💠 علم دینی
🔹 دین فراگرفتن #علم_نافع را واجب کرده است؛ یعنی تعلیم واجب است، تعلُّم واجب است، عمل به آنها که سودمندند، واجب است و مانند آن؛ اما جوهره علم، گوهر علم، دینی است یا نه؟ این در منظر دوم باید بحث شود.
🔹 در منظر دوم مستحضر هستید یکی از بحث های دامنه دار علم، آن است که #تمایز_علوم به چیست؟ علم یک سلسله مجموعه مسایل متناسخ و متناسبی است که در یک جا جمع آوری می شود. از نظر فلسفی چون وحدتش وحدت اعتباری است نه حقیقی، وجودش وجود اعتباری است، هر گونه بحثی درباره علم می شود، از منظر اعتبار است، چون #وجود_مساوق_با_وحدت است، چیزی که واحد حقیقی نیست، وجود حقیقی ندارد. علم مجموعه مسایل است، اگر هزار مسئله در یک جا جمع شود، این می شود علم خاص. این هزار مسئله است هزار موضوع است، هزار محمول است، هزار ربط است، اینها وجود واحد و جدایی ندارند تا بحث بشود به اینکه این تمایزش به چیست؟ ولی وحدتش وحدت اعتباری است و اعتبارات هم چون به یک سلسله حقایق وابسته اند، سهمی از حقیقت می برند. علم مجموعه مسایل متناسخ و متناسب است.
🔹 #تمایز_علوم به تمایز موضوعات است. اگر علمی موضوع آن خدا، اسم خدا، وصف خدا، فعل خدا، قول خدا، اثر خدا باشد، این علم حتماً دینی است. اگر کسی درباره خود خدا بحث کند، أسمای خدا، اوصاف خدا، افعال خدا، اقوال خدا، آثار خدا بحث کند، این یقیناً دینی است. اگر در #حوزه_ها تفسیر قرآن علم دینی است، برای اینکه از اقوال خدا بحث می شود، اگر در حوزه ها فقه علم دینی است، برای اینکه از احکام خدا بحث می شود، فقیه بحث می کند که خدا چنین حکمی کرد، مفسّر بحث می کند که خدا #چنین_گفته است، یک زمین شناس، یک دریا شناس، یک فضاشناس، یک هواشناس، یک ستاره شناس، یک سپهرشناسی، یک جهان بین می گوید خدا #چنین_کرد. بحث درباره زمین و آسمان، بحث درباره فضا و هوا، بحث درباره انسان و غیر انسان، بحث درباره معدن ها، چشمه ها، زمین ها، کوه ها، همه بحث در #فعل_خداست. بحث در فعل خدا ممکن نیست دینی نباشد.
🔹 #معیار دینی بودن علم، #موضوع آن علم است، نه معلم آن علم، نه متعلِّم آن علم. قبول و نکول معلم، سهمی ندارد. پذیرش و انکار متعلِّم اثری ندارد. موضوع علم اگر #فعل_خدا بود، یقیناً آن علم دینی است. به همان دلیل که اگر موضوع علم #قول_خدا بود، یقیناً آن علم دینی است.
#علم_دینی
#قول_و_فعل_خدا
#معیار_علم_دینی
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 پیام به مراسم تجلیل از دانش آموختگان دانشکده اهل بیت اصفهان
تاریخ: 1396/09/22
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 کعبه حق
🔸 درباره علی بن ابی طالب (صلوات الله و سلامه علیه) طبق بیان نورانی حضرت رسول (علیه و علی آله آلاف التحیة و الثناء) آمده است: «عَلِی مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِی یدُورُ مَعَهُ حَیثُمَا دَار» #علی_با_حق_است. این حق مداری علی بن ابی طالب طوری است که ضمیر «یدُورُ» به حق بر می گردد نه به علی؛ «عَلِی مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِی»، «یدُورُ» این حق، مدار علی بن ابی طالب، «حَیثُمَا دَار» علی بن ابی طالب!
🔸 توضیح مطلب این است که #حق_مطلق ذات أقدس الهی است، حقِ در جهان امکان به نام دین، احکام، حِکَم و معارف اعتقادی، همه اینها که حق اند از خدای سبحان اند ولی در مقام تشخیص، در مقام اثبات، در مقام استدلال که ما بخواهیم بفهمیم این حق که از طرف خدا آمده است چیست، #معیارِ این، علی بن ابی طالب است؛ یعنی هر کاری که حضرت کرد نشانه حق بودن آن است، هر کاری که نکرد نشانه باطل بودن آن است.
🔸 در جریان حضرت امیر ما این چنین می گوییم: «عَلِی مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَلِی یدُورُ مَعَهُ حَیثُمَا دَار»؛ ضمیر «یدُورُ» به حق برمیگردد یعنی «یدورُ حق، مدار علی حیثما دار»، وگرنه این تعبیر درباره عمّار هم آمده است که «عَمَّارٌ مَعَ الْحَقِّ وَ الْحَقُّ مَعَ عَمَّارٍ یدُورُ مَعَهُ حَیثُ دَار»؛ درباره عمار، ضمیر به عمار برمیگردد یعنی عمار حق محور است هر جا حق است عمار تابع آن است؛ اما درباره حضرت امیر، حق، #علی_مدار است، زیرا ما قبل از اهل بیت، قانون نوشته ای نداریم و کتاب و کتیبه ای نداریم که برنامه های آنها را با این کتاب و کتیبه مقابله کنیم؛ ما هیچ تشخیصی نداریم که چه چیزی دین است و چه چیزی غیر دین، مگر اینکه از #قول و #فعل و #سیره اهل بیت بفهمیم.
🔸 قرآن کریم خطوط کلی دین را بیان کرده که به منزله #قانون_اساسی است اما تبیین حدود آن، تشریح اجزا و شرایط آن و تحلیل حدود و ثغور آن به وسیله #اهل_بیت_علیهم_السلام است؛ ما بخواهیم بفهمیم چه واجب است چه واجب نیست، چه حلال است چه حلال نیست، چه مکروه است چه مکروه نیست، به وسیله #قول و #فعل این ذوات قدسی می فهمیم.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 پیام به کنگره بازخوانی ابعاد شخصیتی امام علی (علیه السلام)
تاریخ: 1398/10/21
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 فرهنگ دعا
🔹
پایگاه اطلاع رسانی اسراء، آیت الله العظمی جوادی آملی: قرآن از آن جهت كه جزء #جوامع_الكلم است كه وجود مبارك پیغمبر (علیه و علی آله آلاف التحیة والثناء) فرمود: «أُعْطِیتُ جَوَامِعَ الْكَلِمِ» او همه معارف را در بردارد، برنامه های ائمه (علیهم السلام) هم توزیع شده است، گرچه در همه بخش ها بیانی دارند که تبیین معارف است، بعضی ها تبیین مسائل نظامی و جنگی است، بعضی ها حكومت داری است، بعضی ها فقه است بعضی اخلاق است و بعضی ها حقوق و برخیها دعا. 🔹 در قرآن بخشهای فراوانی است كه مربوط به دعاست؛ #فرهنگ_دعا را امام سجاد به عهده گرفته، گرچه همه ائمه (علیهم السلام) درباره دعا دستوری دارند، عملی دارند؛ ولی امام سجاد (سلام الله علیه) برنامه رسمی او #تفسیر_ادعیه_قرآنی است؛ یعنی آن معارفی كه در قرآن راجع به دعاست حضرت تشریح می كند توضیح می دهد بیان می كند. فرهنگ دعا را طرزی تبیین می كند كه جامعه را #جامعه_عقلانی می كند از آن جاهلیت نجات می دهد. 🔹 می بینید دعاها تنها این نیست كه خدایا بیمار مرا شفا بده! گناه مرا بیامرز! پایان امور مرا خیر كن! اینها ادعیه رایج است؛ اما آن دعایی كه #فرهنگ_آور است دعای #امام_سجاد_علیه_السلام در صحیفه است؛ عرض می كند: «أَنَّ طَلَبَ الْمُحْتَاجِ إِلَی الْمُحْتَاجِ سَفَهٌ مِنْ رَأْیهِ وَ ضَلَّةٌ مِنْ عَقْلِهِ». در بحث های عقلی كه چه چیزی هست و چه چیزی نیست می گویند ممكن، واجب می خواهد و محتاج، غنی می خواهد؛ ولی در بحث های #حكمت_عملی که مربوط به باید و نباید است نه بود و نبود، دعای حضرت این است كه خدایا محتاجی دستش را نزد محتاجی دراز بكند این سفاهت است این بی عقلی است؛ این دعای امام سجاد است. 🔹 «أَنَّ طَلَبَ الْمُحْتَاجِ إِلَی الْمُحْتَاجِ سَفَهٌ» ما اگر خواستیم ببینیم سفیه هستیم یا عاقل، این دعا برای ما #معیار است به چه كسی مراجعه كنیم، به چه كسی وابسته باشیم، به شرق وابسته باشیم به غرب وابسته باشیم. فرمود ملّتی سفیه است كه به بیگانه چشم طمع بدوزد؛ «أَنَّ طَلَبَ الْمُحْتَاجِ إِلَی الْمُحْتَاجِ سَفَهٌ مِنْ رَأْیهِ وَ ضَلَّةٌ مِنْ عَقْلِهِ» این دعای نورانی امام سجاد در صحیفه است. مطالعه بیشتر: 🌐 esra.ir #در_محضر_استاد #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی 📚 درس اخلاق تاریخ: 1395/08/06 🌐 http://news.esra.ir 🆔 @a_javadiamoli_esra
دعای امام سجاد جامعه را عقلانی و از جاهلیت نجات می دهد
▫️
پایگاه اطلاع رسانی اسراء، آیت الله العظمی جوادی آملی: در قرآن بخش های فراوانی مربوط به دعاست، #فرهنگ_دعا را امام سجاد (ع) تبیین نمود، گرچه همه ائمه (علیهم السلام) درباره دعا دستوری و عملی دارند، ولی امام سجاد (سلام الله علیه) رسماً #تفسیر_ادعیه_قرآنی را انجام دادند؛ یعنی آن معارفی كه در قرآن راجع به دعاست حضرت تشریح کردند و توضیح دادند. ایشان فرهنگ دعا را به گونه ای تبیین کردند كه جامعه را #جامعه_عقلانی می كند و از جاهلیت نجات می دهد. ▫️ دعاها تنها این نیست كه خدایا بیمار مرا شفا بده و یا گناه مرا بیامرز و یا پایان امور مرا ختم به خیر كن! اینها ادعیه رایج است، اما آن دعایی كه #فرهنگ_آور است دعای امام سجاد در صحیفه است عرض می كند: «أَنَّ طَلَبَ الْمُحْتَاجِ إِلَی الْمُحْتَاجِ سَفَهٌ مِنْ رَأْیهِ وَ ضَلَّةٌ مِنْ عَقْلِهِ»؛ خدایا اگر یك محتاجی دستش را پیش محتاج دیگری دراز كند این سفاهت و بی عقلی است! این دعای امام سجاد است! ما اگر خواستیم ببینیم سفیه هستیم یا عاقل این دعا برای ما #معیار است؛ به چه كسی مراجعه كنیم به چه كسی وابسته باشیم؛ به شرق وابسته باشیم به غرب وابسته باشیم؟ فرمود ملتی سفیه است كه به بیگانه چشم داشته باشد. ▫️ محور اصلی دعای امام سجاد (ع) این است كه خدایا من از تو #فرهنگ می خواهم، #ادب می خواهم، من از تو #انسانیت می خواهم تا مبادا بی دلیل كسی را برنجانم، مبادا #نظام_ارزشی من عوض شود و برای كسی كه وضع مالی اش خوب است به خاطر پول او احترام بیشتری قائل بشوم؛ خدایا تو مرا از این امور حفظ بكن! #شهادت_امام_سجاد_علیه_السلام #آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی #در_محضر_استاد ↙️ صوت و متن کامل درس اخلاق: https://esra.ir/fa/web/javadi/w/467051 📚 درس اخلاق تاریخ: 1395/08/06 🌐 https://esra.ir 🆔 @a_javadiamoli_esra