🟢بیدار باش به مراکز آموزشی و پژوهشی قم! 🔶جایگاه نامطلوب علوم انسانی در مراکز آموزش عالی استان قم 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ حدود ۷۱ درصد از دانشجویان و به همین نسبت اعضای محترم هیئت علمی دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی شهر قم، دانشجویان و اساتید علوم انسانی‌اند. و ۲۹ درصد مربوط به رشته‌های غیرعلوم انسانی. این آمار حدود ۲۰ درصد بیش از میانگین کشوری است. هر چند برخی از صاحب‌نظران این وضعیت را نامتعادل و نامتناسب می‌دانند، اما به اعتقاد این بنده، این یک فرصت و ظرفیت بزرگ برای تحول‌آفرینی در علوم انسانی و ایجاد مرجعیت علمی برای شهر مقدس قم در حوزه علوم انسانی است و مسؤولان آموزشی استان و مدیران ارشد آموزش عالی کشور باید از این فرصت برای تحول در علوم انسانی استفاده بهینه کنند. در عین حال، حتی اگر این نسبت نبود، باز هم انتظار از مراکز آموزش عالی موجود در شهر مقدس قم انتظاری فراتر از سایر شهرها و استان‌های کشور بود. زیرا مراکز آموزش عالی موجود در قم، به معدن و منبع ذخّار فقه و فلسفه و تفسیر و سایر معارف اسلامی در حوزه‌های علمیه متصل‌اند. حتی بسیاری از اعضای هیئت علمی دانشگاه‌های قم، افزون بر مطالعات و مدارک دانشگاهی، دارای سطوح عالی مطالعات اسلامی و مدارک حوزه‌ای هم هستند. به همین دلیل، انتظار از قم این بوده و هست که به عنوان قطب علوم انسانی اسلامی نه تنها در کشور و بلکه در جهان معرفی شود. مع الاسف، تا رسیدن به این هدف، بسیار فاصله‌ داریم. نگاهی به آخرین آماری که در آذر ماه ۱۴۰۲ توسط مرکز ISC (پایگاه استنادی علوم جهان اسلام) عرضه شده است، نشان می‌دهد که در همه استان قم فقط دو دانشمند پراستناد در حوزه علوم انسانی داشته‌ایم! (یکی در دانشگاه قم و دیگری در دانشگاه آزاد اسلامی قم) این در حالی است که فقط در برخی از دانشگاه‌های استان‌های دیگر که به هیچ وجه از فرصت‌ها و ظرفیت‌های موجود در قم نیز برخوردار نیستند، آمار دانشمندان پراستنادشان در حوزه علوم انسانی چندین و چند برابر قم است. فی المثل، دانشگاه تهران ۵۱ نفر؛ دانشگاه تربیت مدرس ۴۲ نفر؛ دانشگاه علامه طباطبايی ۳۹ نفر؛ دانشگاه اصفهان ۳۴ نفر؛ دانشگاه فردوسی مشهد ۲۲ نفر؛ دانشگاه شهید بهشتی ۲۲ نفر؛ دانشگاه شیراز ۱۳ نفر؛ دانشگاه‌های تبریز، خوارزمی و محقق اردبیلی هر کدام ۱۱ نفر؛ دانشگاه‌های بوعلی، شهید چمران و مازندران هر کدام ۹ نفر؛ دانشگاه ارومیه ۷ نفر. 🔻امیدوارم مشاهده این آمار و نسبت‌ها تلنگری برای دانشکده‌ها، گروه‌ها، اعضای هیئت علمی و پژوهشگاه‌ها و پژوهشکده‌های علوم انسانی فعال در شهر مقدس قم باشد. باید همت و حمیت را بالاتر و والاتر کرد؛ و همگی تلاش کنیم تا کمّاً‌ (از نظر تعداد دانشمندان پر استناد) و کیفاً (از نظر تحول در علوم انسانی و ارائه نگاه‌ها و رویکردهای اسلامی به علوم انسانی) به جایگاه شایسته و مورد انتظار از قم، برسیم. #پژوهش #دانشگاه 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹

🟢از پژوهش‌های تقاضامحور تا پژوهش‌های نیازمحور 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔸این روزها فراوان از لزوم «تقاضامحور بودن پژوهش‌ها» سخن گفته می‌شود. به گونه‌ای که «تقاضامحوری» و «خودگردانی» از سوی وزارت عتف، به عنوان دو شرط لازم برای اجازه تأسیس هر نوع پژوهشکده‌ای (حتی در زمینه فلسفه و علوم پایه) در مراکز آموزش عالی کشور شمرده می‌شوند.حتی وزارت عتف در یک کار بزرگ و ارزشمند و بی‌سابقه، سامانه‌ای باعنوان «نظام ایده‌ها و نیازها» (=نان) طراحی و راه‌اندازی کرده است. و مشوق‌های خوبی برای ارتباط عملی و واقعی پژوهشگران با این سامانه هم تعریف کرده است. و موسسه استنادی و پایش علوم و فناوری جهان اسلام (ISC) نیز سهم قابل توجهی از رتبه‌بندی مراکز آموزش عالی را به داشتن چنین پژوهش‌هایی اختصاص داده‌ است. 🔹اصل این اهتمام، امری ارزشمند و قابل تحسین است. و نقشی جدی در تبدیل علم به فناوری و ارتباط دانشگاه با جامعه و صنعت و در نهایت تجاری‌سازی تحقیق و پژوهش دارد. 🔻در عین حال، معتقدم این نگاه اگر به درستی مدیریت نشود می‌تواند آسیب‌هایی جدی و «سخت‌ْجبران» بر پیکره پژوهش کشور وارد کند. توضیح آنکه: میان تقاضامحور بودن پژوهش و نیازمحور بودن آن تفاوت است؛ «تقاضامحوری»، هر چند بسیار مهم است اما این پیامد نامطلوب را هم دارد که پژوهشگران را تابع بازار و صنعت و جامعه می‌کند و استقلال فکری و خلاقیت ذاتی آنان را می‌ستاند. موجب انفعال پژوهشگر و موسسات پژوهشی می‌شود؛ اما «نیازمحوری» اگر معنای وسیع و گسترده «نیاز» مراد باشد، می‌تواند مدافع خلاقیت و پیشبرنده جامعه پژوهشی باشد. توضیح آنکه نیازها دو دسته‌اند: نیازهایی که خود نیازمندان (جامعه و صنعت) به آنها توجه دارند و به همین دلیل تقاضای تأمین آنها را دارند (که این نوع از نیازمحوری داخل در همان تقاضامحوری است)؛ و نیازهایی که هر چند واقعی‌اند اما خودِ نیازمندان به آنها توجه ندارند؛ و به همین دلیل تقاضایی نسبت به رفع آنها هم ندارند. پژوهشگران به دلیل نخبگی‌ ویژه‌ای که دارند، ممکن است تشخیص دهند که جامعه نیازمندی‌هایی دارد که خودش از آنها آگاهی ندارد به همین دلیل تقاضایی هم نسبت به آنها ندارد و به همین دلیل حاضر نیست که برای آنها هزینه کند. اگر مسؤولان و مدیران کلان جامعه نیز بخواهند آموزش و پژوهش کشور را بر مدار خواسته‌ها و تقاضاهای بالفعل صنعت و جامعه سامان دهند، نه تنها موجب انفعال نظام آموزش و پژوهش خواهند شد، بلکه موجب می‌شوند که تدبیری عالمانه و دوراندیشانه برای تأمین نیازهای واقعی اما ناخواسته صنعت و جامعه اندیشیده نشود. «خواسته‌ها و تقاضاها» را همگان درک می‌کنند؛ و برای فهم خواسته‌ها نیازی به پژوهش نداریم! اما فهم «نیازها» چنین نیست؛ درک پاره‌ای از نیازها کار عامه مردمان نیست. فقط از عهده نخبگان و محققان برمی‌آید. و حتی فهم و کشف پاره‌ای از نیازها توسط نخبگان و پژوهشگران نیز خود نیازمند پژوهش است. #پژوهش #دانشگاه 🆔https://eitaa.com/ahmadhoseinsharifi 🌹

🟢از «پژوهش‌های پیش‌رو» تا «پژوهش‌های پیرو» 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔸«پژوهش‌های پیش‌رو» به پژوهش‌هایی گفته می‌شود که راهی جدید بر روی بشر می‌گشایند؛ راه‌ها و مسیرهای جدیدی برای تأمین نیازها شناسایی می‌کنند؛ بلکه نیازهای جدیدی را کشف می‌کنند! یعنی نیازهایی که بوده‌اند اما دیگران از آنها مطلع نبوده‌اند و به همین دلیل مطالبه و تقاضایی نسبت به آنها هم نداشته‌اند. و بالتبع کسی حاضر نبوده است که برای چنین پژوهشی هزینه کند! «تقاضامحور» کردن همه پژوهش‌ها بدان معناست که چنین پژوهش‌هایی بی‌حامی و بدون پشتیبان باقی بمانند و در نتیجه نوآوری و خلاقیت در کشف راه‌ها و نیازهای جدید کم‌رمق و کم‌رونق شود. «پژوهش‌های پیرو»، یعنی پژوهش‌هایی که برای حل مشکلات و گره‌های موجود و شناخته شده انجام می‌گیرند. یا پژوهش‌هایی که به هدف تعریض، تسطیح یا تزیین راه‌های کشف شده و پیموده شده‌ی پیشین صورت می‌گیرند. 🔻یک جامعه دانش‌بنیان و تعالی‌جو، به هر دو نوع پژوهش نیازمند است. البته پژوهشگران پیرو همواره پرتعدادتر از پژوهشگران پیش‌رو بوده و هستند. اما پیشرفت و تعالی جوامع مرهون پژوهشگران پیش‌ر‌و است. در عین حال، پژوهش‌های پیش‌رو افزون بر «استعداد و توانایی‌های علمی و روشی»، «صرف هزینه‌های مادی فراوان»، «نیازمند بردباری، صبوری و حتی مجاهدت و ایثار»ند؛ که در دنیای «کمیت‌زده» و «عددسازی شده» کنونی به سختی می‌توان چنین پژوهشگرانی را یافت. #پژوهش @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🟢علم نافع، علم مولد و جامعه دانش‌بنیان 🖊احمدحسین شریفی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔸در روایات و ادعیه اسلامی تأکید ویژه‌ای بر «علم نافع» شده است. #امیرمؤمنان خطاب به فرزندشان امام حسن علیهما السلام می‌فرمایند: وَ اعْلَمْ أَنَّهُ لَا خَيْرَ فِي عِلْمٍ لَا يَنْفَعُ؛ در دانشی که سود ندارد، خیری نیست. مسأله علم نافع در نظام ارزشی اسلام تا آنجا اهمیت دارد که از دعاهای همیشگی #پیامبر_اکرم(ص) در تعقیبات نماز این بود که: اللَّهُمَّ إِنِّي أَعُوذُ بِكَ مِنْ عِلْمٍ لَا يَنْفَع‏؛ پروردگارا از علمی که سود نداشته باشد به تو پناه می‌برم» 🔻از اینجا دانسته می‌شود که هر دانشی لزوماً «خوب» نیست؛ علم ذاتاً ارزشمند نیست؛ علمی که برای فرد یا جامعه اسلامی ضرر داشته باشد و یا حتی نفعی در پی نداشته باشد، در نظام ارزشی اسلامی، «فاقد ارزش» و حتی ممکن است «ضدارزش» باشد. 🔹علم نافع، یعنی علمی که برای فرد یا جامعه اسلامی سودمند باشد. علمی که جامعه را عالم‌تر و آگاه‌تر کند؛ علمی است که صرفاً در ذهن و ضمیر عالم باقی نماند یا در لابلای کتاب‌ها و کتابخانه‌ها دفن نشود. توضیح آنکه یک علم ممکن است برای فردی خاص، نافع باشد، اما زمانی می‌تواند برای جامعه نافع باشد که سطح دانش و هنر و صنعت مردم را هم بالاتر بیاورد؛ یعنی علمی در خدمت شکل‌دهی به یک «جامعه دانش‌بنیان» باشد. 🔸به تعبیر دیگر، ممکن است تک‌تک آحاد مردم، عالم و دانشمند باشند، اما «جامعه»، جامعه‌ای «دانشمند و دانش‌بنیان» نباشد. و این در جایی است که دانش‌های افراد دانش‌هایی مولد نباشد، میزان دانش جامعه زمانی بالاتر می‌رود که دانش تک‌تک دانشمندان به درستی در میان سایر افراد جامعه توزیع شده باشد و این جز با کاربست دانش در جامعه و صنعت ناشدنی است. «کاربست دانش» موجب می‌شود دانشی که علی‌القاعده در اختیار تعداد قلیلی از افراد است، در اختیار جمع کثیری قرار گیرد. کاربرد دانش موجب می‌شود «جامعه‌» دانشمندتر و عالم‌تر شود. 🔻اما باید توجه داشت که دانش وقتی در محصول، نمایان می‌شود که افرادی باشند که توانایی کاربردی‌سازی آن را داشته باشند. 🔹براساس پایگاه استنادی WOS رتبه علمی ایران در سال ۲۰۲۱، ۱۷ بوده است اما رتبه تولید «علم فناورانه» ۲۷ بوده است. یعنی ما ده پله در تولید علوم فناورانه، و علوم و دانش‌های کاربردی نسبت به تولید علوم محض، عقب هستیم. این نسبت مع‌الاسف در حوزه علوم انسانی بسیار نگران‌کننده‌تر است. و این نشان می‌دهد که ما باید سرمایه‌گذاری بیشتری در حوزه دانش‌‌های کاربردی یا کاربست دانش داشته باشیم. #علم_نافع #علم_مولد #کاربرد_علم #دانشگاه #پژوهش @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🟢جهاد با نفس در عرصه پژوهش و تحقیق 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ جهاد از مقدس‌ترین و ارزشمندترین مفاهیم اسلامی است. در ادبیات دینی هرگز اختصاصی به جهاد سخت و فیزیکی و نظامی ندارد. بلکه در همه عرصه‌های زیست انسانی می‌توان‌ برای آن مصداق‌یابی کرد. رهبر معظم انقلاب از جمله اندیشمندانی است که بیش از هر کس دیگری عرصه‌های زیست جهادی را ترسیم کرده است. فقط در بیانیه گام دوم نوزده بار این واژ‌ه را با ترکیب‌های مختلفی به کار برده است. این حکیم فرزانه، در تشریح جهاد با نفس در حوزه علم و پژوهش می‌فرماید: «جهاد با نفس یعنی شب تا صبح را روی یک پروژه‌ی تحقیقاتی صرف کنید و گذر ساعات را نفهمید؛ یعنی از تفریحتان، آسایش جسمانیتان، فلان کار پرپول و پردرآمد بزنید و در محیط علمی و تحقیقی و پژوهشی صرف وقت کنید تا یک حقیقت زنده‌ علمی را به دست بیاورید.» (۲ تیر ۱۳۸۹) #جهاد #پژوهش #اخلاق @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🟢توجه به علایق پژوهشی پژوهشگران در سیره مدیریتی علامه مصباح یزدی 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔸علامه مصباح یزدی از معدود اندیشمندان و مدیران حوزه علم و پژوهش بود که توجه ویژه‌ای به سنخ روانی افراد و ذوق و سلیقه شخصی پژوهش‌گران در مأموریت‌های پژوهشی داشتند. به همین دلیل، معتقدم که مجموعه تحت مدیریت ایشان ضمن داشتن هدفمندترین برنامه‌های آموزشی و پژوهشی، اهتمامی بی‌بدیل به سلایق و علایق آموزشی و پژوهشی دانش‌پژوهان و محققان و اعضای هیئت علمی می‌ورزید. نوعی آزادی عمل در فعالیت‌های پژوهشی پژوهشگران و اعضای هیئت علمی حکمرفا بود که این بنده در هیچ جای دیگری مثل آن سراغ ندارم. 🔻ایشان ضمن تأکید بر اینکه مراکز پژوهشی لازم است توجهی توأمان به پژوهش‌های کاربردی و بنیادی داشته باشند، توجه به سنخ روانی افراد و علایق پژوهشی آنان را نیز لازم می‌دانست و می‌فرمود: «حوصله اشخاص مختلف است؛ بعضی‌ها هستند که حوصله کارهای درازمدت و طولانی را ندارند. اصلاً ساختار ذهنی‌شان این‌گونه است. بعضی‌ها هم هستند که حوصله دارند از صبح تا شب بنشینند و کتاب مطالعه کنند، آن هم نه یک سال، دو سال بلکه ده سال و بیست سال! خسته هم نمی‌شوند. ما در خود مؤسسه افرادی را داریم که اگر سی سال در یک اتاقی مشغول کار باشند خسته نمی‌شوند. کسانی را هم داریم که اگر یک کاری یک ماه وقت بخواهد دلشان می‌خواهد که اگر بشود یک هفته‌ای‌اش کنند. حوصله کارهای درازمدت را ندارند و می‌خواهند زود به نتیجه برسند. ... باید سعی کرد آن کسانی که حوصله کارهای درازمدت را دارند این‌ها به کارهای بنیادی بپردازند که غالباً برنامه‌های درازمدت است. دیگران هم کم‌یابیش به کارهایی که جنبه کاربردی دارد بپردازند.» #پژوهش #علامه_مصباح #مدیریت @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🟡اهداف کمی ارتقاء نظام علمی کشور در افق ۱۴۰۸ ــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔹رشد علمی، پژوهشی و فناوری جمهوری اسلامی به ویژه در دو دهه اخیر، رشدی معجزه‌گون بوده است؛ در حال حاضر رتبه پانزدهم دنیا در تولید علم را داریم. اما تداوم این رشد، نیازمند جهاد مستمر علمی و پژوهشی و فناوری است. 🔸در جدول بالا اهداف کمی سنجه‌های عملکردی ارتقاء نظام علمی، فناوری و پژوهشی کشور در برنامه هفتم توسعه را ملاحظه می‌کنید. تحقق این اهداف بدون کار جهادی و بدون دور نگه‌داشتن مدیریت آموزش عالی از التهابات حزبی و تسویه‌حساب‌های جناحی، ممکن نیست. 🔻فراموش نکنیم که رقبای جهانی و منطقه‌ای ما نیز با سرمایه‌گذاری‌های فراوان به سرعت در حال پیشرفت هستند. حتی حفظ رتبه و جایگاه فعلی هم نیازمند تدبیر خردمندانه و همه‌جانبه در مدیریت آموزش عالی است چه رسد به ارتقاء این جایگاه! #دانشگاه #پژوهش @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🟢برنامه هفتم توسعه و آموزش‌‌های کاربردی و مهارت‌محور 🖊احمدحسین شریفی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔸در تبصره ۲ ماده ۹۵ برنامه هفتم توسعه چنین می‌خوانیم: «وزارتخانه‌های علوم، تحقیقات و فناوری و بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در رشته‌های غیربالینی، موظفند در هر یک از مقاطع تحصیلی در رشته‌های ممکن در کنار دروس نظری، دروس عملی و مهارتی را نیز پیش‌بینی و ارائه نمایند به ‌گونه‌ای ‌که پس از فراغت از تحصیل در رشته مذکور، دانش‌آموخته دانشگاهی حداقل در یک حوزه تخصصی دارای مهارت‌های کاربردی مورد نیاز کشور باشد. دستگاه‌های اجرایی موظفند مشارکت لازم را برای اجرای دروس عملی در دستگاه اجرایی خود به عمل آورند.» ♦️به نظر می‌رسد این بند از #برنامه_هفتم، از طرفی مطالبه‌ای قانونی و انتظاری اجتماعی از دانشگاه‌ها، پژوهشگاه‌ها و مراکز علمی کشور مبنی بر حرکت به سوی «علم نافع» و «کاربردی‌سازی دانش» ایجاد کرده است و از طرف دیگر فرصتی بی‌سابقه در اختیار مدیران، استادان و دغدغه‌مندان آموزش و پژوهش کشور، به ویژه در رشته‌های علوم انسانی و اسلامی، قرار داده است که سودمندی و کارآمدی خود را برای ارتقاء و پیشرفت و تعالی جامعه نشان دهند. #دانشگاه #پژوهش @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🟡نمایه‌سازی و مرجعیت علمی 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔹در دنیای جدید، مجلات از مهم‌ترین ابزارهای انتشار آخرین دستاوردهای علمی و پژوهشی‌اند. به همین دلیل نقشی بی‌بدیل در توسعه علم و فناوری در جهان مدرن داشته‌ و دارند. 🔸یکی از ابزارهایی که مجلات علمی و محققان و پژوهشگران بتوانند به این هدف و نقش خود بهتر جامه عمل بپوشند، «نمایه‌سازی» مجلات و شاخص‌گذاری مقالات در پایگاه‌های اطلاعاتی معتبر است. که نتیجه قهری آن «نمایان‌سازی» و «مرجعیت‌دهی» به دانشمندان و صاحب‌نظران اصیل است. 🔻به همین دلیل، مجلاتی که فاقد نمایه‌های بین‌المللی هستند، جز به ندرت و به صورت اتفاقی، هیچ فایده‌ای برای جامعه علمی جهانی ندارند. اساساً، کسی از وجود آنها مطلع نمی‌شود که به آنها مراجعه کند. بنابراین حتی اگر حاوی قوی‌ترین مقالات علمی باشند، بود و نبودشان برای جامعه علمی جهانی یکسان است. 🔸به هر حال، نشر مقالات با نمایه‌های معتبر، موجب افزایش «رؤیت‌پذیری» و «اعتبار» آنها و همچنین عاملی مهم در مشارکت عالمان و پژوهشگران در همکاری‌های علمی بین‌المللی می‌شود. 🔻به دلیل نقش مهم نمایه‌سازی مجلات و مقالات علمی، در حال حاضر یکی از ملاک‌ها و شاخص‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌ها چه در سطح ملی و چه بین‌المللی کمیت و کیفیت مجلات نمایه‌شده آنها در پایگاه‌های معتبر علم‌سنجی است. #دانشگاه #پژوهش @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🟡«برنامه هفتم پیشرفت» (۱) ♦️«دانشگاه‌های نسل چهارم» 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔸در برنامه هفتم پیشرفت بدون آنکه نامی از نسل‌های مختلف دانشگاه‌ها به میان آید، مواد و تکالیف مربوط به آموزش عالی کشور به گونه‌ای تدوین شده است که اهداف و انتظارات از دانشگاه‌های نسل چهارم را تأمین کند. 🔹در این برنامه بر چند مسأله اصلی زیر، که همگی از مؤلفه‌های دانشگاه‌های نسل چهارم هستند، تأکید شده است: یک. توجه ویژه به مسؤولیت اجتماعی دانشگاه‌ها در طرح‌های پژوهشی و حتی در پایان‌نامه‌ها و رساله‌ها؛ دو. تأکید و تمرکز ویژه بر ارائه آموزش‌های عملی و مهارتی؛ سه. تأکید بر پذیرش هدفمند دانشجو به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی (روش استادمحوری و بر اساس پروژه‌های نیازمحور) چهار. تأکید بر توجه به آمایش سرزمینی در توسعه رشته‌ها و گرایش‌ها و حتی در سهم‌بندی تعداد دانشجویان هر رشته گرایش. 🔻نقش اجتماعی دانشگاه‌ها در این نگاه، بسیار پررنگ است. نظام آموزشی و طرح‌های پژوهشی دانشگاه‌ها در این نگاه، منفعلانه نیست؛ بلکه دانشگاه‌ها به صورتی فعال می‌کوشند علاوه بر آنکه نیازهای جامعه را به صورتی علمی و دانش‌بنیان تأمین کنند، با طرح ایده‌های جدید و راهبرانه، جامعه‌ای دانش‌بنیان را شکل دهند. به‌ تعبیر دیگر، در این نگاه، مأموریت اصلی دانشگاه، توانمند کردن جامعه و ساخت جامعه‌ای دانش‌بنیان است. دانشگاه نه تنها خودش باید متعالی باشد؛ بلکه باتید تلاش کند جامعه را هم متعالی کند. دانشگاه‌ها در جمهوری اسلامی می‌توانند و می‌باید با تولید «علم نافع»، «جامعه‌ای نافع» و «زاینده خیر کثیر» را شکل دهند. #دانشگاه #پژوهش #برنامه_هفتم @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🟡«برنامه هفتم پیشرفت» (۲) ♦️«مسؤولیت اجتماعی دانشگاه‌ها» 🖊احمدحسین شریفی ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ♦️یکی از انتظارات همیشگی از مراکز آموزش عالی، ایفای نقشی جدی در حل مسائل اجتماعی بوده است. بسیاری از پژوهشگران و محققان دانشگاهی نیز تاکنون در این زمینه موفق بوده‌اند و بدون اغراق بسیاری از پیشرفت‌ها در حوزه‌های مختلف اقتصادی، نظامی، صنعتی، پزشکی، هسته‌ای، زیست‌فناوری، نانوفناوری، هوش‌مصنوعی و ... مرهون همین نقش‌آفرینی‌ها بوده است. 🔸در عین حال، وضعیت موجود، وضعیتی «رضایت‌بخش»، «منضبط» و «قاعده‌مند» نبوده و نیست. جامعه، زمانی طعم شیرین علم را بیش از پیش می‌چشد که نظام علمی ما دنبال «علم نافع» باشد. علم نافع علمی است که گرهی از گره‌های واقعی مادی و معنوی مردم بگشاید و آنان را در مسیر سعادت حقیقی یاری دهد. 🔹تدوین‌گران برنامه هفتم پیشرفت، توجهی ویژه به این مهم داشته‌اند. به همین دلیل، این انتظار را در قالب مواد و تکالیف برنامه هفتم گنجانده‌اند. فی المثل، یکی از مهم‌ترین تکالیف پژوهشی برنامه هفتم که در این زمینه بسیار راه‌گشاست، تکلیفی است که در بند الف ماده ۹۴ برنامه آمده است. این تکلیف ناظر به «ارتقای بهره‌وری و افزایش اثربخشی تحقیقات و پژوهش‌ها» و همچنین «نظام تأمین مالی تحقیقات دولتی (اعم از پروژه‌‌های پژوهشی، پایان‌نامه‌‌‌‌ها و رساله‌های» مراکز آموزش عالی است. تکلیف خواسته شده در این ماده این است که وزارت علوم با همکاری سازمان برنامه و بودجه باید «آیین‌نامه‌ها و مقررات مربوط به پروژه‌های پژوهشی و پایان‌نامه‌های ارشد و رساله‌های دکتری را «به نحوی اصلاح‌ کنند که تا پایان برنامه هفتم یعنی سال ۱۴۰۸، حداقل پنجاه درصد منابع بودجه عمومی مربوط به این تحقیقات در قالب پروژه‌‌های تحقیقاتی هدفمند و اولویت‌دار مبتنی بر نیازها، مزیت‌‌‌‌ها و آینده‌پژوهی تحولات علمی و فناوری مندرج در سامانه نظام ایده‌‌‌‌ها و نیاز‌ها (نان) هزینه گردد.» در این ماده تصریح و تأکید شده است که «آيين نامه اجرايي (پژوهانه جامع) اين ماده ظرف سه ماه از لازم‌الاجرا شدن اين قانون، توسط وزارت علوم، تحقيقات و فناوري و با همكاري وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و سازمان تهيه مي‌شود و به تصويب هيأت وزيران مي‌رسد» 🔻امیدوارم برای حرکت منضبط‌تر مراکز آموزش عالی در جهت تحقق این هدف مهم و راهبردی، مسؤولان مربوطه در تاریخ مقرر، (یعنی حداکثر تا ۱۸ شهریور ۱۴۰۳) آیین‌نامه‌ها و قوانین مربوط به این ماده را تدوین و برای تصویب به هیئت وزیران ارائه دهند. #دانشگاه #پژوهش #برنامه_هفتم @Ahmadhoseinsharifi 🌹

🟢مرجعیت علمی و زبان فارسی 🖊احمدحسین شریفی ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ 🔸کسب مرجعیت علمی و همچنین ترویج زبان فارسی به عنوان زبان علم در دنیا، از مطالبات مهم رهبر حکیم انقلاب اسلامی از جامعه دانشگاهی کشور بوده است. از جمله مهم‌ترین راه‌ها برای تحقق این مطالبات، توسعه و تکثیر نشریات و مقالات فارسی در پایگاه‌های بین‌المللی است. ♦️تا ابتدای تابستان ۱۴۰۳ تعداد ۱۷۳ مجله علمی مورد تأیید وزارت علوم، در پایگاه بین‌المللی اسکوپوس نمایه شده است. که از این تعداد ۷۲ مجله آن در سه سال خدمت دولت سیزدهم و خیزش و جهاد بین‌المللی‌سازی دانشگاه‌ها و دانشمندان ایرانی در دوران وزارت جناب پروفسور زلفی‌گل بوده است. به برکت و حمایت‌های مادی و تشویقی بی‌سابقه‌ای که در سال اخیر در این خصوص صورت گرفت، همچنین به برکت مدیریت عالمانه دکتر زلفی‌گل که علیرغم همه سنگ‌اندازی‌ها، تلاش کردند فضای علمی و پژوهشی دانشگاه‌ها را از هیجانات سیاسی کاذب و سیاست‌زدگی‌های مخرب دور نگه‌دارند، در سه سال اخیر تعداد ۸۴۳۶ مقاله مربوط به دانشمندان جمهوری اسلامی فقط در پایگاه اسکوپوس نمایه شده‌اند که ۲۶۱۳ مقاله آن یعنی ۳۱٪ آنها به زبان فارسی بوده است. 🔹اقدامات انجام گرفته تاکنون موجب شده است که زبان فارسی با ۴۸۵ نشریه، به عنوان نهمین زبان نشریات نمایه‌شده در DOAJ (Directory of Open Access Journals) [نشریات با دسترسی آزاد] شناخته شود. 🔸امیدواریم در دولت چهاردهم نیز، نه تنها هیچ وقفه‌ای در این حرکت پیشروانه ایجاد نشود؛ بلکه با دقت و شتاب بیشتری استمرار داشته باشد. #دانشگاه #پژوهش #برنامه_هفتم @Ahmadhoseinsharifi 🌹