یک عدد اصلاحاتی ✂️ سعدی از نگاه شخصیتی هم آدمی اصلاح‌گر بوده. او با نگاه به دعواهای بی‌پایان و معضلات آن روز جامعه خودش، با نگاهی واقع‌بین گلستان را نوشته و با منظری کمال‌گرا دست به سرودن بوستان زده است. او در گلستان وضع موجود را ترسیم می‌کند و در میانش سعی می‌کند اشکال‌ها را تصحیح کند. در بوستان مدینه فاضله‌ای را که در نظر دارد به نظم می‌کشد تا شاید جامعه با دیدن آن کمی درست شود. وقتی غزل می‌گوید عشقی زلال و ظریف و مملو از احساس را به نمایش می‌گذارد و در خلال آن خطاهای عاشقان را اصلاح می‌کند. در قالب قصیده بیشتر مدح می‌کند، ولی همان مدح هم وقت‌هایی که روبروی پادشاهی باشد رنگ و بوی وعظ و اصلاح به خود می‌گیرد. ❗️ در آخر هم با خبیثیات سعدی روبروییم که حیاط خلوت اوست. آن‌قدر قدما این خبیثیات را دور از شأن سعدی می‌دانستند که محمدعلی فروغی موقع جمع کردن کلیات سعدی اصلاً اسمی از آن نمی‌آورد! ولی واقعیت این است که زبان مردم کوچه و بازار گاه همین چیزهاست و سعدی می‌کوشد با چنین زبان ناهنجاری همزبان این طایفه هم بشود. #سعدی #گلستان #ادبیات #درسگفتار 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 @adabmajid

سعدیِ باشهامت 📍 ویژگی متمایزکنندۀ سعدی چیست؟ درست در زمانی که کتاب‌هایی پر از تکلف و زبان‌بازی و فضل‌فروشی باب شده بود، سعدی گلستان را تقدیم به دوستان می‌کند. آن‌ها زور می‌زدند تا با این کلمه‌بازی‌ها اشرافیت خانوادگی و اهل فضل بودن خودشان را به رخ رقبایشان بکشند. 📍 مثلاً شما تاریخ جهانگیری و تاریخ وصاف و مقامات حمیدی را ورق بزنید تا بدانید نویسندۀ گلستان چقدر آدمِ باشهامتی بوده که عوضِ پیروی از این کارهای پیچیده، ساده و آهنگین سخن گفته تا مخاطبان بیشتری او را بخوانند. اصلش هم همین است. هنر نویسنده در این است که وقتی پیامی برای عموم دارد، در عین حفظ زیبایی‌ها، از سادگی و همه‌فهم بودن دور نشود. #سعدی #گلستان #ادبیات #تاریخ #نویسندگی #درسگفتار 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 @adabmajid

🏴 دین را حرمی‌ست در خراسان دشوارِ تو را به محشر آسان از جملۀ شرط‌های توحید از حاصلِ اصل‌های ایمان ای کینِ تو کفر و مهرت ایمان پیدا به تو کافر از مسلمان در دامن مهر تو زدم دست تا کفر نگیردم گریبان 🖤 ابیاتی از قصیده حکیم سنایی در نعت امام هشتم علیه‌السلام قصیده را بخوانید و حظ ببرید: https://ganjoor.net/sanaee/divans/ghaside-sanaee/sh139 #امام_رضا #سنایی #ادبیات 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 @adabmajid

گلستانی که یوسفی درآورد ✍️ نوشتن کتاب گلستان هم آن‌چنان که سعدی می‌گوید: «اول اردیبهشت ماه جلالی / بلبل گوینده بر منابر قضبان»، در اولین روز اردیبهشتِ چه سالی؟ «در آن ساعت که ما را وقت خوش بود / ز هجرت ششصد و پنجاه و شش بود» سال 656 قمری به پایان می‌رسد. 📚 کتابی که ما با آن سر و کار داریم و متن اصلی ماست، گلستان سعدی به تصحیح و توضیح شادروان غلامحسین یوسفی‌ست از انتشارات خوارزمی؛ جزء ناب‌ترین کتاب‌های ادبیات فارسی که دکتر غلامحسین یوسفی عمری برای آن گذاشته است. خودش در مقدمه می‌گوید هفده نسخه مختلف را برای نگارش این کتاب زیر نظر داشته. آن‌هایی که با تصحیح نسخ خطی آشنایند می‌دانند چقدر دشوار است مقابلۀ این تعداد نسخه با یکدیگر و تولید متنی نزدیک به آنچه سعدی نوشته است. 📍 حدود یک‌سومِ متن گلستان است و باقی توضیحات و واژه‌نامه‌ها و نسخه بدل‌ها؛ توضیحاتی که سطربه‌سطر و واژه‌به‌واژه پیش رفته و تقریباً چیزی از دیدش پنهان نمانده است. کسانی که بخواهند سعدی بخوانند و گلستان و بوستانش، همین کتاب خیلی کمک‌شان خواهد کرد. #سعدی #ادبیات #تاریخ #کتاب #گلستان #درسگفتار 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 @adabmajid

خیاطِ سلطان ✂️ خیاطى از بزرگى سؤال کرد من خیاط سلطانم و لباس او را خیاطت مى‌کنم، با این وصف آیا مرا از اعوان ظالمان مى‌دانى؟ او پاسخ داد: آن‌که جزء اعوان ظالمان به حساب مى‌آید کسى‌ست که به تو سوزن و نخ مى‌فروشد و اما تو خود از شمار ظالمان هستى، نه از یاوران آن‌ها! 👤 شیخ بهایی، کتاب چهل حدیث #ادبیات #حکایت #طنز #شیخ_بهایی #عرفان_و_سیاست 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 @adabmajid

بهرامی که بُرزَوَی شد ⚔️ وقتی بهرام گور ساسانی با پادشاه هند بر سر مسائلی به مشکل خورد، نامه‌ای به او نوشت و خودش به عنوان نامه‌بر نزد شاه هند رفت. شاه هند پادشاه ایران را مردی مغرور و حقیر شمرد و سعی کرد با چند ترفند بهرام را بکشد. 🗡 بهرام که خود را مردی گمنام از ایران به نام برزوی معرفی کرده بود با یک پهلوان هندی کشتی گرفت و در تیراندازی میدان‌داری کرد و کرگدن و اژدهایی عظیم‌الجثه را کشت. شاه خواست با تطمیع بهرام او را از آنِ خود کند، ولی بهرام گفت در مرام ما خیانت نیست. 📍 این قصه‌ای از گذشتگان ماست که هویت خود را برابر بیگانه فاش نمی‌کردند. اکنون چه بر سر ما آمده که به این سادگی تمام رازهای خود را به‌سادگی تقدیم به بیگانگانی می‌کنیم که نمی‌خواهند سر به تن ما باشد؟ #ادبیات #شاهنامه #تاریخ #هویت #رسانه #فضای_مجازی 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 @adabmajid

🔻ارتباط صوفیه و حکومت (1) 👤 ابوهاشِمِ کوفی (سده 2 ق) مشهور به اولین صوفی. او از معاشرت با سلاطین و دولتمردان سخت احتراز داشت. وقتی شریک‌ِنخعی‌ِ قاضی را دید كه از سرای یحیی‌بن‌خالد بیرون آمد، گریست و گفت: از علمی كه سود نرساند، به خدا پناه می‌برم. #ادبیات #عرفان #سیاست #عرفان_و_سیاست #تصوف 📚 برگرفته از دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مدخل ابوهاشم کوفی 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 @adabmajid

🔻 چند نظر دربارۀ ابوهاشم کوفی 1️⃣ سفيان ثوری (متوفي 160 ق) درباره وی اعتقادی كامل داشته و گفته است: ابوهاشم حافظ شريعت و طريقت بود، مادام كه او را نديدم معنی صوفی را ندانستم كه چه بوده است. [ريحانةالادب، ج7، ص 295] 2️⃣ كيوان قزوينی كه خود مدت‌ها از سران مشايخ فرقه گنابادی بود، می‌گويد: «اول كسی كه زير بار اين ننگ و بدعت رفت، ابوهاشم كوفی بود كه رنج‌ها به خود راه داد تا عراده صوفی راه افتاد». [كيوان قزوينی، استوارنامه،‌ ص 22]. 3️⃣ امام صادق (علیه‌السلام) درباره او فرمودند: «انه فاسد العقيدة جداً و هوالذی ابتدع مذهباً يقال له التصوّف و جعله مقرّاً لعقيدته الخبيثة»؛ عقیده‌اش به‌شدت فاسد است و نخستین کسی بود که مذهب موسوم به تصوف را پایه نهاد و آن را بنیانی برای عقیدۀ خبیثش کرد. [شيخ حرّ عاملی، الاثنی عشريه، ص 33؛ حديقةالشيعة، ص 564] #ادبیات #عرفان #سیاست #عرفان_و_سیاست #تصوف 📚 برگرفته از پایگاه جامع عرفان و ادیان و مذاهب https://www.adyannet.com/fa/news/1024 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 @adabmajid

🔻 ارتباط صوفیه و حکومت (2) 👤 حسن بصری (متوفی 110 ق) از شناخته‌شده‌ترین بزرگان صوفیه که بسیاری از متصوفه و عرفا او را پیشوا دانسته‌اند. 🤝 هفتاد سال از عمر خود را در دوره امویان گذراند. به دلیل رفتار شایسته خلیفه عمربن‌عبدالعزیز در سیاست، حسن نیز با وی مناسباتی مبتنی بر شفقت و نیک‌خواهی داشت و ✍️ دوازده نامه به او نوشت که در آن‌ها به توضیح صفات پیشوای عادل، تحذیر وی از فریب‌های دنیا، دعوت به زهد و پارسایی، اندرزگویی و تسلیت او به سبب مرگ فرزندش پرداخت. 📌 حتی یک بار خلیفه او را عهده‌دار قضاوت کرد. ✍️ پیش از این تاریخ نیز در سال 43 در دستگاه ربیع‌بن زیاد حارثی، از اصحاب امام علی علیه‌السلام، به کتابت و منشی‌گری مشغول بود. ✍️ همچنین نقل است که وی سه سال در شاپور، کاتب انس‌بن مالک بود. 👊🏻 به‌شدت با برخی از خلفای عصر خود و کارگزاران ستمگر آنان، به‌ویژه حجاج‌بن یوسف ثقفی، مخالفت می‌نمود، بی‌آنکه شورش‌های مسلحانه بر ضد آنان را تأیید کند. ⚔️ مردم را از همراهی با سپاه عبدالرحمان‌بن محمدبن اشعث در قیام بر ضد حجاج نهی کرد؛ نیز اصحاب خود را از پیوستن به شورش یزیدبن‌مهلَّب نیز منع می‌کرد. دلیل این کار نیز اعتقاد او به ناشایستگی رهبرانِ دو شورش مزبور بود. 🗣 در سال‌هایی که حجاج حاکم عراق بود حسن بارها بر او لعنت فرستاد و برخورد او با حجاج چنان بود که حجاج بارها تصمیم به قتل او گرفت. 🤑 مقرری گرفتن از بیت‌المال و قبول هدایای حاکمان را با شرایطی جایز می‌شمرد و بیشتر آن مقرری را به دیگران می‌بخشید. گاهی نیز، به سبب مخالفت‌های او با ایشان، مقرری‌اش را از بیت‌المال قطع می‌کردند. 🗡 نقل است که در روزگار معاویه، در برخی از جنگ‌های مسلمانان با دشمنان خارجی شرکت کرد. #ادبیات #عرفان #سیاست #عرفان_و_سیاست #تصوف 📚 برگرفته از دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مدخل حسن بصری https://rch.ac.ir/article/Details?id=12022 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 @adabmajid

🔻 ارتباط صوفیه و حکومت (3) 👤 سفیان ثوری (متوفی 161 ق) شخصیتی ستیزه‌گر داشت. با امام صادق و کاظم علیهماسلام نیز جدل کرده. در زمان مهدی، خلیفه عباسی، زندگی می‌کرد. بارها با او و دولتمردانش مجادله می‌کرد. سرانجام روزی گفتگوی تندی با مهدی عباسی کرد و به اِتراف بیت‌المال اعتراض کرد که مورد خشم او واقع شد. پس مجبور شد از بغداد بگریزد و به بصره برود. مدت کوتاهی آنجا ناشناس ماند تا اینکه وفات کرد. [ویکی فقه، مدخل سفیان ثوری] 📔 عطار در تذکرةالاولیاء در ذکر سفیان ثوری می‌گوید: سفیان را عادت بود که در مقصوره‌ای نشستی. چون از مال سلطان مجمره‌ای پر عود ساختند، از آنجا بگریخت تا آن بوی نشنود. و دیگر آنجا ننشست. 🗡 نیز می‌گوید روزی به خلیفه وقت بابت بازی با ریش هنگام نماز خرده گرفت. خلیفه قصد جانش کرد. با دیدن کرامتی از او از خونش گذشت. 🗣همچنین از او نقل می‌کند: بهترین سلطانان آن است که با اهل علم نشیند و از ایشان علم آموزد و بدترین علما آن‌که با سلاطین نشیند. [https://ganjoor.net/attar/tazkerat-ol-ouliya/sh15] #ادبیات #عرفان #سیاست #عرفان_و_سیاست #تصوف 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 @adabmajid

🔻 ارتباط صوفیه و حکومت (4) 👤 شقیقِ بلخی (متوفی 194 ق) ثروتمند بود و جذبۀ عرفان او را به ایثار مال کشاند. 🗡 علاوه بر شهرتی که در زهد و ورع داشت، همیشه در خط مقدم جبهه و پیش‌گام جنگجویان و مبارزان بود. 🔴 به گفته حاتم اصم، از شاگردان بلخی، وی در جنگی که با ترک‌ها در ماوراءالنهر رُخ داد، شرکت داشت و در همان‌جا کشته شد. 📚 ویکی فقه، مدخل شقیق بلخی 😢 عطار از ملاقات او با هارون‌الرشید، خلیفه عباسی، می‌گوید که در آن خلیفه را چند نصیحت کرده و هارون گریسته. 💧 از جمله می‌گوید شقیق به هارون گفت اگر در بیابان تشنه باشی و آب را در بهای نصف حکومتت بدهند، چه می‌کنی؟ هارون گفت می‌دهم و آب را می‌ستانم. شقیق گفت اگر آن آب را نتوانی دفع کنی و پزشک بهای دفع آن را نصف حکومتت بگذارد، چه می‌کنی؟ هارون گفت آن نصف دیگر را هم می‌دهم و درمان می‌کنم. شقیق گفت پس چگونه به حکومتی می‌نازی که به اندازه یک آب خوردن و دفع کردن می‌ارزد؟ هارون متأثر شد و گریست. #ادبیات #عرفان #سیاست #عرفان_و_سیاست #تصوف 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 @adabmajid

🔻 ارتباط صوفیه و حکومت (5) 👤 داود طائی (متوفی 171 ق) پیش از گوشه‌نشینی یک سال در مجلس درس ابوحنیفه حاضر می‌شد، اما در گفتگوی علمی شرکت نمی‌کرد. می‌گوید این سکوت یک ساله، اثری سی‌ساله بر حیات عرفانی‌اش داشته. 🚶🏻 پس از آن تا پایان عمر انزوا گزید و فقط برای اقامه نماز جماعت از منزل خارج می‌شد. ✋ دیگران را نیز به دوری از دنیا و کناره‌گیری از مردم سفارش می‌کرد؛ شاید به همین سبب همسری اختیار نکرد. 👀 برخی عزلت او را واکنشی در برابر فساد اخلاقی جامعه آن روز دانسته‌اند. 👑 در دورۀ خلفای عباسی مهدی و هادی و هارون‌الرشید می‌زیسته. هم‌نشینی با حکام را موجب نقصان در دین می‌دانست، از این رو به خلفا بی‌اعتنا بود و از پذیرش صله آنان خودداری می‌کرد. 🏘 گویا حتی از اقامت در شهری که مهدی عباسی در آنجا بود اکراه داشت. 🗣 تنها یک بار به اصرار مادر خود، هارون عباسی را به حضور پذیرفت و او را موعظه کرد. 🤫 شاید بتوان بنا بر روایتی او را مخالف امر به معروف و نهی از منکر امرا و سلاطین دانست. 📚 برگرفته از دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مدخل داود طائی #ادبیات #عرفان #سیاست #عرفان_و_سیاست #تصوف 📖همنشینی خودمانی با ادبیات📖 @adabmajid