🔹 این هم در باب هفتم به گستردگی مورد بحث قرار گرفته و از همه این بحثها مهم، روایتی است که برای اولین بار در تاریخ اسلام بعد از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم، ساخته شد و برای اولین بار هم نقد شد در همین حادثه، یعنی خلیفه اول، شخصاً این روایت را ساخته است: نحن معاشر الانبیا لانورث ماترکناه صدقه. دو جور علما قرائت کردند. معنا خیلی تفاوت نمیکند و برای اولین بار هم بعد از رسول الله نقد متن اتفاق افتاد. یعنی حضرت فاطمه سلام الله علیها آن را ارجاع دادند به قرآن و فرمودند: و فی کتاب الله که شما باید از پدرتان ارث ببرید و من ارث نمی برم؟ هذا کتاب الله. این کتاب خدا در بین ماست که حکایت میکنند و بعد داستان ارث بردن از انبیا را گزارش کردند. این بخش هم بسیار بسیار عالمانه و خیلی دقیق بحث شده است و دیدگاه بعضی از عالمان مکتب خلفا هم در آن گزارش شده است.
🔹 اگر حقیقت چنین بوده است-که انبیا از خود ارث به جای نمیگذارند- نباید خلیفه درباره مفاد آن تردید میکرد، و مکررّ موضع عوض میکرد. به این نکته آیت الله شهید سیدمحمد باقر صدر توجه داده است و گزیده سخن وی چنین است:
بدون هیچ تردیدی خلیفه فدک را به زهرا (سلام الله علیها) دادند، امّا با اظهار نظر عمر و ممانعت او باز گرداندند و نامهای که نوشته بودند پاره کردند. براساس منابع بسیاری خلیفه در آستانه مرگ به شدت از عدم تسلیم فدک اظهار ندامت میکرد. اگر او را مستندی استوار بوده است چه ندامتی؟ بدون هیچ تردیدی خلیفه فدک را به زهرا (سلام الله علیها) دادند، امّا با اظهار نظر عمر و ممانعت او باز گرداندند و نامهای که نوشته بودند پاره کردند. براساس منابع بسیاری خلیفه در آستانه مرگ به شدت از عدم تسلیم فدک اظهار ندامت میکرد. اگر او را مستندی استوار بوده است چه ندامتی؟
🔻 نکته دیگر اینکه ابوبکر وصیت کرد که او را در کنار پیامبر دفن کنند، چرا؟ او برای این تدفین از دخترش عایشه اجازه گرفت، اگر آنچه پیامبر وانهاده «صدقه» است و از آن همه مسلمانها، وصیت برای دفن چرا؟ اجازه از همسر پیامبر چرا؟ نکته دیگر اینکه خلیفه، زنهای پیامبر را از خانههایشان بیرون نکرد، یعنی برای زنان میشود ارث باقی نهاد، اما برای دختر نه؟! روشن است که این خانهها ملک آنها نبود، بلکه چون زن پیامبر بودند در آنها زندگی میکردند.
🔹 خوب، اکنون باید گفت این خبر یک سر بی بنیاد است و نمیتواند در برابر صریح قرآن حالت تخصیص را داشته باشد و مفاد صریح قرآن به قوت خود باقی است، و کلام ابوبکر برساخته است.
🔻 حضرت زهرا سلام الله علیها در نقض این سخن چنین گفت: یابن أبی قحافه افی کتاب الله اَن ترثَ اُباکَ ولا اُرثُ ابی لقد جئتَ شیئاً فَریّا … هذا کّتابُ الله حَکَماً وعَدلاّ و ناطقاً و فضلاً «یَرثُنی و یَرثُ من آلِ یعقوب» و «وَرِثَ سلیمانَ، داود…»
🔹 نکته دیگری که در این مورد بسی حائز اهمیت است اینکه هیچگاه در برخورد با مسأله «فدک» بین حاکمان وحدت رویّه نبوده است، اگر حکم خداوند بود که ترکه پیامبر باید از آن مسلمین باشد این همه تصمیمهای گوناگون چیست؟! گاهی مالکان واقعی باز گردانده شد و گاه بر فرد خاصی اهدا شده و...
🔻 به هر حال کتاب فدک، به نظر من و بسیاری، حقاً و انصافاً بی نظیر است. البته به زبان عربی است. زبان عربی بسیار روان، خواندنی و جالب و مستند و دقیق. هیچ مطلبی در آن بدون استناد منابع دسته اول نیامده است. مؤلف بیش از ۲۵۰ منبع دسته اول در پژوهشهای نوآیین را دیدند و کتاب را تدوین کردند و عرضه کردند.
🔹 برای همه فاضلانی که در جستجوی مباحثی از این دست هستند، قطعاً خواندنی خواهد بود. برای همه کسانی که میتوانند با این گونه مباحث به زبان عربی ارتباط برقرار بکنند، توصیه میکنم که این کتاب را از سر دقت بخوانند.
🔻 برای مؤلف بزرگوار کتاب آرزوی توفیق دارم و یاد بلند و چهره خونین پدر بزرگوارشان، آیت الله شهید سید محمد تقی حسینی جلالی را هم گرامی میدارم. امیدوارم که بهرههای کافی و معنوی را مؤلف بزرگوار از این کتاب ببرند. کتاب سالیانی است چاپ شده و جدید الطبع نیست. ولی هم چنان جایگاه بلندی را در مطالعه سیره فاطمی سلام الله علیها دارد.
🌀 کتاب «شرح خطبه حضرت زهرا سلام الله علیها» تألیف آیت الله سید عزالدین حسینی زنجانی
این کتاب گرچه کتاب تازه چاپی نیست و حتی ویرایش دوم آن هم، بسیار چاپ شده و از این جهت نشان داده میشود که کتاب بسیار قابل توجهی است. یکی از مهمترین جلوههای زندگانی حضرت زهرا سلام الله علیها، یا اگر دقیقتر بگوییم، علی الإطلاق، مهمترین جلوه زندگانی حضرت زهرا سلام الله علیها، خطبه فاطمی است و من اصلاً دوست ندارم، این عنوانش بشود، خطبه فدکیه و کل این معارف حیرت آورِ وحیانیِ بسیار بسیار مهمِ معجزه گون، فقط به فدک پیوند بخورد.
🔻 میدانید که یکی از مهمترین جلوههای زندگانی حضرت زهرا سلام الله علیها، یا اگر دقیقتر بگوییم، علی الإطلاق، مهمترین جلوه زندگانی حضرت زهرا سلام الله علیها، خطبه فاطمی است و من اصلاً دوست ندارم، این عنوانش بشود، خطبه فدکیه و کل این معارف حیرت آورِ وحیانیِ بسیار بسیار مهمِ معجزه گون، فقط به فدک پیوند بخورد. حتی من تصورم این است که اگر در وسط سخنرانی، خلیفه به خاطر دگرگون کردن اوضاعی که همه چیز را داشت زیر و رو میکرد و انقلاب عجیبی داشت ایجاد میکرد، به فدک نمیپرداخت، شاید حضرت زهرا سلام الله علیها، اصلاً به فدک نمیپرداخت.
🔹 اگر نگاهی تاریخی به خطبه بشود، معلوم میشود که دغدغه بزرگ فاطمه اطهر، از بین رفتن میراث بعثت و میراث نبوت است و از این جهت من دوست دارم که این خطبه، عنوانش بشود بازخوانی میراث نبوت.
🔻 اگر به صورت خیلی فشرده و خلاصه در چند کلمه بخواهیم بگوییم: حضرت با نهایت قدرت و در اوج بلاغت، به مردمانی که در آن مسجد بودند، نشان دادهاند که چه کسی بودید؟ و با آمدن پدر من چه شدید؟ و پدر من یعنی حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم چه کردند؟ آنچه را که انجام دادند، مخصوصاً با تعبیر لطیفی که شاخ شرک را شکند، چه کسی همراه او چنین کارهائی را کرد؟ علی ابن ابی طالب (ع) بود و شما انصار -تکیه کردن به انصار در این بحث هم بسیار قابل توجه است و اگر نبود آن نکتهای را که حضرت به لحاظ نگاه جامعه شناختی، در پیش دید اینها گذاشتند و انصار در گرداب توطئه آمیزی که درست کرده بودند، حل نمیشدند، شاید به آن جاها نمیرسید.- بعد تبیین احکام دین و الی آخر.
🔹 آن جمله که من قبل از اینکه کتاب را معرفی کنم، بیان کنم: همه آنچه که در کنار رسول الله (ص)، اتفاق افتاده بود، اوجش با عظمت علی ابن ابی طالب علیه السلام بود، حتی تکیه کردن حضرت زهرا سلام الله علیها، با شکستن بتها، به وسیله حضرت علی علیه السلام، بر دوش پیامبر (ص)، که من اخیراً در این سه چهار سال اخیر، بارها گفتهام که بعید است که حضرت زهرا سلام الله علیها، اشاره شأن به شکستن بتها در فتح مکه باشد، چون این چندان چیز مهمی نبود، برای اینکه پیروز شده بودند و علی رئوس الأشهاد میتوانستند فریاد بزنند؛ اشاره حضرت به لیله المبیت است، چون در لیله المبیت است که هم جان فشانی علوی عجیب است، هم آیاتی که بر اساس آن نازل شده است و هم آیهای که قبل از آیه «وَ مِنَ النَّاسِ مَنْ یَشْری نَفْسَهُ ابْتِغاءَ مَرْضاتِ اللَّهِ وَ اللَّهُ رَؤُفٌ بِالْعِبادِ» است و هم شکستن بتها در آن شب که داستان مفصلی دارد و شاید خیلی از افراد به آن توجه نکرده باشند. آن چیزی که حضرت به آن توجه میکند که اگر شما انصار در کنار رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم و علی ابن ابی طالب آن چنان بودید، شاخ شرک را شکاندید و بساط شرک را جمع کردید، چرا الآن به این روز افتادید؟ به یک وضعیتی افتادید که میراث من دارد تباه میشود و شما نگاه میکنید. لفلول الحد و خور القناه. و این دو تا شاید بزرگترین عامل شکست همه جامعهها باشد؛ صراحت، تیزی، قاطعیت و استواری و با استواری سخن گفتن را از دست دادن و به تفرق مبتلا شدن. لفلول الحد؛ برندگی را از دست دادن و خور القناه، سر نیزه وقتی که پره پره بشود و از هم باز بشود؛ گفته میشود، خور القناه؛ وقتی به دیوار هم بخورد، اصابت نمیکند.
🔹 شما جامعه انصار این طور شدید. گفتید: منّا امیر و منکم امیر. اگر به این خطبه نگاه تاریخی بشود، چیز عجیبی میشود. وی ادامه داد: شرح خطبه حضرت زهرا (س)، به قلم زنده یاد، مرحوم آیت الله سید عزالدین حسینی زنجانی که از استادان و فقهای جلیل القدر دانش آموخته حوزه قم و حوزههای دیگر، از شاگردان بسیار برجسته حضرت امام رحمه الله علیه و علامه طباطبایی رحمه الله علیه؛ خطبه را شرح کردند.
🔻 نویسنده گرانقدر، خطبه را به لحاظ محتوا، با نقد و تحلیل و بررسی متنها و آنچه مرتبط است و واژه شناسی، به صورت بسیار بسیار دقیق و استواری، تحلیل کردند. گمان میکنم که این اثر در ادبیات فارسی دو ندارد. کتاب قطعاً درجه یک است و بخشهای متفاوت خطبه که بخشهای معارفی توحیدی و مباحث تاریخی و آنچه که مرتبط به جایگاه امام علی علیه السلام و حضرت فاطمه سلام الله علیها است، به بهترین وجه توضیح داده شده است. م
🔹من گمان میکنم که اگر کسانی بخواهند با اختصار به مطلب برسند، مختصر آن را بخوانند که پسر بزرگوار ایشان خلاصه کردند. بعد از آن اگر خواستند، مفصل آن را بخوانند، همین کتاب را بخوانند. این شرح در صفحاتی زیاد و بسیار پربرگ و پر بار چنان که بیان شد، کتاب درجه اولی است در باز نمودن و بر نمودن محتوا و ابعاد خطبه.
💠 مشاهده ی مطلب در سایت اصلی:
🌐 https://hamnava.ir/News/Code/41311
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
🆔 @OstadMahdaviRad
💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷
﷽
💠 کتاب «فدک و العوالی او الحوائط السبعه فی الکتاب و السنه و التاریخ و الادب» تألیف سید محمد باقر حسینی جلالی و کتاب «شرح خطبه حضرت زهرا سلام الله علیها» تألیف آیت الله سید عزالدین حسینی زنجانی است. متن زیر مشروح گفتگوی مهر با این استاد حوزه و دانشگاه در مورد دو کتاب فوق است.
🔹 کتاب «فدک و العوالی او الحوائط السبعه فی الکتاب و السنه و التاریخ و الادب» تألیف سید محمد باقر حسینی جلالی:
در آستانه شهادت فاطمه اطهر، بانوی گرانقدر تاریخ انسان و انسانیت و کرامت حضرت فاطمه سلام الله علیها هستیم. سخن در ابعاد شخصیت آن بزرگوار، در ساعتها و روزها و ماهها هم نمی گنجد، تا برسد به دقایقی اندک. آنچه که اکنون در این چند دقیقه میخواهم برای عزیزان معرفی کنم، کتاب فدک و العوالی او الحوائط السبعه فی الکتاب و السنه و التاریخ و الادب نگاشته سید محمد باقر حسینی است.
🔻 این کتاب در مورد فدک جامعترین، مهمترین و مستندترین و دقیقترین کتاب است. سالهای سال قبل که همراه دوستان عزیز، کتاب سال ولایت را برگزار میکردیم و هر سالی، یکی از معصومان علیهم السلام جایزه ویژه داشتند، آن سالی که حضرت فاطمه سلام الله علیها به عنوان جایزه ویژه مطرح بود، این کتاب، کتاب برگزیده کتاب سال ولایت شد و برای ارزیابی که به محضر علما فرستاده بودیم، یکی از عالمان در نهایت هوشمندی، درباره کتاب فقط یک جمله نوشته بودند و آن «کل الصید فی جوف الفراء»؛ مثل عربی است، وقتی میخواهند بگویند که همه چیز در همین است.
🔹 در این موضوع، این سخن به کمال است و تمام است و چیزی نمانده است، یا در این حادثه یا در این پدیده، میگویند «کل الصید فی جوف الفراء». یعنی میخواستند بفرمایند درباره فدک، آخرین حرف را زدند.
این کتاب غیر از تلاشهای بسیار جدی و دقیق این بزرگوار است که سالیانی البته از نشر آن گذشته و در آن روزگاران، سنین جوانی را میگذراندند. از تأملات، یاریها و دقتها و باریک بینیهای عالم بسیار بزرگ و محقق عالی قدری برخوردار است که احتمالاً چون راضی نباشند من اسمشان را نمی برم، ولی می دانم که یکی از زمینهها و مقدماتی که اطمینان را برای محتوای این کتاب افزون و افزون میکند، به یاری رسانی آن عالم جلیل القدر است که در تاریخ اسلام مخصوصاً صدر اسلام و در جریانات تاریخ صدر اسلام مثل کتابت حدیث و جریانات مرتبط با این مباحث، یا بی نظیرند یا کم نظیر.
🔻 کتاب در ابوابی شکل گرفته است. باب اول فدک به عنوان بخشی از املاک رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم، گزارش شده است و بعد بوستانهای هفت گانه، چون آنچه که در اختیار حضرت زهرا سلام الله علیها بود، فقط فدک نبود و باغ و بوستانهای دیگری هم بود. در باب سوم فدک به لحاظ جغرافیایی و تاریخی و حادثهای که بر آن رفته و بعد در اختیار رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم، گذاشته شده، بررسی شده و به لحاظ اقتصادی و جایگاه مالی و حد و حدود قیمت آن بررسی شده است. در باب چهارم، انعکاس ماجرای فدک در حدیث است.
🔹 در باب پنجم در قرآن است و بیان بسیار بسیار دقیق فخرالدین رازی که آیه مشهور در مباحث کلامی و اصولی که خداوند سبحان حقایق را برای مردمان آگاه میکند، تا مردم در قیامت حجتی علیه خدا نداشته باشند. لِئَلَّا یَکُونَ لِلنَّاسِ عَلَی اللَّهِ. فخرالدین رازی میگوید که بر اساس این اگر بنا بود گفته شود که فدک از آن فاطمه زهرا سلام الله علیها نیست، باید به خود پیامبر و حضرت فاطمه و حضرت علی علیهم السلام میفرمودند. چگونه امکان دارد، تصور شود آن کسی که درگیر مسأله است و مورد نیاز اوست، آگاهی از ابعاد آن، به او خبر رسانده نشود و به کسی که لا من قریب و لا من بعید ربطی به قصه ندارد، یعنی خلیفه اول، به او گفته شود. بحث بسیار مهمی است این بحث.
🔹 فدک در تاریخ به گستردگی گزارش شده، از زمان پیامبر اکرم (ص) تا قرنها بعد تا زمان خلفای عباسی، فراز و فرودهایی که داشته و گاهی خلیفهای کلاً می گرفته، گاهی پس می داده، گاهی بخشی را به فرزندان حضرت فاطمه سلام الله علیها می داده است. قصه اش در تاریخ گسترده است و مهم.
🔻 آنچه که خیلی خیلی مهم است، آن است که ثابت شود، فدک مِلک طِلق حضرت رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم بوده و آن را به حضرت فاطمه سلام الله علیها واگذار کردند. یعنی به اصطلاح مال شأنی رسول الله صلی الله علیه و آله و سلم نبوده و مال شخصی ایشان بوده است.
💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷
﷽
💠 گزارشی از مصاحبه روزنامه شهرآرا نیوز با استاد محمدعلی مهدوی راد پیرامون بررسی فضای اجتماعی و سیاسی آن دوره و تبیین مفاهیم خطبه حضرت زهرا(سلام الله علیها) در برابر ستمگران
🗒 زمان: ۰۳ دی ۱۴۰۱
🔻 با نگاه به مصادر صدر اسلام تا چه اندازه مورخان و محدثان قرن نخست به نقل روایات درباره شخصیت حضرت زهرا(س) پرداخته اند؟
م🔹 ا اطلاعات خیلی ریز، دقیق و گسترده ای از زندگانی حضرت زهرا(س) نداریم. آگاهی ما در همین حد معروف است اما آنچه که مهم است میراث علمی و فکری و مواضع اجتماعی، فرهنگی، خانوادگی و سیاسی حضرت زهرا(س) است که در همان حد اندک هم یک دنیا مطلب در خود دارد و می تواند به عنوان الگو برای ما درس آموز باشد.
بنابر قول مشهور، آن حضرت هجده سال بیشتر عمر نکرد. ایشان در مدینه و مسجد النبی برای بانوان افاضه داشت که ما از چگونگی و چرایی های آن افاضات اطلاعات دقیق و ریز و گسترده ای نداریم. پیامبر اکرم(ص) در مواردی مسائل شرعی بانوان را به دختر گرامی خود ارجاع می داد. اگر بانوان در مسائل خاصی هم مشکل و حرفی داشتند، حضرت زهرا (س) راحت تر آن ها را حل می کرد. ایشان بسیار زاهدانه زندگی کرد و با حضرت علی(ع) در نهایت مهرورزی و کرامت و انسانیت زیست. از علی(ع) مشهور است که فرموده است: «خدا را شاهد می گیرم هرگز فاطمه از من چیزی نخواست که توان اجرای آن را نداشته باشم.» این موارد خیلی خیلی مهم است.
🔻 یکی از آثاری که در دهه های اخیر درباره تبیین رویکرد حضرت زهرا(س) در مقابل مخالفان اهل بیت(ع) نوشته شده است کتاب «فدک و العوالی او الحوائط السبعه فی الکتاب و السنه و التاریخ و الادب» نگاشته سید محمدباقر حسینی است. به نظر شما این اثر تا چه اندازه با نگاهی محققانه توانسته است زوایای پنهان تاریخ را روشن کند؟
کتابی که نام بردید جامع ترین، مهم ترین و مستندترین و دقیق ترین کتاب درباره فدک است. کتاب در ابوابی شکل گرفته است. باب اول فدک به عنوان بخشی از املاک رسول ا... (ص) گزارش شده است و بعد بوستان های هفتگانه. چون آنچه در اختیار حضرت زهرا(س) بود فقط فدک نبود. باغ و بوستان های دیگری هم بود. در باب سوم فدک به لحاظ جغرافیایی و تاریخی و حادثه ای که بر آن رفته و بعد در اختیار رسول ا... (ص) گذاشته شده بررسی شده است. سپس به لحاظ اقتصادی و جایگاه مالی و حد و حدود قیمت آن بررسی شده است. فدک در تاریخ به گستردگی گزارش شده، از زمان پیامبر اکرم(ص) تا قرن ها بعد تا زمان خلفای عباسی، فراز و فرودهایی که داشته و گاهی خلیفه ای آن را می گرفته، گاهی پس می داده، گاهی بخشی را به فرزندان حضرت فاطمه(س) می داده است. قصه اش در تاریخ گسترده است و مهم. خیلی خیلی مهم است که ثابت شود فدک ملک طلق حضرت رسول ا... (ص) بوده و ایشان آن را به حضرت فاطمه(س) واگذار کرده است.
🔻 در بخشی از کتاب، درباره تحلیل سند و متن حدیثی که برخی از محدثان درباره اینکه پیامبر(ص) برای خود میراثی به جای نگذاشته است بحث می شود. این بخش تا چه انداره مستند و دقیق بررسی شده است؟
روایتی که اولین بار در تاریخ اسلام بعد از پیامبر اکرم(ص) ساخته شد و برای اولین بار هم نقد شد، یعنی خلیفه اول شخصا این روایت را ساخته است: نحن معاشر الانبیا لانورث ماترکناه صدقه. علما دو جور قرائت کرده اند. معنا خیلی تفاوت نمی کند. اولین بار هم بعد از رسول ا...(ص) نقد متن اتفاق افتاد. یعنی حضرت فاطمه(س) آن را ارجاع داد به قرآن و فرمود: در کتاب خدا آمده است باید از پدرتان ارث ببرید و من ارث نمی برم؟ این کتاب خدا بین ماست که حکایت می کند و بعد داستان ارث بردن از انبیا را گزارش کرده اند. این بخش هم بسیار بسیار عالمانه و خیلی دقیق بحث شده است. دیدگاه بعضی از عالمان مکتب خلفا هم در آن گزارش شده است.
اگر حقیقت چنین بوده است که انبیا از خود ارث به جای نمی گذارند، نباید خلیفه درباره مفاد آن تردید می کرد و مکرر موضع عوض می کرد. آیت ا... شهید سید محمدباقر صدر به این نکته توجه داده است. گزیده سخن او چنین است: بدون هیچ تردیدی، خلیفه فدک را به زهرا(س) داد اما با اظهار نظر خلیفه دوم اهل سنت و ممانعت او باز گرداند و نامه ای را که نوشته بودند پاره کرد. براساس منابع بسیاری، خلیفه در آستانه مرگ از تسلیم نکردن فدک اظهار ندامت بسیار می کرد. اگر او را مستندی استوار بوده است چه ندامتی؟ اکنون باید گفت این خبر یکسر بی بنیاد است و نمی تواند در برابر صریح قرآن حالت تخصیص داشته باشد. مفاد صریح قرآن به قوت خود باقی و کلام ابوبکر برساخته است.
نکته دیگری که در این مورد بسی حائز اهمیت است اینکه هیچ گاه در برخورد با مسئله فدک بین حاکمان وحدت رویه نبوده است. اگر حکم خداوند است که میراث پیامبر(ص) باید از آن مسلمین باشد این همه تصمیم های گوناگون چیست؟ گاهی به مالکان واقعی بازگردانده شد و گاهی به فرد خاصی اهدا شد و ... .
🔻 تحلیل شما درباره محتوای خطبه حضرت زهرا(س) پس از غصب فدک و هتک حرمت به اهل بیت پیامبر(ع) چیست؟
یکی از مهم ترین جلوه های زندگانی حضرت زهرا(س) یا اگر دقیق تر بگوییم، علی الاطلاق مهم ترین جلوه زندگانی حضرت زهرا(س) خطبه فاطمی است. من هیچ دوست ندارم عنوانش بشود «خطبه فدکیه» و کل این معارف حیرت آور وحیانی بسیار بسیار مهم معجزه گون فقط به فدک پیوند بخورد.
خطبه ابتدا با این پرسش آغاز می شود که «شما که بودید؟» تحلیل جامعه شناختی ای که در این بخش از خطبه آمده است بی نظیر است. استناد به آیات قرآن در نهایت لطافت، نکته بسیار ارزشمندی است. بعد حضرت در نهایت ایجاز و عمق مطرح می کند که «حالا چه شدید؟ میراث اسلام چیست؟ نماز و زکات و ... برای چیست؟» این چند سطر در فلسفه تشریع، حیرت آور است. حضرت فرمود: شمایی که آن بودید و این شدید و این میراث در اختیارتان است، شمایی که با یک شمشیر و لیف خرمایی که به کمرتان می بستید در مقابل شرک ایستادید، چرا امروز که میراث من به غارت می رود و ظلم به این آشکاری اتفاق افتاده است سکوت کرده اید؟
حضرت زهرا (س)، در آن خطبه تصویر عجیب و حیرت آوری از حضرت علی(ع) نشان می دهد. این خطبه عجایب زیادی دارد. وقتی حضرت فاطمه(س) می خواهد خطاب به انصار بگوید چرا این طور شده اند، یک جمله بیان می کند: لفلول الحد و اللعب بعد الجد و خور القناه. به این معنی که «شما دیگر برندگی ندارید. قاطعیت خود را از دست داده اید و کارآمدی ندارید زیرا بین شما تفرقه ایجاد شده است. این چگونه رفتاری است؟» وقتی خلیفه اول دید خطبه با این آهنگ شکننده درهم ریزنده انفجارآفرین، در حال برهم ریختن همه چیز است، بلند شد و گفت «شما که می دانید من چقدر شما را دوست دارم. پدر شما که آن قدر مهربان بود. چرا این قدر تند صحبت می کنید؟ خودم از پدر شما شنیدم که گفت: ما پیامبران ارث نمی بریم.» اولین بار بعد از پیامبر اکرم(ص)،
این دروغ از سوی خلیفه اول جعل شد و برای اولین بار، روایت مجعول از سوی حضرت زهرا(س) با ارجاع به قرآن نقد شد. حضرت فرمود این کتاب خدا و حاکم است و آخرین حرف را می زند. سخنش سخن نهایی است و به بیان قرآن، پیامبران از پیامبران ارث می برند. بعد از صحبت های ابوبکر، حضرت زهرا(س) قدری درباره فدک صحبت می کند.
باید به این نکته هم توجه شود که جلو چشم اهالی مدینه به حضرت ظلم شد. آن ها هیچ اقدامی نکردند و فریاد مظلومیت آن خاندان را نشنیدند ولی حضرت زهرا(س) همه درآمد هفت باغ خود را برای همین مردم وقف کرده بود و نسل اندرنسل فرزندان خود را متولی این امر قرار داد. حضرت فاطمه(س) نماد کرامت، انسانیت، شرافت و عظمت است و هرچه صفت نیک است. با هر صفتی بخواهیم حضرت را توصیف کنیم، به لطافت و زیبایی سخن مرحوم دکتر شریعتی نیست که گفت: فاطمه فاطمه است. با هیچ لفظ و صفتی نمی توان حضرت زهرا(س) را که پیامبر(ص) درباره ایشان گفته است «فداک ابوک» توصیف کرد.با نگاهی تاریخی به خطبه، معلوم می شود دغدغه بزرگ فاطمه اطهر نجات میراث بعثت و میراث نبوت بود. به این علت، من دوست دارم عنوان این خطبه بشود «بازخوانی میراث نبوت».
خطبه به لحاظ محتوا، با نقد و تحلیل و بررسی متن ها و آنچه مرتبط است و واژه شناسی، به صورت بسیار بسیار دقیق و استوار، تحلیل شده است. او اظهار کرد: گمان می کنم این اثر در ادبیات فارسی دومی ندارد. کتاب قطعا درجه یک است و بخش های متفاوت خطبه که بخش های معارفی، توحیدی و مباحث تاریخی و آنچه مرتبط به جایگاه امام علی(ع) و حضرت فاطمه (س) است، به بهترین وجه توضیح داده شده است.
💠 مشاهده ی مطلب در سایت اصلی:
🌐 https://shahraranews.ir/fa/publication/content/13570/366265#
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
🆔 @OstadMahdaviRad
دغدغه بزرگ فاطمه اطهر(س) نجات میراث نبوت بود.pdf
785.8K
#مصاحبه
🔹 فایل الکترونیکی (Pdf) مصاحبه فوق
🆔 @OstadMahdaviRad
💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷
﷽
#معرفی_مقاله
💠 عنوان سرمقاله: تحلیل مقایسهای سیر تطور منابع جامع علوم قرآن از قرن اول تا دوران معاصر 💠
🔹 نویسندگان:نجمه نجم، مهدی مهریزی، محمد علی مهدوی راد، سید محمد علی ایازی
🔹 مجله مطالعات قرآن و حدیث، دوره ۱۴ (۱۳۹۹)، شماره ۲۷.
🔍 چکیده ی مقاله:
🔹بررسی حاضر، حاصلِ تحلیل مقایسهای برای رتبهبندی۴۶ منبع تأثیرگذار علوم قرآن از قرن اول تا معاصر بوده که به ضریبتأثیر عوامل تأثیرگذار در سیر تطورات نگارشهای جامع علوم قرآن هم پرداخته است. روش پژوهش حاضر، کیفی بوده و از روش کدگذاری و مقولهبندی در فرایند تحقیق و برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از تکنیک روایت علی و مقایسهای استفاده شدهاست. با بررسی منابع و مولفان، شرایط و بسترهای موجود برای تغییرات، در نهایت حدود ۷۵ مفهوم استخراج شد. پس از مرحله کدگذاری باز و محوری، ۱۸ مقوله بهعنوان شاخص سنجش گزینش شد. پس از آن در مرحله کدگذاری گزینشی،۱۰مقوله عمده با ضریبتأثیر بالا، سه مقوله با ضریبتأثیر متوسط و پنج مقوله با ضریبتأثیر کم یا بدون تأثیر استخراج شدند. سه رتبه اول مقولههای تأثیرگذار بر تطورات منابع جامع علوم قرآن متعلق است به: مقوله کارکرد(۸۴ امتیاز)، تأثیر شخصیت و شأن فردی نویسنده بر نگارش(۷۹ امتیاز) و محتوای کتاب(۷۳ امتیاز).رتبه اول و سوم عوامل تأثیرگذار، مربوط به هویت و اصالت متن کتاب جامع بوده و رتبه دوم مربوط به عوامل درونی نویسنده(بخش مبانی) است.در نتیجه، محوریترین مقوله، شاخصِ «هویت و اصالت متن کتب» جامع علوم قرآن است. این تحقیق از طریق یک روند منظم و استقرای تحلیلی؛ نظام مفهومی و شاخصسازی را در مورد «رتبه تأثیرگذاری منابع جامع و مهم علوم قرآن» و «عوامل موثر بر سیر تطور منابع جامع علوم قرآن» برای مخاطبان تخصصی رشته علوم قرآن انجام دادهاست.رهاوردِ فهم این مطلب میتواند، تکمیل سرفصل دروس دانشگاهی رشته علوم قرآن برای بررسی تأثیرگذارترین منابع جامع علوم قرآن و عوامل موثر بر سیر تطورات آن باشد. همچنین این نتایج، کمککننده به فهم جریان علم(علوم قرآن) کرده و دانش و بینش کمّی و کیفی مخاطبان را نسبت به تاریخ منابع علوم قرآن تکمیل میکند.
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
فایل کامل مقاله 👇
🆔 @OstadMahdaviRad
تحلیل مقایسهای سیر تطور منابع جامع علوم قرآن از قرن اول تا دوران معاصر.pdf
962.1K
#فایل_PDF_مقاله
💠 عنوان سرمقاله: تحلیل مقایسهای سیر تطور منابع جامع علوم قرآن از قرن اول تا دوران معاصر
🆔 @OstadMahdaviRad
💠🔷💠🔷💠🔷💠🔷
﷽
#معرفی_مقاله
💠 عنوان سرمقاله: بررسی روایت «اقرأ کما یقرأ الناس» با نگاهی به فهم شیخ انصاری رحمه الله 💠
🔹 نویسندگان: محمدعلی مهدوی راد؛ سیدعلی دلبری؛ علی نصرتی
🔹 مجله آموزههای قرآنی، دوره 10، شماره 17 - شماره پیاپی 17، خرداد 1392، صفحه 49-70.
🔍 چکیده ی مقاله:
🔹از دیرباز میان عالمان و فقیهان شیعه این پرسش محل بحث است که چه قرائتی از قرآن، معتبر و حجت است و دیدگاههای گوناگونی در پاسخ آن ارائه شده است. بررسی مستندات به روشنی نشان میدهد که مهمترین دلیل، روایت «اقرأ کما یقرأ الناس» است. این جستار، با روش توصیفی ـ تحلیلی ضمن بررسی سندی و دلالی روایت یادشده، نشان میدهد که این روایت از نظر سند صحیح است و فهم شیخ انصاری(ره) از آن قابل دفاع نیست و نگارنده بر این باور است که روایت، مصحف و قرائت کنونی را تأیید و قرائت مخالف با آن را رد مینماید.
اللهم صل علی محمد و آل محمد و عجل فرجهم.
فایل کامل مقاله 👇
🆔 @OstadMahdaviRad
بررسی روایت «اقرأ کما یقرأ الناس» با نگاهی به فهم شیخ انصاری رحمه الله.pdf
298.5K
#فایل_PDF_مقاله
💠 عنوان سرمقاله: بررسی روایت «اقرأ کما یقرأ الناس» با نگاهی به فهم شیخ انصاری رحمه الله
🆔 @OstadMahdaviRad
💠 شب استاد علیاصغر فقیهی
✍️ سیدمحسن محسنی
با مشارکت کتابفروشی شهر کتاب، نخستین شب بخارا در قم عصر جمعه ۱۴۰۱/۱۰/۲۳ با حضور جمعی از فرهیختگان و دانشوران و آقای علی دهباشی (مدیر مجله بخارا) در محل کتابفروشی شهر کتاب (چهارراه بیمارستان قم) به نام مرحوم استاد علی اصغر فقیهی برگزار شد.
آقای علی دهباشی مدیر مجله بخارا ضمن تقدیر از کتابفروشی شهر کتاب که همت در برگزاری این شب داشت، گفت به مناسبت کارش به تمام کتابفروشیهای مطرح تهران و سایر شهرها سر میزند ولی این کتابفروشی از تمامی آنها بهروزتر است و آرزو کرد که در آینده توسعه بیشتری پیداکند.
نخستین سخنران جلسه حجت الاسلام مهدویراد با اشاره به کتب قدیمی در خصوص فتاوی و احکام شرعی که برای بسیاری از مردم عادی قابل فهمنبود از نقش مرحوم استاد فقیهی در فارسی کردن امروزی آنها که سپس توضیح المسائل نام گرفت، یادکرد و گفت تمام توضیح المسائلهای بعدی که فارسی آنها بهروز شده بر پایه کار آن مرحوم شکل گرفته است و ما همه به نوعی به ایشان مدیون هستیم.
آقای مهدویراد سپس به ترجمه فارسی استاد فقیهی از نهج البلاغه و مقایسه آن با سایر ترجمهها پرداخت و با اشاره به نقد دقیق و مفصل آقای جویا جهانبخش به ترجمه های برجسته، ترجمه فقیهی را ترجمهای دقیق دانست که در بسیاری از مواضع بر دیگر ترجمهها ترجیح دارد.
دکتر رسول جعفریان سخنران بعدی، منطقه عراق عجم را که پیشتر جَبَل نامیده میشد و قم قسمتی از این منطقه محسوب میشود، منطقهای ادیب خیز و عالمپرور دانست و برخاستن استاد فقیهی از قم را در ادامه همان سلسله بزرگان پیشین این خطه برشمرد.
وی گفت باید کاری کنیم که حوزه فرهنگی عراق عجم یا جِبال قدیم مجددا احیا شود و شکوه از دست رفتهاش بازگردد.
او در ادامه به تاریخ مذهبی قم نوشته مرحوم فقیهی و نقد شخصی به نام ذوالمجد بر این کتاب از جمله استناد به روایات سینه به سینه اشاره کرد و گفت قسمت مهمی از تاریخ - به جز متون تاریخی و اسناد - همین روایات سینه به سینه و مشاهدات عینی است. اصلا تاریخ همین روایات و مشاهدات است.
وی در ادامه به دیگر کتاب استاد فقیهی کتاب شاهنشاهی عضدالدوله دیلمی که در رژیم گذشته برنده جایزه سلطنتی شد و نقد دکتر باستانی پاریزی مبنی بر عدم مراجعه استاد به متون متعلق به قرون متاخر از جمله چند متن مربوط به تاریخ کرمان پرداخت و گفت ممکن است در برخی از متون متاخر مطالبی باشد که نویسندهاش از متنهای کهن بهره گرفته است و آن متن هم دیگر در دسترس نباشد.
دکتر جعفریان به کتاب دیگر فقیهی در خصوص تاریخ وهابیت اشاره کرد و گفت نوشتن این کتاب به مناسبت کشتن شخصی یزدی بود که در هنگام حج دچار تهوع و استفراغ شده بود و ماموران سعودی به تصور اینکه او قصد اهانت داشته است وی را محاکمه کردند و گردن زدند. دکتر جعفریان مرحوم فقیهی را شخصی مذهبی معرفی کرد که در پاسداشت حرائم آن همیشه کوشا بوده است و نوشتن این کتابها را نوعی واکنش علمی فقیهی در برابر برخی نواندیشان آن زمان از جمله احمد کسروی و حیدرعلی قلمداران تلقی کرد و گفت پارهای دیگر نیز مشابه او کتبی در همین راستا به نگارش درآوردند.
آقای باقریان موحد از دیگر سخنرانان به نقش فقیهی در نگارش و چاپ و نشر سالنامههای دبیرستانهای قم از جمله حکیم نظامی و صدوق پرداخت و گفت استاد فقیهی هم خود در این سالنامهها مقاله مینوشت و هم دانشآموزان را که بعدها خود از مشاهیر کشور شدند به نوشتن مقاله و سرودن شعر تشویق میکرد.
آقای رهبریان آخرین سخنران به چند ملاقات خود با استاد فقیهی در اواخر عمرش اشاره کرد و گفت ایشان مقید بودند از منابع اصیل و درجه یک به هر دو زبان عربی و فارسی استفاده کنند و اضافه کردند که آموزههای علمی زیادی از استاد فرا گرفته است.
در پایان جلسه آقای دهباشی اظهار داشت امیدوار است شب مجله آیینه پژوهش (چاپ قم با مدیریت آقای مهدویراد) بهزودی برگزار شود و آقای مهدوی از اشتیاقش برای خواندن شمارههای تازه مجله بخارا گفت. همچنین مقررشد "شب تاریخی و فرهنگی قم" با حضور مشاهیر این شهر در تهران برگزار شود.
۱۴۰۱/۱۰/۲۳
🌐http://www.qompajoohi.ir
🆔 @qompajoohi
🆔 @OstadMahdaviRad
آیین سپاس - استاد مهدوی راد.mp3
2.31M
#سخنرانی
#فایل_صوتی
به بهانه سالروز وفات استاد سید جعفر شهیدی (ره)
🔹 برنامه رادیویی «آیین سپاس»؛ رادیو فرهنگ
🔹 موضوع: معرفی مرحوم استاد سید جعفر شهیدی و خدمات علمی او
🔹 سخنران: حجة الاسلام والمسلمین دکتر مهدوی راد
🆔 @OstadMahdaviRad
لطفا در ایتا مطلب را دنبال کنید
مشاهده در پیام رسان ایتا
#در_محضر_استاد
#فایل_صوتی
💠 برنامه تلویزیونی «حيرة» قسمت 88
🔹 گفتگو با استاد مهدوی راد
🔻 موضوع: «روشهای تفسير قرآن کریم در عصر حاضر؛ تفسير اجتماعی، موضوعی و اشاری»
🆔 @OstadMahdaviRad
جاودانه ها به مناسبت عید مبعث.mp3
23.1M
#در_محضر_استاد
#فایل_صوتی
💠 برنامه تلویزیونی «جاودانه ها»
🔹 گفتگو با استاد مهدوی راد
🔻 موضوع: «عید مبعث؛ سیر حرکت نبوی، ماجرای بعثت در بوته نقد و اولین آیات نازل شده بر پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله»
🆔 @OstadMahdaviRad