#حدیث_اولی_الالباب خطابات حضرت #امام_کاظم علیه‌السلام به #هشام_بن_حکم پیرامون #اولی_الالباب «يا هشام الغضب مفتاح الشرّ، و أكمل المؤمنين إيماناً أحسنهم خُلقاً، و إن خالطت الناس فإن استطعت أن لا تخالط أحداً منهم إلّا من كانت يدك عليه العليا فافعل.» #بحارالأنوار ج۱ص۱۵۱ دستورات بسیار از #اهلبیت علیهم‌السلام پیرامون روابط #اجتماعی ؛ واکنش‌های مختلف انسان در هنگام نرسیدن به اهداف خود در مواجهه با دیگران مثل #یأس و #عجله به جای #تدبیر امر؛ واکنش #غضب و #خشم در روابط با دیگران؛ یکی از علل غضب و خشمگینی ناکام دیدن شخص در رسیدن به اهداف خود است؛ خطر بیشتر خشم و غضب نسبت به یأس و عجله زیرا در حالت خشم انسان به نوعی جنون مبتلا می‌شود و در آنجاست که برخی از اعصاب تحریک می‌شود زیرا قوای #عاقله ضعیف شده است، لذا دست به امور بسیار خطرناک می‌زند؛ در #شرع مقدس یکی از جاهایی که #عمل انسان مورد قبول نیست در مورد خشمگین بودن است، مثلاً اگر کلامی گفت که کلامش #ارتداد بود این از سوی او قبول نیست یا مثلاً مالی را #بذل کرد که در برخی مواردش قبول نیست چون از حالت طبیعی خارج شده و در برخی موارد حتی #کفاره برایش ذکر شده است؛ روایتی پیرامون کنترل خشم و غضب توسط جناب #ابوذر رضی‌الله‌عنه «يا هشام الغضب مفتاح الشرّ» حکایتی از سوءقصد به #نادرشاه افشار و بدبینی به پسرش #رضاقلی و کور کردن او؛ تجارب نادرشاه از وقایعی که از #سلطان_محمدخدابنده صفوی در خاطر داشتند که پسرش زندانی‌اش کرد و به جایش نشست؛ بی‌دینی نادرشاه ولو در ظاهر #شیعه بوده؛ مستشاران #یهودی نادرشاه؛ اعتقاد سخیف نادرشاه در مورد عاقل‌تر بودن او از پیامبر اکرم صلی‌الله علیه وآله وسلم؛ منشأ جنون نادرشاه این بود که خشم خود را در مورد کور کردن پسرش کنترل نکرد؛ نقلی از #فتحعلیشاه قاجار و مخالفت با دستور وی توسط عالم #بروجرد و ادامه جریان؛ تحلیل مشکل شرایط داخلی #ایران در دوران فتحعلی شاه قاجار به علت #فقر شدید مردم از دوران #آقامحمدخان قاجار ؛ عواقب ندامت بار تصمیم‌گیری در هنگام غضب و خشم و بی عقلی؛ ذکر نمونه‌ای از تصمیم نابخردانه هنگام غضب؛ #شوخی مکرر و تند گاهی عواقبی که برای غضب هست را به دنبال دارد. تصمیمات انسان باید تابع #عقل و #ادراک باشد؛ یکی از عوامل بیرون کننده انسان از تصمیم عاقلانه غضب است که حضرت علیه‌السلام به‌عنوان کلید #شر ذکر می‌کنند؛ هنگام غضب باید خود را از حیطه و میدان غضب بیرون آورد. معصومین علیهم‌السلام در عین بیان مطالب بلند معارفی، انسان اجتماعی #تربیت می‌کردند؛ ضرورت بلد بودن #عرفیات زندگی در عین #عالم بودن؛ دید بسیار بد برخی از مدعیان تدین در برخورد و مواجهه با مردم. «يا هشام الغضب مفتاح الشرّ، و أكمل المؤمنين إيماناً أحسنهم خُلقاً» حیطه وسیع‌تر #خوش_خلقی از گشاده‌رویی؛ خوش خلقی این است که انسان در جای خودش به درستی عمل بکند و آنچه که لازمهٔ تعامل هست آن را انجام بدهد، مثلاً در جای خشم اخم کند؛ رذیلهٔ بدخلقی #کم_رویی در غیر جای خود؛ جریانی از #آخوندخراسانی و دشمنان بسیار او در زمان #مشروطه ؛ تقابل دو جریان مرحوم آخوند خراسانی و مرحوم #سیدکاظم_یزدی ؛ جریانات بسیار از حسن خلق آخوند خراسانی؛ نمونه‌ای از #اخلاق نیکوی مرحوم آیت‌الله #سیداحمدخوانساری که با آنکه #مرجع و صاحب کتاب #جامع_المدارک بود کتاب #مصباح_الهدی_فی_شرح_العروة_الوثقی مرحوم آیت‌الله شیخ #محمدتقی_آملی را که معاصر وی بود در درس خارج #فقه تدریس و بحث می‌کرد؛ نمونه‌ای از برخورد متواضعانه مرحوم خوانساری با مرحوم شیخ محمد تقی آملی؛ #پهلوان و مرام پهلوانی. «و أكمل المؤمنين إيماناً أحسنهم خُلقاً، و إن خالطت الناس فإن استطعت أن لا تخالط أحداً منهم إلّا من كانت يدك عليه العليا فافعل.» اختلاط و هم‌نشینی ضروری با #مردم به شرط دست بالا داشتن نسبت به آن‌ها یعنی دست دهنده داشته باش. صلی الله علیک یا مولانا یا صاحب العصر و الزمان تا به کی ای نوش جان می‌زنیم نیشتر زخم از این بیشتر یا دل از این ریش‌تر ز آه من اندیشه کن بیخ جفا تیشه کن مهر و وفا پیشه کن بیشتر از پیشتر در نظر اهل دل سادگی آزادگی است جز متصنع مدان از همه بدکیش‌تر ای به نصاب جمال یافته حدّ کمال نیست مرا آرزو جز نظری بیشتر خرمن حسن تو را موقع احسان بود مفلسم و مفتقر از همه درویش‌تر دیوان #کمپانی یابن الحسن یابن الحسن یابن الحسن یابن الحسن مهر تو رسانده به ماه مرا وز چه به ذروه جاه مرا افسوس كه طالع تيره من بنشاند به خاك سياه مرا جز خرقه فقر و فنا نبود تشريف عنايت شاه مرا عمرى به درش برديم پناه نگرفت دمى به پناه مرا در رهگذرش چون خاك شدم بگذشت و نكرد نگاه مرا چون گرد دويدم در عقبش بگذشت و گذاشت به راه مرا سوزاند مرا چندان كه نماند جز شعله ناله و آه مرا من سوخته تو و مفتقرم ديگر مستان به گناه مرا دیوان #کمپانی یابن الحسن یابن الحسن یابن الحسن یابن الحسن