هدایت شده از المرسلات
☀️ #یادداشت| مختصری در باب نظریه روح المعنی از منظر امام خمینی (ره)
🖊 سید محمد هاشمی
🔺 یکی از مباحث مهم امام در ادامه موضع مهم ایشان پیرامون اعتباری بودن وضع الفاظ، مساله #روح_المعنی است. این نظریه که توسط امام در نقاط مختلفی استفاده شده و ریشه در نگاه برخی اندیشمندان پیشین نیز داشته است قرابتی جدی با تصویر مرحوم #علامه_طباطبایی در نحوه وضع الفاظ برای معانی در تفسیر #المیزان دارد. ایشان توجه به این فرآیند در وضع الفاظ را، راه حل بسیاری از اشتباهات در اندیشه و فهم - خصوصا در معارف غیر مادی - می داند. برای مثال برخی در وصف پروردگار به رحیم و رحمان تصور کرده اند که چون در ذات این اوصاف نوعی از رقّت و تغیرِ حالت درونی نهفته و این نوع تحولات در ذات واجب محال است صدق این معانی بر واجب صرفا مجازی است. مرحوم امام در پاسخ معتقد است اساسا الفاظ برای غایات و حقایق عامه وضع شده اند و خصوصیات افراد تقییدی در آن معانی ایجاد نمی-کند:
«و بعضىها در مطلق اين نحو از اوصاف از قبيل خذ الغايات و اترك المبادى قائل شدهاند- كه اطلاق اينها بر حق به لحاظ آثار و افعال است نه به لحاظ مبادى و اوصاف است. پس، معنى «رحيم» و «رحمن» در حق، يعنى كسى كه معامله رحمت مىكند با بندگان. بلكه معتزله جميع اوصاف حق را چنين دانستهاند يا نزديك به اين. و بنابراين، اطلاق آنها بر حق نيز مجاز است. و در هر صورت، مجاز بودن بعيد است، خصوصا در «رحمن» كه بنابراين امر عجيبى بايد ملتزم شد. و آن اين است كه اين كلمه وضع شده براى معنايى كه استعمال در آن جائز نيست و نمىشود، و در حقيقت اين مجاز بلا حقيقت است. تأمّل. و اهل تحقيق در جواب اين گونه اشكالات گفتهاند الفاظ موضوع است از براى معانى عامّه و حقايق مطلقه. پس بنابراين، تقيّد به عطوفت و رقّت داخل در موضوع له لفظ «رحمت» نيست و از اذهان عاميّه اين تقيّد تراشيده شده، و الّا در اصل وضع دخالت ندارد..» (آداب الصلاة، متن، ص: 249)
🔺 ایشان سپس در جواب به اشکال مقدر به این نظریه که آن را تنها در صورتی که اولیاء و انبیاء واضع باشند صحیح میدانند، تحلیلی در باب وضع الفاظ و اعتبار ارائه می کند که در کلیت شناخت اعتباریات نزد ایشان نیز سودمند است.
🔺به عقیده ایشان فرآیند وضع یک لفظ به این گونه است که برای هر واضعی در ابتدا نوعی توجه به جهت حقیقی موضوع له مطرح بوده است یعنی واضع در هنگام وضع لفظ «نور» برای آنچه از حقیقت خارجی نور می دیده، جهت روشنایی آن را مورد نظر قرار داده است و به جهات عدمی و ظلمانی آن بی توجه بوده است لذا لفظ «نور» هرگز مقید به نورِ مادی خارجی که مشوب به جهات عدمی است نمی شود و از این رو می توان آن را حقیقتا در انوار غیرمادی نیز استعمال کرد. لذا نظریه روح المعنی را می توان حتی در عمق تسامحات عرفی در فرآیند اعتبار نیز توضیح داد:
«واضع لغات گرچه در حين وضع معانى مطلقه مجرّده را در نظر نگرفته است، ولى آنچه كه از الفاظ در ازاء آن وضع شده همان معانى مجرّده مطلقه است. مثلا، لفظ «نور» را كه مىخواسته وضع كند، آنچه در نظر واضع از انوار مىآمده اگر چه همين انوار حسّيّه عرضيّه بوده- به واسطه آن كه ماوراء اين انوار را نمىفهميده- ولى آنچه را كه لفظ نور در ازاء او واقع شده همان جهت نوريّت او بوده نه جهت اختلاط نور با ظلمت، كه اگر از او سؤال مىكردند كه اين انوار عرضيّه محدوده نور صرف نيستند بلكه نور مختلط به ظلمت و فتور است، آيا لفظ نور در ازاء همان جهت نوريّت او است يا در ازاء نوريّت و ظلمانيّت آن است؟ بالضروره جواب آن بود كه در مقابل همان جهت نوريّت است و جهت ظلمت به هيچ وجه دخيل در موضوع له نيست» (آداب الصلاة، متن، ص: 250)
🔺 بر این اساس نیازی نیست که واضع تمام مصادیق آن معنا را در زمان خود درک کرده یا حتی به آن معتقد باشد بلکه فرآیند وضع چنین وسعتی را در رابطه لفظ و معنا ایجاد می کند. نکته جالب آن که مرحوم امام بر اساس این تحلیل، صدق الفاظ عرفی وضع شده بر معانی ای که از جهت وجودی در مراتب بالاتری قرار دارند را نزدیکتر به حقیقت و غرض اولیه عرف می داند:
«ليس الكلام من حيث ظهوره الملكى و خصوصا الّذى هو من مقولة اللّفظ و الصّوت صفة للحقّ من حيث هويّته الأحاطيّة حتّى يتفرّع عليه ما ذكر كما انّ قوله تعالى ما فَرَّطْنا فِي الْكِتابِ مِنْ شَيْءٍ لا يدلّ على مقصوده بوجه نعم الكلام الذّاتى الّذى هو التّجلّى باظهار ما فى الغيب على ذاته المقدّسة صفة من صفاته فى الحضرة الجمعيّة الكماليّة و الكلام الظّهورى الوجودى الّذى هو التّجلّى بالفيض المقدّس لأظهار ما فى الغيب على الحقائق التّفصيليّة صفة من صفاته الفعليّة و لهما الأحاطة و الشّمول و لهذا الكلام اللّفظى ايضا احاطة بمعنى آخر و هو وجه السّرّ الوجودى الّذى يعرفه المحقّقون و هو غير الأوضاع اللّفظيّة نعم لو كان الألفاظ موضوعة لأرواح المعانى او ارواح المعانى مرادة للحقّ من كلامه لكان تلك الأحاطة حقّا كما الأمر كذلك.» ( تعليقات على شرح «فصوص الحكم» و «مصباح الانس»، ص: 232)
🔺نتیجه این صورت بندی، راهگشایی بسیار اساسی در فهم معارف و معانی مجرد قرآنی و روایی ایجاد کرده و از سوی دیگر گشایشی جدی برای انتقال مرتبه بندی شده معارف الهی می آفریند. این نگاه شیوه ای مهم در القای معارف الهی را نیز به دنبال دارد. بر این اساس در تعلیم معارف تنها کافی است ذهن ها را نسبت به حیثیات عدمی مفاهیم پالایش نماییم، تا بتوانیم حقیقت ناب غیرمادی را در ذهن مخاطبان تصویر کنیم.
🔺 این نظریه در مساله روح المعنی، در مجموعه اندیشه امام در اعتباریات تاثیر مهمی دارد ایشان پس از این مساله «صحیح و اعم» و تصویر «مرکبات اعتباری» را نیز بر همین اساس تبیین می نمایند و معتقدند حتی در وضع الفاظ برای اختراعات عادی بشر، هرگز لفظ به قید ماده و شکل خاصی از آن اختراع – مثلا تفنگ یا هواپیما – محدود نمی شود بلکه از ابتدا خصوصیات ماده و صورت دخلی در وضع الفاظ ندارند:
و لذا ترى: أنّ تكامل الصنعة كثيراً ما يوجب تغييراً في موادّها أو تبديلًا في شأن من شؤون هيئتها، و مع ذلك يطلق عليها اسمها كما في السابق، و ليس ذلك إلّا لأخذ الهيئة و المادّة لا بشرط؛ أي عدم لحاظ مادّة و هيئة خاصّة فيها. (تهذيب الأصول، ج1، ص: 109)
#در_مدرسه_امام_خمینی
@almorsalaat
هدایت شده از KHAMENEI.IR
🌟 زیارت امیرالمؤمنین در روز غدیر، از زیباترین تعبیرات منقول از امام هادی علیهالسلام است
🔻 رهبرانقلاب: حضرت #امام_هادی (سلاماللّهعلیه) در مجموعهی آثار و برکاتی که از ائمّهی هدیٰ (علیهمالسّلام) رسیده است، این خصوصیّت را دارد که در ضمن زیارت، مهمترین فصول مربوط به مقامات ائمّه (علیهمالسّلام) را با بیان وافی و شافی، با زیباترین تعبیرات بیان کردهاند. زیارت جامعهی کبیره(۱)، از این بزرگوار است؛ زیارت امیرالمؤمنین در روز غدیر(۲) که یکی از غُرَر تعبیرات و فرمایشات ائمّه (علیهمالسّلام) است، از این بزرگوار است. ۱۳۹۷/۰۱/۰۱
۱)تهذیب الاحکام، شیخ طوسی، ج۶، ص۹۵.
۲)المزار الكبير، ابن مشهدی، ص۲۶۳؛ مفاتیح الجنان، شیخ عباس قمی، باب سوم زیارات، زیارت روز غدیر.
🌹تا روز عيد غدير؛ انتشار مجموعه #بزرگترین_عید
💻 @Khamenei_ir
☀️ ارتد الناس الا ثلاثه
🔺 با توجه به تواتر بی نظیر حدیث غدیر تردیدی در وقوع این مراسم با اوصافی که شیعه می گوید، نیست. یعنی پیامبر بی شک امیرالمومنین (ع) را به جانشینی خود تعیین کرد.
🔺 پس ده ها هزار نفر این واقعه را به چشم دیدند. با پذیرفتن این مقدمه باید گفت کسانی که در مدینه بودند و به چشم دیدند حق علی (ع) غصب شد و تاریخ اسلام به چنین انحرافی کشیده شد و کسانی که از اطراف جغرافیای اسلامی این مطلب را شنیدند و سکوت کردند، از سیاه دل ترین و منحرف ترین، یا از ساده ترین و یا از بزدل ترین انسان های تاریخ بودند. و کسانی که برای این غصب طراحی کردند را باید موجودات خطرناکی دانست که اسلام ذره ای به قلبشان داخل نشده بود.
قَالَ الباقر (ع) : ارْتَدَّ النَّاسُ إِلَّا ثَلَاثَة (اختصاص شیخ مفید ص 10)
@ofoqemobin
هدایت شده از المرسلات
🔹زیارت امین الله از اعمال شب عیدغدیر
السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَمِینَ اللهِ فِی أَرْضِهِ وَ حُجَّتَهُ عَلَى عِبَادِهِ (السَّلامُ عَلَیْکَ یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ)، أَشْهَدُ أَنَّکَ جَاهَدْتَ فِی اللهِ حَقَّ جِهَادِهِ وَ عَمِلْتَ بِکِتَابِهِ وَ اتَّبَعْتَ سُنَنَ نَبِیِّهِ صَلَّى اللهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ حَتَّى دَعَاکَ اللهُ إِلَى جِوَارِهِ فَقَبَضَکَ إِلَیْهِ بِاخْتِیَارِهِ وَ أَلْزَمَ أَعْدَاءَکَ الْحُجَّةَ مَعَ مَا لَکَ مِنَ الْحُجَجِ الْبَالِغَةِ عَلَى جَمِیعِ خَلْقِهِ اللهُمَّ فَاجْعَلْ نَفْسِی مُطْمَئِنَّةً بِقَدَرِکَ رَاضِیَةً بِقَضَائِکَ مُولَعَةً بِذِکْرِکَ وَ دُعَائِکَ مُحِبَّةً لِصَفْوَةِ أَوْلِیَائِکَ مَحْبُوبَةً فِی أَرْضِکَ وَ سَمَائِکَ صَابِرَةً عَلَى نُزُولِ بَلائِکَ [شَاکِرَةً لِفَوَاضِلِ نَعْمَائِکَ ذَاکِرَةً لِسَوَابِغِ آلائِکَ] مُشْتَاقَةً إِلَى فَرْحَةِ لِقَائِکَ مُتَزَوِّدَةً التَّقْوَى لِیَوْمِ جَزَائِکَ مُسْتَنَّةً بِسُنَنِ أَوْلِیَائِکَ مُفَارِقَةً لِأَخْلاقِ أَعْدَائِکَ مَشْغُولَةً عَنِ الدُّنْیَا بِحَمْدِکَ وَ ثَنَائِکَ
اللهُمَّ إِنَّ قُلُوبَ الْمُخْبِتِینَ إِلَیْکَ وَالِهَةٌ وَ سُبُلَ الرَّاغِبِینَ إِلَیْکَ شَارِعَةٌ وَ أَعْلامَ الْقَاصِدِینَ إِلَیْکَ وَاضِحَةٌ وَ أَفْئِدَةَ الْعَارِفِینَ مِنْکَ فَازِعَةٌ وَ أَصْوَاتَ الدَّاعِینَ إِلَیْکَ صَاعِدَةٌ وَ أَبْوَابَ الْإِجَابَةِ لَهُمْ مُفَتَّحَةٌ وَ دَعْوَةَ مَنْ نَاجَاکَ مُسْتَجَابَةٌ وَ تَوْبَةَ مَنْ أَنَابَ إِلَیْکَ مَقْبُولَةٌ وَ عَبْرَةَ مَنْ بَکَى مِنْ خَوْفِکَ مَرْحُومَةٌ وَ الْإِغَاثَةَ لِمَنِ اسْتَغَاثَ بِکَ مَوْجُودَةٌ [مَبْذُولَةٌ] وَ الْإِعَانَةَ لِمَنِ اسْتَعَانَ بِکَ مَبْذُولَةٌ [مَوْجُودَةٌ] وَ عِدَاتِکَ لِعِبَادِکَ مُنْجَزَةٌ وَ زَلَلَ مَنِ اسْتَقَالَکَ مُقَالَةٌ وَ أَعْمَالَ الْعَامِلِینَ لَدَیْکَ مَحْفُوظَةٌ وَ أَرْزَاقَکَ إِلَى الْخَلائِقِ مِنْ لَدُنْکَ نَازِلَةٌ وَ عَوَائِدَ الْمَزِیدِ إِلَیْهِمْ وَاصِلَةٌ وَ ذُنُوبَ الْمُسْتَغْفِرِینَ مَغْفُورَةٌ وَ حَوَائِجَ خَلْقِکَ عِنْدَکَ مَقْضِیَّةٌ وَ جَوَائِزَ السَّائِلِینَ عِنْدَکَ مُوَفَّرَةٌ وَ عَوَائِدَ الْمَزِیدِ مُتَوَاتِرَةٌ وَ مَوَائِدَ الْمُسْتَطْعِمِینَ مُعَدَّةٌ وَ مَنَاهِلَ الظِّمَاءِ [لَدَیْکَ] مُتْرَعَةٌ اللهُمَّ فَاسْتَجِبْ دُعَائِی وَ اقْبَلْ ثَنَائِی وَ اجْمَعْ بَیْنِی وَ بَیْنَ أَوْلِیَائِی بِحَقِّ مُحَمَّدٍ وَ عَلِیٍّ وَ فَاطِمَةَ وَ الْحَسَنِ وَ الْحُسَیْنِ إِنَّکَ وَلِیُّ نَعْمَائِی وَ مُنْتَهَى مُنَایَ وَ غَایَةُ رَجَائِی فِی مُنْقَلَبِی وَ مَثْوَایَ
أَنْتَ إِلَهِی وَ سَیِّدِی وَ مَوْلایَ اغْفِرْ لِأَوْلِیَائِنَا وَ کُفَّ عَنَّا أَعْدَاءَنَا وَ اشْغَلْهُمْ عَنْ أَذَانَا وَ أَظْهِرْ کَلِمَةَ الْحَقِّ وَ اجْعَلْهَا الْعُلْیَا وَ أَدْحِضْ کَلِمَةَ الْبَاطِلِ وَ اجْعَلْهَا السُّفْلَى إِنَّکَ عَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ
@almorsalaat
هدایت شده از المرسلات
چقدر معانی بلندی در این دعا نهفته است.
آنچه به ذهن قاصر بنده میرسد این است که شاید به جرئت بتوان گفت که میتوان ماحصل و عصاره رساله الولایه علامه طباطبایی را از فقره ای که میفرماید: "مَشْغُولَةً عَنِ الدُّنْیَا بِحَمْدِکَ وَ ثَنَائِکَ" استخراج کرد. رزقنا الله و ایاکم.
محسن ابراهیمی
@almorsalaat
☀️ نگاهی کوتاه به حیث تکوینی مساله «امامت» در اندیشه علامه طباطبایی
🖊 سید محمد هاشمی
🔰 جایگاه مساله امامت
🔺 امامت در اندیشه علامه طباطبایی قرائت و جایگاه خاصی دارد و با هدایت تکوینی و امری انسان پیوند می¬خورد. به این معنا می¬توان امامت را به نوعی مهم¬ترین عنصر در هدایت انسان به سمت مقصد دانست زیرا امامت در بیان علامه طباطبایی با مساله «ولایت» عجین است. ایشان امام را رساننده عموم انسان¬ها به مرتبه «ولایت» - که کمال نهایی انسان است - می¬داند.
البته امام می¬تواند محل جمع مسئولیت¬ها و مقام¬های دیگری مانند حاکمیت، مرجعیت در تبیین معارف دینی و تبلیغ شریعت هم باشد. علامه طباطبایی نیز به این شؤون برای امام اشاره کرده¬است:
«بنابر جهاتى كه شمرده شد امامت و پيشوايى دينى در اسلام از سه جهت ممكن است مورد توجه قرار گيرد: از جهت حكومت اسلامى واز جهت بيان معارف و احكام اسلام واز جهت رهبرى و ارشاد حيات معنوى.
ولی در اینجا بیشتر به جنبه ملکوتی و امری امامت که هدایت تکوینی است، می¬پردازیم که به عاملیتِ امری قرابت بیشتری دارد.» (شیعه در اسلام، ص 150)
🔰 حقیقت «امامت» و تفاوت آن با «نبوت»
🔺 علامه طباطبایی در ضمن تفسیر آیه 124 سوره بقره و داستان ابتلای حضرت ابراهیم (ع) به مساله امامت و جایگاه آن در هندسه معرفت دینی اشاره می¬کند. ایشان بیان این آیه و سایر آیاتِ قرآن را دالّ بر تفاوت ماهوی حقیقت «امامت» و «نبوت» می¬داند. به نظر ایشان «امامت» همواره در قرآن همراه با نوعی هدایتِ خاص آمده¬است. بر این اساس در قرآن، هدایتِ مربوط به امامت همواره در کنار «امر» الهی قرار دارد که از قبیل ایجادِ تکوینی و مجرد الهی و بدون فرآیندهای مادی است. به همین دلیل این نوع هدایت با آنچه رهاورد نبوت است و به قانون و تشریع و «باید» و «نباید» مربوط می¬شود و هدایت تشریعی نام گرفته متفاوت است. (الميزان في تفسير القرآن، ج1، ص: 271 و الميزان في تفسير القرآن، ج14، ص: 304)
🔺ایشان باطنِ رهاورد نبوت – یعنی دین - را ولایت و رسیدن انسان به بالاترین کمال می¬داند که قافله سالار آن امام است. یعنی همانگونه که سازمان هدایت تشریعی و قانونی الهی قائم به نبی است، سازمان هدایت باطنی و مساله ولایت نیز قائم به امام است و از آنجا که ولایت باطن دین و نبوت است، امامت نیز به نوعی باطن و حقیقت حرکت انبیاء است (رسالت تشيع در دنياى امروز، ص: 104 و بررسى هاى اسلامى، ج2 ص203) :
«از بيان گذشته، روشن شد كه نبوّت يك واقعيّتى است كه احكام دينى و نواميس خدايى مربوط به زندگى را بهدست آورده و به مردم مىرساند، ولايت واقعيّتى است كه در نتيجه عمل به فرآوردههاى نبوّت و نواميس خدايى در انسان به وجود مىآيد. به عبارت ديگر، نسبت ميان نبوّت و ولايت، نسبت ظاهر و باطن است و دين كه متاع نبوّت است، ظاهر ولايت، و ولايت باطن نبوّت مىباشد.» (شیعه، ص 158)
بر این اساس علامه طباطبایی امام را این گونه معرفی می کند:
«كسى كه حامل درجات قرب و امير قافله اهل ولايت بوده و رابطه انسانيّت را با اين واقعيّت حفظ مىكند، در لسان قرآن،" امام" ناميده مىشود." امام" يعنى كسى كه از جانب حق سبحانه، براى پيشروى صراط ولايت، اختيار شده و زمام هدايت معنوى را در دست گرفته، و انوار ولايت كه به قلوب بندگان حق مىتابد، اشعّه و خطوط نورى هستند از كانون نورى كه پيش اوست، و موهبتهاى معنوى متفرّقه، جوىهايى هستند متّصل به درياى بىگرانى كه نزد وى مىباشد. معنى امامت در قرآن كريم همين است، و البتّه امامت غير از خلافت و وصايت و حكومت و رياست دين و دنيا است. » (شیعه، ص 159)
🔺 هر آنچه بیان شد در تفاوت حقیقتِ مقام امامت و مقام نبوت بود. اما این که این دو مقام در یک فرد جمع شوند هم ممکن است و هم به نص قرآن و سنت در مورد برخی انبیاء مانند حضرت ابراهیم (ع) و پیامبر اسلام (ص) و جمع دیگری از انبیاء رخ داده¬است. پس تفاوت مقام امامت و نبوت لزوما به معنای تباین مصداقی امام و نبی نیست. (الميزان في تفسير القرآن، ج14، ص: 304)
🔺 علامه طباطبایی معتقد است که اهل بیت علیهم السلام – که همه دارای مقام امامت هستند – مصداق «مطهرون» در آیه 79 سوره واقعه¬اند و به حقیقت قرآن که «ام الکتاب» و «کتاب مکنون» است دسترسی غیبی دارند. به همین دلیل حقیقت ملکوتی قرآن به دست اهل بیت می¬آید و اینگونه باطن هدایت تشریعی اسلام نزد امام حاضر است. و از همین جهت است که امام عالم به تاویل کتاب الهی است.
ادامه 👇👇👇👇
ادامه پست قبل ☝️☝️☝️
🔰 هدایت تکوینیِ امام
🔺 پیش از این بیان شد که هدایتِ امام از قبیل امر الهی و حقیقیتِ «کن فیکون» و «ملکوت سماوات» است که واحد است و فرآیند زمانی ندارد. بر اساس آنچه پیش از این نیز گفته شده، جنبه امری عالم در مقابل جنبه خلقی و مادی قرار دارد. از آنجا که در قرآن همواره حقیقت امامت در کنار هدایتِ امری قرار گرفته، علامه طباطبایی «امر» الهی را در واقعیت عالم همراه امام می¬داند و بر اساس آن نوعی ولایت و هدایت از جانب امام بر مردم تصویر می¬کند. این هدایت بر خلاف راهنماییِ تشریعی، طالب هدایت را تکوینا و واقعا به مطلوب می رساند و به عبارت دیگر این هدایت «ارائه الطریق» نیست – که شأن نبی است - بلکه «الایصال الی المطلوب» است:
«و بالجملة فالإمام هاد يهدي بأمر ملكوتي يصاحبه، فالإمامة بحسب الباطن نحو ولاية للناس في أعمالهم، و هدايتها إيصالها إياهم إلى المطلوب بأمر الله دون مجرد إراءة الطريق الذي هو شأن النبي و الرسول و كل مؤمن يهدي إلى الله سبحانه بالنصح و الموعظة الحسنة» (الميزان في تفسير القرآن، ج1، ص: 272)
🔺 بر این اساس امام کسی است که انسان ها را منزل به منزل به سمت کمال نهایی یعنی «الله» رهبری کرده، حرکتِ تکوینی می¬دهد. او قافله سالار استکمالِ انسان است و چون انسان همواره نیاز به حرکت به سمت مقصود دارد و فطرت او بر این اساس قرار گرفته است، همواره باید امامی در هر زمانی در عالم وجود داشته باشد. (الميزان في تفسير القرآن، ج1، ص: 273 و ج14، ص: 304)
🔺 این نگاه «امام» را در مرکز مسیر معنوی تمام عالم قرار می¬دهد و همه مریدان اسرار عالم و علاقه¬مندان به معنویت را در پی او به صف می¬کند. به همین دلیل است که علامه طباطبایی منشا تمامی نگاه¬های معنوی عالم اسلام را جریان فکری شیعه و تئوری امامت می¬داند. نشانه این مطلب آن است که عموم فرق متصوفه – گرچه به جهت فقهی و کلامی شیعه نامیده¬نشوند – خود را به جهت معنوی متصل به امیرالمومنین (ع) می¬دانند. (شیعه، ص 71 و رسالت تشيع در دنياى امروز، ص: 94)
🔺 پس نتیجه این است که امام محور و مرکز حرکت معنوی عالم در هر عصری است و هر کس در شعاع هدایت او قرار گیرد به قدر تلاش و وسع، مراتبی از این درجات معنوی را حائز می¬شود:
«معلوم مىشود كه كمال اين حيات معنوى و سعادت علمى، به نحو اصالت مقام امام و شخصيت معنوى پيشواى وقت مىباشد و به نحو وراثت و تبعيت غذاى معنوى شيعه و پيروان امام است كه در صراط ولايت افتاده و در مسير بندگى پاى به جاى پاى «امام» گذاشته طريقه وى را دنبال كنند.» (رسالت تشيع در دنياى امروز، ص: 109)
🔺 در اندیشه¬ی اسلامی هدایت الهی ابتدا نصیب امام می¬شود و سپس این هدایت از او به سایر انسان¬ها می-رسد. بنابراین او واسطه¬ی وصول فیض امریِ الهی به بشریت است. (الميزان في تفسير القرآن، ج14، ص: 304)
🔰 احاطه امام بر قلوب و اعمال انسان
🔺 بر اساس آنچه از حقیقت هدایتِ تکوینی امام گفته شد معلوم می¬شود که امام باید بر جنبه امری عالم که جنبه باطنیِ ظواهر عالم است احاطه داشته باشد. بر همین اساس به نظر علامه طباطبایی امام علاوه بر ظاهر، بر باطنِ حرکت کمالی انسان که حقیقت قلب و اعمال اوست کاملا احاطه دارد و اساسا حقیقتِ امام، باطنِ مساله هدایت است و چون قلب و عمل نیز مانند سایر حقایق عالم ماده ظاهر و باطن و ملکوتی دارند پس همواره در محضر امام حاضرند. اساسا امام از راه باطن به نفوس تمام انسان¬ها اشراف واتصال دارد. روایات متعدد بیان می¬کنند که اعمال انسان¬ها همواره بر امام عرضه می¬شود و او شاهد بر امت است. به همین دلیل در قیامت هر کسی به سوی امام خود خوانده می¬شود و اگر امام او حق باشد نامه اعمالش به دست راست رسیده و سعادتمند می¬گردد. البته امام حق بر تمام مردم و حتی بر ائمه باطل مُهَیمن و حاکم است و ملاک امتیاز سعادت و شقاوت در قیامت اوست. ( الميزان في تفسير القرآن، ج1، ص: 273 و ج 13 ص: 168 و شيعه در اسلام، ص: 198 و الرسائل التوحيدية، ص: 253 – 254)
#امامت
#علامه_طباطبایی
@ofoqemobin
هدایت شده از المرسلات
#معرفی_کتاب| تقریرات فلسفه امام خمینی ج۳
اخیرا به مناسبت نوشتن برخی مباحث انسان شناسی از منظر امام خمینی، توفیق الهی یار شد که جلد سوم از کتاب تقریرات فلسفه امام خمینی را با دقت بیشتری مطالعه کنم.
این کتاب شامل تقریر دروس امام خمینی در شرح بخش هایی از مباحث نفس و معاد از جلد ۸ و ۹ اسفار است که به قلم مرحوم آیت الله سید عبدالغنی اردبیلی نگارش یافته.
در این کتاب به موضوعات مهم انسان شناسی همچون: جسمانیه الحدوث بودن نفس انسان، ذومراتب بودن نفس، وحدت شخصیه نفس در عین کثرت مراتب و قوا، تناسخ، رجعت، معادجسمانی و روحانی پرداخته شده است.
از آنجایی که این مباحث از موضوعات متاخر علم فلسفه می باشند و ریاضی بودن این علم ایجاب می کند که مباحث آتی بر دوش مباحث سابق تولید شود، حضرت امام به مناسبت استفاده از مباحث گذشته همچون: اصالت وجود، تشکیک، وجودربطی، جنس و فصل، ماده و صورت، حرکت جوهری، اینکه حقیقت شی به صورت است نه ماده، آنها را بر اساس مختار خود تبیین میکنند.
از ویژگیهای کتاب، بیان بسیار شیوا و روان آن است.
همچنین ایشان در برخی موارد با صدرا مخالفت میکنند و نظر خود را بیان می دارند و در مواردی نیز ابتکارات خود را ذکر میکنند. همچون برهان بر معاد جسمانی که ایشان علاوه بر تبیین برهان صدرا، خودشان نیز برهانی را بدون نیاز به مقدماتی که صدرا بیان کرده، اقامه میکنند.
از دیگر ویژگیها میتوان به گریزهای اخلاقی، عرفانی و سلوکی اشاره کرد که بسیار مهم و اثربخش هستند.
یکی دیگر از امتیازات این اثر پرداختن به برخی مسائل عرفان نظری است
خلاصه اینکه این کتاب، بسیار ارزشمند و حاوی نکات مهمی از اندیشه فلسفی و عرفانی حضرت امام است که متاسفانه چندان مورد توجه نیست.
استاد فرحانی در جلسات تبیین هماهنگی نظام انسان شناسی امام و علامه از این کتاب استفاده زیادی بردند و برخی مباحث آن را تبیین کردند.
انشالله منتخباتی از این کتاب را در کانال قرار خواهیم داد.
✍محسن ابراهیمی
#در_مدرسه_امام_خمینی #فلسفه #عرفان
@almorsalaat
🔺 یکی از آثار کم نظیر در دفاع از امامت امیرالمومنین (ع) و عقاید شیعه کتاب «احقاق الحق و ازهاق الباطل» نوشته سید شهید، قاضی نورالله شوشتری عالم بزرگ قرن دهم و یازدهم است. ایشان که مدتها در هند زندگی می کرد جان خود را پای این کتاب گذشت و به دلیل نگارش همین اثر شهید شد.
🔺 این کتاب نقدی بر نوشته یکی از علمای شافعی در رد کتاب #نهج_الحق علامه حلی است. این کتاب با ملحقات مفصلی که مرحوم آیت الله مرعشی نجفی ببه آن افزوده در 33 جلد به چاپ رسیده است که 3 جلد مشتمل بر بیانات مرحوم قاضی نورالله است.
🔺 کتاب با جزییات و دقت بسیار بالایی تحریر شده است.
🔺 یکی از نکات جالب و بسیار قابل استفاده کتاب این است که مرحوم قاضی نورالله ابتدا عین کلمات علامه حلی را نقل می کند، سپس کلام فضل الله بن روزبهان عالم شافعی در نقد علامه حلی را عینا ذکر می کند و بعد از آن نظر نهایی خود را ابراز می کند.
🔺 از آنجا که بخش زیادی از مباحث پیرامون آیات قرآن و احادیث است علاوه بر مباحث کلامی جنبه های مختلف دیگر علمی در این کتاب موجود است و از این جهت بسیار قابل استفاده است.
#غدیر_خم
@ofoqemobin
🔰 چند روزی در خدمت بسیج دانشگاه شهید چمران در دوره صافات بودیم ان شاء الله صوت جلسات در کانال قرار میگیرد.
@ofoqemobin
هدایت شده از المرسلات
006-emamvallameh.1rooh.dar2badan@almorsalat.mp3
1.83M
🔊#نگاهی_به_دریا| نگاهی مختصر به مساله تشکیک در نگاه حضرت امام و مرحوم علامه
🎙استاد علی فرحانی
♨️ متن پیاده بیانات استاد👇👇👇 https://uupload.ir/view/6_4muo.pdf/
#در_مدرسه_امام_خمینی
#پای_درس_استاد
@almorsalaat
🔺 یکی دیگر از آثار بی بدیل در حوزه دفاع از امامت امیرالمومنین (ع)، معتقدات شیعه و مساله غدیر، کتاب «عبقات الانوار فی امامة الائمة الاطهار» تالیف مرحوم #میر_حامد_حسین_لکهنوی از علمای شیعه قرن سیزدهم هندوستان است.
🔺 این کتاب نیز نقدی بر نوشته یکی از علمای اهل سنت هند در مخالفت با مکتب اهل بیت است. عبدالعزیز دهلوی کتابی با عنوان «تحفه اثنی عشریه» نوشت. او به زعم خود دلالت آیات و یا دلالت و سند روایاتی که شیعه بر امامت بلافصل حضرت امیر (ع) استفاده می کرد را به نقد کشانده است.
🔺در این کتاب نیز عین کلمات دهلوی نقل شده و سپس مرحوم میرحامد حسین شروع به نقد کرده است. نگارنده تلاش کرده سند تمام روایات را بر منهج حدیثی اهل سنت تصحیح و تواتر آن را اثبات کند.
🔺 این کتاب بسیار مفصل و بالغ بر صد جلد و هر بخش آن یک پروژه بزرگ علمی است و ارزش آن بسیار فراتر از نقد بر کتاب «تحفه اثنی عشریه» است، این کتاب را میتوان یک دائره المعارف بزرگ عقیدتی برای شیعه دانست.
🔺 نکته جالب این است که کتاب به زبان #فارسی نوشته شده است.
#غدیر_خم
@ofoqemobin
افق مبین||سید محمد هاشمی
🔰 چند روزی در خدمت بسیج دانشگاه شهید چمران در دوره صافات بودیم ان شاء الله صوت جلسات در کانال قرار م
🎙 صوت جلسات قرآن شناسی دوره صافات
مرداد ۱۴۰۰ 👇
🔰 در این دو جلسه نگاهی کوتاه به حقیقت قرآن و فرآیند فهم آن ارائه شده است:
https://eitaa.com/ofoqemobinsupport/718
@ofoqemobin
🔰 غرب شناسی و انقلاب اسلامی
⭕️ در جلساتی به صورت فشرده و ساده نگاهی به غرب و تحولات آن داشتیم و ضمن پرداخت به عناصر اصلی این فرهنگ و تمدن، از دوران میانه تا پدیده استعمار و موقف فعلی انقلاب اسلامی را بررسی کردیم.
🔸 دوره بینش ناب فعالان فرهنگی بیرجند
🎙 سه جلسه:
https://eitaa.com/ofoqemobinsupport/722
@ofoqemobin
🏴 با خبر شدم دوست و برادر عزیز جناب حجت الاسلام و المسلمین رضایی مدیر سابق حوزه علوم اسلامی دانشگاهیان دار فانی را وداع گفته اند.
توفیق همکاری با ایشان در آن مجموعه در سالهای ۹۳ تا ۹۵ و ابتکار و دغدغه و تلاش جدی آن مرد عزیز، برایم فراموش نشدنی است. حقیقتا خبری سهمگین و دردناک بود.
خدا ایشان را با اهل بیت طاهرین محشور و در آن دنیا نیز وی را در امتداد همان مسیر نورانی که در حیات خود طی کرد، قرار دهد.
🏴 برای شادی روح ایشان فاتحه ای قرائت کنیم.
قُلْ مُوتُوا بِغَيْظِكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ بِذاتِ الصُّدُورِ
آل عمران: ۱۱۹
@ofoqemobin
📕 نظام اندیشه استاد شهید مطهری
🔸 در سال 97 در مجموعه ای از جلسات برای جمعی از طلاب فاضل، تلاش کردیم نمایی کلی از نظام اندیشه استاد شهید مطهری ارائه کنیم.
🔸بعد از آن جناب حجت الاسلام حسینی کوهساری - از طلاب سخت کوش همان جلسه - مجموعه این جلسات را پیاده و تنظیم و آدرس دهی کردند و دیروز اطلاع دادند که چاپ کتاب با همین عنوان به پایان رسیده است.
🔸 طبیعتا هنوز نکات بسیاری از اندیشه شهید مطهری وجود دارد که در این جلسات به آن اشاره نشد اما تلاش بر این بود که هندسه فکر ایشان صورت بندی شود. ضمن تشکر از جناب حجت الاسلام کوهساری بزرگوارانی که مایلند نسخه ای از این کتاب داشته باشند به آی دی یا شماره زیر اطلاع دهند:
@Koohsar30
0911 861 6130
@ofoqemobin
هدایت شده از افق مبین||سید محمد هاشمی
✳️نگاهی به کتاب المراقبات (اثر عارف بزرگ، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی)
🖊 سید محمد هاشمی
💠💠💠💠💠
✅شجره ی طیبه ی نجف
🔺در کنار مضجع سید الشهداء علیه السلام بزرگمردی به خاک سپرده شده که روزی فضلا و طلاب از شدت سوز و گداز و خوف و مهابت درسش سرگشته و مجنون در کوچه های نجف اشرف انگشت نما می شدند. جوهره ی اخلاق و معنویت و عرفان حوزه های شیعی ده ها سال است که مرهون علم و عمل و روح صعود کرده ی اوست. این مرد بزرگ الهی مرحوم ملاحسینقلی همدانی است.
🔺از ثمرات نورانی و قدسی حیات این مرد، عارفِ واصلِ رسته ی از دنیا و رسیده ی به محبوب، مرحوم میرزا جواد ملکی تبریزی است. او کسی است که سوغات معنویت سلسله ی نجف را به قم آورد و بساط کیمیاگری روح مومنین را در جوار دختر موسی بن جعفر علیهما السلام بر پا کرد.
🔺او علاوه بر تربیت شاگردانش در زمان حیات، آثار گرانبهایی به یادگار گذاشت تا توفیق شاگردی او تا زمان ما از کسی که همت و عزمی دارد سلب نگردد. آثار اخلاقی او مانند اسرار الصلوه، رساله ی لقاء الله و المراقبات هر کدام ساختار و نظام معنوی انسان و مسیر او را ساخته و روحش را جلا می دهد. در این نوشته تلاش می کنیم به قدر وسع، نگاهی به کتاب المراقبات ایشان بیندازیم.
✅هادی ایام سال
🔺کتاب المراقبات، راهنمای سلوک و مراقبه ی سالانه ی یک مومن است. این کتاب پس از مقدمه، دوازده بخش دارد که به مراقبات و اعمال ماه های دوازده گانه ی قمری می پردازد. می توان گفت مهمترین اعمال هر ماه و مراقبات آن در فصول مختلف این کتاب گنجانده شده است.
🔺 این اثر به شهادت علامه ی طباطبایی در تقریظ ابتدایی کتاب، از بهترین آثاری است که در باب مراقبه و توجه به معنویات نوشته شده است. این کتاب در کنار محتوای بسیار عمیق، متنی ساده، صادق و صمیمی دارد.
✅مربی مشفق
🔺مولف عظیم القدر کتاب در تمامی مراحل در کنار خواننده حضور دارد و در موارد زیادی خود را خطاب قرار می دهد. برای مثال مرحوم میرزا در پاسخ به ملک داعی که طبق روایت نبوی هر شب در ماه رجب ذاکرین و تائبین را ندا می دهد با سوز و گدازی صادقانه از زبان خود می فرماید:
« قد انعمت و اکرمت و دعوت الی السعاده العظمی و المحله الکبری فما ابعد محلنا الخسیس و مقامنا الارذل و حالنا الخبیث و مکاننا الاخس من ذکر ربنا ...»
🔺مولف تقریبا در سرتاسر کتاب با ضمیر مخاطب و به طور مستقیم با قلب و دل خواننده سخن می گوید و در تمامی مواقف و مراقبات سال دست مخاطب خود را مانند پدری مهربان می گیرد و خواننده را رها نمی کند. برای مثال در مقدمه ی کتاب، دلسوزانه و البته با انذار خواننده را مخاطب قرار می دهد و میفرماید:
🔹«فتامل فی هذا التوانی لامر الاخره هل هو من ضعف الایمان بها؟ فاحذر ان ینصرم هذا الایمان الضعیف عند شدائد الاهوال، لا سیما عند سکرات الموت، و یختم لک بسوء العاقبه»
🔺و درهمانجا پس از ذکر حدیث قدسی پیرامون شوق و محبت خداوند به بندگانش، می فرماید:
🔹«و ان لم تکن اهلا لهذه الهمه فلامحاله من السعی الجمیل و ترک التضییع و التعطیل بالرفق و المداراه ... و ایاک و ایاک ان تتمحض للغفله فی کل حالاتک»
🔺این صداقت بی نهایت و رفق مشفقانه در زمانه ی ما که بازار مکاره ی معنویت فروشی رونق گرفته، متاعی بی نظیر است. مولف بزرگ این کتاب با وجود تمامی قوت های روحی و توانمندی های معنوی و تمحض دائم در ذکر و فکر و مراقبه، هرگز فخری نمی فروشد و دعوت به خود نمی کند بلکه به تبعیت از اهل بیت علیهم السلام، به مومنین درس تذلل و خشوع در برابر پروردگار می آموزد. چنین عرفان و معنویتی در دنیای مسخ شده ما بی نظیر است. به این فقرات از مناجات ایشان در مراقبات ماه رجب دقت کنید:
🔹« ... و ان لم یدرکنا توفیقک و لم یجد بنا عنایتک فلنا الویل ثم الویل الطویل و العناء العویل نحن الاشقیاء المحرومون و اللئام المعذبون بالعذاب الالیم ... »
🔺مولف در تلاش برای امر هدایت، اسوه ی خود را پیامبر اسلام قرار داده و به معنای واقعی کلمه «حریص علیکم» است. ایشان در کنار ذکر اعمال و ثواب آن، هرگاه احساس می کند خواننده با شنیدن ثوابی عظیم برای عملی به ظاهر کوچک استبعاد خواهد کرد به سرعت دست به تصحیح مبادی معرفتی او می زند و او را از مهلکه ی انکار کلمات اهل بیت علیهم السلام دور می سازد. برای مثال پس از ذکر غسل شب اول ماه مبارک رمضان می فرماید:
🔹« اقول: ولعل بعض الناس یثقل علیه تصدیق امثال هذه الاخبار مما لا طریق للعقول الی حکمها، و وجهه الجهل بخواص الافعال و الحرکات لا سیما فیما لیس یری کثیرا ...»
📌ادامه دارد...👇👇👇👇
@ofoqemobin
هدایت شده از افق مبین||سید محمد هاشمی
ادامه 👆👆👆👆👇👇👇👇
💠💠💠💠💠
✅تعادل در میزان اعمال
🔺همانگونه که در ابتدا اشاره شد مولف این کتاب، یک مربی بزرگ در انسان سازی است. از همین رو کتاب به گونه ای نوشته شده که عارف و عامی و مبتدئین و سالکین بتوانند از آن بهره ی کامل ببرند.
🔺ایشان دائما به لزوم نشاط در عمل و تنظیم میزان کمیت و کیفیت آن توجه می کند و در عین حال راه را برای ارتقاء باز می گذارد. به همین جهت اگر کسی چند سال با توجه و دقت و همت، مراقبات و اعمال این کتاب را پیگیری کند در هر سال همت و توفیقی در انجام اعمال احساس می کند که در سال قبل وجود نداشته است و به انجام اعمالی نائل می شود که پیش از این به علت کسالت و تنبلی یا غفلت موفق به آن نشده است.
🔺جالب آنکه اگر کسی تمامی اعمال موجود در این کتاب را نیز انجام دهد هنوز مسیر بالاتر رفتن برای او موجود است زیرا بخش عظیمی از کتاب نه به تشریح اعمال بلکه به تصحیح امر قلب و نیات اختصاص دارد.
🔺به طور مشخص مولف در ماه رجب و رمضان پیش از ذکر اعمال به تفصیل به شناخت این دو ماه و نحوه ی مهیا کردن قلب برای ورود به آن می پردازد. همه ی این ویژگی ها نشان می دهد که این کتاب باید در کنار مفاتیح الجنان در خانه ی هر یک از پیروان اهل بیت علیهم السلام موجود باشد.
✅عارف مجتهد
🔺مرحوم میرزا جواد ملکی با استفاده از حوزه ی پررونق درسی نجف مقام بلندی در اجتهاد و دین شناسی دارد. ایشان این قوه ی قدسیه را نه فقط در ابواب مختلف فقهی بلکه در نظام آیات و روایات عرفانی و اخلاقی نیز اعمال کرده است. به همین سبب او در جمع ادله و تعارض احتمالی آن ها و تنظیم برنامه ی مراقبه بر اساس صدها روایت، کاری بزرگ و نو انجام داده است.
🔺مرحوم ملکی با اتکا به همین توان، گاه کلمات سایر بزرگان را نیز بررسی و نقد می کند. برای مثال گرچه شخصیت و کتب ایشان به وضوح تحت تاثیر عارف و فقیه نامی، سید بن طاووس قرار دارد، اما در نقاطی از کتاب حتی کلمات سید در کتاب اقبال را نیز مورد بررسی و مداقه قرار می دهد.
🔺این تبحر و دقت ایشان را می توان در بخش های ابتدایی رساله ی لقاء الله نیز به وضوح مشاهده کرد. ایشان در مراقبات ماه ذی حجه نیز با همین رویکرد بین روایاتی که برخی ایام ذی حجه را از رمضان بالاتر می داند و روایات فضل ماه مبارک جمع می کند. از این رو در هنگام مطالعه و استفاده از کتاب المراقبات می توان اطمینان داشت که این تحفه ی ارزشمند معنوی نه از ذهنی لغزان و پر استحسان بلکه از ضمیری دقیق و مجتهد عبور کرده است و تمام ابعاد سندی و دلالی منابع آن با همان سنجه های سنتی محکم اصولی و فقهی مورد ارزیابی قرار گرفته است.
🔺همین رهارود نشانه ی دیگری است برای کسانی که همواره وجود معارف بلند الهی در آیات و روایات را به امور محسوس مادی یا به قول خود مرحوم ملکی در رساله ی لقاء الله به سیب و گلابی بهشت تقلیل داده اند و از طرف دیگر بینه ی محکمی است برای کسانی که سلوک و وصول را از مسیر شرع بر نمی تابند و سه گانه ی متباین حقیقت و شریعت و طریقت را فریاد می کنند.
✅سلوک در سلک اهل بیت علهیم السلام
🔺مولف کتاب، سوز و گداز و توسلی عاشقانه به اهل بیت علیهم اسلام دارد. ایشان در تمامی ایام و ماه های بزرگ اختتام و نتیجه گیری انسان را منوط به توسل به اولیاء طاهرین می کند.
🔺اندوه متراکم مولف در ابتدای مراقبات ماه محرم و شوق عاشقانه او نسبت به ولی عصر در مراقبات ابتدای ماه شوال و عید فطر شاهد صادقی بر محبت و اندکاک شخصیت او در حقیقت معصومین است.
📝آنچه نوشته شد در برابر عظمت مولف این کتاب حتی «هیچ» نیست. کتاب المراقبات ابعاد بسیار دیگری دارد که توضیح آن فراتر از توان این قلم است. آنچه نگاشته شد تنها طرحی اولیه برای آشنایی خوانندگان است. امید که موثر افتد و با فرا رسیدن ماه رجب، جمع بیشتری به این اثر رو آورند و ما را از دعا فراموش نکنند.
🔰سید محمد هاشمی 10خرداد97
#عرفان_شیعی
#المراقبات
#مرحوم_ملکی_تبریزی
💠💠💠💠💠
@ofoqemobin
هدایت شده از از تبیین تا جهاد
کتاب «درآمدی بر نظام اندیشه شهید مطهری »
📝فهم نظام فکری شهید مطهری
📝کسب آمادگی برای مطالعه تمام آثار شهید مطهری
📝تقویت تدریس آثار شهید مطهری
برای سفارش کتاب، از طریق زیر پیگیری کنید:
شماره تماس:۰۹۱۱۸۶۱۶۱۳۰
آیدی: Koohsar30@