فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 کلیپی کمیاب از صحبتهای #آیت_الله_بهجت دربارهی مرگ
@Rohaniyat_Khomiyni_Shahr
وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَیْ ءٍ فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِی الْقُرْبى وَ الْیَتامى وَ الْمَساکِینِ وَ ابْنِ السَّبِیلِ إِنْ کُنْتُمْ آمَنْتُمْ بِاللَّهِ وَ ما أَنْزَلْنا عَلى عَبْدِنا یَوْمَ الْفُرْقانِ یَوْمَ الْتَقَى الْجَمْعانِ وَ اللَّهُ عَلى کُلِّ شَیْ ءٍ قَدِیرٌ (انفال-41)
و بدانید هر گونه غنیمتى به شما رسد خمس آن براى خدا و براى پیامبر و براى ذى القربى و یتیمان و مسکینان و واماندگان در راه است، اگر شما به خدا و آنچه بر بنده خود در روز جدایى حق از باطل، روز درگیرى دو گروه (با ایمان و بى ایمان یعنى روز جنگ بدر) نازل کردیم، ایمان آورده اید، و خداوند بر هر چیزى قادر است.
درپاسخ این سوال توجه به چند نکته لازم است
1.ادله وجوب خمس
نظریه فقهی, علما بیان کننده حکم شرعی است و به وسیله دلیل, از منابع اصلی فقه استنباط می شود. بنابراین, نظریه فقهی نتیجه استنباط است و فرق آن با حکم صادر شده از معصوم, همین است. استنباط یعنی استخراج حکم فقهی از منابع آن به وسیله دلیل. بنابراین, هر نظریه فقهی نیازمند دلیل است, دلیلی که استناد آن نظریه را به منابع اصلی دین گواهی کند. منابع اصلی دین نیز چهار موردند: کتاب و سنت و اجماع و عقل, که اجماع و عقل نیز به کتاب و سنت باز می گردند, یعنی کاشف از حکم کتاب و سنت اند که در نتیجه, منابع اصلی دین در کتاب و سنت خلاصه می شودولذاآنچه فقها بیان مى کنند، تنها بر اساس فهم آن ها از کتاب و سنت است .. باتوجه به این مطلب می توان برای وجوب خمس ولزوم پرداخت آن ازقران کریم وروایات ایمه(ع) که درواقع ترجمان کلام الهی است دلیل آورد.
الف) خمس درقران
«خمس» یکى از فریضه هاى اسلامى است و قرآن مجید آن را در کنار جهاد قرار داده و هر دو را از ریشه ایمان دانسته است ؛ چه اینکه نشانه صداقت ایمان، مبارزه با مال اندوزى و تطهیر نفس است. قران کریم درآیه 41 سوره انفال می فرماید:«وَ اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ مِنْ شَىْ ءٍ فَأنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَ لِلرَّسُولِ وَ لِذِى الْقُرْبى وَ الْیَتامى وَ الْمَساکِینِ وَ ابْنِ السَّبِیلِ ، بدانید که هر چه غنیمت گرفتید، یک پنجم آن براى خدا و رسول و از آن خویشاوندان (او) و یتیمان و بینوایان و در راه ماندگان است».براساس این ایه، تمام مذاهب اسلامى (شیعه و سنى) در اصل وجوب خمس، اتفاق نظر دارند. تنها اختلاف میان آنان، موارد و مصارف آن است؛ لذا بیشتر اهل سنت بر این باورند که تنها به غنایم جنگى و گنج خمس تعلق مى گیرد.ر.ک: مغنیه، محمدجواد، الفقه على المذاهب الخمسة، ص 186 و خویى، سیدابوالقاسم، مستند العروة الوثقى، کتاب الخمس، ص 197. امّا فقیهان شیعى معتقدند: خمس در هفت چیز واجب است: 1. غنایم جنگى، 2. غواصى (اشیایى که با فرورفتن در آب دریاها به دست مى آید)، 3. گنج، 4. معدن، 5. سود تجارت، 6. مال حلال مخلوط به حرام، 7. زمینى که کافر ذمى از مسلمان بخرد. پنج قسم اول مورد اتفاق شیعه و دو قسم اخیر نظر مشهور آنان مى باشد.
آنچه که اکنون مورد بحث و پژوهش است، خمس سود و درآمد کسب مى باشد. خداوند متعال مى فرماید: «و اعلموا انما غنمتم من شى ء فان لله خمسه و للرسول و ...». این آیه - که به آیه خمس معروف است - به نظر فقیهان شیعى نه تنها بر وجوب خمس غنایم جنگى دلالت مى کند؛ بلکه شامل هر گونه درآمد کسب نیز مى باشد. واژه «غنیمت» از نظر لغت معناى گسترده اى دارد و به هرگونه درآمد و فایده اى که به انسان مى رسد، گفته مى شود.ر.ک: مجمع البحرین، لسان العرب، تاج العروس، ماده «غنم».
غنیمت جنگى و سود تجارت، هر دو غنیمت شمرده مى شوند و مشمول آیه مى گردند. البته هر چند شأن نزول آیه در مورد غنایم جنگى است، ولى این سخن معروف است که شأن نزول، هیچ گاه مخصص نیست و نمى تواند آیه را به آن محدود کند. و دانشمندان اهل سنت هم - که خمس را در غیر غنایم جنگى انکار نموده اند - در این آیه، مورد را تخصیص دهنده و محدود کننده ندانسته اند، در حالى که آیه در غزوه بدر نازل شده، آن را شامل تمامى جنگ ها شمرده اند و اگر قرار بود مورد خاص، در آیه مخصص باشد، باید آن را محدود به جنگ بدر بدانند.زبدة المقال، ص 5.
گذشته از همه اینها، در روایت معتبرى (معروف به صحیحه على بن مهزیار)، امام جوادعلیه السلام غنیمت در آیه را به معناى گسترده اى در نظر گرفته و آن را به درآمد کسب تفسیر نموده است. در بخشى از آن آمده است: «فاما الغنائم و الفوائد فهى واجبة علیهم فى کل عام قال الله تعالى: و اعلموا انما غنمتم من شى ء فان لله خمسه...».وسائل الشیعه، ج 6، باب 8، ابواب ما یجب فیه الخمس، ح 5.
در این حدیث امام علیه السلام واژه «الفوائد» را در کنار «الغنائم» جاى داده و هر دو را مصداق آیه قلمداد نموده است و تردیدى نیست که منظور از «فواید» هر گونه سود و درآمدى است که به انسان مى رسد. بنابراین از مجموع موارد و قراین یاد شده، به دست مى آید که خمس درآمد
در قرآن، به صراحت از آن یاد شده و بر وجوب آن دلالت مى کند؛ به ویژه آنکه حضرت علیه السلام نیز از آن معناى وسیعى را دریافته و براى ما تبیین و تفسیر کرده است. چنانچه کسى در تمام آنچه که بیان شد، اشکال کند و آیه را در خمس غنایم جنگى منحصر کند، در پاسخ خواهیم گفت: به جز قرآن، روایات متعددى از ائمه علیهم السلام وارد شده است که به خوبى بر وجوب خمس درآمد دلالت مى کند.ر.ک: وسائل الشیعه، ابواب ما یجب فیه الخمس و ابواب الانفال. و تمامى فقیهان شیعى نیز به آنها استناد جسته و در کتاب هاى فقهى خود ذکر کرده اند. بنا براین این آیه که براى بیان وجوب خمس نازل گردیده، با تأکیداتى همراه است که کاملاً اهمیت خمس را مى رساند.ونمى توان گفت : خمس را چون یک بار مطرح کرده , پس درجهء وجوبش کمتر از درجهء وجوب زکات است زیرا حکم الهى و دستور و قانون خدا چه یک بار گفته شود و چه چند بار, در وجوب آن فرقى نیست
ب) خمس درروایات
روایات درمورد وجوب خمس فراوان است . ازباب مثال به برخی از آن ها اشاره می کنیم:
حضرت باقر(ع) فرموده است: « لا یَحِلُّ لِاَحَدٍ أنْ یَشْتَرى مِنَ الْخُمْسِ شَیْئَاً حَتى یَصِلَ اِلَیْنا حَقَّنا، براى هیچ کس جایز نیست از مالى که خمس به آن تعلق گرفته، چیزى بخرد ؛ مگر اینکه حق ما را به ما برساند». ( وسائل الشیعه، ج 6، باب 1، ح 4.):
- حضرت صادق(ع) فرمود: »من با این که نیازمند نیستم، از شما درهم (خمس) را مى گیرم، به خاطر آن که مى خواهم با دریافت خمس، مال شما را پاکیزه گردانم«.( وسایل الشیعه،ج 6، 338)
- امام باقر(ع) فرمود: »خمس بسیار مهم است. عمل نمى کند به آن مگر کسى که قلبش با ایمان مورد آزمایش قرار گرفته باشد«.( همان، ص 350)
حضرت صادق(ع) فرمود: »خداوند صدقه (زکات) را بر ما حرام نموده و به جایش خمس را حلال فرموده است«.( همان،باب 29، از ابواب مستحققین زکات، حدیث 7)
پس مسئله خمس به عنوان یک واجب دینى در قرآن و حدیث مطرح شده، آن هم به گونه اى که کاملاً حکایت از عنایت شرع مقدس به این واجب الهى دارد
-در مکاتبه امام رضا(ع) به یکى از یارانش آمده است: «اِنَّ اِخْراجَهُ (خمس ) مِفْتاحُ رِزْقِکُم و تَمْحیصُ ذُنُوبِکُم» ؛ «پرداخت خمس کلید جلب روزى و وسیله آمرزش گناهان است»: همان، ابواب الانفال، باب 3، ح 2.
ج) فلسفه وجوب خمس
1-. تردیدى نیست که اسلام به صورت یک مکتب اخلاقى، فلسفى و یا اعتقادى محض ظهور نکرد؛ بلکه به عنوان یک آیین جامع - که تمام نیازمندى هاى مادى و معنوى در آن پیش بینى شده - پا به عرصه ظهور گذاشت. از سوى دیگر، این مکتب از همان عصر پیامبر اسلام صلى الله علیه وآله با تأسیس حکومت همراه بود؛ در نتیجه براى اداره آن نیاز به یک پشتوانه مالى غنى و منظم داشت که بتواند در سایه تشکیل حکومت اسلامى از بینوایان، بیماران، بى سرپرستان، معلولان و یتیمان جامعه دستگیرى نماید و این خلأ اقتصادى را پر کند. خداوند متعال با نزول آیات زکات، دست یارى و رحمت بى پایانش را به کمک نبى اکرم صلى الله علیه وآله فرستاد و با واجب ساختن زکات، این نقص و کاستى را برطرف کرد. این فریضه الهى از مالیات هایى است که در حقیقت جزو اموال عمومى جامعه اسلامى محسوب مى شود و نیز به غیر بنى هاشم (سادات) اختصاص دارد و لذا مصارف آن عموماً موارد یاد شده است. ولى امام علیه السلام به عنوان رئیس حکومت نیز هزینه هایى دارد که باید تأمین شود. او براى پیشبرد نظام اسلامى و اداره جامعه، به بودجه فراوانى نیاز دارد. فریضه خمس براى تأمین این منظور، بر متمکنان جامعه واجب گردیده است.مکارم شیرازى، ناصر، یک صد و هشتاد پرسش و پاسخ، ص 423 - 425 و تعلیقات على العروة، کتاب الخمس، ص 392. لذا در روایت از خمس به عنوان «وجه الاماره» یاد شده است. (ر.ک: وسائل الشیعه، ج 6، کتاب الخمس، باب 2، ح 12 )
2-. خداوند متعال براى حفظ کرامت و عزت پیامبر اسلام، محل تأمین بودجه فقرا از بنى هاشم و منسوبان به آن حضرت را از خمس قرار داد و سهم آنان را قرین سهم خود و رسول فرمود تا زمینه تحقیر نسبت به آنان را از بین ببرد؛ چون ممکن است برخى از مردم در پرداخت زکات به فقیران، یک نوع برترى براى خود و حقارتى نسبت به گیرنده احساس کنند. در حالى که در پرداخت خمس و آنچه که به عنوان «وجه الاماره» تلقى مى شود، قضیه عکس آن است و برترى براى گیرنده مى باشد.ر.ک: وسائل الشیعه، ج 6، ابواب قسمة الخمس، باب 1، ح 4 و 8.
3-. خمس براى تأمین بودجه هر کار خیرى است که امام بخواهد انجام دهد و براى هر موردى که صلاح بداند، مصرف کند }«فما کان للّه فهو لرسوله یضعه حیث شاء»؛ «آنچه خاص خدا است، براى پیامبر اسلام است، هر جا صلاح بداند قرار مى دهد»: همان، ابواب الانفال، باب 1، ح 12.
4-. خمس وسیله اى براى رشد و کمال انسان محسوب مى شود. همچنان که هر فرد با انجام دادن هر وظیفه اى، مرحله اى از کمال را مى پیماید؛ با اداى خمس به قصد قربت و بریدن از دنیا نیز وظیفه اش را انجام
داده و خود را از گناهان پاک نموده و به سوى کمال ترقى مى کند. در مکاتبه امام رضاعلیه السلام به یکى از یارانش آمده است: «ان اخراجه (خمس) مفتاح رزقکم و تمحیص ذنوبکم»؛ «پرداخت خمس کلید جلب روزى و وسیله آمرزش گناهان است»: همان، ابواب الانفال، باب 3، ح 2.
5-. تحقق احیاى دین خدا و پیاده کردن حکومت اسلامى - که هدف اصلى این مکتب است . در همان مکاتبه آمده است «انّ الخمس عوننا على دیننا»؛ «خمس، کمک ما در پیاده کردن دین خداست»: همان، ابواب الانفال، باب 3، ح 2 نیاز به بودجه مستقل و جداى از بودجه زکات دارد. خمس ثروت بسیار عظیمى براى تأمین هزینه هاى یک انقلاب جهت رسیدن به حکومت عدل الهى است. «قدرت» موجودیت دینى تشیع و زنده ماندن این مکتب در طول عصر حضور و غیبت، بر اساس خمس استوار بوده است و به اهل بیت علیهم السلام و علما - که وارثان آنان هستند - این توانایى را داد تا با فشار و اختناق دستگاه ظلم در راه خدا ایستادگى کنند.
درتفسیر نمونه پیرامون این موضوع در ذیل آیه 41 سوره انفال که در بالا بیان شد توضیحاتی دکر شده که در پاسخ به پرسش شما مفید است : موضوع مهمى که در این آیه باید مورد بررسى دقیق قرار گیرد و در حقیقت قسمت عمده بحث در آن متمرکز مى گردد، این است که لفظ غنیمت که در آیه آمده است تنها شامل غنائم جنگى مى شود یا هر گونه در آمدى را در بر مى گیرد؟!.
در صورت اول آیه تنها خمس غنائم جنگى را بیان مى کند و براى خمس در سایر موضوعات باید از سنت و اخبار و روایات صحیح و معتبر استفاده کرد و هیچ مانعى ندارد که قرآن به قسمتى از حکم خمس و به تناسب مسائل جهاد اشاره کند و قسمت هاى دیگرى در سنت بیان شود.
مثلا در قرآن مجید نمازهاى پنجگانه روزانه صریحا آمده است، و همچنین به نمازهاى طواف که از نمازهاى واجبه است اشاره شده، ولى از نماز آیات که مورد اتفاق تمام مسلمانان اعم از شیعه و سنى است ذکرى به میان نیامده است، و هیچکس را نمى یابیم که بگوید چون نماز آیات در قرآن ذکر نشده و تنها در سنت پیامبر آمده نباید به آن عمل کرد، و یا اینکه چون در قرآن به بعضى از غسل ها اشاره شده و سخن از دیگر غسل ها به میان نیامده است باید از آن صرف نظر کرد، این منطقى است که هیچ مسلمانى آن را نمى پذیرد.
بنا بر این هیچ اشکالى ندارد که قرآن تنها قسمتى از موارد خمس را بیان کرده باشد و بقیه را موکول به سنت نماید و نظیر این مسئله در فقه اسلام بسیار زیاد است.
ولى با این حال باید ببینیم که غنیمت در لغت و در نظر عرف چه معنى مى دهد؟! آیا راستى منحصر به غنائم جنگى است و یا هر گونه در آمدى را شامل مى شود؟
آنچه از کتب لغت استفاده مى شود، این است که در ریشه معنى لغوى این کلمه عنوان جنگ و آنچه از دشمن به دست مى آید، نیفتاده است، بلکه هر در آمدى را شامل مى شود، به عنوان شاهد به چند قسمت از کتب معروف و مشهور لغت که مورد استناد دانشمندان و ادباى عرب است اشاره مى کنیم:
در کتاب لسان العرب جلد دوازدهم مى خوانیم و الغنم الفوز بالشى ء من غیر مشقة ... و الغنم، الغنیمة و المغنم الفی ء ... و فى الحدیث الرهن لمن رهنه له غنمه و علیه غرمه، غنمه زیادته و نمائه و فاضل قیمته ... و غنم الشی ء فاز به ...
: غنم یعنى دسترسى یافتن به چیزى بدون مشقت، و غنم و غنیمت و مغنم به معنى فى ء است (فى ء را نیز در لغت به معنى چیزهایى که بدون زحمت به انسان مى رسد ذکر کرده اند ...)
و در حدیث وارد شده که گروگان در اختیار کسى است که آن را به گرو گرفته، غنیمت و منافعش براى اوست و غرامت و زیانش نیز متوجه اوست و نیز غنم به معنى زیادى و نمو و اضافه قیمت است، و فلان چیز را به غنیمت گرفت یعنى به او دست رسى پیدا کرد.
و در کتاب تاج العروس جلد نهم مى خوانیم و الغنم الفوز بالشی ء بلا مشقة: غنیمت آن است که انسان بدون زحمت به چیزى دست یابد.
در کتاب قاموس نیز غنیمت بهمان معنى فوق ذکر شده است.
و در کتاب مفردات راغب مى خوانیم غنیمت از ریشه غنم به معنى گوسفند گرفته شده و سپس مى گوید ثم استعملوا فى کل مظفور به من جهة العدى و غیره یعنى: سپس در هر چیزى که انسان از دشمن و یا غیر دشمن به دست مى آورد به کار رفته است حتى کسانى که یکى از معانى غنیمت را غنائم جنگى ذکر کرده اند انکار نمى کنند که معنى اصلى آن معنى وسیعى است که به هر گونه خیرى که انسان بدون مشقت به آن دست یابد گفته مى شود.
در استعمالات معمولى نیز غنیمت در برابر غرامت ذکر مى شود، همان طور که معنى غرامت معنى وسیعى است و هر گونه غرامت را شامل مى شود غنیمت نیز معنى وسیعى دارد و به هر گونه در آمد قابل ملاحظه اى گفته مى شود این کلمه در نهج البلاغه در موارد زیادى به همین معنى آمده است، در خطبه 76 مى خوانیم اغتنم المهل: فرصت ها و مهلت ها را غنیمت بشمارید.
و در خطبه 120 مى فرماید
من اخذها لحق و غنم
: کسى که به آئین خدا عمل کند به سر منزل مقصود مى رسد و بهره مى برد در نامه 53 به مالک اشتر مى فرماید:
ست بوده باشد و اینگونه احکام در قرآن و سنت فراوان است که حکم کلى است و مصداق جزئى است:
مثلا در آیه 7 سوره حشر مى خوانیم ما آتاکُمُ الرَّسُولُ فَخُذُوهُ وَ ما نَهاکُمْ عَنْهُ فَانْتَهُوا: هر چه پیامبر براى شما مى آورد بگیرید و هر چه از آن نهى مى کند خود دارى کنید.
این آیه یک حکم کلى در باره لزوم پیروى از فرمانهاى پیامبر ص بیان مى کند در حالى که مورد نزول آن اموالى است که از دشمنان بدون جنگ به دست مسلمانان مى افتد (و اصطلاحا به آن فى ء گفته مى شود).
و نیز در آیه 233 سوره بقره یک قانون کلى به صورت لا تُکَلَّفُ نَفْسٌ إِلَّا وُسْعَها: هیچ کس بیش از آنچه قدرت دارد تکلیف نمى شود بیان شده در حالى که مورد آیه در باره اجرت زنان شیرده است و به پدر نوزاد دستور داده شده است به اندازه توانایى خود به آنها اجرت بدهد، ولى آیا ورود آیه در چنین مورد خاصى مى تواند جلو عمومیت این قانون (عدم تکلیف به ما لا یطاق) را بگیرد؟! خلاصه اینکه: آیه در ضمن آیات جهاد وارد شده ولى مى گوید: هر در آمدى از هر موردى عاید شما شود که یکى از آنها غنائم جنگى است خمس آن را بپردازید مخصوصا ما موصوله و شی ء که دو کلمه عام و بدون هیچ گونه قید و شرطند این موضوع را تایید مى کنند.
تفسیر نمونه، ج 7، ص: 176
منبع سایت پرسمان
و لا تکونن علیهم سبعا ضاریا تغتنم اکلهم
: در برابر مردم مصر همچون حیوان درنده اى مباش که خوردن آنها را غنیمت و در آمدى براى خود فرض کنى.
و در نامه 45 به عثمان بن حنیف مى فرماید:
فو اللَّه ما کنزت من دنیاکم تبرا و لا ادخرت من غنائمها وفرا
: به خدا سوگند از دنیاى شما طلایى نیاندوختم و از غنائم و در آمدهاى آن اندوخته اى فراهم نکردم.
و در کلمات قصار، در جمله 331 مى فرماید
ان اللَّه جعل الطاعة غنیمة الاکیاس
: خداوند اطاعت را غنیمت و بهره هوشمندان قرار داده است.
و در نامه 41 مى خوانیم
و اغتنم من استقرضک فى حال غناک
: هر کس در حال بى نیازیت از تو قرضى بخواهد غنیمت بشمار.
و نظیر این تعبیرات بسیار فراوان است که همگى نشان مى دهد غنیمت منحصر به غنائم جنگى نیست.
و اما مفسران:
بسیارى از مفسران که در زمینه این آیه به بحث پرداخته اند صریحا اعتراف کرده اند که غنیمت در اصل معنى وسیعى دارد و شامل غنائم جنگى و غیر آن و به طور کلى هر چیزى را که انسان به دون مشقت فراوانى به آن دست یابد مى شود حتى آنها که آیه را به خاطر فتواى فقهاى اهل تسنن مخصوص غنائم جنگى دانسته اند باز معترفند که در معنى اصلى آن این قید وجود ندارد بلکه به خاطر قیام دلیل دیگرى این قید را به آن زده اند.
قرطبى مفسر معروف اهل تسنن در تفسیر خود، ذیل آیه چنین مى نویسد غنیمت در لغت خیرى است که فرد یا جماعتى با کوشش به دست مى آورند ...
و بدانکه اتفاق (علماى تسنن) بر این است که مراد از غنیمت در آیه (و اعْلَمُوا أَنَّما غَنِمْتُمْ) اموالى است که با قهر و غلبه در جنگ به مردم مى رسد، ولى باید توجه داشت که این قید همانطور که گفتیم در معنى لغوى آن وجود ندارد، ولى در عرف شرع، این قید وارد شده است «1».
فخر رازى در تفسیر خود تصریح مى کند که: الغنم الفوز بالشی ء غنیمت این است که انسان به چیزى دست یابد و پس از ذکر این معنى وسیع از نظر لغت مى گوید: معنى شرعى غنیمت (به عقیده فقهاى اهل تسنن) همان غنائم جنگى است «1».
و نیز در تفسیر المنار غنیمت را به معنى وسیع ذکر کرده و اختصاص به غنائم جنگى نداده اگر چه معتقد است باید معنى وسیع آیه فوق را به خاطر قید شرعى مقید به غنائم جنگى کرد «2».
در تفسیر روح المعانى نوشته آلوسى مفسر معروف سنى نیز چنین آمده است که: غنم در اصل به معنى هر گونه سود و منفعت است .
در تفسیر مجمع البیان نخست غنیمت را به معنى غنائم جنگ تفسیر کرده، ولى به هنگام تشریح معنى آیه چنین مى گوید: قال اصحابنا ان الخمس واجب فى کل فائدة تحصل للانسان من المکاسب و ارباح التجارات، و فى الکنوز و المعادن و الغوص و غیر ذلک مما هو مذکور فى الکتب و یمکن ان یستدل على ذلک بهذه الایة فان فى عرف اللغة یطلق على جمیع ذلک اسم الغنم و الغنیمة «4» علماى شیعه معتقدند که خمس در هر گونه فایده اى که براى انسان فراهم مى گردد واجب است اعم از اینکه از طریق کسب و تجارت باشد، یا از طریق گنج و معدن، و یا آنکه با غوص از دریا خارج کنند، و سایر امورى که در کتب فقهى آمده است، و مى توان از آیه بر این مدعى استدلال کرد، زیرا در عرف لغت به تمام اینها غنیمت گفته مى شود.
شگفت آور این که بعضى از مغرضان که گویا براى سم پاشى در افکار عمومى ماموریت خاصى دارند در کتابى که در زمینه خمس نوشته اند دست به تحریف رسوایى در عبارت تفسیر مجمع البیان زده، قسمت اول گفتار او را که متضمن تفسیر غنیمت به غنائم جنگى است ذکر کرده ولى توضیحى را که در باره عمومیت معنى لغوى و معنى آیه در آخر بیان کرده است، به کلى نادیده گرفته و یک مطلب دروغین به این مفسر بزرگ اسلامى نسبت داده اند، مثل اینکه فکر مى کرده اند تفسیر مجمع البیان تنها در دست خود آنها است و دیگرى آن را مطالعه نخواهد کرد، و عجیب این است که این خیانت را تنها در این مورد مرتکب نشده، بلکه در موارد دیگر نیز آنچه به سود بوده گرفته، و آنچه به زیان بوده است نادیده گرفته اند.
در تفسیر المیزان نیز با استناد به سخنان علماى لغت تصریح شده که غنیمت هر گونه فایده اى است که از طریق تجارت یا کسب و کار و یا جنگ به دست انسان مى افتد و مورد نزول آیه گرچه غنائم جنگى است ولى مى دانیم که هیچ گاه مورد عمومیت مفهوم آیه را تخصیص نمى زند «1».
از مجموع آنچه گفته شد چنین نتیجه گرفته مى شود که:
آیه غنیمت معنى وسیعى دارد و هر گونه در آمد و سود و منفعتى را شامل مى شود زیرا معنى لغوى این لفظ عمومیت دارد و دلیل روشنى بر تخصیص آن در دست نیست.
تنها چیزى که جمعى از مفسران اهل تسنن روى آن تکیه کرده اند این است که آیات قبل و بعد در زمینه جهاد وارد شده است و همین موضوع قرینه مى شود که آیه غنیمت نیز اشاره به غنائم جنگى باشد.
در حالى که مى دانیم شان نزول ها و سیاق عمومیت آیه را تخصیص نمى زنند
و به عبارت روشن تر هیچ مانعى ندارد که مفهوم آیه یک معنى کلى و عمومى باشد و در عین حال مورد نزول آیه غنائم جنگى که یکى از موارد این حکم کلى ا
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥اینروزها با رصد شبکه های ماهواره ای معاند و برخی کانال های داخلی، شاهدیم که بخش زیادی از پست ها و اخبارشان را علیه #روحانیت، جهت داده و #دستور_روز قرار میدهند و با ایجاد خط خبری، کامنت ها و فیدبک های داغ و پربحثی را مهندسی میکنند.
♨️در همین رابطه حجت الاسلام علیرضامحمدلو یادداشتی نگاشته که در پست بعدی مطالعه بفرمایید
@Rohaniyat_Khomiyni_Shahr
✍️آنفولانزای نیویورکی در کمین حوزه و روحانیت
🔺 سال ۱۳۸۶ که دومین قطعنامه آمریکا در سازمان ملل تصویب شد، آنان به دنبال تحقق یک نوع #آنفولانزای_نیویورکی در ایران بودند که نفرت از اسلام (شماتت اسلام)، نفرت از ایرانیت (شماتت ایرانیت)، نفرت از نظام جمهوری اسلامی (شماتت نظام)، نفرت از رهبران (شماتت رهبران) و نفرت از همدیگر (شماتت از همدیگر) را دنبال میکردند.
🔴 این استراتژی در موسسه آمریکن اینترپرایز (AmericanEnterprise Institute) توسط نو محافظه کاران در ایالات متحده طراحی و تدوین شده بود. آن ها بر این باور بودند که اگر این ویروسِپنج لایه در میان ایرانیان ایجاد شود، انسجام و درهم تنیدگی آنان از هم خواهد پاشید.
🔹 برای انجام و شروع این استراتژی، آقای نیکلاس برنز درخواست بودجه ۱۲۵میلیون دلاری را از کمیسیون خزانه داری کنگره آمریکا درخواست کرده بود که با موافت نمایندگان در اختیار وی و مراجع ذیربط قرار گرفت.
🔴 حال اینروزها با رصد شبکه های ماهواره ای معاند و برخی کانال های داخلی، شاهدیم که بخش زیادی از پست ها و اخبارشان را علیه #روحانیت جهت داده و دستور روز قرار میدهند و با ایجاد خط خبری، کامنت ها و فیدبک های داغ و پربحثی را مهندسی میکنند.
🔹از جهت دادن عنوان شکایت شخصیت های حقیقی از برخی سلبریتی ها به سمت روحانیت و ادبیات تند یک روحانی در اعتراض به ساز و رقص عده ای کنار خیابان تا خبر افزایش طلاق در میان طلاب و طعنه یکی از #فرهنگیان به روحانیت و اعتراض به ورود طلاب به #آموزش_و_پرورش و مورد اخیر هم درگیری یک خانم و بی احترامی اش به لباس و عمامه روحانیت، مصادیق پررنگ این خط خبری محسوب میشوند.
🛎 آنچه که رخ میدهد، یک #عملیات_روانی و بازی رسانه ای می تواند تلقی شود و ضروری است که نسبت به مختصات این پروژه واقف باشیم و از کنشگری های احساسی که باعث عمق گرفتن ذهنیتهای منفی نسبت به روحانیت می شود، اجتناب کنیم.
🔴 #تولید_تنفر در این موقعیت یعنی اعتبارزدایی از نهاد روحانیت در اذهان عمومی و جهت دادن ناراحتی ها به سمت طلاب و برانگیختن احساسات منفی با تصویرسازی های منفی است.
🔹 یکبار روحانیت را مقابل #سلبریتیها نمایش میدهند و آنها نیز این تقابل را وایرال کرده و به سمت توده مردم سرازیر مینمایند. بار دیگر روحانیت را در مقابل معلمین و آموزش و پرورش قرار داده و حساسیت های قشر #فرهنگی و دانشآموز را برانگیخته میکنند.
🔴 اوضاع طلاق در روحانیت را برجسته کرده و چهره وخیمتری از ماجرا را به تصویر میکشند و در پازل فاجعهبار ماجرا، درگیری روحانیت با مردم را با تقطیع و برش از قبل و بعد ماجرا به نمایش میگذارند.
🛎 با این اوصاف، هم روحانیت باید باهوش تر در سطح اجتماع حاضر شده تا در #تلهی_دوربینهای_مسموم قرار نگیرند و هم اهالی رسانه و مردم فرامتن ویدیوها را تحلیل کرده و #فورواردهایشان را مراقبت کنند و هم مسئولین مربوطه اگر پشت صحنه ای در ماجراها وجود دارد، بررسی کرده و در صورت تحریف و تنش در افکار عمومی، سریعتر #روایت کرده و شفاف سازی نمایند.
🖊 حجت الاسلام علیرضا محمدلو
@Rohaniyat_Khomiyni_Shahr
❄️
📝#یادداشت_کوتاه | #۹دی، انقلابی علیه استبدادی دیگر
🍃🌹🍃
🔻 ۱۹ دی ماه ۵۶ خروش انقلابی مردم با بصیرت قم در دفاع از امام و مقتدای شان خون تازهای را در رگهای بزرگترین انقلاب مردمی قرن جاری ساخت که ثمره آن ۱۳ ماه بعد در ۲۲ بهمن ۵۷ به ثمر نشست و ریشه استبداد پهلوی را از بیخ و بن بر کند، استبدادی که در بیرون از مرزها سرسپرده و غلام حلقه به گوش شیطان بزرگ بود و در درون خودکامه و مستبد در برابر ملت.
🔸 زمانه گذشت تا بار دیگر استبدادی دیگر از همان جنس اما با چهرهای دیگر در برابر اراده و خواست مردم قد علم کرد و به بهانه دروغین تقلب در انتخابات، به رای و نظر مردم که تبلور آن در صندوقهای رای بود، تن نداد و ۸ ماه کشور رو بستر فتنه و آشوب قرار داد و انواع و اقسام ظلمها و جفاها را در حق انقلاب، مردم و نظام و ارزشهای آن روا داشت و این بار هم ملت بابصیرت و انقلابی ایران اسلامی در حماسه ۹ دی طومار این فتنه گران را در هم پیچیدند.
🔹 این فتنه به همین جا ختم نشد. چرا که بهانهای به دست دشمنان ملت انقلابی ایران داد تا برای انتقام از آنها و به بهانه حمایت از جنبش به اصطلاح سبز بخوانید فتنه فتنه گران، درست در ایام سالگرد فتنه ۸۸ و در ۱۹ خرداد ۸۹ با تصویب قطعنامه ۱۹۲۹ تحریم های ظالمانه را علیه ملت ایران روا دارند، قطعنامهای که بعدها غرب پرستان دیگری برای بی اثر کردن آن در بین سالهای ۹۲ تا ۱۴۰۰ با پذیرش توافق خسارت بار موسوم به برجام اثرات آن تحریم های ظالمانه را تکمیل تر کردند.
🔺 راستی چه فرقی است بین استبداد پهلوی دهه ۵۰ و سران فتنه ۸۸، هردو خودکامه و مستبد در برابر اراده ملت و هر دو سرسپرده و غلام حلقه به گوش در برابر شیطان بزرگ.
✍ حمید جعفری
@Rohaniyat_Khomiyni_Shahr
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 امام خامنهای:
🔹بیعقلها خواستندحرکت مردمی(9 دی) روخراب کنند گفتند راهپیمایی حکومتی! نفهمیدند حکومت روتعریف میکنند.
🔹این چه حکومتیست که در دو روز میتواند چنین بسیج عظیم ملی رو بکنه؟
@Rohaniyat_Khomiyni_Shahr
💎 سه نکته درباره فتنه
🔻امام علی علیه السلام:
إنَّ الفِتَنَ إذا أقبَلَت شَبَّهَت، و إذا أدبَرَت نَبَّهَت، یُشَبِّهنَ مُقبِلاتٍ و یُعرَفنَ مُدبِراتٍ، إنَّ الفِتَنَ تَحومُ کالرِّیاحِ یُصِبنَ بَلَدا و یُخطِئنَ اُخری.
❇️بی گمان، فتنهها چون روی میآورند فضا را به شبهه می الآیند (فضا را مشتبه میکنند)
و چون پشت میکنند، آگاهی میبخشند. بهنگام روی آوردن در آغاز ناشناخته اند، اما به گاه رفتن و بروز آثار شناخته میشوند
هجومشان گردبادی کور را میماند که به شهری فرود می آیند و شهری دیگر را نادیده میگیرند.
📚 نهج البلاغه: الخطبة ۹۳
☀️بیانات مقام معظم رهبری
انگیزههایى وجود دارد براى فراموش کردن و در طاق نسیان گذاشتن(۱) این روزهاى بزرگ و این حوادث بزرگ؛ کار میکنند و تلاش میکنند براى اینکه سوابق تعیینکننده و عموماً افتخارآمیز براى انقلاب و دوران دفاع مقدّس و امثال اینها، فراموش بشود. نهم دى را هم میخواهند به فراموشى بسپرند. حادثهى عاشوراى حسینى را هم ستمگران و ظالمان میخواستند نگذارند باقى بماند.
۱۳۹۳/۱۰/۱۷
#بصیرت
#نه_دی
☀️حادثه ی ماندنی در تاریخ ما
☀️امام خامنه ای: #فتنه_۸۸ تنها آن چیزی نبود که توی خیابان بوسیله ی تعدادی آدم دیده شد ؛ این یک چیز ریشه داری بود ، یک بیماری عمیقی درست کرده بودند ، اهدافی داشتند .
☀️زمینه ها و مقدمات فراوانی برایش چیده شده بود ، کارهای بزرگی شده بود و هدف های بسیار خطرناکی دنبال این کار بود که با این برخورد های گوناگون سیاسی و امنیتی و اینها حل نمیشد .
☀️یک حرکت عظیم مردمی لازم داشت ، که این حرکت ، حرکت #۹_دی بود ، آمدند بساط فتنه و فتنه گران را درهم پیچیدند . لذا حادثه ی ۹ دی یک حادثه ی ماندنی در تاریخ ماست .
☀️کلام جانسوز امام خامنه ای
یک خطاب آخرى هم عرض کنم به مولامان و صاحبمان، حضرت بقیه اللَّه (ارواحنا فداه): اى سید ما! اى مولاى ما! ما آنچه باید بکنیم، انجام میدهیم؛ آنچه باید هم گفت، هم گفتیم و خواهیم گفت.
☀️من جان ناقابلى دارم، جسم ناقصى دارم، اندک آبروئى هم دارم که این را هم خود شما به ما دادید؛ همهى اینها را من کف دست گرفتم، در راه این انقلاب و در راه اسلام فدا خواهم کرد؛ اینها هم نثار شما باشد.
☀️سید ما، مولاى ما، دعا کن براى ما؛ صاحب ما توئى؛ صاحب این کشور توئى؛ صاحب این انقلاب توئى؛ پشتیبان ما شما هستید؛ ما این راه را ادامه خواهیم داد؛ با قدرت هم ادامه خواهیم داد؛ در این راه ما را با دعاى خود، با حمایت خود، با توجه خود، پشتیبانى بفرما
@Rohaniyat_Khomiyni_Shahr
32.33M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💢 پیشنهاد ویژه‼️
🎞 مستند #عنکبوت (اسپایدر)
💠 روایتی متفاوت از آنچه در مقابل چشمانمان رخ میدهد اما نمیبینیم
📼 قسمت یکم
1⃣ ماهیت فضای سایبر؛
2⃣ نسبتشناسی فضای سایبر با رسانههای جمعی سنتی؛
3⃣ کنترل کاربران در فضای سایبر؛
4⃣ فیلترینگ، آری یا خیر؟!
🔶 کارگردان: ابوذر رحیمی
🌐 دانلود از سایت «واسکا مدیا» به آدرس:
http://vaskamedia.ir
@Rohaniyat_Khomiyni_Shahr
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
🎥 ای نشستگان در مقابل خانهی خدا به ایستادگان در مقابل دشمنان خدا دعا کنید!
@Rohaniyat_Khomiyni_Shahr
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
♨️روایت صداوسیما از دروغ های مرحوم هاشمی در نماز جمعه بعد از فتنه ۸۸ در مستند خارج از دید
@Rohaniyat_Khomiyni_Shahr
مراجع معظم تقلید در دیدار با رئیس جمهور
🔻حضرت آیتالله نوری همدانی
حل مشکلات معیشتی و حذف ربا در بانکها و توجه به مسائل فرهنگی در اولویت کارهای دولت باشد
◻️ نامه حضرت علی «علیه السلام» به مالک اشتر که به عنوان یک منشور حکومتداری است باید مورد توجه مسئولان باشد که حضرت در این نامه به مالک اشتر به عنوان یک زمامدار توصیه میکند قلب خود را سرشار از محبت مردم قرار بده و مشکلات مردم را حل کن و بدان و آگاه باش ستون دین و سپر مقابل با دشمن این مردم هستند و این مردم یا برادر دینی هستند و یا هم نوع تو میباشند پس در مقابل آن شما مسئول هستید.
◻️خدمت به این مردم و بهبود وضعیت معیشتی آنها وظیفه اول دولت است.
مردم از نظر معیشت در تنگنا هستند و باید این مشکل حل شود و تنظیم و نظارت بر بازار مورد توجه قرار بگیرد.
◻️وضعیت افغانستان نگران کننده است و باید به این موضوع و وضع شیعیان خصوصاً توجه شود.
◻️موضوع فرهنگی و امر به معروف و نهی از منکر و حفظ ارزشها؛ همانند حجاب و مسائل دینی و مذهبی هم مهم است که دولت محترم باید به آن توجه کند.
🔻به وضعیت معیشت مردم رسیدگی کنید، دیر کرد یک نوع ربا و حرام است، اما در بانکها اعمال میشود و از مردم اخذ میشود.
🔻حجت الاسلام والمسلمین رئیسی: گرانی و تورم به زودی متوقف میشود
🔹گرانیهای اخیر نتیجه تصمیمات نادرست گذشته است و آثار تصمیمات ما در ماههای آینده روشن میشود.
🔹دولت سیزدهم برای کنترل تورم اقداماتی انجام داده و همچنین برخی فعالیتهای تورمزا را متوقف کرده و بر اساس همین تصمیمها شاهد روند کاهشی تورم هستیم.
🔻حضرت آیتالله جوادی آملی امروز در دیدار رئیس جمهور
🔻با کسی قهر نیستیم
🔻همه کشورها باید ادب را در مقابل ما رعایت کنند
◻️خداوند مردم را کریم آفرید؛ «وَ لَقَدْ کَرَّمْنا بَنِی آدَمَ»، روی این اصل کشور را کمیته امدادی اداره کردن برخلاف فرهنگ خلقت است، خداوند دستور داد کرامت انسان محفوظ باشد.
◻️مزدوری در اسلام نهی نشده است، سفارش اسلام این است که شما باید کنار سفره خود بنشینید، پیامبر (ص) دست کارگری را بوسید که برای خود کار میکرد، نه اینکه فردی که برای دیگری کار میکند. همه تلاش کنند که مردم محترمانه و آبرومندانه زندگی کنند.
◻️در بیان قرآن، اقتصاد عامل قیام و ایستادگی جامعه است اگر اقتصاد خراب باشد و ستون فقرات جامعه مشکل داشته باشد، مجبور خواهد بود به دیگران باج بدهد.
◻️ما هرگز در را به روی خود نمیبندیم، ما با کسی قهر نیستیم و با همه کشورها تعامل میکنیم. آنها نیز باید مؤدب باشند و ادب را در مقابل ما رعایت کنند، اما ما پس از دست دادن با آنها، باید انگشتان خود را بشماریم، این معنای استقلال است.
◻️توسعه در کار و تولید باید مورد توجه جدی قرار بگیرد، کشور این ظرفیت را دارد، باید تولیدکنندگان تشویق شوند و دولت هم آنها را هدایت و مراقبت کند.
🔻حضرت آیتالله علویگرگانی امروز در دیدار رئیسجمهور
♨️کمتوجهی به فرهنگ دینی در جامعه آثار نامطلوبی به جا گذاشته است
◻️دیدارهای رودررو و اطلاع از مشکلات مردم، عملی بسیار پسندیده است.
آنچه که گوش میشنود احتمال خطا در آن زیاد است ولی آنچه که به چشم دیده میشود به حق نزدیکتر است، لذا حضور شما در میام مردم موجب میشود بهتر از مشکلات مردم اطلاع کسب کنید.
◻️نباید طرح جدید عمرانی آغاز شود و در تکمیل طرحهای نیمه تمام اولویتها را مد نظر قرار دهید.
در کنار تأمین آب باید نسبت به رفع مشکلات کشاورزان و دامداران اهتمام جدی داشته باشید.
◻️کمتوجهی به موضوع فرهنگ دینی در جامعه اثرات نامطلوبی در جامعه گذاشته است که باید با برنامهریزی صحیح اقدام عاجل صورت گیرد.
🔻حضرت آیتالله سبحانی در دیدار با رئیس جمهور
❇️مشکلات فرهنگی مورد توجه دولت باشد
به مونوریل سامان دهید
🔻حضرت آیتالله مکارمشیرازی امروز در دیدار رئیس جمهور
❇️ مشکل گرانی به صورت ریشهای حل شود
🔻گلایۀ شدید مردم از نظام بانکی
◻️مردم نسبت به شما امیدوار هستند.
ایجاد امید در جامعه مهمترین مسأله در پیشرفت کشور است.
◻️گرانی باید ریشهای حل شود، بعضی از شرکتهای دولتی خود باعث گرانی هستند، البته برخی از کاسبان نااهل نیز به گرانی دامن میزنند.
◻️متأسفانه بانکها به مصوبات دولتی هم توجه نمیکنند که باید نسبت به اصلاح نظام بانکی کشور فکری اساسی صورت گیرد.
◻️قم متعلق به تمام جهان اسلام است که به خاطر حرم حضرت معصومه (س) و مسجد مقدس جمکران و حوزۀ علمیه، نیازمند به برنامه ریزی و توجه خاص دارد.
🔻قم باید شهری آباد، منظم و آبرومند شود
@Rohaniyat_Khomiyni_Shahr