📸 #عکسنوشت
🔰 قواعد فقهیه
🔻 بر خلاف تصور شایع، #قواعد_فقهیه همگی از سنخ فقه و احکام عملی (فروع کلی) نیستند بلکه قواعد فقه ممکن است فطری، عقلی، نقلی و یا رویههای عرفی عُقلائی باشند. قواعد فقهی در هر قسم از اقسام فقه با فرضیات و پیشانگارههای نظری فقه، قواعد اصولی #قواعد_اخلاقی نسبت و ارتباط دارد.
🔻 هر باب جدیدی که در #فقه گشوده میشود باید قواعد اختصاصی آن را از مصادر و مناشی قواعد الفقه استنباط و اصطیادکرده و ارائه نمود.
💢 بریده ای از درس خارج #فقه_زیست_فناوری آیت الله علی اکبر رشاد
🆔 @Rashad_ir
📸 #عکسنوشت
🔰 نقش عقل در کشف مقاصد شریعت
📌 هیچ کدام از روایات دلالت ندارند که عقل به #مقاصد_شریعت دسترسی ندارد بلکه روش هایی مانند قیاس و تفسیر به رای را رد می کنند افزون بر اینکه این روایات معارض های پرشماری نیز در قرآن و روایات دارند که بر ارج و گرانسنگی عقل دلالت دارند. بلکه بیشترین وزانت و گرانسنگی در میان مصادر و مجاری معرفت یعنی کتاب و #سنت و اجماع و فطرت و شهود از آن عقل است. عقل پیامبر درونی انسان و نقل عقل بیرونی آدمی است.
📌 انبوهه ی #قواعد_فقهیه که مبانی فقه هستند مانند قاعده ملازمت نیز همین دلالت را دارند. شیخ می فرمایند اگر عقل حکمی از احکام الهی را کشف کند آن حکم عقلی، حکم ارشادی شرعی خواهد بود که مورد تایید و پشتیبانی شرع بوده و به هر روی آن نیز به گونه ای حکم شرع است. بر وارون #حکم_مولوی که عقل گرچه مخالف آن نیست ولی خود به تنهایی توان درک آن را ندارد. احکام شرعی گرچه شاید در دسترس عقل نباشند ولی عقل ستیز نیستند. البته این سخن بدین معنی نیست که عقل می تواند همه ی مقاصد شریعت را درک کند چرا که چنین ادعایی دشوار است بلکه #عقل یکی از مجاری و مصادر فهم دین و کشف مقاصد شریعت است.
💢 بریده ای از درس #خارج_اصول(مقاصدالشریعه) آیت الله علی اکبر رشاد
🆔 @Rashad_ir
📸 #عکسنوشت
🔰 اقسام قواعد فقهیه در نسبت به مقاصد شریعت
📌 #قواعد_فقهیه از نظر رابطه و نسبت با مقاصد شریعت به چند دسته بخش می شوند. یک دسته از این قواعد به مثابه ی مبنا و حاوی زیرساخت ها و پیش انگاشته های نظریه مقاصد هستند. مانند این قاعده که «الاحکام الشرعیه ناشئة عن المصالح و المفاسد» یعنی احکام شرعیه برخاسته از مصالح و مفاسد بوده و در پی جلب مصالح و دفع مفاسد هستند. دسته ی دیگر آن قواعد و #فروع_فقهی کلی هستند که چونان نتایج مقاصد بر مقاصد الشریعة مبتنی اند.
📌 چون این قواعد، خود فروع فقهیه کلیه و در نتیجه #حکم_شرعی هستند و با مقاصد معینی پیوند دارند و اینها کمتر از نیمی از قواعد فقهیه هستند بر وارون بیشتر قواعد فقهیه که از جنس فقه نبوده و در واقع قواعد الفقه هستند یعنی خود از جنبش #فقه نیستند بلکه زیرساختهای فقه اند. قواعد الفقه فروع فقهی کلی نیستند که ما فروع فقهی جرئی را به آنها ارجاع دهیم. به #قواعد_الفقه می توان به مثابه ی دلیل تمسک کرد و این قواعد در واقع از روی رواداری و مسامحه قواعد فقهیه نامیده می شوند.
💢 بریده ای از درس #خارج_اصول(مقاصدالشریعه) آیت الله علی اکبر رشاد
🆔 @Rashad_ir
📸 #عکسنوشت
🔰 اقسام قواعد فقهیه در نسبت به مقاصد شریعت
📌 #قواعد_فقهیه از نظر رابطه و نسبت با مقاصد شریعت به چند دسته بخش می شوند. یک دسته از این قواعد به مثابه ی مبنا و حاوی زیرساخت ها و پیش انگاشته های نظریه مقاصد هستند. مانند این قاعده که «الاحکام الشرعیه ناشئة عن المصالح و المفاسد» یعنی احکام شرعیه برخاسته از مصالح و مفاسد بوده و در پی جلب مصالح و دفع مفاسد هستند. دسته ی دیگر آن قواعد و #فروع_فقهی کلی هستند که چونان نتایج مقاصد بر مقاصد الشریعة مبتنی اند.
📌 چون این قواعد، خود فروع فقهیه کلیه و در نتیجه #حکم_شرعی هستند و با مقاصد معینی پیوند دارند و اینها کمتر از نیمی از قواعد فقهیه هستند بر وارون بیشتر قواعد فقهیه که از جنس فقه نبوده و در واقع قواعد الفقه هستند یعنی خود از جنبش #فقه نیستند بلکه زیرساختهای فقه اند. قواعد الفقه فروع فقهی کلی نیستند که ما فروع فقهی جرئی را به آنها ارجاع دهیم. به #قواعد_الفقه می توان به مثابه ی دلیل تمسک کرد و این قواعد در واقع از روی رواداری و مسامحه قواعد فقهیه نامیده می شوند.
💢 بریده ای از درس #خارج_اصول(مقاصدالشریعه) آیت الله علی اکبر رشاد
🆔 @Rashad_ir