🔸 غرض این است كه گفتند #كمال_انقطاع را از ذات اقدس الهی مسئلت كنید: «هَبْ لِی كَمالَ الانْقِطاعِ الَیك». پس ما یك قطع داریم، یك انقطاع داریم که بالاتر از انقطاع، #كمال_انقطاع است و كمال انقطاع این است كه این سالك نه تنها بُریدن خود از عالَم را نبیند، نه تنها قطع علاقه كند، بلكه منقطع شود كه این انقطاع قوی تر از قطع است؛ نه تنها منقطع می شود، بلكه انقطاع خود را هم نمی بیند. #كمال_انقطاع این است كه از خود انقطاع هم بریده است و انقطاع خود را نمی بیند تا برای او یك باری شود!
[1]. الإقبال بالأعمال الحسنة(ط ـ الحدیثة)، ج3، ص299.
[2]. الإقبال بالأعمال الحسنة(ط ـ الحدیثة)، ج1، ص31؛ «أَبِی عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ: إِنَّ الشُّهُورَ عِنْدَ اللَّهِ اثْنا عَشَرَ شَهْراً فِی كِتابِ اللَّهِ یوْمَ خَلَقَ السَّماواتِ وَ الْأَرْضَ فَغُرَّةُ الشُّهُورِ شَهْرُ اللَّهِ عَزَّ وَ جَلَّ وَ هُوَ شَهْرُ رَمَضَانَ وَ قَلْبُ شَهْرِ رَمَضَانَ لَیلَةُ الْقَدْرِ وَ نُزِّلَ الْقُرْآنُ فِی أَوَّلِ لَیلَةٍ مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ فَاسْتَقْبِلِ الشَّهْرَ بِالْقُرْآن».
[3]. تهذیب الاحکام, ج4, ص333؛ «عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ(علیه السلام) قَالَ: إِذَا سَلِمَ شَهْرُ رَمَضَانَ سَلِمَتِ السَّنَةُ وَ قَالَ رَأْسُ السَّنَةِ شَهْرُ رَمَضَانَ».
[4]. الأمالی (للمفید)، ص232؛ «فَإِذَا كَانَتْ لَیلَةُ الْفِطْرِ وَ هِی تُسَمَّی لَیلَةَ الْجَوَائِزِ أَعْطَی اللَّهُ الْعَالَمِینَ أَجْرَهُم...».
[5]. الكافی(ط ـ الإسلامیة)، ج4، ص168؛ «قَالَ النَّبِی صل الله علیه و آله و سلّم): إِذَا كَانَ أَوَّلُ یوْمٍ مِنْ شَوَّالٍ نَادَی مُنَادٍ أَیهَا الْمُؤْمِنُونَ اغْدُوا إِلَی جَوَائِزِكُمْ ثُمَّ قَالَ یا جَابِرُ جَوَائِزُ اللَّهِ لَیسَتْ بِجَوَائِزِ هَؤُلَاءِ الْمُلُوكِ ثُمَّ قَالَ هُوَ یوْمُ الْجَوَائِزِ».
[6]. اشعار منتسب به حافظ، شماره17.
#شب_عید_فطر
#تثلیث
#همیشه_در_نوبت
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه شوری ـ جلسه 14
تاریخ: 1394/03/06
🆔 @a_javadiamoli_esra
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 ويژه برنامه ماه مبارک رمضان
#تصویری
🔹 جلسه 29
#شرح_دعای_ابوحمزه_ثمالی
تاريخ جلسه: 1375
#حضرت_آيت_الله_جوادی_آملی
🆔 @a_javadiamoli_esra
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 ويژه برنامه ماه مبارک رمضان
#تصویری
🔸 جلسه 29
#ادب_بندگی
#باز_نشر
#حضرت_آيت_الله_جوادی_آملی
🆔 @a_javadiamoli_esra
#اطلاعیه
تا این لحظه هلال ماه شوال برای معظم له ثابت نشده است!
تا این لحظه رویت هلال ماه شوال برای آیت الله العظمی جوادی آملی ثابت نشده است.
در صورت اثبات از طریق سایت و کانال های رسمی اطلاع رسانی خواهد شد.
@a_javadiamoli_esra
از سوی دفتر آیت الله العظمی جوادی آملی، پنج شنبه سی ام ماه مبارك رمضان اعلام گردید
حضرت آيت الله العظمی جوادی آملی در معيار تحقق اول ماه قمری در توضيح المسائل خود بيان مي دارند: معيار اول ماه قمری آن است که 1. فاصله و نسبت ماه و آفتاب، 2. [فاصله و نسبت] ماه و زمين و 3. مجموع دو نسبت ياد شده به قدری باشد که رؤيت ماه به صورت عادي امکانپذير باشد.
آنچه طريق ثبوت اول ماه است امکان ديدن با چشم غير مسلح است و آنچه موضوع اصيل [اول ماه] است تحقق نسبتهای سه گانه است.
بنابراين با توجه به اينكه رويت هلال ماه شوال در روز چهارشنبه با چشم غير مسلح نزد آيت الله العظمی جوادی آملی ثابت نگرديد بنابراين فردا پنج شنبه سی ام ماه مبارك رمضان و جمعه 24 اردیبهشت ماه، اول ماه شوال و عيد سعيد فطر خواهد بود.
هر گونه اطلاع رسانی تنها از طریق سایت و کانال های رسمی معظم له انجام خواهد شد
@a_javadiamoli_esra
▪️ پیام حضرت آیت الله العظمی جوادی آملی درپی حادثه تروریستی افغانستان
بسم الله الرحمن الرحيم
انا لله وانا اليه راجعون
سانحه سنگين و رخداد تلخ انفجار افغانستان و شهادت مظلومانه عده اى از دانش آموزان در ماه مبارك رمضان قلب هر موحدى را مجروح كرده است، خاطره زنده ياد سردار دل ها شهيد قاسم سليماني را گرامى داشته تا چشم فتنه هر گونه تفكر داعشى كور گردد.
جوادى آملى
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 نفس مُلهمه
🔸 نفس مُلهمه گرچه از نظر بینش و آگاهی نسبتش به فجور و تقوا علی السواء است، یعنی خدای سبحان هم فجور را و هم تقوا را به نفس انسانی #الهام_كرده است، علمش نسبت به تقوا و فجور علی السواء است، لكن گرایش او نسبت به این دو علیالسواء نیست. بینشش علیالسواء است ولی گرایشش یك جانبه است؛ او هم #فجور را میداند هم #تقوا را، ولی طبعاً و فطرتاً تقوا طلب است نه فطرتاً و طبعاً فجور طلب هست نه طبع و فطرتش نسبت به فجور و تقوا مساوی و برابر است. پس از نظر بینش نسبت شهود و علم و آگاهی اش به تقوا و فجور علیالسواء است، ولی در جریان گرایش، گرایشِ نفس نسبت به فجور بسیار كم است و نسبت به تقوا بسیار زیاد است.
🔸 قرآن كریم انسان را فطرتاً #حق_طلب می داند، آنگاه در اثر إغوای ابلیس و وسوسه های درون به كار گیری قوه واهمه و قوه خیال در بخش های اندیشه، به كار گیری قوه شهوت و قوه غضب در بخش های انگیزه، او را #فریب می دهد و او را به این دام می اندازد.
🔸 غزالی و دیگران كتابی در همین زمینه نوشتهاند به نام كسر الشهوتین شهوت بطن و شهوت های غریزی را چگونه انسان كنترل بكند. هرگز انسان به حرام مایل نیست، به چیزی مایل است كه هم حلال در آن هست هم حرام و حلالش را ذات اقدس الهی فراهم كرده است، بنابراین با حلال آن نیاز طبیعی برطرف می شود. فتحصل كه بینش نفس نسبت به فجور و تقوی علی السواء است یك، گرایش #فطرت نسبت به این دو علی السواء نیست بلكه به تقوا گرایش دارد و نسبت به فجور منزجر است دو، همین طبع یا فطرتی كه نسبت به فجور گرایش ندارد با اغوای ابلیس از بیرون و نفس مسوِّله از درون اول او را فریب می دهد یك #توجیهی میكند یك راه حلی برایش ذكر میكند میگوید این همان حلالی است كه شما می طلبید وقتی او را معتاد كرد كم كم او را به شبهات بعد به بَینُ الغَی اینكه در این حدیث تثلیث آمده است «إنّما الاُمورُ ثلاثةٌ أمرٌ بَینٌ رُشدُهُ فَیتَّبَعُ و أمرٌ بَینٌ غَیهُ فَیجتَنَبُ و أمرٌ مُشكِلٌ یرَدُّ عِلمُهُ إلى اللّه ِ و إلى رسولِهِ قالَ رسولُ اللّه ِ صلى الله علیه و آله حَلالٌ بَینٌ و حَرامٌ بَینٌ و شُبُهاتٌ بَینَ ذلكَ ، فَمَن تَرَكَ الشُّبُهاتِ نَجا مِنَ المُحَرَّماتِ و مَن أخَذَ بِالشُّبُهاتِ ارتَكَبَ المُحَرَّماتِ و هَلَكَ مِن حیثُ لا یعلَمُ»[1] اول با شبهات می گیرد، بعد با بین الغی می گیرد. نفس مُسَوِّله یك ابزار خوبی است برای #شیطنت شیطان كه انسان را #فریب می دهد #توجیه می كند می گوید این همان كار خیری است كه شما می طلبی.
[1] ـ من لا یحضره الفقیه، ج 3، ص 10.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 سوره مبارکه یوسف ـ جلسه 51
تاریخ: 1384
🆔 @a_javadiamoli_esra
26.56M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💠 ويژه برنامه ماه مبارک رمضان
#تصویری
🔹 جلسه 30
#شرح_دعای_ابوحمزه_ثمالی
تاريخ جلسه: 1375
#حضرت_آيت_الله_جوادی_آملی
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 عید فطر
🔸 در اسلام روزی #عید است كه بندگان به خدای خود عود كنند و برگردند. بعد از یك ماه عبادت امت اسلامی به #اصل خود بر می گردند. عید عبد وقتی است كه به مولای خود برگردد. فروردین عید یك درخت است كه خرم و سبز می شود؛ ولی #عید_سعید_فطر كه سخن از #ولایت است، سخن از #نبوت است و سخن از #رسالت است، در حقیقت عبد به #مولا بر می گردد.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 پیام عید فطر
تاریخ: 1374
🆔 @a_javadiamoli_esra
40.97M حجم رسانه بالاست
مشاهده در ایتا
💠 ويژه برنامه #عید_سعید_فطر
#تصویری
🔸 با حضور حجت الاسلام و المسلمین زمانی قمشه ای
#عيد_فطر
#رویت_هلال_ماه
#رمضان 1442
🆔 @a_javadiamoli_esra
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 پخش کامل خطبه های نماز #عید_فطر 1396
#آپارات
🔸 آدرس:
aparat.com/a_javadiamoli_esra
🔸 لینک مستقیم:
https://www.aparat.com/v/iHqkr
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 خطبه های نماز عید فطر
تاریخ: 1396/04/05
🆔 @a_javadiamoli_esra
هدایت شده از کانال دروس آیت الله العظمی جوادی آملی
💠 شروع درس خارج فقه آیت الله العظمی جوادی آملی
🔹 روز یک شنبه 26 اردیبهشت ماه 1400
🔹ادامه مبحث ارث: ساعت 10 صبح
🔹 لازم به ذکر است به دلیل وضعیت موجود حاصله از ویروس کرونا، درس معظم له به صورت آنلاین و مجازی برگزار می گردد.
🔹 کاربران می توانند درس معظم له را به صورت زنده و آنلاین و در دو فرمت صوتی و تصویری از لینک های ذیل مشاهده نمایند.
🔸سایت وب تی وی :
تلویزیون اینترنتی اسراء به آدرس tv.esra.ir
🔸کلاس مجازی:
https://el.esra.ir/ch/karejefegh-nekah-ayatollah-jvadiamoli
همچنین درس معظم له به صورت «صوت و متن» در سایت و کانال دروس بنیاد اسراء به روال سابق، بارگزاری خواهد شد:
🆔 @a_javadiamoli_doross
⬅️ #پاسخ_به_سوالات
📝 لطفاً سوالات درسی خود را با موضوع #خارج_فقه به ادمین کانال ارسال نمایید:
🆔 @adminesra
#آيت_الله_العظمی_جوادی_آملی
🆔 @a_javadiamoli_doross
💠 خوی ملکوتی
🔸 مستحضرید وقتی مهمان عزیزی در راه است ما سه وظیفه داریم: وظیفه اول آن كه به #استقبال او برویم. وظیفه دوم آن كه مادامی كه در حضور او هستیم #حق_شناس باشیم مقدم او را گرامی بداریم. سوم اینكه وقتی او قصد حركت و رفتن دارد چند قدم او را #بدرقه كنیم. ماه مبارك رمضان كه #ضیافت_الهی است و در آن خطبه معروف وجود مبارك رسول گرامی(علیه و علی آله آلاف التحیة و الثناء) آمده است كه «قَدْ أَقْبَلَ إِلَیكُمْ»[1] ما را به ضیافت فراخواندند دستورهایی هم دادند كه ما با آن دستور به استقبال این ماه برویم كه چند روز اواخر ماه پُر بركت شعبان را انسان روزه بگیرد یا لااقل یك روز قبل از ماه مبارك رمضان صائم باشد، آنها كه دو ماه پُر بركت رجب و شعبان را روزه می گرفتند و وصل می كردند «شهر الولایة و شهر الرسالة» را به «شهر الله»، آنها یك راه پُر بركت دیگری را طی می كردند؛ ولی برای ما همین استقبال كوتاه هم مُغتنم است كه با روزه در پایان ماه شریف شعبان به استقبال ماه مبارك رمضان برویم.
🔸 بعد هم این ماه را به عنوان شهر اكبر معرفی كردهاند، زیرا ظرف نزول قرآن كریم است حرمت این ماه به این است كه #قرآن در این ماه نازل شده است. در آن دعای معروف امام سجاد (سلام الله علیه) كه در مراسم تودیع به این ماه عرض می كنیم: «السَّلَامُ عَلَیكَ یا شَهْرَ اللَّهِ الْأَكْبَرَ»[2] این «اكبر» مجرور نیست، صفت الله نیست صفت «شهر» است، این شهر، اكبر است نه شهر «الله اكبر» است یا شهر «الله»ی است كه «اكبر» است این شهر, #اكرم است این شهر, #اكبر است. غالب این اوصاف مربوط به آن شهر است این بزرگ ترین ماه سال است. در همان دعاهای هر روز كه بعد از نماز خوانده می شود: «وَ هَذَا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ وَ كَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ فَضَّلْتَهُ عَلَی الشُّهُور»[3] این را هم باید طوری می خواندیم كه دیگر وسط قطع نشود، چون این به نحو تنازع این چهار فعل، متعلقشان «عَلَی الشُّهُور» است این «عَلَی الشُّهُور» مفعول واسطه برای این چهار است فعل اینها به نحو تنازع به آن متعلق هستند؛ شهری است كه «عَظَّمْتَهُ وَ كَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ فَضَّلْتَهُ عَلَی الشُّهُور» نه اینكه دو تا را بخوانیم و بعد نفس بكشیم و دو تای دیگر بگوییم. این اكبر شهور است بزرگ ترین شهر سال است و اكرم شهور است كریم ترین شهر سال است. بنابراین ما با بزرگی و كرامت باید در خدمت این مهمان كبیر بزرگ می بودیم كه ـ انشاء الله ـ این چنین بود.
🔸 وظیفه سوم جریان بدرقه است این مهمانی كه وارد شد و رفت باید چند قدم او را بدرقه كنیم. در بدرقه ماه صیام گفتند كه روز #عید_فطر كه روزه گرفتن جایز نیست وقتی سپری شد مستحب است شش روز انسان در اول شوال روزه بگیرد تا ماه مبارك رمضان بدرقه كند[4] این #ضیافت_الهی را با ضیافت الهی باید بدرقه كرد.
🔸 این سه وظیفه, هر سه با روزه شروع می شود؛ یعنی با روزه به استقبال ماه مبارك رمضان می رویم در خود ماه مبارك رمضان هم كه صائم هستیم بعد هم در ماه شوال شش روز روزه می گیریم تا بدرقه این ماه كرده باشیم. این روزه گرفتنها برای آن است كه انسان را با #فرشته_ها شبیه بكند. در كتاب های فقهی ما آمده است كه فضیلت روزه در این است كه انسان #شبیه_فرشته میشود.[5] اینكه شبیه فرشته می شود این كمال نهایی نیست انسان هایی هستند كه معلم فرشته هستند! ولی این مقدار برای ما فضیلت است كه ما شبیه فرشته بشویم. فرشتگان شعارشان این است كه ﴿وَ مَا مِنّا إِلّا لَهُ مَقَامٌ مَعْلُومٌ﴾[6] هر كسی كار خودش را انجام می دهد؛ نه بیراهه می رود و نه راه كسی را می بندد. اگر ما بیراهه نرفتیم، یك؛ راه كسی را هم نبستیم، دو؛ #خوی_فرشتگی در ما پیدا می شود.
[1]. الامالی, (صدوق)، ص93.
[2]. الصحیفة السجادیة، دعای45.
[3]. إقبال الأعمال (ط ـ القدیمة)، ج1، ص24.
[4]. من لا یحضره الفقیه، ج2، ص80; «وَ أَمَّا الصَّوْمُ الَّذِی یكُونُ صَاحِبُهُ فِیهِ بِالْخِیارِ فَصَوْمُ یوْمِ الْجُمُعَةِ وَ الْخَمِیسِ وَ الْإِثْنَینِ وَ صَوْمُ الْبِیضِ وَ صَوْمُ سِتَّةِ أَیامٍ مِنْ شَوَّالٍ بَعْدَ شَهْرِ رَمَضَان».
[5]. جواهر الكلام فی شرح شرائع الإسلام، ج16، ص181؛ العروة الوثقی, (سید الیزدی)، ج2، ص241.
[6]. سوره صافات، آیه164.
#عید_فطر
#وظیفه_نسبت_به_مهمان
#ضیافت_الهی
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 درس اخلاق
تاریخ: 1383/08/28
🆔 @a_javadiamoli_esra
فعلا قابلیت پخش رسانه در مرورگر فراهم نیست
مشاهده در پیام رسان ایتا
💠 ادب
🔸 دین به ما فرمود تا می توانید، #ادیبانه و ظریفانه سخن بگویید. به پیغمبر اسلام (عَلَیهِ وَ عَلَی آلِه آلَافُ التَّحِیةِ وَ الثَّنَاء) فرمود به بندگان من بگو ﴿وَ قُلْ لِعِبادی یقُولُوا الَّتی هِی أَحْسَنُ إِنَّ الشَّیطانَ ینْزَغُ بَینَهُمْ﴾;[1] فرمود تا می توانید در گفتارتان, در رفتارتان و در نوشتارتان نسبت به یکدیگر #احترام بکنید!
🔸 حرف تلخ نزنید! حرف تُند نزنید! نه در داخله منزل، نه در خارج منزل، کاری و حرفی و نوشتنی که بعد پشیمانی می آورد، آن کار را نکنید! این را صریحاً در قرآن فرمود #احترام_یکدیگر را حفظ بکنید! #کرامت_یکدیگر را حفظ بکنید! ﴿وَ قُلْ لِعِبادی یقُولُوا الَّتی هِی أَحْسَنُ إِنَّ الشَّیطانَ ینْزَغُ بَینَهُمْ﴾.
[1]. سوره اسراء، آیه53.
#آیت_الله_العظمی_جوادی_آملی
📚 خطبه های نماز عید فطر
تاریخ: 1396/04/05
🆔 @a_javadiamoli_esra
💠 نظم الهی
🔸 درباره عالَم در سوره مباركه «نساء» فرمود: ﴿لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَیرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فیهِ اخْتِلافاً كَثیراً﴾، هم در سوره «مُلك» فرمود شما دو بار، ده بار، صد بار در عالَم تأمّل كنید، مطالعه كنید: ﴿ما تَری فی خَلْقِ الرَّحْمنِ مِنْ تَفاوُتٍ فَارْجِعِ الْبَصَرَ هَلْ تَری مِنْ فُطُورٍ﴾؛[1] هیچ جا بی نظمی نمیبینید، هیچ جا ناهماهنگی نمی بینید، پس عالم یكدست است؛ انسان ها یكدست هستند ﴿لا تَبْدیلَ لِخَلْقِ اللَّهِ﴾،[2] انبیا یكدست هستند و هر كدام که آمدند ﴿مُصَدِّقاً لِما بَینَ یدَیهِ﴾[3] بودند.
🔸 این برهان آیه 82 سوره مباركه «نساء» جزء #جوامع_الكلم است كه اگر چیزی از غیر خدا بود در آن اختلاف بود و چون در عالَم اختلافی نیست از نزد خداست؛ اگر انبیا از غیر خدا آمده بودند اختلاف داشتند، چون اختلاف ندارند معلوم میشود از نزد خداست. صُحف و كتب آسمانی انبیا اگر از نزد خدا نبود در آن اختلاف بود، چون اختلاف نیست پس از نزد خداست ﴿لَوْ كانَ مِنْ عِنْدِ غَیرِ اللَّهِ لَوَجَدُوا فیهِ اخْتِلافاً كَثیراً﴾، این جزء #جوامع_الكلم است؛ یعنی این قیاس استثنایی هم درباره عالَم است، هم درباره آدم است، هم درباره پیوند عالَم و آدم است، هم درباره سلسله انبیاست و هم درباره سلسله كتب آسمانی و صحف الهی است. پس آنچه در خارج هست منظّم است و انسان خلیفهٴ «الله» است كه #برابر_این_نظم حركت كند؛ متأسفانه به جای اینكه خلیفه «الله» باشد #خلیفه_ابلیس شده است و دارد اوضاع را به هم می زند. اینكه فرمود: ﴿أَقیمُوا الدِّینَ وَ لا تَتَفَرَّقُوا فیهِ﴾، برای اینكه تمام نظام هستی و صحف آسمانی و كتب الهی هماهنگ هستند، امّا اینها آمدند عالم را به هم زدند؛ تنها مسئله #محیط_زیست نیست، فسادهای فراوانی كه ایجاد كردند: ﴿ظَهَرَ الْفَسادُ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِما كَسَبَتْ أَیدِی النَّاسِ﴾،[4] دریا را آلوده كردند، فضا را آلوده كردند، صحرا را آلوده كردند، محیط زیست را آلوده كردند: ﴿بِما كَسَبَتْ أَیدِی النَّاسِ﴾ و همچنین انبیا را شهید كردند ﴿قَتْلَهُمُ الْأَنْبِیاءَ بِغَیرِ حَقٍّ﴾،[5] ﴿یقْتُلُونَ النَّبِیینَ بِغَیرِ حَقٍّ﴾،[6] صُحُف و كتب آسمانی را دگرگون كردند ﴿یحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ﴾،[7] ﴿یكْتُبُونَ الْكِتابَ بِأَیدیهِمْ ثُمَّ یقُولُونَ هذا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ﴾،[8] انسان ها را به وسیله بدآموزی ها منحرف كردند و از مسیر مستقیم بیرون بردند و گرفتار ضلالت كردند؛ انسان به جای اینكه خلیفه «الله» شود، شده خلیفه ابلیس!
🔸 اگر ذات اقدس الهی از انسان ها با #كرامت یاد كرد که فرمود: ﴿لَقَدْ كَرَّمْنا بَنی آدَمَ﴾،[9] هشدار داد كه این كرامت ذاتی انسان نیست، این چنین نیست كه انسان ذاتاً كریم باشد، چون #خلیفه_كریم است از كرامت برخوردار است؛ پس ﴿لَقَدْ كَرَّمْنا بَنی آدَمَ﴾، چون بنیآدم خلیفه، آیت و مظهر كریم هستند و اگر انسان كرامتش به استناد خلافت اوست، خلیفه آن است كه حرف «مستخلف عنه» را بزند و دستور «مستخلف عنه» را انجام بدهد؛ اگر كسی كنار سفره خلافت نشست و از كرامت طَرْفی بست، ولی حرف خودش را زد و كار خودش را كرد و ﴿أَ فَرَأَیتَ مَنِ اتَّخَذَ إِلهَهُ هَواهُ﴾[10] شد، آن گاه همین خدایی كه فرمود: ﴿لَقَدْ كَرَّمْنا بَنی آدَمَ﴾، همین خدایی كه فرمود: ﴿إِنِّی جاعِلٌ فِی الْأَرْضِ خَلیفَةً﴾[11] درباره این گروه می فرماید: ﴿أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ﴾؛[12] این كرامت او كه ذاتی نبود، به استناد خلافت بود و خلافت هم این است كه خلیفه حرف «مستخلف عنه» را بزند و دستور «مستخلف عنه» را انجام بدهد، نه حرف خودش را! آنگاه كلّ صحنه عوض می شود، می شود: ﴿أُولئِكَ كَالْأَنْعامِ بَلْ هُمْ أَضَلُّ﴾، این گروه عالم را فاسد كردند ﴿ظَهَرَ الْفَسادُ فِی الْبَرِّ وَ الْبَحْرِ بِما كَسَبَتْ أَیدِی النَّاسِ﴾، جامعه بشری را كه «إِرْباً إِرْبا» كردند، انبیا را هم كه ﴿یقْتُلُونَ النَّبِیینَ بِغَیرِ حَقٍّ﴾ به قتل رساندند، كتب آسمانی را هم كه ﴿یكْتُبُونَ الْكِتابَ بِأَیدیهِمْ ثُمَّ یقُولُونَ هذا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ﴾ كه ﴿یحَرِّفُونَ الْكَلِمَ عَنْ مَواضِعِهِ﴾ اینطور برخورد كردند.
...