📌 ترجمه: بسمه تعالی مطالعه این کتاب مفید را به پایان رساندم، در تاریخ ۱۳ جمادی الاولی، سال ۱۴۴۱ ق (۱۹ دی، ۱۳۹۸ ه.ش). حیدری ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 "دین"، غیر از "معرفت دینی" عالمان دین است! ➖ دین واحد است، اما معرفت دینی متعدّد و متکثّر است ➖ فهم عالمان از دین، لزوماً عین دین نیست ➖ نقد و ابطال دیدگاه علما، به‌معنای نقد و ابطال خود دین نمی‌باشد ➖ اگر فهم علما از دین عین دین باشد، پس باید به تعداد آراء علما، دین داشته باشیم! 🔹 پس از اینکه قبول کردیم در بین علما اختلاف نظرهای جدّی وجود دارد، مشخص می شود رأی هیچ یک از علما مساوی خود دین و مذهب نمی‌باشد؛ یعنی هر عالمی باید بگوید «این نظر و برداشت من از دین است» -که ممکن است مطابق با واقع باشد یا نباشد-، نه اینکه بگوید «دین این را می‌گوید و هر کس با نظر من مخالف باشد، با اصل دین مخالف است!»؛ به سه دلیل: 1️⃣ دلیل اوّل: تعدّد دین در واقع و نفس‌الامر! لازمۀ اعتقاد فوق (مساوی دانستن برداشت یک عالِم از دین، با خود دین) این است که به تعداد نظرات علما، دین وجود داشته باشد؛ یعنی اصل دین -در مقام ثبوت و نفس‌الامر- متعدّد و متکثّر باشد که این امر محال بوده و هیچ کس یک‌چنین سخنی را نمی‌پذیرد. به بیان دیگر، حقیقت دین، واحد است اما آراء و برداشت‌های علما از دین علما متعدد می باشد، و اگر برداشت شخصیِ عالمان از نصوص دینی، عین دین و مذهب باشد، در نتیجه به تعداد آراء مختلف و حتی متعارض عالمان، باید دین وجود داشته باشد! 2️⃣ دلیل دوّم: تسّری ضعف و خطای برداشت علما، به خود دین! دوّمین دلیل در ابطال نگرش نادرستِ مذکور (یکسان‌پنداری "دین" با "برداشت از دین") این است که در یک‌چنین فرضی ضعف، نقص و حتّی بطلان دیدگاه علما، به خود دین نسبت داده شود؛ زیرا وقتی هر عالمی هر چه گفت نظر خودش را عین دین و باطن قرآن دانست و بین "دین" و "برداشت از دین" تفکیک قائل نشد، وقتی دیدگاهش ضعفی داشته باشد یا باطل شود، لزوماً اصل دین ناقص بوده و باطل خواهد بود؛ چرا که اجتهاد عالِم، عین دین پنداشته شده و نه برداشت شخصی او از آیات و روایات که احتمال خطا در آن وجود دارد. 3️⃣ دلیل سوّم: بسته شدن راه نقد برداشت‌های سایر علما سومین دلیل این است که اگر دیدگاه عالمان دین عین خود دین است، پس دیگر معنا ندارد که یک عالم، به محض مواجهه با اجتهاد و فهم متفاوت و متعارض دیگران، آنها را جاهل و خاطی و حتی غیرعادل بخواند!؛ چرا که ایشان هم در پاسخ به وی خواهند گفت برداشت ما هم عین دین است و هر اعتراضی به فهم ما از دین، به معنای زیر سؤال بردن اصل دین و پیامبر و اهل بیت (ع) است! به دیگر سخن، اگر دین و فهم علما از دین یکی باشد، مدافع این تفکر، حقّ نقد و ردّ سخن سایر علمای دین را نخواهد داشت؛ زیرا طبق دیدگاه خودش، فهم دیگران عین دین است و نقد او به قرائت سایر علما، نقد و ابطال خود دین خواهد بود. لازمه یک‌چنین نگرشی، ابطال انفتاح باب اجتهاد در مکتب اهل بیت ع است! به عنوان مثال: فیلسوف نفس را مجرّد می داند، اما متکلم مادّی. اخباری ظواهر قرآن را حجّت ندانسته و عمل به ظنّ را جایز نمی‌داند، اما اصولی ظواهر قرآن را حجّت دانسته و عمل به ظنّ خاص را جایز می‌داند. متکلم اشعری یک برداشت از دین و خدا و نبوت و امامت و معاد و غیره ارائه می‌دهد، متکلم وهابی برداشتی دیگر، متکلم معتزلی فهمی دیگر، متکلم ماتریدی قرائتی دیگر، متکلم شیعه زیدی برداشتی دیگر، متکلم شیعه اسماعیلی فهمی دیگر، و متکلم امامی هم تفسیری دیگر. شیخ صدوق قائل به سهوالنبی ص است، و شیخ مفید به عدم سهو النبی ص معتقد است. یک فقیه قائل به نجاست اهل کتاب می‌شود، و فقیه دیگر به طهارت اهل کتاب معتقد می‌شود. فقیه و متکلم، توحید عارف را که همان وحدت شخصی وجود است کفر می‌دانند، و عارف هم وحدت تباینی فقیه و متکلم را شرک می‌داند، فیلسوف صدرایی هم توحید عارف و فقیه و متکلم را خطا می‌داند. همه هم ادعا می کنند برداشت خودشان عین دین و مطابق با واقع است و برای اثبات مدعای خود، دلائل عقلی و نقلی هم اقامه می کنند. 👈 اکنون با توجه به واقعیت‌ها و اختلافات فکری عمیق فوق بین عالمان دین به ویژه متکلمان و فلاسفه و عرفا، کسانی که می‌گویند تفکیک بین "دین" و "برداشت از دین" مغالطه! است، باید پاسخ بدهند کدام یک از برداشت‌های متفاوت و متعارض فوق،دین است؟! آیا همه این فهم‌های متقابل و متقابل، دین است؟! آیا دین در عالم واقع و لوح محفوظ، امری متناقض است؟آیا دین چند تاست؟؛یا اینکه چنانچه ما معتقدیم، حقیقت دین یکی است، اما برداشت‌ها و قرائت‌ها از دین،متفاوت و بلکه متعارض است؟ آیا مخالفان تفکیک بین "دین" و "برداشت" از دین، خودشان مغالطه نمی‌کنند؟! آیا برداشت داعشیان و وهابیت از دین، خود دین است؟! اگر خود دین باشد، مخالفان تفکیک بین "دین" و "معرفت دینی" باید به وهابیت بگروند، اما اگر وهابیت خودِ دین نیست و صرفاً برداشتی نادرست از دین است، پس اثبات شد "دین"، غیر از "برداشت و قرائت دینی" است!👉 ✅ https://eitaa.com/alhaydari

✔️ در نتیجه سه استدلال فوق، اگر عالمی رأیی دربارۀ معارف دینی داشته باشد، این رأی منسوب به خود او است (مقام اثبات و ذهن)، و نه عین دین و مذهب در لوح محفوظ و علم الهی که کسی را بدان راه نیست (مقام ثبوت و نفس الأمر). 🔸 بنابراین، کسی حقّ ندارد نظر هیچ یک از علما را جایگزین دین یا شریعت بداند و هر چه او گفت را خودِ دین بپندارد؛ چرا که این فقط معصومین (ع) هستند که قول و فعلشان عین دین و حقّ مطلق است. غیر از معصومین، هر عالِمی از هر آیین و مذهبی که باشد (شیعی، سنی و ...) نظر و اجتهاد او (چه در اصول دین و چه در فروع دین) مقدّس و فوق مرتبۀ نقد و ابطال نمی‌باشد. البته هر یک از علما به تناسب شأن و جایگاه علمی خود، از احترام برخوردارند و از نظراتشان باید استفاده شود، اما هرچه‌قدر هم که مرتبۀ علمی ایشان بالا باشد، باز هم در معرض خطا و نقد قرار دارند و تصور اینکه دیدگاه فردی غیر از معصومین (ع)، مصون و فراتر از نقد و ارزیابی باشد، چیزی جز توهّم نمی‌باشد. 🔴 پس ثابت شد که بین فهم و قرائت عالمان از دین، و حقیقت و واقعیت دین، تفاوت و فاصله وجود دارد! نظر علمای دین گاهی به واقع اصابت می‌کند و گاهی هم اصابت نمی‌کند و هیچ عالمی نمی تواند یقین صددرصد پیدا کند که مثلاً از میان ده نظریه، دیدگاه او به واقع اصابت کرده و آراء دیگران بر خلاف واقع در آمده است، مگر اینکه کسی - جز چهارده معصوم علیهم السلام - ادّعای عصمت کند یا اینکه علم غیب داشته باشد تا بتواند لوح محفوظ و علم الهی را مشاهده کند که در این صورت هم، نظرش فقط برای خودش حجّت است و نه برای دیگران. ❇️ اکنون با مشخص شدن این مطلب اساسی، دیگر کسی حق ندارد اجتهاد و فهم شخصی خود را عین دین توهّم کند و مخالف نظر خود را تکفیر و تفسیق نماید، او را منکر اصل دین و مذهب بداند و وی را غیر عادل و گمراه و منحرف معرفی کند! اعتقاد به این مبنای مهم و سرنوشت‌ساز در معرفت دینی (عدم یکسان‌پنداری فهم علما با خود دین)، باب بسیاری از اتهامات، توهین‌ها و تکفیرها را می‌بندد و فضای آزاداندیشی، تقابل آراء به نحو سالم و تواضع علمی را می‌گشاید. یکی از آثار و ثمرات نظریه "تفکیک بین دین و قرائت از دین"، این است که وقتی نظر یک عالم نقد می‌شود، این صرفاً برداشت او از نصوص دینی است که مورد نقد و بازاندیشی واقع می‌گردد، نه اینکه به خود دین نقد وارد باشد، 👈 اما برخی از اهل علم – در اثر عدم تفکیک فهمشان از دین با خود دین که در لوح محفوظ و علم الهی ثبت است -، نقد به نظر و اجتهاد خودشان از آیات و روایات را، نقد به اصل دین و اهل بیت (ع) می‌پندارند. 👉 ❗️ آیا تفکیک "دین" از "معرفت دینی"، به معنای حقّ بودن همه آراء است؟! 🔸 باید افزود بر خلاف آنچه که مخالفان این نظریه - که عمدتاً هیچ آشنایی‌ای با مبانی معرفت‌شناختی و دقت‌های اپیستمولوژیک ندارند - تصور می‌کنند، لازمه نظریه فوق، به هیچ وجه این نیست که هر کسی هر سخنی ولو متناقض گفت حق (به معنای مطابق با واقع) باشد؛ زیرا حقّ و واقع در مقام ثبوت فقط یکی است، و نمی‌توان در آنِ واحد به دو حقِّ متناقض قائل شد‌، بلکه لازمه‌اش آن است که هر کسی که از صلاحیت نظر دادن در معارف دینی برخوردار باشد، حقّ دارد نظر و برداشت خویش از نصوص دینی را البته با دلیل به نحو آزادانه بیان کند، اگرچه قرائت او، به مَذاق دیگران خوش نیاید! دیگران هم که با فهم او مخالف‌اند، باید به جای استفاده از ابزار تخریب و منحرف خواندن مخالف خود، با دلیل و منطق همراه ادب و احترام و با احتراز از ورود به حریم انگیزه‌ها و مکنونات قلبی مخالف خود، با او به تقابل علمی سالم بپردازد، تا جامعه علمی بین قوّت ادله و منطق دو طرف، داوری و قضاوت کند. 📚📚📚 آیت الله سیدکمال حیدری، مفاصل اصلاح الفکر الشیعی، ص ۳۵۶ و ۳۵۷ (با دخل و تصرّف). ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 هلال ماه ذی الحجة سال ١٤٤١ قمری ➖ به اطلاع مخاطبان گرامی می رسانیم بنابر اعلام دفتر آیت الله حیدری، روز چهارشنبه ٩٩/٥/١ اولین روز از ماه ذی الحجة سال ١٤٤١ قمری، خواهد بود. ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 ضرورت بازسازی مداوم معرفت دینی (۲) ➖ مؤیّد روایی ضرورت بازسازی و نوسازی معرفت دینی چیست؟! سایت | یوتیوب | آپارات #فایل_های_تصویری #نظریه_زمان_و_مکان ✅ https://eitaa.com/alhaydari

⬛️ يا اَبا جَعْفَرٍ يا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِي اَيُّهَا التَّقِىُّ الْجَوادُ يَا بْنَ رَسُولِ اللّهِ يا حُجَّةَ اللّهِ عَلى خَلْقِهِ يا سَيِّدَنا وَمَوْلينا اِنّا تَوَجَّهْنا وَاسْتَشْفَعْنا وَتَوَسَّلْنا بِكَ اِلَى اللّهِ وَقَدَّمْناكَ بَيْنَ يَدَىْ حاجاتِنا يا وَجيهاً عِنْدَ اللّهِ اِشْفَعْ لَنا عِنْدَ اللّهِ. ◾️تسليت و تعزيت به مناسبت سالروز شهادت مظلومانه جوانترين شمع هدايت و نهمين بحر کرامت حضرت امام محمد جواد (علیه السلام) 🔗 http://alhaydari.com/fa/2020/07/9634 ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 آیا علامه حیدری امامت و عصمت امام جواد (ع) را منکر شده است؟! سایت | یوتیوب | آپارات #امام_شناسی #امام_جواد_ع ✅ https://eitaa.com/alhaydari

📚 معرفی کتاب "معارک التّنویریین والاصولیین فی اوروبا" (جدال‌های روشنفکران و سنت‌گرایان در اروپا)/ تالیف هاشم صالح، از سوی آیت الله حیدری #معرفی_کتاب ✅ https://eitaa.com/alhaydari

✅ https://eitaa.com/alhaydari

📌 تصویر دستنوشته آیت الله حیدری پس از مطالعه کتاب ➖➖➖ بسمه تعالي مطالعۀ این کتاب ارزشمند - به ویژه فصل آخر آن - را در مورخۀ 21 شوال 1437 هـ.ق ( 06/05/1395) به پایان رساندم. ♦️ ملاحظه دین نیازی ضروری و فطری در وجود انسان است، اما در هر زمان، حاجتمند قرائتی متناسب با شرایط و اقتضائات زمانی و مکانی می باشد. ازهمین‌رو، اقلیت های مسلمان در جهان غرب که در عصر مدرنیته و پَسامدرنیته زندگی می کنند، به قرائت و خوانشی متفاوت از برداشت جوامع ما – که هنوز به تفکّر عصر روشنگری نرسیده اند، تا چه رسد به مدرنیسم و فراتر از آن (پُست مدرنیسم) - نیاز دارند. #معرفی_کتاب ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 نظریه تفکیک بین "دین" و "معرفت دینی" 〽️ اگر معرفت و برداشت هر عالمی عین دین باشد، لازمه اش آن است که در خارج صدها دین وجود داشته باشد!؛ زیرا هر عالمی (مثلاً عالِم شیعی) ادعا می‌کند نظر خودش عین دین است، حال آنکه عالم دیگر (مثلاً عالِم وهابی) هم که مخالف او است ادعا می‌کند برداشت او نیز عین دین است؛ پس دین در واقع و نفس الامر، متعدد و متکثّر خواهد بود، نه واحد! سایت | یوتیوب | آپارات ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 چالش‌های پیش روی دین و مدرنیته، در مواجهه با کرونا ➖ کرونا هم غرور و هیمنه علمی تمدن غربی را به چالش کشید، و هم قرائت رسمی و سنتی عالمان ادیان (از جمله علمای اسلام) را! سایت | یوتیوب | آپارات #فایل_های_تصویری #کرونا ❇️ سلسله مباحث "نظریه جواز تعبد به جمیع ادیان و مذاهب الهی و غیر الهی"، جلسه سوم ۹۹/۰۴/۲۷ ✅ https://eitaa.com/alhaydari

✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 برخی از قوانین فکر بشری 🔹 اساساً فکر انسان دارای یک سلسله قوانین است که سرنوشت اندیشۀ او را رقم می زنند. به همین دلیل لازم است ما آن قوانین فکری را به صورت آگاهانه و به نحوی واضح بشناسیم تا بتوانیم در مقام عمل از آنها بهره ببریم. بنابراین هر گاه بخواهیم در امّتی تغییر و تحوّل و یا اصلاحی حقیقی به وجود آوریم و یا پدیده های اجتماعی و وقایع تاریخی را تحلیل و بررسی کنیم، باید این قوانین را بشناسیم؛ قوانینی که نه نمی توان از آنها تخلّف کرد و نه می توان آن ها را نادیده انگاشت. در ادامه به بیان برخی از این اصول فکری می پردازیم. 1️⃣ قانون اوّل: عدم ملازمه بین حقّانیّت و مقبولیّت حداکثری (لا ملازمة بین الحقّ والکثرة والإنتصار) یکی از قوانین مهمّ فکر بشری این است که موفّقیت و اقبال عمومی، لزوماً دلیل بر حقانیت یک فکر و اندیشه نیست؛ کما اینکه عکس این مطلب نیز صادق است؛ یعنی اگر دیدیم تفکری حقّ است نباید انتظار داشته باشیم لزوماً مورد قبول همه نیز واقع گردد [1]. گاهی اتفاق می افتد که اندیشه ای مورد استقبال اکثریت واقع نمی گردد در حالی که قطعاً و یقیناً بر حقّ است؛ همان طور که این حقیقت را در بسیاری از تجارب انبیاء الهی [همچون حضرت نوح ع] مشاهده می کنیم که دعوت آن ها به سوی حق، نه تنها از سوی اکثر مردم مورد پذیرش واقع نشده بلکه غالباً به قتل و زندان و آزار و اذیت ایشان نیز منجر شده است. همچنین از سوی دیگر می بینیم که بسیاری از حکّام باطل و سلاطین جور، در عین باطل بودنشان، از سلطنت، مقبولیت و اشتهار فراوان نیز برخوردار بوده اند. این واقعیتی است که از ابتدای خلقت عالم تا زمان حاضر وجود داشته؛ به این معنا که جولان و گسترش باطل همیشه بر حقّ فزونی داشته است. 🔸 بر این اساس، اگر اندیشه ای در تحقّق اهداف خود در برهه ای از زمان به بار ننشست و حتّی شکست خورد و کسی از آن استقبال نکرد، این لزوماً به آن معنا نیست که اندیشۀ مزبور عاری از حقیقت است و همین طور بالعکس. تاریخ پر فراز و نشیب اسلام پر است از این گونه موارد. به عنوان یک نمونه، اهل باطل دوران کوتاه خلافت امام علی (ع) - که خود تجسّم و مصداق تامّ حقّ است - را از جنگ های خونین و فتنه برانگیز پر کردند و هیچگاه زیر بار حقانیت وی نرفتند تا اینکه وقتی معاویه حکومت را به دست گرفت آن را دگرگون ساخت، اصحاب امام علی (ع) را به ناحق به قتل رساند و ارزش های اسلامی را به رسوم جاهلیت تبدیل کرد و مردم هم دور باطلِ او جمع گشته و به جنگ با حضرت علی (ع) برخاستند. پس نه استقرار و استحکام حکومت معاویه و اقبال عمومی مردم به او دلیل بر حقانیتش است، و نه عدم استحکام حکومت امام علی (ع) نشانۀ باطل بودن ایشان است. 📚 اصلاح مفاصل الفکر الشیعی، ص 15 و 16. ❇️ [نتیجه: پس اینکه اندیشه ای مورد قبول عدّۀ کثیری از مردم و اهل علم قرار گیرد، لزوماً به معنای حقّانیت آن نیست؛ و به همین شکل اگر تفکّری مورد اعراض و انکار قرار گیرد، لزوماً دلیل بر بطلان آن نخواهد بود، بلکه فقط و فقط باید دلیل و برهان را معیار و میزان حقانیت افکار و اندیشه ها قرار داد و نه روی آوردن یا اعراض تعدادی از مردم را. چه بسیار اندیشۀ حقّی که مورد قبول و پسند عدۀ زیادی از مردم و اهل علم قرار نمی گیرد، و چه بسیار تفکّر ناحقّی که در عین بطلانش طرفداران فراوانی پیدا می کند]. ➖➖➖➖➖➖➖➖ پی نوشت: 1- «أَيُّهَا النَّاسُ لَا تَسْتَوْحِشُوا فِي طَرِيقِ الْهُدَى لِقِلَّةِ أَهْلِهِ» (نهج البلاغة، خطبۀ 201). ای مردم در طریق حقیقت و هدایت، هرگز از اندک بودن پیروان آن، ترس و واهمه به خود راه ندهید! ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 برخی از قوانین فکر بشری 🔹 اساساً فکر انسان دارای یک سلسله قوانین است که سرنوشت اندیشۀ او را رقم می زنند. به همین دلیل لازم است ما آن قوانین فکری را به صورت آگاهانه و به نحوی واضح بشناسیم تا بتوانیم در مقام عمل از آنها بهره ببریم. بنابراین هرگاه بخواهیم در امّتی تغییر و تحوّل و یا اصلاحی حقیقی به وجود آوریم و یا پدیده های اجتماعی و وقایع تاریخی را تحلیل و بررسی کنیم، باید این قوانین را بشناسیم؛ قواعد و قوانینی که نه نمی توان از آنها تخلّف کرد و نه می‌توان آن ها را نادیده انگاشت. در ادامه به بیان برخی از این اصول فکری می پردازیم. 2️⃣ قانون دوّم: انفجار، نتیجه فشار! (الضغط یؤدّی إلی الإنفجار) 🔸 قانون «انفجار، مولود فشار»، یک قانون فیزیکی است که در آن هیچ گونه تردیدی وجود ندارد و با قوانین اندیشۀ انسانی هماهنگی کامل دارد. فشار مداوم علیه جامعه و یا بر بخش خاصّی از جامعه، موجب انفجاری - که زمان، گستره و تأثیر آن نامعلوم و پیش بینی ناپذیر است - می‌شود، اما این انفجار به طور طبیعی با حجم ستمی که در جامعه اتفاق می افتد، متناسب و هماهنگ خواهد بود. به تعبیر دیگر، انفجار مذکور، با حجم فشاری که بر اندیشه و وجدان جامعه وارد شده، برابر خواهد بود. (به عنوان یک شاهد تاریخی، می توان از تجربۀ حاکمیتیِ عثمان بن عفان یاد کرد. مسلمانان در طول حاکمیت وی - و در نتیجۀ سیاست های غلط وی در نزدیکی با مروان و آل ابی معیط و مسلّط نمودن آنان بر زندگی و سرنوشت مردم - دچار اذیت و رنجش فراوانی گردیدند، و همین آزار و فشار، موجب شورش آنان علیه عثمان و در نتیجه کشتن وی گشت). این شورش به عنوان نخستین انقلاب در تاریخ اسلام ثبت شد و در حالی که مروان بن حکم – حاکم وقت در آن زمان -، به کشته شدن سزاوارتر بود، اما با شتاب به سوی شام شتافت تا به معاویه ملحق شود و برای بازگشت دوباره، نیرو آماده کند. ▪️ شبیه همین واقعۀ تلخ و منزجرکننده که پیشتر بدان اشاره شد و موجب آزار و اذیّت مسلمانان گردید را، بار دیگر در عصر حاضر از سوی تاریک اندیشی تفکر سلفی و اخباری در دو مکتب سنّی و شیعه، شاهد هستیم. یک چنین تفکر بسته و افق فکری محدودی، بدبینی، نفرت و گریزان شدن مردم از دین اسلام را پدید آورد. با این اوصاف، پدیدۀ تکفیر و معضل تروریسم را می توان مصداق بارز تفکّر سلفی تقلیدی در جهان به شمار آورد. مبانی فکری و خطوط قرمزی که سلفیون تکفیری بر اساس آنها نظام دین شناسی خود را سامان بخشیده اند، در دل مردم جهان رعب و وحشت ایجاد کرده است. به همین شکل، تفکر اخباری نیز - که در واقع همان اندیشۀ سلفی سُنّی با نسخۀ شیعی است -، فتنۀ بزرگی را در داخل مکتب تشیّع به ویژه در همان زمان به وجود آورد و منشأ اختلافات عمیقی در حوزه های علمیه به خصوص در کربلا گردید. اگرچه بسیاری از کتاب ها و برخی از تفکرات اخباریون از طریق نقدهای اصولیون در هم شکسته شده و ظاهراً به حاشیه رانده شده، اما آثار اخباری گری همچنان در حوزه های علمیه زنده و پابرجا است. 👈 البته نباید از نظر دور داشت که اگرچه اصولیون در مقام نظر و تئوری، با حجّت دانستن ظواهر قرآن و نقد روایات، ظاهراً راه خود را از اخباریون جدا نموده اند، اما در مقام عمل و در فرایند تطبیق و استنباط، با اصالت و محوریّت دادن به روایات و فرعی تلقّی نمودن قرآن و عقل، عملاً همان روش اخباری گری را در پیش گرفته اند. 👉 همین تفکر سلفیِ روایت‌محور تکفیریِ خشن که در هر دو مکتب اخباری – در مقام نظر و تئوری - و اصولی – در مقام عمل و اجتهاد -، نمود و تبلور یافته، و هم‌اکنون نیز در بسیاری از حوزه های علمیۀ شیعی غلبه و حاکمیّت دارد، بستر پدید آمدن فشار و انفجار در جهان اسلام به طور عام و مکتب تشیع به طور خاصّ را فراهم آورده است؛ زیرا همان طور که پیشتر اشاره شد، منجر شدن فشار به انفجار و متلاشی شدن، از اقتضائات فکر بشری است. ✅ از همین رو، از دیدگاه ما، تنها راه برون رفت از فضای تخریبی و تکفیریِ موجود بین اهل سنّت و شیعیان در حال حاضر، محوریّت "قرآن" و "عقل قطعی" در شناخت دین، و قرار دادن اخبار و احادیث، در مدار و طول قرآن و عقل قطعی می‌باشد. 📚 اصلاح مفاصل الفکر الشیعی، ص ۱۶ و ۱۷. ✅ https://eitaa.com/alhaydari

✅ https://eitaa.com/alhaydari

❇️ بسم الله الرحمن الرحیم با سلام و صلوات بر نبی مکرّم اسلام (صلّی الله علیه و آله و سلّم) و اهل بیت (علیهم السلام) 🔸 در پی نشر و انعکاس گسترده بیانات بحث‌برانگیز آیت الله حیدری درباره "چالش‌های پیش روی دین و مدرنیته، در مواجهه با ویروس کرونا" به ویژه در فضای مجازی و همه برنامه های ارتباط جمعی، محافل علمی و عموم مردم، اشاره به چند مطلب در این باره ضروری می نماید. 1️⃣ سخنان آیت الله حیدری درباره کرونا که در قالب یک کلیپ‌ تصویری از سوی سایت و کانال رسمی تلگرام ایشان منتشر گردید، در میان مردم و اهل علم، مباحث و مناقشات فراوانی را از سوی موافقین و مخالفین برانگیخته است، به نحوی که عده ای زیادی را بر آن داشته تا در مقام آگاهی از پاسخ این سؤالات از سوی نهادها و مؤسسات دینی از جمله خود ایشان بر آیند. 2️⃣ باید توجه داشت که بر اساس روش دین شناسی آیت الله حیدری در سال های اخیر، به خود دین و مکتب تشیّع، اشکالی وارد نبوده، بلکه به باور وی اصل دین، قرآن، پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) و اهل بیت (علیهم السلام) همواره به عنوان بهترین گره‌گشا و حل‌کننده مشکلات کلان فکری، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی جامعه اسلامی و حتی جامعه بشری بوده و معرفی شده است، بلکه این فهم، برداشت و قرائت نادرست و نامعقول برخی از عالمان دین است که گاهی ناکارآمد و نقدپذیر می باشد. پس نباید بین حقیقت دین و مکتب - به مثابه یک نظام فکری و عملی کامل و کارآمد -، و برداشت های علما از دین - به عنوان مجموعه ای نظرات و اجتهادات بشری که خطاپذیر بوده و گاهی چهره نورانی اسلام و تشیّع را تیره و مخدوش می کند -، خلط و اشتباه نمود! 3️⃣ هدف اصلی آیت الله حیدری از طرح بحث مذکور و امثال آن، ایجاد سؤال در اذهان جامعه علمی و حتی عموم مردم، جهت پویایی افکار و در گرفتن بحث های تحلیلی و انتقادی میان موافقین و مخالفین می باشد. در جامعه ای که بذر سؤال و چالش فکری پدید نیاید، رشد جوانه های پاسخ و تکامل عقول و اندیشه ها را نیز نمی توان انتظار داشت. توقّع از حوزه های علمیه و عالمان دین این است که به جای مذمّت اصل طرح سؤال و اشکال، به ارائه پاسخ های علمی و متقن روی آورده و از این رهگذر، تبیینی معقول و اثربخش از دین در مواجهه با مشکلات جوامع بشری، پیش رو نهند. 4️⃣ نباید از نظر دور داشت که نمی توان جلوی تولید سؤال، ایجاد اشکال و مناقشه به مباحث دینی - به خصوص هنگام پدید آمدن مشکلات بزرگ -، از سوی عده ای از مردم را گرفت. تجربه نشان داده که روش جلوگیری و مقابله با تولید سؤال و نقد در اذهان جامعه دینی، شیوه ای عقیم و مردود است، بلکه روش صحیح، اجازه طرح سؤالات، اشکالات و مناقشات از طرف مردم و حتی خود مؤسسات دینی از یک سو، و ارائه پاسخ های مستدل، معقول و به‌روز از سوی دیگر است. 5️⃣ با این همه، آیت الله حیدری ضمن مؤثّر و کارآمد دانستن اصل دین و مکتب تشیّع در رفع و حل ّ مشکلات مختلف جوامع گوناگون، و ناکافی دانستن قرائت رسمی و مشهور برخی عالمان از نصوص دینی، به‌زودی تفسیر و قرائت متفاوت خود از معارف دینی در پاسخ به معضل کرونا را ارائه خواهند نمود، تا مردم و اهل علم، در فضایی باز و با مقایسه قرائت های مختلف، در مقام تفکر و انتخاب قرار گرفته و در نهایت نگرش معقول‌تر و اثربخش‌‌تر را بپذیرند. ▪️ مؤسسه علمی- فرهنگی امام جواد (علیه السلام). ۱۳۹۹/۰۵/۰۶ 📎 http://alhaydari.com/fa/2020/07/9647/ ✅ https://eitaa.com/alhaydari

⬛️ يا أَبا جَعْفَرٍ ، يَا مُحَمَّدَ بْنَ عَلِيٍّ ، أَيُّهَا الْباقِرُ ، يَا ابْنَ رَسُولِ اللّٰهِ ، يَا حُجَّةَ اللّٰهِ عَلىٰ خَلْقِهِ ، يَا سَيِّدَنا وَمَوْلانا إِنَّا تَوَجَّهْنا وَاسْتَشْفَعْنا وَتَوَسَّلْنا بِكَ إِلَى اللّٰهِ وَقَدَّمْناكَ بَيْنَ يَدَيْ حَاجَاتِنا ، يَا وَجِيهاً عِنْدَ اللّٰهِ اشْفَعْ لَنا عِنْدَ اللّٰهِ. ◼️سالروز شهادت حضرت امام محمد باقر (علیه السلام) بر عموم مسلمانان تسلیت باد. 🔗 http://alhaydari.com/fa/2020/07/9642 ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 ضرورت بازسازی مداوم معرفت دینی (۳) ➖ فلسفه تعدّد امامان شیعه چیست؟! سایت | یوتیوب | آپارات #فایل_های_تصویری #نظریه_زمان_و_مکان ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 تبیین نقش مهدویّت، دعا و توسّل در مواجهه با کرونا 📆 تاریخ: ۹۹/۰۵/۰۷ 〽️ از دیدگاه بنده اسلام و تشیّع، از نظر مبانی عقلی و نقلی، قوی‌ترین‌ و کارآمدترین دین و مکتب در جهان است، اما بر اساس فهم و قرائت خودم، و نه با تفسیر و قرائت علامه مجلسی و دیگران! سایت | یوتیوب | آپارات | صوت 📌 برخی از موضوعاتی که در این جلسه مطرح شده اند: ➖ تبیین دو نظریه درباره نقش امام زمان (علیه السلام) در عصر غیبت ➖ تفکیک بین اصل "دین" و "فهم عالمان" از دین ➖ تفاوت بین نقد دین، و نقد برداشت عالمان از دین! ➖ ردّ نگرش علامه مجلسی و محدث نوری درباره ملاقات با امام زمان ع ➖ نظر امام خمینی درباره اعتبار کتاب های محدث نوری ➖ جایگاه توسّل در زندگی انسان و بیان نگرش صحیح به آن ➖آیا طبّ اسلامی وجود دارد یا خیر؟! ➖ فلسفه طرح سؤال و رابطه آن با رشد عقل انسانی ➖ اهمیت و ضرورت نقد ➖ تاثیر اندیشه های ابن عربی و ملاصدرا در تامین مبانی حوزه های علمیه 🔸🔸🔸🔸🔸 #فایل_های_صوتی #امام_زمان_ع #نظریه_مشروعیت_تعدد_قرائت_ها_از_دین #ضرورت_تفکیک_دین_از_معرفت_دینی ✅ https://eitaa.com/alhaydari

✅ https://eitaa.com/alhaydari

💠 يَا أَبَا الْحَسَنِ ، يَا عَلِىَّ بْنَ مُحَمَّدٍ ، أَيُّهَا الْهادِى النَّقِىُّ ، يَا ابْنَ رَسُولِ اللّٰهِ ، يَا حُجَّةَ اللّٰهِ عَلىٰ خَلْقِهِ ، يَا سَيِّدَنا وَمَوْلانا إِنَّا تَوَجَّهْنا وَاسْتَشْفَعْنا وَتَوَسَّلْنا بِكَ إِلَى اللّٰهِ وَقَدَّمْناكَ بَيْنَ يَدَيْ حاجاتِنا ، يَا وَجِيهاً عِنْدَ اللّٰهِ اشْفَعْ لَنا عِنْدَ اللّٰهِ 📍 تبریک و تهنیت به مناسبت سالروز ولادت حضرت امام هادی (علیه السلام) ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 یکی از مهمترین قوانین فکر بشری (۱) ➖ سیر تکامل و تنازل فکر انسانی ➖ تغییرپذیری و عدم ثبات اندیشه بشری #فایل_های_تصویری ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 یکی از مهمترین قوانین فکر بشری (۲) ➖ نقد، حیات‌بخش فکر بشر ➖ اهمیت و ضرورت نقد ➖ آثار و نتایج نقد #فایل_های_تصویری ✅ https://eitaa.com/alhaydari

🔺 برخی از قوانین فکر بشری 0️⃣1️⃣ قانون دهم: خطوط قرمز، نتیجۀ تحجّر و جزم‌گرایی! 🔸 به هر مقدار که افق فکری خود را در عرصۀ مسائل اعتقادی، فرهنگی و دینی محدودتر و بسته تر کنیم، دایرۀ خطوط قرمز و نقدناپذیر به نحو روزافزون افزایش و استمرار می یابد. از آن جهت که فرد متحجّر و دگم، با قرائت ها و برداشت های متعدّد و متنوّع از نصوص دینی و غیره آشنا نیست، در نتیجه، معرفت دینی خود را به فهم و قرائتی خاصّ (خطوط قرمز) محدود و منحصر می سازد، به گونه ای که ورود دیگران را به حیطه و حریم آن به منظور نقد و بازاندیشی بر نمی تابد، و این نوع مواجهه با افکار - که دائماً در مقام وضع خطوط قرمز و ممنوعه است -، عصارۀ تحجّر و تصلّب فکری می باشد که برای پیروان دین متبوع خود بر اساس قرائت واحد و انحصاری ای که از آن به دست داده، هیچ گونه حقّ آزادی و اختیار به منظور انتخاب سایر فهم ها و قرائت ها از دین، قائل نمی شود. 👈 از همین رو، هر جا که خطوط قرمزی را مشاهده نمودیم، در خواهیم یافت که آن خطوط و مرزبندی ها، طبیعتاً محصول نوعی انسداد فکری و تنگ نظری است. به بیان دیگر، بین ارتجاع فکری و تحجّر، و وضع خطوط قرمز و ممنوعه به ویژه در حوزۀ معرفت دینی، رابطۀ مستقیم وجود دارد؛ یعنی هر چقدر که افق فکری انسان محدودتر می شود، به همان اندازه به اجماعات و ضروریات و مسلمات و مشهورات بیشتری معتقد می گردد، به آنها قداست می بخشد، و نتیجتاً دیگران را از نقض و حتّی نزدیک شدن به محدودۀ آنها بر حذر می دارد. 👉 به همین دلیل است که در روش دین شناسی سلفیِ سُنّی و روایت‌محور عدّه‌ای از عالمان شیعی (در هر دو شکل اخباری و اصولی اش)، ضروریات و خطوط قرمز متعدّدی برای بازنگری و بازاندیشی پیش روی اهل فکر و اندیشه قرار داده می شود. ✅ در مقابل شیوۀ فوق، ما بر این باوریم تا زمانی که فرهنگ انفتاح، گفتگو، ارتباط، تعامل و هم افزایی در مورد نقطه نظرهای اختلافی در همۀ امور فکری و فرهنگی گسترش پیدا نکند، بدون تردید – آنگونه که اسلام حدیث محور می خواهد – به سوی جامعه ای بسته با آینده ای مبهم و تاریک در حرکت خواهیم بود که کمترین اثر سوء آن، جمود فکری، انحطاط اندیشه و عقب گرد رفتاری است. 〽️ از دیدگاه ما پروندۀ هر بحثی در حوزۀ معرفت دینی باز بوده و هیچ مسأله ای به عنوان خطّ قرمز - که فراتر از بازنگری و نقد و اشکال باشد - وجود ندارد! معیار فقط دلیل است و بس. مخالفان و موافقان یک نظریه یا دیدگاه، می توانند با دلیل و احترام، نظر خود را بیان کنند و دیگران هم در درستی یا نادرستی مواضع ایشان، تأمّل و داوری می کنند. 📚 مراحل اصلاح تفکر شیعی، ص ۳۵. ✅ https://eitaa.com/alhaydari