جستاري در کلان متن قرآن کریم بر اساس بازتعریف بینامتنیت #پرويز_البرزي #مسعود_منصوري #بينامتنيت ✅https://eitaa.com/QuranHadithresearches ✅@QuranHadithresearches ✅www.quranhadith.blog.ir

#يادداشت_4 تعریف#بينامتنيت ✨بسم الله يكي از #موضوعات_پژوهشي قابل توجه علاقمندان به پژوهشهاي بين رشته اي علوم قرآن و حديث، مطالعات #بينامتنيتي قرآن كريم است. #بينامتنيت، التناص يا Intertextulity براي اولين بار در دهه 60 ميلادي توسط #ژوليا_كريستوا ( 1941م- ) مطرح شد و به سرعت مورد توجه ناقدان ادبي و پژوهشگران حوزه هاي مرتبط با متون قرار گرفت. بر اساس اين نظريه هيچ متني (متن حاضر) مستقل از متون پيشين يا معاصر خود (متون پنهان) نيست و نويسندگان در نگارش، تحت تاثير مطالعات پيشين خود هستند. اين تاثير پذيري مي تواند آگاهانه يا ناخود آگاه باشد. از نمونه هاي استفاده آگاهانه و آشكار نويسنده استفاده از ترجمه ها، اقتباس و نقل قول ها و از نمونه هاي استفاده آگاهانه و پنهاني از متني ديگر سرقت هاي ادبي است. با بررسي هر متني مي توان تاثيرات متون پنهان را در آن كشف و روابط و نوع تاثير پذيري آن را مشخص كرد. بررسي روابط بينامتني در درك معناي يك متن نقش بسزايي دارد و ازين جهت بررسي آن در رشته هاي مطالعاتي كه درك مفهوم و معناي يك متن از اهميت زيادي برخوردار است حائز اهميت است. به كمك اين ديدگاه مي توان متون كهن و معاصر زيادي را مورد بررسي قرار داد. ازجمله بررسي #روابط_بينامتنيت در آثار سعدي، حافظ، مولانا، نهج البلاغه، صحيفه سجاديه و يا هر متن ديگري با قرآن كريم وكتب روايي. برخي نيز به روابط بين متني قرآن كريم به عنوان متن حاضر، و عهدين و كتب پيشين به عنوان متن پنهان پرداخته اند. اين موضوع تا كنون مورد توجه بسياري از پژوهشگران حوزه علوم قرآن و حديث قرار گرفته است و ظرفيت پژوهشهای بيشتري را دارد. ✅@QuranHadithresearches ✅www.quranhadith.blog.ir

مجله انگلیسی زبان Islamic research دانشگاه معارف قرآن و عترت اصفهان، آماده پذیرش مقالات علمی پژوهشی اساتید و دانشجویان حوزه علوم قرآن و حدیث می باشد. www.jir.icqt.ac.ir 09307861779

قال الامام الرضا(ع): الامام الانیس الرفیق و الوالد الشفیق و الاخ الشقیق امام، مونسی دلسوز، پدری مهربان و برادری همدل است. مسند امام رضا، ج 1، ص 69 ✨🌸✨🌸✨🌸✨🌸✨ میلاد عالم آل محمد(ص) مبارک باد 🌸✨🌸✨🌸✨🌸✨🌸 www.Quranhadith.blog.ir

#خطاهاي_پژوهشي_5 🔹خلط مدخل دائرةالمعارفی با مدخل لغت‌نامه‌ای وقتی قرار است مفهوم چیزی را توضیح دهیم، گاه ممکن است میان دو امر خلط کنیم. آن دو امر، توضیحات دائرة المعارفی، و توضیحات لغت نامه‌ای هستند. فرض کنید قرار است مفهوم «ازدواج» را توضیح دهیم. توضیح مفهوم ازدواج، می‌تواند به روش لغت‌نامه‌ای صورت گیرد، یا به روش دائرة المعارفی. توضیح به روش لغت نامه‌ای، یعنی همان که سعی کنیم اولا و بالذات در بارۀ کلمۀ اشاره‌گر به آن مفهوم بحث کنیم و مستقیما کاری به جایگاه مفهوم در فضای فرهنگی مورد بحث نداشته باشیم. مثلا در تبیین مفهوم ازدواج، ما می‌توانیم توضیح دهیم ازدواج کلمه‌ای عربی از ریشۀ زوج و در باب افتعال است، با تزویج هم خانواده است، این ریشه در عربی نخست برای اشاره به فلان معنا به کار می‌رفته، و سپس دچار تغییر شده است.... این قبیل توضیحات، لغت نامه‌ای هستند. به عبارت بهتر، تنها توضیحاتی در بارۀ کلمۀ ازدواج هستند؛ نه در بارۀ مفهومی که ازدواج در فرهنگی خاص دارد. چنین توضیحاتی فقط به درد آن می‌خورند که بدانیم کلمۀ ازدواج در زبان عربی چه معنایی دارد. با تکیه بر آن، درکی واضح از مفهوم ازدواج و جایگاه آن در فرهنگ اسلامی پدید نمی‌آید. نیز، توضیحاتی که در بارۀ مفهوم ازدواج با این روش داده می‌شود، با توضیحاتی که در بارۀ دیگر کلمات ناظر به همان مفهوم داده می‌شود (مثل زناشویی، همسرگزینی، و...) متفاوت است؛ حال آن که مفهوم همۀ اینها یکی است و جایگاه آن مفهوم در فرهنگ مورد بحث ما (مثلا، فرهنگ اسلامی) بسته به این که با چه کلمه‌ای بدان اشاره کنند، فرقی نمی‌کند. حال فرض کنید که در توضیح ازدواج، تکیۀ اولی و اصلی بر رابطۀ میان این مفهوم با فرهنگ مورد بحث ما (مثلا فرهنگ اسلامی) باشد. توضیح دهیم ازدواج رایج‌ترین روش برای تشکیل خانواده است که در آن، پسران و دختران با یکدیگر پیوندی اقتصادی، حمایتی، جنسی، و خویشاوندی پیدا می‌کنند. ازدواج به اشکال مختلفی امکان پذیر است و در برخی مناطق، برون همسری، و در برخی دیگر، درون همسری رایج است. ازدواج با افراد مختلف، از مقررات خاصی برخوردار است و با برخی که محارم نامیده می‌شوند، ممنوع است.... ازدواج از دیرباز، مضمونی مهم برای تألیف کتاب بوده است و مخصوصا عالمان اخلاق و فقه در بارۀ آداب آن کتاب نوشته‌اند.... این توضیحات، همه از قبیل توضیحات دائرة المعارفی است. هیچ فرقی نمی‌کند که این توضیحات را ذیل ازدواج بگنجانیم، یا زناشویی، یا همسرگزینی، یا هر چه دیگر. این توضیحات، در بارۀ وجه مشترک همۀ این اصطلاحات است. بسیاری از اوقات، مخصوصا دانشجویان رشتۀ الاهیات و معارف اسلامی به جای ارائۀ توضیحات دائرة المعارفی، به ارائۀ توضیحات لغت نامه‌ای روی می‌آورند؛ حال آن که در اکثر مواقع، هدف اصلی آشنایی با کلمه نیست؛ بلکه قرار است جایگاه مفهومی خاص در فرهنگی خاص تبیین شود. آری؛ گاه می‌توان از توضیحات لغت‌نامه‌ای برای درک بهتر جایگاه یک مفهوم در یک فرهنگ هم بهره جست؛ اما مسئله این است که این قبیل محققان، به جای آن که بحث خود را روی جایگاه مفهوم در فرهنگ متمرکز کنند و بعد، به تناسب بحث متعرض آن توضیحات لغت‌نامه‌ای شوند، به ارائۀ توضیحات لغت‌نامه‌ای بسنده می‌کنند و نه تنها از اصل کار وامی‌مانند، که در اکثر مواقع، به بیراهه نیز کشیده می‌شوند. #فرهنگ_مهروش @QuranHadithresearches www.quranhadith.blog.ir

#درست_نويسي_مقالات_علمي 3️⃣ از عوامل انحراف از زبان معيار كه مقالات علمي بايد مطابق آن نوشته شوند؛ هرگونه فضل فروشي و تظاهر به ادبي نويسي، كاربرد واژگان نا متناسب با مقام مخاطب است كه شامل موارد زير مي باشد: الف/كلي گويي و ابهام و بكارگيري كلمات پررمز و راز؛ مانند: ايران در درياي خزر منافعي دارد كه تاثير آن غير قابل انكار است. ب/كاربرد و ازدحام صور خيال؛ مانند: حديث باران و بركت آسمان بر سفره خاك ج/ادبي نويسي و كهنه نگاري؛ مانند: طيف وسيعي از دانشجويان قصد ادامه تحصيل دارند. مقاله او زير بي رحمانه ترين انتقادات قرار گرفت. طرح زوج و فرد خودروها، مرهمي است بر زخم نمك خورده ترافيك كلان شهر غول پيكري به نام تهران. 📕برگرفته از كتاب مباني درست نويسي، زبان فارسي معيار، ناصر نيكو بخت، نشر چشمه، ص111-112 @QuranHadithresearches www.quranhadith.blog.ir

10. روشمندي قرآن در خلق صحنه هاي زنده و جذاب #حميد_محمد_قاسمي #روش #استعاره @QuranHadithresearches www.quranhadith.blog.ir

11. نگاهي انتقادي به رويكرد تفسير علمي در تفسير الجواهر طنطاوي #احمد_رباني_خواه #تفسير #طنطاوي @QuranHadithresearches www.quranhadith.blog.ir

12.حضرت مريم خواهر هارون #محمد_سادات_منصوري @QuranHadithresearches www.quranhadith.blog.ir

نظریه «دلالت» نزد اندیشمندان مسلمان «دلالت» در زمره مفاهیمی چندتباری است که دانشهای گوناگونی به آن میپردازند. زبان شناسی، نشانه شناسی، هرمنوتیک، اصول فقه، منطق، تفسیر و ... همه به دنبال تبیین معنای دلالت و راهکارهای دست یابی به دلالت صحیح در مواجهه با متن [اعم از شفاهی و مکتوب] هستند. گرچه دانشهای مدرن منابع زیادی را به تبیین این مفهوم بسیار مهم اختصاص داده اند امّا متون مرتبط با این موضوع در منابع اسلامی بسیار محدود و اندک است. این در حالی است که در مقطع کارشناسی ارشد و دکتری رشته زبان شناسی 2 واحد درسی به بحث «نظریه دلالت نزد اندیشمندان اسلامی» اختصاص پیدا کرده است. خوشبختانه استاد عزیز، دکتر احمد پاکتچی در قالب طرحی برای پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی بنا دارند حدود و ثغور این موضوع را بشکافند. در حال حاضر «نظریه دلالت نزد اندیشمندان مسلمان» در 3 قرن اول هجری سامان پیدا کرده است و مراحل نهایی تدوین آن در حال انجام است. با وجودیکه به نظر میرسد که چنین موضوعی در 3 قرن اول هجری خیلی پررنگ نباشد اما قریب به 400 صفحه مطلب برای آن به دست آمده است. رویکرد اصلی استاد در این طرح «تاریخ انگاره» است. به این شکل که تغییرات و تحولات تاریخی در 3 قرن اول رصد و به نمایش گذاشته شده است. با احتساب دوره جاهلی، 7 دوره 50 ساله مورد نظر قرار گرفته شده است و هر دوره بر اساس تقدیم و تقدم تاریخی شواهد سامان پیدا کرده و معانی مرتبط با «دلالت» تحلیل و ارزیابی شده است. به نظر میرسد که این پژوهش میان رشته ای گامی مهم برای تبیین دقیق معنای «دلالت» در منابع اسلامی به حساب می آید و بوسیله آن دقیقتر میتوان نسبت این مفهوم در منابع اسلامی با نظیر آن در دانشهایی چون: هرمنوتیک، نشانه شناسی، زبان شناسی و ... را دریافت . @quranhadithresearches

🔹کتاب کافی، شناسنامه تشیع امامی کتاب کافی کلینی شناسنامه تشیع امامی است. به نحوی می توان تمام عرصه های تفکر شیعی از فقه و کلام و فلسفه و اصول فقه را شرح و تفسیر احادیث امامان شیعه دانست و به ویژه احادیث دو امام باقر و صادق (ع). کتاب کافی سرچشمه های شناخت ما را از مکتب این دو امام و سایر ائمه اطهار به دست می دهد و آن را بر اساس منابع اطمینان بخشی در اختیار ما قرار می دهد. ریشه های کتاب کافی به منابع بسیار کهنی از سده دوم می رسد، منابعی که قدمت برخی از آنها از منابع حدیثی سنی بیشتر است. متکلمان و فقیهان و فلاسفه شیعه در طول تاریخ همه آنچه در عرصه تفکر ارائه داده اند و از آن جمله آن جاهایی که از دستاوردهای فلسفه یونانی و یا کلام معتزلی بهترین بهره ها را بردند همه را معطوف به تفسیر احادیث امامان می خواستند و بیشتر ادبیات مکتوب خود را هم در چارچوب تفسیر و شرح احادیث به گونه های مختلف عرضه کردند. حتی شریف مرتضی که در مبانی کلامی و اصولی خود از معتزله بهره می گیرد در نهایت در کتاب شافی و یا مقنع و یا در رسائل مختلف خود از آن دستاوردها برای تقویت عقاید خاص تشیع استفاده می کند، مانند رد قیاس و اجتهاد و همچنین در بحث از قاعده لطف و مبانی توحیدی و ضد جبری ائمه شیعه و از این قبیل. با وجود همه شرح هایی که بر کتاب کافی نوشته شده متأسفانه تاکنون مطالعاتی جدی برای ارائه گفتمان کلینی در کافی و به تعبیر بهتر شرح و تفسیر منظومه فکری ائمه شیعه آن طور که در کتاب کافی عرضه شده انجام نگرفته. احادیث کافی در شروحی که از این کتاب داریم مستمسکی برای ارائه بحث های فلسفی و یا فقهی و یا کلامی شده اما این غیر از تلاش برای ارائه منظومه فکری ائمه شیعه به عنوان مکتب اهل بیت است، آنطور که کلینی در چارچوب ساختارمند کتاب کافی قصد عرضه آن را داشته است. من شخصاً معتقدم کتاب کافی در کلیت خود چه در اصول و چه در فروع کافی دقیقا با یک ساختار از پیش تعیین شده و منظومه وار و اندیشیده شده که در مجموع ابواب و کتاب های مختلف آن تکه های پازلی را برای ارائه منظومه کلی اهل بیت می سازند نوشته شده و می توان نظم ساختاری آن را در همه ابواب و حتی در نظم و ترتیب احادیث آن تا اندازه زیادی نشان داد. کلینی احادیث را در طی سال ها گرد آورد و مهمتر از آن برای نقل آنها دست به انتخاب زد و برای تبویب و تنظیم ابواب و چینش احادیث سال ها تأمل کرد. #دکتر_حسن_انصاری #کافی #کلینی (#موضوعی در خور توجه برای علاقمندان به #پژوهش های حدیث محور) @quranhadithresearches