🔰 مطهری و متحجران ⭕️ یکی از اندیشه هایی که شهید مطهری با اهتمام بسیار زیاد با آن درگیر شد، تحجر و جمود دینی بود. به نظر می رسد شهید مطهری عرضه حقیقی اسلام به جامعه را تنها در نقد مبانی فلسفی و اندیشه ای غرب و روشنفکران وطنی نمی دانست بلکه یکی از موانع بزرگ بر سر راه اسلام شناسی راستین را تحجر می دانست. ⭕️ شهید مطهری البته در این مسیر زخم های بسیاری خورد و هرگز از طعن و حمله مخالفان متحجر بی نصیب نبود تا آنجا که او را به وهابی گری نیز متهم کردند و از بسیاری از مزایای عادی که طلابی به مراتب ضعیف تر از آن بهره مند بودند محروم ماند. ⭕️ شهید مطهری بخشی از فضای تحجر در محیط دینی و حوزه های علمیه را محصول حدود دو قرن سیطره جریان اخباری گری بر اندیشه شیعی می دانست: «البته مكتب اخبارى در اثر اين مقاومتها شكست خورد و الآن جز در گوشه و كنارها پيروانى ندارد، ولى همه افكار اخباريگرى كه به سرعت و شدت بعد از پيدايش ملا امين در مغزها نفوذ كرد و در حدود دويست سال كم و بيش سيادت كرد از مغزها بيرون نرفته، الآن هم مى‏بينيد خيلی‏ها تفسير قرآن را اگر حديثى در كار نباشد جايز نمی‏دانند. جمود اخباريگرى در بسيارى از مسائل اخلاقى و اجتماعى و بلكه پاره‏اى مسائل فقهى هنوز هم حكومت میكند. فعلًا مجال شرح و بسط نيست.» (ج20، ص 171) ⭕️ ایشان جریان همین اشکال را در میان اهل سنت نیز نقد می کرد و همان را عامل بزرگ انحطاط مسلمین می دانست. (مقدمه مقاله 14 اصول فلسفه، مقدمه کتاب انسان و سرنوشت) ⭕️ او خصوصا در زمانی که به برخی مرزهای حساس مباحث روز نزدیک می شد مورد نقد بخشی از این جریان قرار می گرفت یکی از آثار مهم شهید مطهری که در زمان خود بسیار بحث و مناقشه برانگیخت، کتاب «مساله حجاب» است. ایشان پس از نوشتن این کتاب مورد عتاب های مختلفی قرار گرفت که بخشی از آن در کتاب «پاسخ های استاد» که مجموعه پاسخ های ایشان به نقدهای مطرح بر آن کتاب است، منعکس شده است. این نقدها که توسط یکی از شاگردان سابق شهید و سپس منتقد جدی ایشان نوشته شده بسیار تند و گزنده بود تا جایی که در پایان شهید مطهری ناراحتی خود را از این برخورد پنهان نکرد: «چنين فكر مى‏كنم كه اين نسخه را من به شما هبه كرده ‏ام، لهذا به هبه خودم رجوع میكنم. كتاب را پس از مطالعه برگردانيد. آنچه بر اين كتاب ايراد گرفته شده است سه نوع است. يك نوع مناقشه مطلب است از نظر فقهى. من در اين مناقشات هيچ چيز جالب توجهى نيافتم ... نوع ديگر از نوع مصلحت انديشى است كه كتمان، اصلح از اظهار است؛ و چنين مصلحت انديشى‏ها را فقط افرادى مى‏كنند كه از جريان اجتماع بى‏خبرند و شعاع ديدشان چه از نظر مكان و چه از نظر زمان محدود است. نوع سوم نسبتهايى است كه به نويسنده داده شده است، و رسيدن به اين حساب با خداى ربّ العالمين و احكم الحاكمين است.» (ج 19، ص 624) ⭕️ یکی از رهیافت های جدی و کارساز شهید مطهری در مقابله با این جریان خصوصا در میان تشیع، ریشه یابی تاریخی تحجر و همراه ساختن بزرگترین علمای شیعه با جریان تحولی و ضد جمود است. ایشان در مقاله بسیار ارزشمند «الهامی از شیخ الطائفه» به این نکته اشاره می کند که حتی شیخ طوسی که نامدارترین فقیه تاریخ شیعه است از گزند متحجران مصون نبوده و آثار و فعالیت های علمی او هم در زمان خود مورد نقد بوده است: «شيخ طوسى در مقدمه كتاب نفيس مبسوط نيز از گروه جامدفكران گله آغاز مى‏كند، می‏گويد: «من هميشه مى‏شنيدم كه فقهاى اهل جماعت فقه ما شيعيان اماميه را تحقير مى‏كردند ... و من همواره در اشتياق بسر مى‏بردم كه كتابى تأليف كنم متضمن فروع (بدون آنكه نيازى به اعماق قياس پيدا شود) ولى اشتغالات و گرفتاريها مانع بود و از جمله چيزهايى كه عزم مرا مى‏كاست اين بود كه اصحاب ما كمترين رغبت به اين كار نشان نمى‏دادند زيرا با متون اخبار و صريح الفاظ روايات خو گرفته بودند و حتى حاضر نبودند لفظى تغيير كند.كار جمود به آنجا كشيده شده بود كه اگر لفظى به جاى لفظ ديگر قرار مى‏گرفت در شگفت مى‏شدند و فهمشان از درك آن معنى كوتاهى مى‏كرد.» كتاب مبسوط شيخ طوسى يك كتاب تفريعى و اجتهادى است. ظاهراً اولين كتاب فقهى تفريعى است كه فروعى در آن طرح و حكم آنها از اصول استخراج شده است. كلام شيخ در مبسوط مى‏رساند كه شيعه در عصر شيخ يك دوره جمودى را در فقه طى مى‏كرده است.» (ج 20، ص 142) ⭕️ شهید مطهری با شجاعت تمام هرگز در مقابل جریان متحجر کوتاه نیامد و در تمام حوزه های اندیشه ای اسلام همانگونه که در برابر غرب از اسلام دفاع می نمود در برابر برداشت های ظاهرگرایانه و ناصواب متحجران هم می ایستاد. به نظر می رسد برای امتداد اندیشه شهید مطهری باید هم در جبهه نقد غرب حضور داشت و هم در مقابل متحجران ایستاد. ✏️ سید محمد هاشمی #شهید_مطهری #تحجر @ofoqemobin

#معرفی_کتاب 📚 آشنایی با کتاب قرآن در اسلام علامه طباطبایی ✅سنت فارسی نویسی در حوزه ی های علمیه در زمان ما نگارش آثار مهم دینی به زبان فارسی امری متداول است ولی همواره این گونه نبوده است. از دیرباز، زبان رایج نگارش در حوزه های علمیه، عربی بوده است. این جریان حتی در مناطق فارسی زبان نیز به همین گونه بوده و راه ارتباط با منابع درجه اول و اصیل معارف الهی که در حوزه های علمیه تولید می شده آشنایی با زبان عربی بوده است. اما در این میان علمایی نیز بوده اند که برخی آثار خود را برای عموم مردم و حتی ناآشنایان به زبان عربی، به زبان مادری آنها یعنی فارسی نوشته اند. علامه مجلسی را می توان یکی از مهمترین علمایی دانست که در اوج مراتب علمی دست به چنین کاری زد. «حیات القلوب» و «حلیه المتقین» از جمله آثار ارزشمند مجلسی دوم به زبان فارسی است. علامه طباطبایی نیز در زمان خود علاوه بر آثار مهم فلسفی، تفسیری، فقهی و اصولی به زبان عربی، برخی آثار را به زبان فارسی نوشت و بخشی از مهمترین معارف الهی را با زبانی بسیار ساده تر از آنچه در حوزه مرسوم است در اختیار عموم مردم قرار داد. «شیعه در اسلام» و «قرآن در اسلام» از جمله ی این کتب اند. ✅انتقال قرائت اصیل از اسلام شیعی به غرب نکته جالب در مورد کتاب «قرآن در اسلام» این است که این اثر بر اساس درخواست پروفسور «کنث مورگان» استاد دانشگاه کولگیت آمریکا به رشته ی تحریر در آمده است. تا آن زمان آنچه غرب از تشیع می دانست، تفاسیر متشتت و گاه مغرضانه ای بود که مستشرقان یا سایر مذاهب اسلامی به آن بلاد ارائه کرده بودند. به همین دلیل علامه طباطبایی دعوت این استاد آمریکایی را اجابت کرد و دست به تالیف دو اثر ارزشمندِ «شیعه در اسلام» و «قرآن در اسلام» زد. این دو اثر بعدها توسط سید حسین نصر به انگلیسی ترجمه و تبدیل به متن درسی دپارتمان های شیعه شناسی در آمریکا شد. شرح دیدار پر شور «پروفسور مورگان» با علامه طباطبایی در مقدمه کتاب «شیعه در اسلام» به قلم نصر آمده است. ✅ساختار کتاب این کتاب با بیانی روان در بخش اول، قرآن را به عنوان روشی جامع برای زندگی انسان و سند نبوت پیامبر معرفی کرده است. نویسنده در بخش دوم (که می توان گفت مهمترین بخش کتاب است) با عمیق ترین بیان، ابعاد مختلف قرآن را بررسی می کند و پیرامون کمال، جاودانگی، استقلال در دلالت، ظاهر و باطن قرآن، محکم و متشابه آن و ... بحث می کند که حاوی نکات بسیار ارزشمندی در فهم قرآن است و به پاره ای از آن اشاره خواهیم کرد. ایشان در بخش سوم ماهیت وحی را بررسی کرده و بحث مهمی را با دین شناسان غربی پیرامون رمزگشایی از حقیقت مرموز وحی و شخصیت پیامبر اکرم مطرح می کند. این بخش نیز آثار فلسفی و کلامی متعدد دارد. علامه در بخش چهارم به رابطه علوم و قرآن می پردازد و از علوم قرآنی و علومی که قرآن عامل آنها و یا مشوق تعلم آنها بوده است سخن می گوید. بخش پایانی نیز به بحث مهم و مورد مناقشه نحوه جمع آوری قرآن اختصاص یافته است. هدف نهایی این بخش توضیح عدم امکان تحریف و عدم وقوع آن در قرآن است که مولف با بیانی بسیار دقیق، با توفیق آن را بحث کرده و روشن می نماید. ✅دریچه ای به المیزان این کتاب را می توان دریچه ای برای ورود به تفسیر شریف و گرانمایه المیزان دانست زیرا بسیاری از مطالبی که در این کتاب به ایجاز و سادگی و به زبان فارسی آمده است در المیزان به تفصیل و توضیح مندرج است. با این تفاوت که مولف در این کتاب، اجمالی از مطالب مهم قرآنی المیزان که در 20 جلد تالیف شده را در مجلدی 150 صفحه ای تهیه کرده است. به همین جهت مطالعه این کتاب پیش از آغاز مطالعه تفسیر المیزان، ذهن را با سازمان فکری علامه طباطبایی آشنا کرده و ارتباط با تفسیر المیزان را ساده تر می کند. این خود از آثار اهتمام مولف به آشنا کردن عموم مسلمانان با معارف عمیق الهی است. ✅تفسیر قرآن به قرآن علامه طباطبایی در این کتاب به مبنای مهم خودکفایی قرآن در دلالت بر خود نیز اشاره می کند. و مبنای تفسیر المیزان را با بیانی روشن ارائه می نماید: «قرآن مجيد كه از سنخ كلام است مانند ساير كلامهاى معمولى از معناى مراد خود كشف مى كند و هرگز در دلالت خود گنگ نيست و از خارج نيز دليلى وجود ندارد كه مراد تحت اللفظى قرآن جز آن است كه از لفظ عربيش فهميده مى شود.» ایشان در ادامه اختصاص فهم قرآن به پیامبر و اهل بیت علیهم السلام را رد می کند و این امر را منافی کشف حجیت قول معصومان علیهم السلام از قرآن و مستلزم دور می داند: «ولى اين سخن قابل قبول نيست، زيرا حجيت بيان پيغمبر اكرم صلى الله عليه و آله و امامان اهلبيت عليهم السلام را تازه از قرآن بايد استخراج كرد و بنابر اين چگونه متصور است كه حجيت دلالت قرآن به بيان ايشان متوقف باشد بلكه در اثبات اصل رسالت و امامت بايد به دامن قرآن كه سند نبوت است چنگ زد.» ادامه👇 @ofoqemobin

ادامه از 👆 ✅تبیین ضرورت ظاهر و باطن داشتن قرآن یکی از زیباترین بخش های کتاب، جایی است که مولف چیستی ظاهر و باطن قرآن را تبیین می کند. ایشان در این قسمت، ظاهر و باطن قرآن را مراد پروردگار می داند و با آوردن مثال هایی از آیات، نشان می دهد که معنای باطنی در طول معنای ظاهری قرار می گیرد و می توان با تفسیر قرآن به قرآن و تحلیل هایی که هر دسته از آیات نسبت به آیات دیگر ارائه می کنند این دو لایه از معانی قرآن را به دست آورد. ایشان در ادامه با بیانی بسیار زیبا که از ابتکارات ایشان است نشان می دهد که اساسا اعجاز قرآن و جاودانگی آن بدون وجود باطنی که در طول ظاهر قرآن باشد محقق نمی شود و نزول قرآن در 1400 سال پیش و انس اولیه ی ذهن انسان با مفاهیم محسوس و از طرفی لزوم ماندگاری قرآن تا پایان تاریخ و لزوم فهم معارف حقیقی غیر حسی، اقتضا کرده است که قرآن اینگونه نازل شود: «البته اين روش اين نتيجه را خواهد داد كه معارف عاليه معنويه با زبان ساده عمومى بيان شود و ظواهر الفاظ مطالب و وظايفى از سنخ حس و محسوس القا نمايد و معنويات در پشت پرده ظواهر قرار گرفته و از پشت اين پرده خود را فراخور حال افهام مختلفه به آنها نشان دهد و هر كس به حسب حال و اندازه درك خود از آنها بهره مند شود.» ✅تعمق دقیق در مطالب این بخش از کتاب و در کنار آن بررسی مبنای مهم ایشان در وضع الفاظ (روح المعانی) که در مقدمه المیزان بیان شده است گشایش بسیار عظیمی در فهم قرآن ایجاد می کند. باید گفت رابطه انسان و ظواهر قرآن قبل و بعد از فهم این دسته از مبانی علامه طباطبایی به شدت تفاوت می کند. ✅جهانی بودن قرآن دغدغه دیگر علامه طباطبایی در معرفی قرآن، تبیین وجه جهانی این کتاب کریم است. یکی از نسبت های ناروا به اسلام و قرآن، عربی یا صرفا شرقی بودن قرآن کریم است. این نسبت، قرآن را محدود به جزیره العرب یا نهایتا خاورمیانه می کند. علامه طباطبایی با توجه به مخاطبان این کتاب (جامعه دانشگاهی آمریکا و عموم مخاطبان مسلمان) به بیان دلیل جهانی بودن قرآن می پردازد. طبق بیان ایشان هم مدعای صریح قرآن و پیامبر و هم محتوای قرآن کریم نشان می دهد که این کتاب برای «انسان بما هو انسان» آمده است. و همانطور که ایشان شان نزول را مخصص مدلول آیات قرآنی نمی داند محل نزول قرآن را نیز مخصص مخاطبان قرآن نمی داند: «آرى در بدو طلوع اسلام كه دعوت از جزيرةالعرب به بيرون تجاوز نكرده بود طبعاً خطابات قرآنى به امت عرب القا مىشد ولى از سال شش هجرت كه دعوت به بيرون شبه جزيره راه يافت هيچ موجبى براى توهم اختصاص نبود. گذشته از اين آيات آيات ديگرى دلالت بر عموم دعوت مىكند مانند آيه كريمه: «وَ أُوحِيَ إِلَيَّ هذَا الْقُرْآنُ لِأُنْذِرَكُمْ بِهِ وَ مَنْ بَلَغَ» » ✅نفی سمبولیک بودن آیات قرآن علامه طباطبایی در بخش چهارم کتاب، نظریاتی که وحی را از حقیقت آسمانی اش خالی می کند و اثر قرآن را تنها به نبوغ پیامبر مرتبط می داند، نقد می کند. و بر اساس آن سمبولیک بودن آیات قرآن پیرامون ملائک و شیطان را مردود می داند. نظریه سمبولیک بودن آیات قرآن، عموم آیاتی را که به عوالم ملکوت و جبروت می پردازد تنها تمثیلی از واقعیات محسوس می داند و این تمثیلات را ابتکاری از پیامبر برای هدایت مردم عنوان می کند. علامه طباطبایی با قوت این نظر را رد می کند و قرآن را کتابی می داند که قالب هدایت خود را همواره واقعیت قرار داده است: « ولى آنچه از قرآن مجيد استفاده مىشود خلاف اين است و قرآن ملائكه و شياطين را يك عده موجودات بيرون از حس و داراى وجود و شعور و اراده مستقل مى داند. اما ملائكه، آيات چندى در اين باره گذشت كه به موجب آنها ملائكه موجودات مستقل و داراى ايمان و كارهايى كه با شعور واراده تحقق مىپذيرد هستند و آيات بسيار ديگرى نيز در قرآن مجيد هست كه به همين مدعى گواهى مىدهد.» مولف در تفسیر المیزان ذیل آیات سوره اعراف نیز بحثی نسبتا مفصل پیرامون حقیقت ابلیس و سمبولیک نبودن ذکر او در قرآن مطرح می کند. ✅جمع بندی به طور کلی می توان این کتاب را از بهترین آثار نوشته شده پیرامون قرآن دانست که در عین اختصار به مهمترین مسائل دخیل در فهم و ارتباط با قرآن پرداخته است. این کتاب توانسته قرآن را از منظر مکتب اهل بیت علیهم السلام معرفی کند و به درک بهتر مخاطب غربی از مکتب تشیع نیز کمک کند. به نظر می رسد مطالعه این کتاب برای دانشگاهیان و حوزویان مفید و ضروری است. 🔺رحم الله مولفه 🔰سید محمد هاشمی 97/5/5 #معرفی_کتاب #علامه_طباطبایی #قرآن @ofoqemobin

📕 معرفی کتاب الطرائف اثر سید بن طاووس 👇👇

☀️ #الطرائف، محصول کیاست و هنر در دوران خفقان و تقیه 🖊 سید محمد هاشمی 🔸 یکی از آثار ارزشمند سید جلیل القدر، عالم کم نظیر تاریخِ تشیع، علی بن موسی بن جعفر #ابن_طاووسِ حسنیِ حسینی، کتاب الطرائف است. 🔸 ایشان در کتاب شریف کشف المحجه بارها به «الطرائف» اشاره می کند. در یکی از موارد سید بن طاووس خطاب به پسر خود درباره این کتاب می فرماید: «و لقد كشفت في كتاب الطرائف عن معرفة جدك محمد «ص» بما جرت عليه حال أمته بعد انتقاله. و قد ذكرت لك في كتاب الطرائف من اقدامهم في حياة جدك محمد «ص» على المعارضة له في فعاله و مقاله» (ص 115) 🔸 ایشان در این کتاب به صورت خیالی و داستان گونه نقش کافری ذمی را به خود گرفته که به تازگی به اسلام روی آورده است و اکنون می خواهد قرائت درست و کامل از اسلام را از میان فرق و مذاهب مختلف کشف کند. این شیوه جالب که کمتر در میان علمای بزرگ خصوصا علمای متقدم مورد انتظار است به این اثر جذابیت دو چندانی در میان آثار کلامی بخشیده است. سید بن طاووس در هیچ جای کتاب نام واقعی خود را آشکار نمی کند و خود را «عبدالمحمود بن داوود» می خواند ایشان این کتاب را اینگونه آغاز می کند: «و بعد فإني رجل من أهل الذمة و لي بذلك على أهل الإسلام ثبوت حرمة فيجب أن لا يعجلوا بذمي على ما أسطره بل يتفكروا في حقيقة ما أذكره فرب ملوم منا لا ذنب له.» 🔸 مولف در ادامه با ابطال پیروی از مذاهب اربعه از مذهب شیعه سراغ می گیرد و پس از آن با استفاده از منابع اهل سنت به اثبات حقانیت و فضائل اهل بیت علیهم السلام و انتقاد به مخالفان ایشان می پردازد. گرچه فهم این که مولف کتاب یک شیعه است، چندان دشوار نیست ولی سبک نگارش کتاب و رفت و برگشت ها و ساختار استدلالی آن ذهن مخاطب غیر شیعه را به شدت درگیر می کند و او را نسبت به بسیاری از اتهاماتی که به شیعه وارد است حداقل مشکوک کرده و حتی به مرحله انکار می رساند. 🔸 ایشان همچنین در ص 237 از جلد اول کتاب به ماجرای احراق خانه حضرت زهراء (س) از طریق منابع اهل سنت اشاره می کند. 🔸 این کتاب در اوج دوران #خفقان علیه شیعه نوشته شده و با زیرکی و دقت و البته هنرمندی مکتب اهل بیت را معرفی کرده است. ای کاش ذوق و تلاش علمای متقدم ما مستدام بماند ... نثار روح سید جلیل القدر حمد و صلوات ... #سید_بن_طاووس @ofoqemobin

🔰 تقریری ویرانگر از رابطه علم و دین 🔸 استاد شهید مطهری در کتاب «مقالات فلسفی» ضمن توضیحی از نحوه نگاه اسلام و حکمت اسلامی به حیات انسان، به نکته بسیار مهمی در الهیات یهودی اشاره می کند. 🔸 به اعتقاد ایشان یکی از اشکالات اساسی الهیات یهود رفتن به سمت #آغاز آفرینش برای اثبات وجود خداوند است. در این نگاه خدا را در جایی می توان یافت که دیگر هیچ توجیه تجربی و علمی ممکن نباشد و کاری از دست علم بر نمی آید. در این نگاه خدا را باید در مجهولات یافت نه در معلومات. به نظر ایشان برخی متلکمان اسلامی نیز از این نگاه متاثر شدند. 🔸 این نکته بر مساله حیات نیز تطبیق دارد. بر اساس همین نگاه زمانی که برخی علمای علوم تجربی شواهدی از #تکامل تدریجی نوع انسانی یافتند (گرچه هنوز نتوانسته اند این فرضیه را ثابت کنند) و توضیحی برای پیچیدگی های وجودی انسان بیابند، همین امر دستاویزی برای انکار وجود خدا شد. جالب این که تا امروز یکی از ادله مهم #آتئیست ها در انکار وجود خداوند مساله تکامل انواع است. 🔸به نظر ایشان اساسا منطق #قرآن از ابتدا این نبوده است و داستان خلقت انسان در قرآن نیز به صدد اثبات وجود خداوند نیست بلکه قرآن همین اتفاقات عادی روزمره مشهود انسان را که توضیح علمی نیز دارد شاهدی بر وجود قدرت لایتناهی می گیرد. 🔸این دقت استاد شهید حقیقتا کم نظیر و بسیار راهگشاست. این #رهیافت می تواند به کلی نسبت میان علم (تجربی) و دین را بازتعریف کند. 🔸جالب این که همین نگاه الهیاتی که میان مسیحیان نیز پر رونق بود، بعدها بزرگترین ضعف را در برابر پیشرفت های تجربی نشان داد. 🔸برای مثال #نیوتون با توضیح اساسی خود از رابطه مکانیکی در عالم، و تبیین علت حرکت و رابطه جرم و شتاب و نیرو، عملا در آن زمان توانست توضیح بسیار جدی و قابل قبولی برای تمامی حوادث مشهود عالم دست و پا کند. همین نگاه نیوتونی از عوامل بسیار مهم برای بیرون راندن خداوند از عرصه تمام هویت های جدید علمی بشر شد، زیرا خدای آن الهیات باید در مجهولات جستجو می شد ولی با توضیح مکانیک نیوتونی دیگر (حداقل به زعم دانشمندان آن زمان) مجهولی در عملیات عالم وجود نداشت که توضیح آن به خدا نیاز داشته باشد. لذا باز هم خدا در نهایت، محرک و ایجاد کننده اولین ماده در عالم محسوب می شد که دیگر کاری به آن ندارد. (نظریه خدای ساعت ساز) از عوامل مهم شکل گیری ایده های #دئیستی پیرامون عالم همین نگاه نیوتونی بود. 🔸 این رویکرد در دوران معاصر ما نیز دو نتیجه بسیار دردناک برای دین و الهیات داشت: 1- ادعای گسترده برخی فیلسوفان مانند #سارتر و #راسل مبنی بر اینکه دین اساسا محصول جهل و ترس است، و هر جا علم بتواند ورود کند و پرده از دلیل حوادث بردارد دیگر خبری از خدا و الهیات و عوالم غیر مادی نمی ماند. ادعایی که متاسفانه در بسیاری از مجامع علمی مقبول افتاد ... 2- تلاش برخی علمای علوم تجربی برای توضیح پیدایش اولیه ماده و زدن آخرین میخ بر #تابوت بی رمق الهیات در غرب. در این مسیر برخی فیزیکدانان مانند #هاوکینگ تلاش کردند بر اساس فیزیک کوانتوم و نظریه کرم چاله ها تئوری و توضیح جدیدی برای پیدایش اولیه عالم ارائه کنند که بر اساس آخرین مجهول نیز برای بشر معلوم شود و دیگر جایی برای خدایی که باید آن را در مجهولات جستجو کرد باقی نماند. (گرچه این نظریه نیز فراتر از فرضیه نیست و در جای خود آن را نقد کرده ایم) 🔸 رویکردی که استاد شهید در این اثر و سایر آثار خود برگزیده است به طور کلی صورت مساله دین و علم را عوض می کند و مجالی برای این انتقادات جدید بر دین باقی نمی گذارد. به نظر ایشان راه حل درست تقریر این مساله معلوم کردن قلمرو علم در حریم اندیشه فلسفی و بازگشت به اندیشه توحیدی قرآن است ... 🖊 سید محمد هاشمی #علم_و_دین #الهیات #علوم_تجربی #شهید_مطهری @ofoqemobin

🔸 #گفتمان_توحید 🔸 ♻️ گفتمان سازی اندیشه توحیدی از دیدگاه مکتب امام خمینی (ره) 🎙پادکست | 🖼 عکس نوشت | 🎥کلیپ | 📝 یادداشت | 👨‍💻 اخبار مرکز گفتمان توحید (برگزاری دوره ها، نشست های علمی و... ) 📱اینستاگرام، ایتا، بله، تلگرام و روبیکا: 🌐 @goftemane_tohid 🆔 ارتباط با ادمین: @gofteman_admin

بسم الله الرحمن الرحیم 📕 معرفی کتاب «کشف المحجه لثمره المُهجه» 🔸🔸🔸 میراث ابن طاووس 📕 علی بن موسی بن جعفر نواده گرانقدر امام مجتبی علیه السلام، مشهور به «سید بن طاووس» از بزرگترین علمای تاریخ تشیع است. او هم فقیهی عالی مقام و هم عارفی به مقصد رسیده و به گفته برخی بزرگان از «کُمَّلین» عرفای اسلامی است. وی حائز مقام استادی مجدد فقه شیعه، علامه حلی است. جلالت و عظمت شأن او را پس از حدود 8 قرن می توان در آثار قلمی­اش به وضوح مشاهده کرد. در سلسله نوشته هایی بنا داریم بعضی کتب مهم جناب سید بن طاووس مانند: «کشف المحجه»، «الاقبال»، «فلاح السائل»، «جمال الاسبوع»، «فتح الابواب»، «فرج المهموم»، «الامان»، «الملاحم و الفتن»، «مهج الدعوات» و «الیقین» را معرفی کنیم. معرفی شخصیت این بزرگمرد - گرچه از توان چنین قلمی خارج است - در نوشته ای مجزا صورت خواهد گرفت. ان شاء الله 🔸🔸🔸کشف المحجه لثمره المهجه 📕 در این نوشته به معرفی کتابی از سید می پردازیم که از حیث قالب و ترکیب محتوایی در میان آثار فقها و علمای شیعه کم نظیر است. کتاب «کشف المحجه لثمره المُهجه» وصیت نامه عقیدتی، سلوکی، علمی و سیاسیِ سید بن طاووس به فرزندانش به خصوص «محمد» است که در زمان کتابت این اثر طبق بیان سید در فصل نهم، تنها هفت سال داشته است. این کتاب گرچه به عنوان وصیت به رشته تحریر در آمده، اما دوره ای از معارف شیعی را به خوبی در خود جای داده، برخی ظرائف سلوکی را تذکر داده و در زمانه خون و آتشِ نزاع حکومت عباسی و حمله مغول نسخه عملِ سیاسیِ پدر به فرزندان را نیز ارائه کرده است. خودِ مولف در فصل شانزده و فصل صد و بیست تذکر می دهد که این کتاب مختص به «محمد» فرزند او نیست بلکه تمامی پیروان مکتب اهل بیت می توانند از این وعظِ عام ابن طاووس بهره گیرند. این کتاب همانگونه که ابن طاووس در فصل نهم بیان کرده در سال 649 هجری قمری نوشته شده است. مولف در فصل صد و سی و چهارم اشاره می کند که هنگام نگارش این اثر، مقیم کربلای معلی بوده است. 🔸🔸🔸ساختار کتاب 📕 این کتاب در 159 فصل تدوین شده است. پانزده فصل ابتدایی به مقدمات و چرایی نگارش این کتاب می گذرد. مولف در هفتاد و هفت فصل بعدی به مباحث کلامی مهمی پیرامون توحید، نبوت و امامت می پردازد که بخش عمده کتاب را شکل داده است. در ادامه نیز مولف دستورالعمل هایی را پیرامون رعایت مسائل اخلاقی، اعتزال از ریاست و حضور در میان مردم، توجه تام به پروردگار، نحوه تدبیر امور منزل و چگونگی تعامل با حکام و ورود به مسائل سیاسی ارائه می کند. 🔸🔸🔸روش تربیتی کتاب 📕 از آنجا که این کتاب مخاطب مشخصی دارد. همّ و غم مولف، هدایت و اعتلای فکری اوست. به همین دلیل شفقت و اهتمام شدید جناب سید در تمامی استدلال­های عقیدتی و توصیه های اخلاقی این اثر نمایان است. این ویژگی، کتاب «کشف المحجه» را به نحو چشم گیری از بسیاری از آثار خشک کلامی و اخلاقی ممتاز می کند. برای مثال در مقام اثبات ولایت امیرالمومنین علیه السلام، مولف تمامی اشکالاتی که ممکن است در آن زمانه ذهن و ایمان فرزندش را مورد هجمه قرار دهد یک به یک حل می کند و در تمام این فصول با فرزند خود سخن می گوید. (برای مثال به فصل هفتادم کتاب مراجعه کنید.) یا در موارد متعدد به کتب مختلفی ارجاع می دهد که مجموعه آنها دوره ای تفصیلی از معارف اهل بیت را شامل می شود. اوج شفقت و رابطه ی زیبای سید بن طاووس با فرزندش را می توان در فصل صد و پنج به بعد مشاهده کرد، فصولی که توصیه می کنیم حتما مطالعه کنید. بر اساس آنچه گفته شد این کتاب را می توان اثری کاملا تربیتی دانست. 🔸🔸🔸اثر وضعیت تاریخی سید در این کتاب 📕 یکی از ویژگی های آثار سید بن طاووس، گزارش های بدیع او پیرامون جزییات حیاتش و وضعیت سیاسی و عقیدتی زمانه ای است که در آن زندگی می کند. سید هم عصرِ «المستنصر» خلیفه عباسی است که در پایان دوران عباسیان (میانه قرن هفتم) و در برابر هجمه و چپاول مغولان قرار دارد و چیزی از شکوه و قدرت افسانه ای بنی عباس در دستان او باقی نمانده است. از طرفی نحله های فکری بسیار متنوعی در میان اهل سنت و شیعه به راه افتاده است و هر کدام دل مشغول ترویج نگاه خود هستند. با مطالعه آثار سید، خصوصا این کتاب می توان اطلاعات تاریخی بسیار ارزشمندی به دست آورد. برای مثال سید در فصل نود و هشت تا صد و دو کتاب، گزارشی از پنج مناظره خود در دفاع از مکتب تشیع اثنی عشری ارائه می کند که بر اساس آن می توان وضعیت عقیدتی مخالفان تشیع در آن ایام را ارزیابی کرد. نقش سادات و مقام «نقابت طالبیین» در تعامل با حکومت عباسی نیز از نقاط مهم تاریخی دوره ایشان است که در کتاب به آن اشاره هایی شده است. در فصل صد و چهل نهم کتاب نیز سید به نزدیک شدن لشکر تاتار (مغول) به بغداد و سقوط خراسان اشاره به دست مغولان می کند.👇👇👇 @ofoqemobin

🔸🔸🔸 دفاع پر حرارت از امیرالمومنین 📕 سید بن طاووس بخش مهمی از کتاب را به دفاع از امامت امیرالمومنین علیه السلام اختصاص می دهد. نحوه بحث سید بن طاووس تلفیقی از مباحث عقلی، حدیثی و احتجاجات تاریخی است. ایشان به تفصیل (بر خلاف طریق معهود کتاب) به حوادث پس از ارتحال نبی مکرم اسلام می پردازد و به برخی مناظرات خود با حنابله، زیدیه و ... می پردازد. ایشان با رفع استبعاد از عقاید شیعه، نشان می­دهد اعتقادات شیعه به طور کامل بر آمده از تعلیمات پیامبر اسلام است و آنچه سایر فرق پذیرفته اند مورد خدشه است. این بخش از کتاب (از فصل پنجاه و پنج تا صد و دو) بسیار شیرین و روان و در عین حال مستحکم نوشته شده است. نگارش این بخش توسط یکی از علمای قرن هفتم که در تعامل مستقیم با سایر فرق اسلامی بوده ارزشی دو چندان به این متن داده است. 🔸🔸🔸 توصیه مولف به اعتزال از ناس 📕 سید بن طاووس در توصیه های اخلاقی، به فرزند خود در اعتزال از مردم و کناره گیری از هرگونه ریاست و مقام و دوری مطلق از حکومت عباسی سفارشی اکید می­کند. ایشان ورود در دستگاه عباسی را شری شیطانی می داند: «ان اصعب المخالطات مخالطه العصاه سواء کانوا ولاه او غیر ولاه». مولف تلاش خود برای دوری از دستگاه مستنصر عباسی را در فصل صد و بیست و هفت به بعد شرح می دهد. سید در فصل صد و سی و چهارم کتاب نحوه انتقال خود را از حله به نجف و از نجف به کربلا و تصمیم او برای عزلت کامل و کوچ از کربلا به سامرا را بیان می کند. ایشان دلیل خود را عزلت بیشتر از اهل دنیا عنوان می­کند و پیرامون سامرا می­گوید: «کانه صومعه فی بریه». 🔸🔸🔸منظومه کتب سید بن طاووس 📕 سید در نقاط متعدد کتاب برای کمک به فرزند خود، به کتب متعددی که پیش از این کتاب نگاشته است ارجاع می دهد. نحوه ارجاع سید و تنوع آن نشان می دهد این مولف جلیل القدر مجموعه کتب خود را با طراحی خاصی به رشته تحریر در آورده است. و مجموعه آثار او مسیر زندگی یک مومن را هم از جهت عقیدتی در فروع و اصول و هم از جهت مادی و معنوی تامین می کند. برای مثال ایشان در فصل صد و سی و هفت و در آداب سفر به فرزندش توصیه می کند در هنگام اضطرار در سفرهای مادی ابتدا استخاره کند و برای این کار او را به کتاب «فتح الابواب» که در انواع استخارات نگارش شده است ارجاع می دهد: « فاستعن بالله جل جلاله فی قوتک علی التوفیق و استعمل ما ذکرناه فی کتاب «فتح الابواب»» سید در این اثر به کتبِ «الاصطفاء»، «ربیع الالباب»، «فتح الابواب»، «المهمات»، «الطرائف»، «الیقین» و ... ارجاع می دهد. اگر با این نگاه به آثار ابن طاووس بنگریم مطالعه مجموعه کتب این عالم بزرگوار ضروری می نماید. می توان گفت سید مجموعه آثار خود را با برنامه ای مشخص تالیف کرده است و در پس این سطور برنامه تربیتی خاصی تعبیه شده است. بر همین اساس مطالعه مجموعه مرقومات ابن طاووس بسیار مفید است. به همین دلیل سایر آثار مهم ایشان را نیز به تدریج معرفی خواهیم کرد. سید محمد هاشمی 23/5/97 #سید_بن_طاووس #معرفی_کتاب #کشف_المحجه @ofoqemobin

🔰 نکاتی برای طلاب در باب اتقان تحصیل در ایام مجازی و کیفیت استقامت در مسیر علمی @ofoqemobin

#اطلاعیه انشاءالله در سال تحصیلی ۱۴۰۰-۱۴۰۱ 📚 سلسله جلسات تفسیری «انسان در قرآن» 🎙 به تدریس استاد آیت الله فرحانی برگزار می گردد. 🔺 دفتر اول: تفسیر سوره حمد 🕗 زمان: از هفته آینده شنبه تا چهارشنبه ساعت ۸ صبح ⚠️ با توجه با وضعیت کشور و برگزاری درس ها به صورت مجازی؛ این جلسه همانند سایر دروس حوزه علمیه، به صورت مجازی برگزار خواهد شد تا انشاءالله شرایط درس حضوری فراهم گردد. لینک جلسه و نحوه برگزاری آن متعاقبا اعلام خواهد شد. @albayann