🔰 اداى امانت‏ 🖌 پيامبر صلى الله عليه و آله و سلم هنگام هجرت از مكه به مدينه، به امام على عليه السلام فرمود: يا على! ما به سوى مدينه هجرت مى‏كنيم و تو به مكه برگرد و در روز روشن با صداى رسا #اعلام كن كه محمد از شهر خارج شده، هركس #امانتى نزد او دارد يا از وى #طلبكار است، بيايد و امانت و طلب خود را بگيرد. (1) 🖌 مردى طىّ نامه‏اى به امام حسن عسكرى عليه السلام نوشت: نزد شخصى مالى به وديعه نهاده‏اند و گفته‏اند آن را در ملك خود حفظ كن يا چيزى نگفته‏اند، و آن مرد مال را به خانه همسايه‏اش برده و مال تلف گشته است آيا دادن عوض و #تاوان بر او، در صورتى كه نافرمانى كرده و مال را به جاى ديگرى انتقال داده و از محل خود خارج ساخته باشد، لازم است؟ امام عليه السلام در پاسخ نامه فرمود: او #ضامن است. (2) 📌 چند نكته درباره امانت‏ 🔸1. حفظ مالى كه نزد كسى به امانت گذاشته شده واجب و كوتاهى در نگهدارى آن حرام و ضمان آور است. (3) 🔸2. كسى كه نمى‏تواند از امانت نگهدارى كند، بنا بر احتياط واجب نبايد قبول كند. (4) 🔸3. اگر امانتدار براى امانت، جاى مناسبى ندارد، بايد جاى مناسبى تهيه كند، مثلًا اگر پول را نمى‏تواند در خانه نگهدارد، بايد به بانك بسپارد. (5) 🔸4. كسى كه چيزى را امانت مى‏گذارد، هر وقت بخواهد مى‏تواند آن را پس بگيرد و كسى كه امانت را قبول مى‏كند، هر وقت بخواهد مى‏تواند آن را به صاحبش برگرداند. (6) 🔸5. تصرف در امانت بدون اجازه حرام است. 🔸6. در سه مورد واجب است هر چه #زودتر، امانت به صاحبش برگردانده شود: 🔹الف) صاحب امانت، آن را مطالبه كند. 🔹ب) شرائط به گونه‏اى باشد كه احتمال دزديده شدن، از بين رفتن، آتش گرفتن و .... در بين باشد. 🔹ج) نشانه‏هاى مرگ در شخص امانت گيرنده بروز كند. (7) 🔸7. اگر انسان مال خود را به كسى بدهد و بگويد نزد تو امانت باشد و او هم قبول كند، بايد به احكام امانت دارى عمل نمايد. (8) 🔸8. امانت دار بايد طورى از امانت نگهدارى كند كه مردم نگويند در امانت خيانت و يا در نگهدارى آن كوتاهى كرده است. (9) 🔸9. در صورتى كه امانت از بين برود، اگر در نگهدارى آن كوتاهى كرده باشد، بايد عوض آن را به صاحبش بدهد و اگر در نگهدارى آن كوتاهى نكرده و به طور اتفاقى آن مال از بين رفته، مثلًا سيل برده است، امانتدار ضامن نمى‏باشد و لازم نيست عوض آن را بدهد. (10) 🔸10. امانت به گونه‏هاى مختلفى در احكام شرعى مطرح شده است. به چند نمونه از آنها اشاره مى‏شود: 🔹- مال مورد اجاره، امانتى است در اختيار #مستأجر. 🔹- اموالى كه در دست صاحبان صنعت قرار مى‏گيرد. همچون پارچه‏اى كه در اختيار #خياط قرار مى‏گيرد يا ماشينى كه براى تعمير در اختيار #مكانيك قرار مى‏گيرد و ... امانت است. 🔹- مالى كه در #گرو ديگرى است، امانت است. 🔹- مالى‏كه به عنوان #عاريه در اختيار ديگرى قرار مى‏گيرد، امانت است. ------------- 1. داستان‏ها و حكايت‏هاى سيد مهدى شمس الدين، ص 99. 2. من لا يحضره الفقيه، ج 3، ص 304🔻 كَتَبَ رَجُلٌ إِلَى الْفَقِيهِ عليه السلام فِي رَجُلٍ دَفَعَ إِلَى رَجُلٍ وَدِيعَةً وَ أَمَرَهُ أَنْ يَضَعَهَا فِي مَنْزِلِهِ أَوْ لَمْ يَأْمُرْهُ فَوَضَعَهَا الرَّجُلُ فِي مَنْزِلِ جَارِهِ فَضَاعَتْ هَلْ يَجِبُ عَلَيْهِ إِذَا خَالَفَ أَمْرَهُ أَوْ أَخْرَجَهَا مِنْ مِلْكِهِ فَوَقَّعَ ع هُوَ ضَامِنٌ لَهَا إِنْ شَاءَ اللَّهُ تَعَالَى. 3. فرهنگ فقه، ج 3، ص 317. 4. توضيح المسائل مراجع، م 2330. 5. توضيح المسائل مراجع، م 2334. 6. همان، م 2332. 7. كتاب الوديعة، مساله 15، 17، 18، ج 2، ص 103 و 104. 8. توضيح المسائل مراجع، م 2327. 9. توضيح المسائل مراجع، م 2334. 10. همان، م 2335. 📚 احكام داستانى ؛ ص109 💢 حجة الاسلام محمود اکبری 🔻 @ahkam_akbari