تاملی در تاریخ اسلام
1⃣تربیت شاگردان توسط #امام_حسن_عسکری_علیه_السلام : ✅اگر چه حضرت امام حسن عسکری(ع) بر اثر نامساعد بو
2⃣تشویق نویسندگان به کتابت توسط #امام_حسن_عسکری_علیه_السلام :
✅هر قلم به دست متعهد، نهایت تلاش خود را برای اطلاع رسانی، هدایت جامعه به کار می بندد؛ ولی تشویق از نویسنده و آثار او خستگیها را از تن او دور می کند، و بر فعالیت او می افزاید، و این خود عامل توسعه علم و دانش و آگاهی در جامعه می شود.
امام حسن عسکری(ع) در کنار تربیت شاگردان از تشویق نویسندگان غافل نبود؛ از جمله داود بن قاسم جعفری می گوید :
کتاب «یوم و لیله» از یونس آل یقطین را به حضرت عسکری(ع) عرضه داشتم. امام(ع) فرمود :
📋《تَصْنِیفُ مَنْ هَذَا؟》
♦️نوشته چه کسی است؟
گفتم : نوشته یونس است.
آن گاه فرمود :
📋《اَعْطَاهُ اللّهُ بِکُلِّ حَرْفٍ نُورَاً یَوْمَ الْقِیامَةِ》
♦️خداوند در مقابل هر حرف، نوری به او در روز قیامت عطا فرماید.(۱)
البته سیره تمام امامان شیعه بر این بوده که بر نویسندگی و کتابت ترغیب و نویسندگان و قلمزنان را تشویق کنند.
و همچنین نقل شده است که برخی آثار را خدمت حضرت عسکری(ع) عرضه داشتند که درباره آن نظر دهد.
حضرت می فرمود :
📋《صَحِیحٌ فَاعْمَلُوا بِهِ》
♦️صحیح است بدان عمل کنید!(۲)
بر اثر همین تشویقها بود که شانزده تن از شاگردان حضرت، دست به تألیف زدند و ۱۱۸ عنوان کتاب، ثمره آن شد.
از میان آنها علی بن حسن فضّال ۳۶ کتاب، محمد بن حسن صفار ۳۵ کتاب، عبدالله بن جعفر حمیری ۱۹ کتاب، احمد بن ابراهیم ۷ کتاب و هارون بن مسلم ۶ کتاب دارد.(۳)
و همین طور تعداد راویانی که از آن حضرت حدیث نقل نموده اند، به ۱۰۶ نفر می رسد.(۴)
📚منابع :
۱)بحار الانوار مجلسی، ج۲، ص۱۵۰
۲)فلاح السائل سید ابن طاووس، ص۱۸۳
۳)الذریعه علامه تهرانی، ج۳، ص۱۴۹
۴)رجال نجاشی، ص۴۴۷
@TarikhEslam
تاملی در تاریخ اسلام
2⃣تشویق نویسندگان به کتابت توسط #امام_حسن_عسکری_علیه_السلام : ✅هر قلم به دست متعهد، نهایت تلاش خود
3⃣نگارش نامه های فراوان توسط #امام_حسن_عسکری_علیه_السلام :
✅در زمان امام حسن عسکری(ع) تشیع در مناطق مختلف و شهرهای متعددی گسترش یافته بود و شیعیان در نقاط فراوانی متمرکز شده بودند؛ شهرها و مناطقی، مانند :
کوفه، بغداد، نیشابور، قم، آبه (آوه)، مدائن، خراسان، یمن، ری، آذربایجان، سامراء، جرجان و
بصره که از پایگاههای شیعیان به شمار می رفتند.
در میان این مناطق، به دلائلی سامراء، کوفه، بغداد، قم و نیشابور از اهمیت ویژه ای برخوردار بودند.
حضرت(ع) برای گسترش فرهنگ تشیع، توسعه علم و دانش، و هدایت و سازندگی، نامه های فراوانی به آن شهرها نوشته است، مانند :
نامه آن حضرت(ع) به شیعیان قم و آوه که متن آن در کتابها مضبوط است و نامه های فراوان حضرت به مردم مدینه و نامه ای که امام به «ابن بابویه» نوشته، و نامه مفصلی که حضرت خطاب به «اسحاق بن اسماعیل» و شیعیان نیشابور نوشته است.
در نامه اخیر، آن حضرت(ع) پس از توضیح درباره نقش امامت در هدایت امت اسلامی و تشریح ضرورت و اهمیت پیروی از امامان و هشدار از سرپیچی از فرمان امام، نوشته اند :
«.. ای اسحاق! تو فرستاده من نزد ابراهیم بن عبده هستی تا وی به آنچه من در نامه ای که توسط محمد موسی نیشابوری فرستاده ام، عمل کند. تو و همه کسانی که در شهر تو هستند، موظفید بر اساس نامه مزبور عمل کنید.»
📚منابع :
۱)الامام العسکری(ع) مروجی طبسی، ص۲۲۳
۲)تاریخ الشیعه علامه مظفر، صص۶۲-۷۸
۳)سیره پیشوایان استاد پیشوایی، ص۶۳۲
@TarikhEslam
تاملی در تاریخ اسلام
3⃣نگارش نامه های فراوان توسط #امام_حسن_عسکری_علیه_السلام : ✅در زمان امام حسن عسکری(ع) تشیع در مناطق
4⃣پاسخ به شبهات و سوالات توسط #امام_حسن_عسکری_علیه_السلام :
✅وجود پرسش و طرح شبهه می تواند باعث بالندگی و رشد جامعه شود، به شرطی که به آن پاسخ صحیح و هدایتگر داده شود.
گاه ممکن است در جامعه شبهات ویرانگری به وجود آید که اگر درست جواب داده نشود، کل جامعه اسلامی را می تواند با خطر مواجه کند.
یکی از مهم ترین فعالیتهای علمی حضرت حسن عسکری(ع) شبهه زدایی بود که در این زمینه در منابع نمونه هایی اشاره شده است.(۱)
📚منبع :
۱)اثبات الهداه شیخ حرّ عاملی، ج۳، ص۴۰۷
@TarikhEslam
تاملی در تاریخ اسلام
4⃣پاسخ به شبهات و سوالات توسط #امام_حسن_عسکری_علیه_السلام : ✅وجود پرسش و طرح شبهه می تواند باعث بال
5⃣برخورد #امام_حسن_عسکری_علیه_السلام با انحرافات و تحریفات :
✅از دیگر فعالیتهای علمی و فرهنگی امام عسکری(ع) برخورد با بدعتها، تحریفات و انحرافاتی بود که در جامعه پیش می آمد؛ مخصوصا اگر این انحرافات از ناحیه اهل قلم و دانشمندان و علما سر می زد.
حضرت(ع) نسبت به آن خیلی حساس بود، و این خود درس بزرگی است برای علما که در مقابل انحرافات و تحریفات و بدعتهایی که در جامعه ایجاد می شود، سکوت اختیار نکنند.
در منابع آمده است که :
«اسحاق کِنْدی» که از فلاسفه اسلام و عرب به شمار می رفت و در عراق اقامت داشت، کتابی تألیف کرد به نام «تناقضهای قرآن»!
او مدتهای زیادی در منزل نشسته و گوشه نشینی اختیار کرده و خود را به نگارش آن کتاب مشغول ساخته بود. روزی یکی از شاگردان او به محضر امام عسکری(ع) شرفیاب شد.
هنگامی که چشم حضرت(ع) به او افتاد، فرمود :
آیا در میان شما مرد رشیدی وجود ندارد که گفته های استادتان «کندی» را پاسخ گوید؟
شاگرد عرض کرد :
ما همگی از شاگردان او هستیم و نمی توانیم به اشتباه استاد خود اعتراض کنیم.
امام(ع) فرمود :
اگر مطالبی به شما تلقین و تفهیم شود، می توانید آن را برای استاد خود نقل کنید؟
شاگرد گفت : آری!
حضرت(ع) فرمود :
بعد از برگشتن نزد استاد با او به گرمی و محبت برخورد کن و سعی نما با او انس و الفت پیدا کنی.
هنگامی که کاملاً انس و آشنایی به عمل آمد، به او بگو :
مسئله ای برای من پیش آمده است که غیر از شما کسی شایستگی پاسخ آن را ندارد و آن این است که :
آیا ممکن است گوینده قرآن از گفتار خود معانی ای غیر از آنچه شما حدس می زنید، اراده کرده باشد؟
او در پاسخ خواهد گفت : بلی!
ممکن است چنین منظوری داشته باشد. در این هنگام بگو :
شما چه می دانید، شاید گوینده قرآن معانی دیگری غیر از آنچه شما حدس می زنید، اراده کرده باشد و شما الفاظ او را در غیر معنای خود به کار برده باشید! امام(ع) در اینجا اضافه کرد :
او آدم باهوشی است، طرح این نکته کافی است که او را متوجه اشتباه خود کند.
شاگرد به حضور استاد رسید و طبق دستور امام(ع) رفتار کرد تا آنکه زمینه برای طرح مطلب مساعد گردید.
سپس سؤال امام(ع) را مطرح و جواب پیش بینی شده را گرفت.
استاد که می دانست شاگرد او چنین سؤالی را از پیش خود نمی تواند طرح نماید و در حدّ اندیشه او نیست، رو به شاگرد کرد و گفت :
تو را قسم می دهم که حقیقت را به من بگویی، چنین سؤالی از کجا به فکر تو خطور کرد؟
شاگرد گفت : چه ایرادی دارد که چنین سؤالی به ذهن من آمده باشد؟
استاد جواب داد : نه!
تو هنوز زود است که به چنین مسائلی رسیده باشی.
به من بگو این سؤال را از کجا یاد گرفته ای؟
شاگرد گفت : حقیقت این است که «ابو محمد» مرا با این سؤال آشنا کرد.
استاد جواب داد که اکنون واقع امر را گفتی.
سپس افزود : چنین سؤالهایی تنها زیبنده این خاندان است! [آنان هستند که می توانند حقیقت را آشکار سازند].
آن گاه استاد با درک واقعیت و توجه به اشتباه خود، دستور داد آتشی روشن کردند و آنچه را که به عقیده خود درباره «تناقضهای قرآن» نوشته بود، تماما سوزاند.
از آنچه گفته شد به خوبی وسعت تلاشهای علمی حضرت(ع) آشکار می گردد.
📚منابع :
۱)مناقب ابن شهر آشوب، ج۴۴، ص۴۳۷
۲)اثبات الهداه حرّ عاملی، ج۳، ص۴۰۷
۳)سیره پیشوایان استاد پیشوایی، صص ۶۲۸ـ۶۳۰
@TarikhEslam
تاملی در تاریخ اسلام
5⃣برخورد #امام_حسن_عسکری_علیه_السلام با انحرافات و تحریفات : ✅از دیگر فعالیتهای علمی و فرهنگی امام
6⃣تالیفات خود #امام_حسن_عسکری_علیه_السلام :
✅حضرت امام حسن عسکری(ع) علاوه بر تربیت شاگردان و تشویق نویسندگان، خود نیز دست به قلم برده و کتب و نامه های فراوانی را برای توسعه علم و دانش و هدایت و راهنمایی جامعه از خود به یادگار گذاشته است که به نمونه هایی اشاره می شود :
۱)تفسیر القرآن که حسن بن خالد برادر محمد بن خالد آن را نقل کرده است.
قابل یادآوری است که امروزه کتابی با عنوان «تفسیر الامام العسکری(ع)» موجود است که عالمان رجال و حدیث بر آن نقدها دارند و آن را غیر از نوشته اصلی می دانند.
۲)کتاب «المنقبه» که مشتمل بر بسیاری از احکام و مسائل حلال و حرام است.
به جز اینها کتب دیگری نیز به آن حضرت منسوب است.
📚منابع :
۱)الذریعه علامه تهرانی، ج۳، ص۱۴۹
۲)تدوین السنّة حسینی، ص۱۸۵
@TarikhEslam
📚✍📚✍📚✍📚✍📚✍
8️⃣ #معرفی_کتاب:📚
کتاب «حیاة الامام الحسن العسکری(ع)» بیان تاریخ زندگانی امام حسن عسکری(ع) در زمینه های مختلف از جمله سلوک فردی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی و فعالیت های علمی و دینی ایشان به زبان عربی؛ اثر مرحوم شیخ باقر شریف قرشی✍📚👇
@TarikhEslam