🔖 «اوکنیو آنها و بانویعمارت ما!»
📌[نقد و مقایسهای تطبیقی میان دو سریال سیما]
🖌 علی ابراهیم پور – 1397.10.18
(قسمت اول)
👸 در طول هفته، شبها از چند دقیقه مانده به 8شب، دو سریال پشتسرهم مهمان خانههای بینندگان شبکه سوم سیما بود (و هست). اولی سریالی کرهای به نام «اوکنیو» و دومی سریالی ایرانی به نام «بانوی عمارت». این همزمانی در پخش، ناخودآگاه ذهن بیننده را به مقایسهی میان این دو سریال، بر میانگیزاند؛ مقایسهای که به لحاظ فرهنگی، نکات قابل توجهی دارد.
👸 #اوک_نیو و #بانوی_عمارت، هر دو سریالی در #ژانر تاریخیاند. طبق تعریف اصطلاحی، فیلم #تاریخی به سریال یا سینمایی گفته میشود که یا موضوع تاریخی مبتنی بر حقیقت را روایت میکند و یا اینکه داستانی دارد با پیشینهی تاریخی اما مبتنی بر تخیل و ذهنیات. براین اساس موضوع میتواند حول محور یک شخص حقیقی یا یک منطقهی خاص و یا یک واقعه ثبت شدهی تاریخی شکل بگیرد. اما دستمایهی تاریخی این دو اثر یکسان نیست.
👸 اوکنیو اساساً #افسانه است؛ اما بانویعمارت کبادهی روایتگری از تاریخ معاصر را میکشد. این تفاوت، ارزیابی متفاوتی از این دو اثر را نتیجه داده و توقع مخاطب را نسبت به آنها تغییر میدهد. کرهایها با هنر سریالسازی، میکوشند برای خود تاریخ بسازند و ابایی هم ندارند که از ابتدا بر «ساختگیبودن» این تاریخ تصریح کنند؛ لذا «از اول حساب را تصفیه میکنند و میگویند «افسانه» است». این تاریخ، هرچند برساختهی ذهن نویسنده و کارگردان است، اما تأثیر غیرقابلانکاری در هویتسازی و فرهنگسازی برای خود آنها و دیگران دارد. «یک تاریخ برای گذشتهی خودشان درست میکنند، که وقتی یک جوان کُرهای به این فداکاریها و به این شجاعتها و به این کارهای عجیب غریبِ سینمایی نگاه میکند، خب احساس هیجان میکند، احساس هویّت میکند، احساس افتخار میکند».[1] علاوه بر مصرف داخلی، کاربرد خارجی نیز دارد و در ذهن مخاطبان غیرکرهای، تصویری –هرچند کاملاً ساختگی- از هویت غنی و پرسابقه از #فرهنگ ملت کره، مینگارد: بروکراسی قوی، مبارزه، عدالتطلبی، اقتصاد پویا و... .
👸 اما بانوی عمارت به هیچ عنوان خود را افسانه ندانسته و نمیداند؛ بلکه کاملاً مدعی بیان برخی از رویدادهای تاریخی زمان قاجار است. حق نیز این است که فرهنگ اصیل و واقعی ایرانی، برای حکمتآموزی و فرهنگسازی، نیازی به خلق افسانههای موهوم ندارد. اما متاسفانه بانویعمارت هرچند مدعی است برخی رویدادهای تاریخی در زمان قاجار را در خود بازسازی کرده است، اما شدیداً از این جهت عقیم است و سریال فقط از تاریخ، عنوان تاریخیبودن را یدک میکشد. این ضعف را میتوان –و باید- در تم پوسیده و صنعت فرهنگی سریال جستوجو کرد.
👸 اوکنیو و بانوی عمارت، علاوه بر آنکه در #تاریخی بودن مشترکاند، محوریت هر دو، یک #شخص حقیقی است و اشتراک سوم اینکه هر دو این شخصیتها، #زن هستند. اوکنیو دختری است که از کودکی با #سختی بزرگ میشود؛ در زندان کارگری میکند؛ برای موفقیت و رسیدن به اهدافش، از جان و دل تلاش و مبارزه میکند؛ میکوشد؛ برنامهریزی میکند؛ گاهی شکست میخورد و تبعید میشود ولی از پای نمینشیند. در کنار تمام مشکلات شخصی، دلسوزیهای انسانی و دغدغههای اجتماعی فراوانی با درونمایهی عدالت و انصاف و مروت دارد و در کنار تمام اینها، عاشق هم میشود.
(ادامه)
[1] بیانات مقاممعظمرهبری در دیدار عوامل فیلم سینمایی شیار143، 26/3/1393
📇 انتشار در:
پیج اینستا سوره سینما: www.instagram.com/p/BslGmqDlK5O
سایت خبری سوره سینما: www.sourehcinema.ir/?p=113411
خبرگزاری رسا: www.rasanews.ir/fa/news/593110
1⃣ eitaa.com/aliebrahimpour_ir/464 [بخش اول]
2⃣ eitaa.com/aliebrahimpour_ir/465 [بخش دوم]
🌐 @aliebrahimpour_ir