هدایت شده از پاسخ به شبهات
📚 تحلیلی بر شورش مردم در زمانه عثمان بن عفان(6)
- گفتیم که عثمان بن عفان با نوع رفتار حکومتی خویش و شیوه تقسیم قدرت و ثروت، همه را - جز بنی امیه - از خود ناراضی کرد. عده ای از در خیر خواهی و نصیحت برآمدند که سرکوب و تبعید و یا مورد بی اعتنایی قرار گرفتند و عده ای مردم را علیه او تحریک کردند، تا اینکه عثمان بر اثر کینه های متراکم و افراط شورشیان کشته شد.
- افرادی از صحابه مشهور در این تحریکات دست داشتند که بعضی از آنها در تاریخ شهرت زیادی دارند؛ مثل عایشه، طلحه، زبیر، عمرو بن عاص، محمد بن ابی حذیفه و... .
💠 دیدگاه طلحه نسبت به عثمان
او تندترین صحابى بر ضدّ عثمان بود و شک نداشت که به دلیل سابقه اش در اسلام، پسر عمو بودنش با ابوبکر و نیز گشاده دستى و سخاوتش، حکومت پس از عثمان به او مى رسد. او حتی در زمان ابوبکر، با عمر کشمکش داشت و دوست داشت که ابوبکر خلافت را پس از خود به او وا گذارد. او پیوسته چیزهایى درباره عثمان مى بافت و در همه جا مى پراکند و دل ها را با او دشمن و مردم را از او دل چرکین مى ساخت و اهالى مدینه و صحرانشین و شهرنشین را بر او مى شوراند.
💠 تحریک اهالی مصر توسط طلحه علیه عثمان!
در کتاب «الامة و السیاسة» آمده: طلحه ضمن نامه ای به اهالی مصر، آنها را به قتل عثمان تحریک نمود. او نوشت: «به سوى ما بیایید و جانشینى پیامبر خدا را به دست گیرید، پیش از آن که از سزاواران آن گرفته شود؛ چرا که کتاب خدا تبدیل و سنّت پیامبر خدا دگرگون و احکام دو خلیفه پیشین، دگرسان شده است. پس اگر به خدا و روز آخرت ایمان دارید، به سوى ما بیایید. بر حقّ ما چیره و بر سهم ما از بیت المال، مسلّط شده اند و خلافت پس از پیامبر(ص) اکنون، سلطنت ستم است که هر کس بر چیزى چیره شود، آن را مى خورد».
💠 نقش طلحه و زبیر در قتل عثمان در بیان ابن عباس
ابن عبّاس در نامه اى خطاب به معاویه، نقش طلحه و زبیر در قتل عثمان را بازگو کرده و می نویسد: «و امّا طلحه و زبیر پس آن دو علیه او سپاهى گرد آوردند و گلوى او را تنگ کردند سپس خارج شدند و بیعت را شکستند و خواهان پادشاهى شدند پس ما با آن دو به خاطر پیمان شکنى جنگیدیم چنانکه با تو به خاطر تجاوز جنگ کردیم».
💠 نقش عمرو عاص در قتل عثمان
عمرو بن عاص که کارگزار عثمان در مصر بود؛ وقتی عثمان او را برکنار کرد، کینه او را به دل گرفت. عمرو گاه على(ع) را بر ضدّ عثمان تحریک مى نمود و گاه زبیر و گاه طلحه را. او بر سر راه حاجیان مى ایستاد و خلافکارى هاى عثمان را به آنان مى گفت. او در فلسطین وقتی شنید عثمان کشته شده گفت: من ابو عبد الله هستم. وقتى دملى را بخراشم، بازش مى کنم! من آن قدر بر ضد او تحریک کردم که حتى چوپان گله بر سر کوه را بر او شوراندم.
💠 نقش محمد بن ابی حذیفه در قتل عثمان!
او که پسر دایى معاویه بود، پس از شهادت پدرش در دامان عثمان، نشو و نما کرد ولی به هنگام شورش مردم علیه عثمان، یکى از مخالفان سرسخت عثمان گشت و اهالى مصر را بر علیه او شورانید و ظاهراً در محاصره خانه عثمان و قتل او هم شرکت داشت.
💠 قاتلان عثمان در کلام امیرالمومنین(ع)
ایشان می فرماید: «به خدا سوگند طلحه در خونخواهى عثمان شتاب نکرد، مگر از ترس آن که از او بازخواست شود؛ زیرا کسى بر ریختن خون عثمان حریص تر از او نبود. به خدا سوگند، طلحه و زبیر و عایشه،... خونى را طلب مى کنند که خود بر زمین ریختند و خودشان عهده دار آن بودند، پیامد خون عثمان تنها بر گردن آنان است و آنان همان گروه ستمکارند».
📖 مطالعه تفصیلی:
https://makarem.ir/maaref/fa/category/articles/30097
#عثمان #بنی_امیه #ام_المومنین
#مدینه #معاویه #شام #مصر
#صحابه #عدالت_صحابه #طلحه
#مروان #عایشه #استبداد #ابوبکر
#پیراهن_عثمان #حکومت #مکه
#عمرو_بن_عاص #ابن_عباس
__
هدایت شده از پاسخ به شبهات
📚 تحلیلی بر شورش مردم در زمانه عثمان بن عفان(7)
- عثمان تمام مناصب قدرت را در میان طایفه و بستگانش از بنی امیه تقسیم و بخش بزرگی از امکانات و ثروت حکومت را نیز در اختیار آنها قرار داده بود.
- این رویه او باعث نارضایتی در میان عامه مردم شد و همچنین باعث کینه توزی کسانی از صحابه شد که توقعات بالایی بواسطه عادت به بخشش های دو خلیفه اول و دوم، از عثمان داشتند و برخی از آنها نیز در بخشی از قدرت طمع داشتند.
- همانطور که اصل واگذاری قدرت و ثروت به بنی امیه زمینه تنش ها و شورش را بوجود آورد، اعمال این عاملان حکومتی و نیز سیاست ها و برنامه های شخصی آنها نیز در ایجاد زمینه شورش سهم بسزایی داشت.
💠 نقش مروان در شورش علیه عثمان
- مروان شخصی مرموز، فتنه گر و فرصت طلب بود، او از معارف اسلامى بهره اى نداشت؛ زیرا در کودکی به خارج مدینه تبعید شده بود.
- عثمان بعد از رسیدن به خلافت، مروان را به مدینه بازگرداند و اکرام کرده و گرداننده اصلی کار حکومت نمود؛ عثمان مروان را داماد و مشاور و معاون عالی خود قرار داد.
- نفوذ مروان به گونه اى بود که چنین به نظر مى رسید، عثمان فقط به اسم، خلیفه است و خلیفه واقعى مروان است.
- مروان پس از کشته شدن عثمان به مکّه گريخت و به یاران جمل پیوست و در جنگ صِفّین نیز نقش پر رنگی داشت.
- او کارگزار اصلی عثمان بود، لذا مدیریت او در ایجاد نارضایتی ها نقش مهمی داشت. ضمن اینکه در جریان شورش مردم با مشاوره های غلط عثمان را به مهلکه خشم مردم انداخت.
💠 محاصره اول خانه عثمان توسط مردم
- مردم و کسانی که از اقصی نقاط سرزمین های اسلامی مثل مصر آمده بودند، بعد از اینکه تذکرات صحابه را در عثمان بی اثر یافتند، خانه عثمان را به اشاره تحریک کنندگان محاصره کردند.
- عثمان وقتی دید مردم به کشتن وی رأی داده اند نزد على(ع) آمد و در خواست کمک کرد. امام(ع) فرمود: من بارها تو را نصیحت کردم ولی تو سخن خود مى گویى [و کار خود مى کنى]... و به سخن مروان بن حکم و سعید بن عاص گوش مى دهى.
- عثمان گفت: از این پس سخن تو را گوش مى دهم.
- علي(ع) به نمایندگی از مردم با عثمان گفتگو کرد و عثمان در جواب امام گفت: با مردم گفتگو کن و برايم مهلت بگير تا از ستمى که بر آنان رفته، به درآيم و هر يک از کارگزارانم را که مسلمانان نمى پسنديد، برکنار نمايم و ... .
- اما مروان بن حکم او را از تصميمش باز داشت و گفت: مردم بر تو گستاخ مى شوند. پس، هيچ يک از آنان را برکنار مکن.
- بعد از سخنرانی عثمان و اعلان توبه، مروان به او گفت: ماندن بر خطا، زیباتر از توبه اى است که از سر ترس باشد... .
- سپس مروان بیرون آمد و به مردم گفت: رویتان زشت باد به خانه هایتان باز گردید، اگر قصد ما کنید، کارى با شما خواهیم کرد که خرسندتان نمى کند. ما آنچه را در دست داریم، از دست نمى دهیم.
💠 شکستن توبه توسط عثان
- عثمان بعد از پراکنده شدن مردم و به تحریک مروان توبه خود را شکست.
- امام على(ع) پس از شنیدن خبر به عثمان فرمود: مروان از تو، جز به انحراف از دین راضى نشده؛ مروان نه در دین صاحب نظر است و نه در کار خودش. به خدا سوگند، او را مى بینم که تو را در ورطه هلاکت مى افکند.
- عثمان شبانه به خانه علی(ع) رفت و گفت: من به خطاهاى پیشین باز نمى گردم. امام(ع) به او گفت: بعد از توبه ات، مروان به سوى مردم، بیرون آمد و آنان را جلوى درِ خانه ات دشنام و آزار داد. تو سخن مروان را بر گفته من ترجیح مى دهى و او را در کار، دخالت مى دهى.
- بعد از نصیحت امام علی(ع) به عثمان و بی توجهی او، همسرش به وی گفت از مروانْ پیروى کردى، او تو را به هر سو که بخواهد مى کشانَد. مردمْ تو را به خاطر مروان وا نهاده اند. اصلاح کار را از علی(ع) بخواه.
💠 آخرین کار مروان که به قتل عثمان انجامید؟
- مروان کاتب عثمان بود و مُهر عثمان در نزد او بود. او به عثمان خیانت کرد و پس از عهد و پیمان عثمان با معترضین که با وساطت علی(ع) بسته شد، از جانب عثمان دستور قتل معترضین را برای والی مصر نوشت که معترضین از آن آگاه شدند و بر ضدّ عثمان گرد آمدند و او را به قتل رساندند.
- مصریانْ آمده بودند که نزد عثمان از بد رفتاری عبدالله بن سعد شکایت کنند و گفتند: ما از مصر آمدیم و جز خون تو را نمى خواستیم، امّا با وساطت على(ع) و محمدبن مسلمه بازگشتیم، تا آن که در بُوَیب، غلام تو را گرفتیم و نامه و مُهرت به عبد الله بن سعد را به دست آوردیم که در آن، به تازیانه زدن بر پشت هایمان و... فرمان داده بودى.
- عثمان نامه را انکارکرد و گفت نمی دانم آن را چه کسی نوشته.
- مصریان گفتند: تو شایستگى حکومت نداری، و او را در محاصره داشتند تا او را کشتند.
📖 مطالعه تفصیلی:
https://makarem.ir/maaref/fa/category/articles/30097
#عثمان #بنی_امیه #مصر
#مدینه #صحابه #مروان
#شورش #امام_علی
__
هدایت شده از پاسخ به شبهات
❗️ اشتباه تاريخی قرآن درباره «هامان»!
پرسش: آیا قرآن درباره تطبیق تاریخی «هامان» اشتباه کرده است؟!
✍️ پاسخ اجمالی:
مقصود از «هامان» در قرآن، «آمون» است و اين دو اسم از نظر تلفظ و وزن، به هم نزديكند؛ به ويژه آنگاه كه بدانيم «آمون»، «اَمانا» نيز تلفظ مى شود و نشانه اختصارى «بزرگِ كاهنان» است؛ مانند اسم فرعون كه به معناى سراى بزرگ حكومت و لقب پادشاهان مصر بوده است. در نتيجه، هامان لقب بزرگ كاهنانِ «آمون» است که در ضمن وزير فرعون هم بوده است. به عبارت دیگر هامان معرّب «آمون» يا «اَمانا» است كه لقب رؤساى كاهنان معبد آمون، بزرگِ خدايان مصريان در شهر طيبه در نيل عليا بوده است. اين مطلبِ تعجب آورى نيست؛ زيرا طبيعى است كه هر كسى كه به مكان مقدسى منسوب باشد، نام همان مكان را به عنوان لقب بر خود مىنهد.
✍️ پاسخ تفصیلی:
makarem.ir/maaref/l/0420356
#هامان #فرعون #خشایار_شاه #مصر #ایران #وزیر
#آمون #تاریخ #قرآن #مستشرقین #بنی_اسرائیل
هدایت شده از پاسخ به شبهات
❗️ اشتباه قرآن درباره تاریخ معماری!
پرسش: آيا بیان قرآن درباره دستور فرعون عصر حضرت موسی(ع) برای پخت آجر اشتباه است؟!
✍️ پاسخ اجمالی:
تاریخ صنعت آجرسازى و به كارگیرى آن در بنا و حتّى ساخت خانههاى بلند، به آغاز زندگى فرهنگى بشر، یعنى حدود پنج هزار سال پیش از میلاد بر مىگردد. حتّى در حفاریهاى بستر نیل كه به مصر باستان شهره است، آجرهاى بزرگى یافتهاند كه تاریخ ساخت آنها به پنج هزار سال پیش از میلاد بر مىگردد. نیز در ساحل نیل مقبرههایى پیدا شده كه با آجر و پوششى از چوب ساخته شده است و تاریخ بناى آنها به سه هزار سال پیش از میلاد بر مىگردد.
از این گذشته، ساختمانهاى آجرى در كشورهاى همسایه مصر، مانند برج بابل و پرستشگاههاى آشوریان و سومریان (2500 ق. م) و نیز طاق كسرى كه توسط شاهپور اوّل در سال 241 پیش از میلاد ساخته شد، شواهد دیگر این مدعاست. نمونه این بناها كه در آن زمانها و حتّى پیش از آن، معروف و مرسوم بوده، فراوان است.
✍️ پاسخ تفصیلی:
makarem.ir/maaref/l/0420357
#قرآن #معماری #مصر #فرعون #آجر_پزی