فرادست، فرارویِ، فرازبانی، فرازمینی، فراسازمانی، فراسویِ، فراصوت، فراطبیعی، فرافکنی، فرامتنی، فرامدرن، فراملی، فراملیتی، فرامنطقه‌ای، فراواقع‌گرایی (سوررئالیسم)، فراواقعی، فراهمایی (کنفرانس). یادآوری: در فارسی قدیم، «فرا» کاربرد مستقل نیز داشته‌ و به‌عنوان حرف اضافه به‌کار می‌رفته‌است: - «امیر [...] به خرگاه بنشست، گله کرد فرا خادمان (= نزد / پیش خادمان) از وزیر.» (تاریخ بیهقی، ص ۸۲۰) - «او به کمند فرا چاه (= درون چاه) شد.» (اسکندرنامه، ص ۳۴۰) - «جنید فرا زن گفت (= به زن گفت): اکنون اندر ستر شو.» (رسالۀ قشیریه، ص ۱۱۰) این را هم ببینید: ۵ نکته دربارۀ فعل پیشوندی. #فاصله‌گذاری #دستورزبان سید محمد بصام @Matnook_com www.matnook.com

انسان‌های ضعیف انتقام می‌گیرند؛ انسان‌های قوی می‌بخشند؛ انسان‌های باهوش نادیده می‌گیرند. (انیشتین (؟)) در جمله‌های بالا، به کاربرد نقطه‌ویرگول هم دقت کنید. این را هم ببینید: ۴ کاربرد مهم نقطه‌ویرگول. #نشانه‌گذاری سید محمد بصام @Matnook_com www.matnook.com

به فاصله‌گذاری این دو عدد دقت کنید: - بیست‌وپنج‌صدم: ۰٫۲۵؛ - بیست و پنج‌صدم: ۲۰٫۰۵. نکته: ۱) تنها خود عدد کسری (صورت + مخرج + ـ‌ُم) کاملاً بی‌فاصله یا با نیم‌فاصله نوشته می‌شود: نُه‌میلیونم (۰٫۰۰۰۰۰۹)، دوصدهزارم (۰٫۰۰۰۰۲)، شش‌ده‌هزارم (۰٫۰۰۰۶)، هفت‌هزارم (۰٫۰۰۷)، سه‌ونیم‌صدم (۰٫۰۳٬۵)، چهارـ‌‌دهم (۰٫۴) (در این مورد، با تیرۀ روی خط زمینه و از دو طرفِ تیره با نیم‌فاصله). ۲) اگر صورت عدد کسری «یک» باشد، می‌توانیم مخرج را اول بیاوریم و در این صورت نیز بی‌فاصله یا با نیم‌فاصله نوشته می‌شوند: پنج‌یک (= یک‌پنجم)، ده‌یک (= یک‌دهم)، صدیک (= یک‌صدم). ۳) نصف (= یک‌دوم) و خمس (= یک‌پنجم) و مانند این‌ها عدد کسری عربی‌اند و بافاصله نوشته می‌شوند: نصف دیه، خمس مال. #فاصله‌گذاری سید محمد بصام @Matnook_com www.matnook.com

🔺سید علی امامی‌فر، دانشجوی ارشد حقوق، از ویراستاران مؤسسه 🔰کانال مؤسسه در ایتا: @Matnook_com

قاعدۀ نوشتن نام‌های بیگانه در فارسی این را هم ببینید: شیوۀ نگارش اَعلام تاریخی و جغرافیایی. #املا_رسم‌الخط سید محمد بصام @Matnook_com www.matnook.com

فرمول و فاصله‌گذاری درصد ۱) عدد + درصد (بافاصله): پنج درصد / ۵ درصد (۵٪ بی‌فاصله) نادرست: پنج‌درصد / ۵درصد ۲) (صد + ـ‌ی) + عدد (بافاصله): صدی پنج، صدی نود #فاصله‌گذاری سید محمد بصام @Matnook_com www.matnook.com

یک نکتۀ نگارشی که باید بدانید! «آنچه» یا «آنچه که»؟ چرا؟ #ویرایش_زبانی سید محمد بصام @Matnook_com www.matnook.com

واژۀ عربی «تُکلان» از مادۀ «و‌‌ک‌ل» و به معنای «سپردن خود یا کار به دیگری» است. «عَلَی اللهِ تُکلاني» یعنی «عَلَی اللهِ توکّلي» (پشت‌گرمی‌ام به خداست). «تکلان» بر وزن «فعلان» است که واو آن به تاء قلب / بدل شده‌است. بنابراین *التکلال، که در «تذکار برای چاپ نوزدهم» (آخرین یادداشت) از کتاب نگارش و ویرایش، نگارش احمد سمیعی گیلانی (چاپ نوزدهم: تهران، سمت، ویراست سوم، با اصلاحات و اضافات، ۱۳۹۹)، ص دَه آمده‌است، نادرست و گویا غلط تایپی است که باید در ویراست‌های بعدی این کتاب اصلاح شود. #املا_رسم‌الخط سید محمد بصام @Matnook_com www.matnook.com

در عربی، اِعراب نَعت از منعوت تبعیت می‌کند. عبارت «أَحسنَ تبسّماً مِنَ القلم» در حکم نعت (صفت) است برای «باکیاً». بنابراین «أَحسنَ» نیز، که در کتاب نگارش و ویرایش، نگارش احمد سمیعی گیلانی (چاپ نوزدهم: تهران، سمت، ویراست سوم، با اصلاحات و اضافات، ۱۳۹۹)، ص ۱ آمده‌است، باید منصوب باشد: لَم أَرَ باکیاً أَحسنَ تبسّماً مِنَ القلم. #دستورزبان سید محمد بصام @Matnook_com www.matnook.com

دو نکته از کتاب نگارش و ویرایش، نگارش احمد سمیعی گیلانی (چاپ نوزدهم: تهران، سمت، ویراست سوم، با اصلاحات و اضافات، ۱۳۹۹)، ص ۵۰ و ۵۱ نکتۀ اول: ایشان در صفحۀ ۵۰ گفته‌اند که نوشتاری شدن زبان از «دو جهت» آن را از صورت گفتاری جدا کرده‌است. سپس یک جهت را نام برده‌اند و آن ـ به تعبیر من و خلاصه‌وار ـ این‌که عناصر زبَرزنجیری زبان ویژۀ گفتار است و به‌ندرت در نوشتار منعکس می‌شود. سپس دو راهکار برای غیبت این عناصر پیشنهاد کرده‌اند. اما متأسفانه «جهت دوم» را فراموش کرده‌اند نام ببرند و این بخش از کتاب را بدون ذکر جهت دوم به پایان برده‌اند. نکتۀ دوم: چنان‌که در تصویر می‌بینید، یکی از راهکارهای ایشان برای رفع ابهام معنایی تغییر ساختاری جمله است. اولاً مثال ایشان ابهام معنایی ندارد، بلکه ممکن است به دو صورت خوانده شود. این «ابهام معنایی» نیست. ثانیاً تا جایی که می‌توانیم با گذاشتن یک ویرگول از خوانش نادرست جلوگیری کنیم، چرا ساختار جمله را تغییر دهیم؟ هنر ویراستار این است که با کمترین کار جمله را اصلاح کند. پس: در عداوت رسول، با کفار عرب هم‌داستان بودند. #ویرایش_زبانی #نشانه‌گذاری سید محمد بصام @Matnook_com www.matnook.com

تو هم‌دردی یا تو هم دردی؟ ببینید: فاصله‌گذاری ۲۶۵ واژۀ «هم»دار. #فاصله‌گذاری سید محمد بصام @Matnook_com www.matnook.com