⚜دوره روش پژوهش در تاریخ⚜ 📼جلسه دوم 💠مروری کوتاه و پاسخ به سوالات 💠 سبک های تاریخ نگاری ♦️سبک تاریخ نگاری نقلی 🔹 سبک نقل توصیفی 🔹 سبک نقل غیر توصیفی ♦️ سبک تاریخ نگاری تحلیلی 🔹 انواع تحلیل ها روانشناسانه و... ♦️ سبک تاریخ نگاری تطبیقی 🔹سبک تاریخ نگاری رهبری 💠 لوازم پژوهش در تاریخ بر اساس کتاب آقای پاکتچی ♦️ آشنایی با منابع ♦️ آشنایی با روش پژوهش تاریخی ♦️ شم تاریخی 💠 انواع منابع برای پژوهش در یک موضوع تاریخی ♦️ منابع کلاسیک کتابخانه ♦️ منابع غیر کلاسیک که محتاج شم تاریخی است... (برای جلسه آینده) 📚 @alrejal کانال الرجال و الفهرس و التاریخ 🌐 @dehban_ir وابسته به کانال استاد مهدی دهبان

🔆 قسم بخدا دوست دارم در بعضی از آن مجالس با شما باشم 1⃣ عنْ إِسْمَاعِيلَ الْبَصْرِيِ‏ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام يَقُولُ‏: تَقْعُدُونَ‏ فِي‏ الْمَكَانِ فَتُحَدِّثُونَ وَ تَقُولُونَ مَا شِئْتُمْ وَ تَتَبَرَّءُونَ مِمَّنْ شِئْتُمْ وَ تَوَلَّوْنَ مَنْ شِئْتُمْ قُلْتُ نَعَمْ قَالَ وَ هَلِ الْعَيْشُ إِلَّا هَكَذَا.(الكافي؛ ج۸؛ ص۲۲۹) امام صادق علیه‌السلام فرمودند: آیا شما در مجلس می‌نشینید و حدیث میخوانید و هر چه میخواهید میگویید؟ و از هر که می‌خواهید بیزاری می‌جوئيد و اظهار برائت می‌کنید؟ و نسبت به هر که می‌خواهید اظهار دوستی می‌کنید؟ عرض کردم: آری. حضرت فرمود: آیا (خوشی و لذّت) زندگی غیر این است؟ 2⃣ عَنْ مُيَسِّرٍ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ علیه‌السلام قَالَ: قَالَ لِي أَ تَخْلُونَ وَ تَتَحَدَّثُونَ وَ تَقُولُونَ مَا شِئْتُمْ‏[۱] فَقُلْتُ إِي وَ اللَّهِ إِنَّا لَنَخْلُو وَ نَتَحَدَّثُ وَ نَقُولُ مَا شِئْنَا فَقَالَ أَمَا وَ اللَّهِ لَوَدِدْتُ‏ أَنِّي مَعَكُمْ فِي بَعْضِ تِلْكَ الْمَوَاطِنِ أَمَا وَ اللَّهِ إِنِّي لَأُحِبُّ رِيحَكُمْ‏ وَ أَرْوَاحَكُمْ‏ وَ إِنَّكُمْ عَلَى دِينِ اللَّهِ وَ دِينِ مَلَائِكَتِهِ فَأَعِينُوا بِوَرَعٍ وَ اجْتِهَاد.(الكافي؛ ج‏۲؛ ص۱۸۷) ميسّر گويد امام باقر عليه‌السلام به من فرمودند: آيا شما خلوت مي‌كنيد و گفتگو مى‌نمائيد و هر چه خواهيد مى‌گوئيد (از فضائل ما و بدگویی و لعن دشمنان ما و روایات ما بدون تقیه)؟ عرض كردم: آرى به خدا كه ما خلوت مى‏‌كنيم و گفتگو نموده هر چه خواهيم مى‏‌گوئيم. حضرت فرمودند: همانا بخدا من دوست دارم كه در بعضى از آن مجالس با شما باشم. همانا بخدا كه من بوى شما و نسيم شما را دوست دارم و شمائيد كه دين خدا و دين ملائكه او را داريد، پس با پرهيز از حرام و كوشش در طاعات كمك كنيد. --------------------------------- ۱. مَا شِئْتُمْ: أي من فضائلنا أو ذم أعادينا و لعنهم و رواية أحاديثنا من غير تقية. (مرآة العقول؛ ج‏۹؛ ص۸۶) @alrejal

🔻 وجه تسمیه «بتریّه» در وجه تسمیه «بتریه»، نظرات گوناگونی بیان شده است: ۱. به گزارش کشّی، روزی رهبران این شاخه به محضر امام باقر علیه السلام رسیدند، در حالی که زید هم، نزد امام علیه السلام بود. آنان به امام باقر علیه السلام عرض کردند: «ما علی و حسن و حسین [علیهم السلام] را ولیّ خویش می دانیم و از دشمنان ایشان تبرّی می جوییم و به ابوبکر و عمر نیز تولّی می ورزیم و از دشمنان آنان تبرّی می جوییم.» ناگهان، زید رو به آنان کرد و گفت: «أَ تَتَبَرَّءُونَ مِنْ فَاطِمَةَ؟! بَتَرْتُمْ‏  أَمْرَنَا بَتَرَكُمُ اللَّهُ! (آیا از فاطمه [علیهاالسلام] تبرّی می جویید؟!  امر ما را قطع کردید؛ خدا [امر] شما را قطع کند!» طبق این نقل آنان از آن روز، «بتریه» نام گرفتند. (رجال الكشي؛ ص236) ۲. یکی از رهبران این شاخه، کثیر نوّاء است. برخی معتقدند چون وی ملقّب به ابتر بود (مقالات الاسلامیّین، ص68)، یا چون ابتر الید (مقطوع الید و دست بریده) بوده (السرائر، ج3، ص566) شاخه وی «بتریّه» نامیده شده است. گفته اند مغیرة بن سعید، لقب ابتر به او داده است. (الحور العین، ص 155) ۳. در برخی منابع، آنان را به سبب تبرّی جستن از عثمان در شش سال پایانی خلافتش، «بتریّه» نامیده اند. (مسائل الامامة، ص200) 🔸با توجه به نام یکی از رهبران این شاخه، یعنی حسن بن صالح بن حیّ، آنان را «صالحیّه» نیز خوانده اند. (رجال الطوسیّ، ص130، رقم1327) 📚 کتاب استناد؛ ص۴۵۴ #بتریه @alrejal

⚜ دوره روش پژوهش در تاریخ⚜ ✨ استاد دهبان 📼 جلسه سوم 💠 شروع کتاب روش شناسی تاریخ، دکتر پاکتچی 💡مرحله نخست منبع شناسی تاریخی 🔍 معرفی دو کتاب در منبع شناسی تاریخ اسلام ♦️نقد و بررسی منابع سیره نبوی ♦️ منابع تاریخی شیعه تا قرن پنجم ☀️ طرح پلتفرم و نمایه زنی در منابع تاریخی 🔍 لزوم داشتن شم تاریخی ♦️ قاعده محور نبودن ♦️ تجربه محور بودن 🔍 منابع اکتشافی در تاریخ ♦️ مثال: ✨ دیوان اشعار برای دوره ایلخانی ✨ کتب دیوانی و اداری برای دوره صفوی ✨ کتب ادعیه برای نقش مغول در عراق ♦️ شباهت به باستان شناسی ♦️ اهل سیسیل بودن مادر امام زمان 🔅 قرینه اول: پطرس کیفا جد مادری امام زمان و حضور در ایتالیا و پخش شدن نسل او در ایتالیا 🔅 قرینه دوم: لقب صیقل یا صقلیه برای ایشان + آمدن اسم جغرافیا بر شخص 🔅 قرینه سوم: الصقليه را عرب همین امروز برای سیسیل استعمال می‌کنند. 🔅 قرینه چهارم: رجوع به لغت نامه ها برای معنای الصقلیه 🔍 جبران خلأ شم تاریخی ♦️ تحقیق گروهی ✨ مثال رجوع به حیاة الحیوان دمیری برای شواهد عاشورا، با کار گروهی ♦️ تقاطع گیری ♦️ رجوع به اساتید ✨ مثال در جمع آوری احادیث مدینه العلم ♦️ کتابخانه یک مورخ 🔅 طب 🔅 کتب ادویه 🔅 موسیقی کبیر فارابی 🔍 ریزبینی مورخ 📚 @alrejal کانال الرجال و الفهرس و التاریخ 🌐 @dehban_ir وابسته به کانال استاد مهدی دهبان

⚜ دوره روش پژوهش در تاریخ⚜ ✨ استاد دهبان 📼 جلسه چهارم 💡تنوع روشی در تاریخ 🔍 روش نام شناسی ✨ مثال تحقیق درباره ورود اسلام به ختن، با روش غیر مستقیم نام شناسی ♦️ رجوع به نام ختنی ♦️ رجوع به نام مناطق ♦️ رجوع به انساب نامه ها 🔅 فاصله طبقات 🔍فرمول: (q1,t1) => (q2,t2) 🔅 توصیف گرایی تاریخ 🔅تبیین گرایی تاریخ (قرن ۱۸ و ۱۹) 📍 کشف روابط علّی 📍 کاربرد در علوم سیاسی ✨ مثال: 📚توصیف: صفویه شیعه را رسمی کرد 📝 تبیین: رسمی شد چراکه... 🔍 روش های زبان‌شناسی در تاریخ ✨ مثال تبارشناسی نژاد کاسی ها 🔍 رده بندی گزارش های تاریخی 🔅 دلالت گیری های التزامی ولو از گزارشات جعلی 🔅 روش استفاده از گزارشات جعلی 🔅 گزارش ها 🔅 رد پا ها ☀️ فقه و حدیث به عنوان منبع تاریخی 📚 @alrejal کانال الرجال و الفهرس و التاریخ 🌐 @dehban_ir وابسته به کانال استاد مهدی دهبان

تفسیر العسکری ممکن است به نام ناصرالدین اطروش داعی کبیر باشد اما اینکه تماما مطالب او باشد بعید است. علت بعد هم روشن است، مطالب متعددی در تفسیر وجود دارد که اصلا ارتباطی با عقائد زیدیه ندارد. @alrejal

⚜ دوره روش پژوهش در تاریخ⚜ ✨ استاد دهبان 📼 جلسه پنجم 💡ادامه تنوع روشی در تاریخ 🔍 روش کربن ۱۴ و ... 🔍 تحلیل متون و گزارش ها بر اساس داشتن تئوری های اولیه ✨ مثال معضل زیگورات کاشان، تپه سیلک ✨ مثال تاثیر پذیرفتن محدث استرآبادی از:...؟ ✨ مثال مهاجرت آریایی ها ✨ مثال تاریخ سرخپوستان ✨ مثال روابط تجاری ایران و ویتنام ✨ رابطه وایکینگ ها و شیعه ✨ ضرب سکه مغول ها 🔍 روش نماد شناسی 🔍 سند شناسی 🔍 نسب شناسی ✨ مثال تحلیل اجداد سلجوقیان و رابطه با یهود 📚 @alrejal کانال الرجال و الفهرس و التاریخ 🌐 @dehban_ir وابسته به کانال استاد مهدی دهبان

⚜ دوره روش پژوهش در تاریخ⚜ ✨ استاد دهبان 📼 جلسه ششم 💡ادامه تنوع روشی در تاریخ 🔍 باستان شناسی 🔹تفاوت باستان شناس و مورخ ✨ مثال فواره های دوره صفوی 🔹 ارائه دادن مدل در تاریخ 🌙 ارائه مدل جغرافیایی ✨ معابد بودایی و آتشکده های زرتشتی در ازبکستان امروزی 🔬 ارائه مدل در علوم تجربی 🌙 ارائه مدل فرهنگی ✨تفاوت اهرام در سودان و مصر و ارائه یک مدل تاریخی 🔅 مرده نامه ها 🔅 عقاید مصری ✨ حکومت ۷ ساله افغان ها در اصفهان ✨ ایاصوفیه و فتح قسطنطنیه به دست مسلمانان 🔹 تاثیر متقابل باستان شناسی و تاخیر ✨ اشیاء مربوط به سکاها در خراسان 🔍 علم انساب 🔹 کتاب انساب الاشراف 🔹 وظیفه نقیب الاشراف برای سید مرتضی در زمان آل بویه 🔅 اشاره به مناسب حکومتی علماء 📚 @alrejal کانال الرجال و الفهرس و التاریخ 🌐 @dehban_ir وابسته به کانال استاد مهدی دهبان

⚜ دوره روش پژوهش در تاریخ⚜ ✨ استاد دهبان 📼 جلسه هفتم 💡ادامه تنوع روشی در تاریخ 🔍 نسب شناسی، علم الانساب ✨ جعفی ها ✨ اشعث بن قیس ✨ انساب سندی بن شاهک ✨ انساب صفوی ✨ مادر امام زمان و مادر امام صادق 🔍 عناصر زبان‌شناسی و فرهنگی ✨ نام جاوه ، زابج ✨ تاثیرات زبانی ترکی در زمان نادرشاه در ارتش ✨ روایت الخرائج: اروت این وس ✨ خالی بستن ✨ آب خنک خوردن ✨ لغات و معانی، ثابت و متغیر ✨ مستضعفین و قشر آسیب پذیر ✨ نهی از منکر و نقد ✨ تاثیر فرهنگ عشایری مغول بر زبان ترکی 📚 @alrejal کانال الرجال و الفهرس و التاریخ 🌐 @dehban_ir وابسته به کانال استاد مهدی دهبان

☸️ محمدرضا فخر روحانی، عضو هیئت علمی دانشگاه قم، در گفت‌وگو با ایکنا؛ به تبیین «نقش زیارت‌نامه‌ها در معرفی شخصیت امیرالمؤمنین علیه السلام» پرداخت. 🔹استاد مقطع دکتری زیان و ادبیات انگلیسی اظهار کرد: 📌بسیاری از مستشرقان و شخصیت‌هایی که در کشورهای دیگر هستند وقتی می‌خواهند درباره شخصیت امیرالمؤمنین علیه السلام صحبت کنند صرفاً رفتار اجتماعی آن حضرت را بررسی می‌کنند؛ مثلاً شیوه حکومت‌داری یا برخوردهای اجتماعی دیگر حضرت را مطالعه می‌کنند. این افراد بیشتر بر مبنای مطالبی که در کتاب‌ها دیده‌اند به تحقیق می‌پردازند که عموماً هم منابع غیرشیعی را ملاحظه می‌کنند. اگر این افراد واقعاً بخواهند به شخصیت امیرالمؤمنین علیه السلام پی ببرند باید به کلمات حضرت توجه کنند و براساس خود فرمایشات حضرت یا زیارت‌نامه‌هایی که در خصوص آن حضرت انشا شده است، درباره حضرت تحقیق کنند. 🔹وی در ادامه از کار تحقیقی دکتر «سایمن اوکلی» استاد دانشگاه کمبریج، تجلیل کرد و گفت: اهمیت کار «سایمن اوکلی» این است که ایشان نخستین کسی است که ۱۶۹ فقره از کلمات قصار امیرالمؤمنین علیه السلام را از غررالحکم استخراج کرده و آن‌ها را به انگلیسی ترجمه کرده که کار جالبی است. 🔹وی مقدمه بسیار کوتاه، ولی پرمغزی برای ترجمه انگلیسی خود نوشته است. در آنجا اشاره می‌کند که نه همه این کلمات بلکه تک‌تک این جملاتی که در صحبت‌های علی بن ابی‌طالب(ع) آمده است به مراتب حکیمانه‌تر از همه چیزهایی است که در طول تاریخ دستاوردهای فکری و فلسفی بشر از سوی بزرگترین اندیشمندان یونان و روم بیان شده است. 🆔 منبع @alrejal

🔸️گزارش شهادت یا وفات حضرت ام البنین س درست نیست. 🔸️گزارش عروسی و جشن عروسی که برخی می گویند درباره خانم ام البنین س درست نیست. 🔸️گزارش برخورد حضرت زینب س با خانم ام البنین در روز اول درست نیست. 🔸️گزارش تغییر اسم ایشان از فاطمه به ام البنین توسط خودشان و درخواست از امیرالمومنین ع درست نیست. 🔸️گزارش چرخاندن حضرت عباس بعد از به دنیا آمدن دور سر امام حسین ع درست نیست. 🔸️گزارشی که برخی خطباء به کمتر بودن سن حضرت ام البنین از حضرت زینب س نقل می کنند و اینکه ازدواج ایشان در تاریخ ۲۶ هجری بوده درست نیست. این گزارش به این دلیل است که سن حضرت عباس ع در هنگام شهادت ۳۴ سال بوده و از سال ۶۱ هجری عدد ۳۴ را کم کرده اند به سال ۲۷ رسیده اند سال ولادت و بعد گفته اند علی القاعده ازدواج سال ۲۶ بوده! در حالی که طبری ازدواج را بعد از شهادت حضرت فاطمه زهرا س می داند. علت این برداشت این است که گمان کردند در قدیم راهی برای جلوگیری از بارداری نبوده! در حالی که اگر گزارش طبری را بپذیریم اولا ایثار ام البنین س در نگهداری از ایتام حضرت فاطمه س ثابت می شود و ثانیا ایثار دوم او در ۱۶ سال عدم بارداری! @alrejal

اکثر حجم کتاب هایی که اخیرا درباره حضرت ام البنین س نوشته شده اصلی ندارد و منبعی برایشان یافت نمی شود. در منابع زیر بسیاری مطالب گزارش شده همه آنها مربوط به قرن ۱۴ و اندکی مربوط به قرن ۱۳ است! حتی در بحار الأنوار (یعنی قرن ۱۲) هم موجود نیست! المظفر، موسوعه بطل العلقمی؛ کلباسی خصائص العباسیه الزهیری الجعفری، أم البنین سیرتها وکراماتها، ۲۰۰۶م الموسوی المقرم، مقتل الحسین(ع) ربانی خلخالی، ستاره درخشان مدینه حضرت ام البنین الموسوی المقرم، قمر بنی هاشم شریف القرشی، العباس بن علی بلوکباشی، «ام البنین در فرهنگ عامه» خصائص العباسیه چهره درخشان قمر بنی‌هاشم ربانی خلخالی اعلام النساء (محمد حسون و ام‌ّعلی‌ مشکور) أم البنين النجم الساطع في مدينة النبي علی ربانی خلخالی دُخَیّل، علی محمد علی، العباس بن امیرالمؤمنین علیه‌السلام، بیروت، مؤسسة اهل البیت، ۱۴۰۱ق. شبر، جواد، أدب الطف أو شعراء الحسین علیه‌السلام من القرن الأول الهجری حتی القرن الرابع عشر، بیروت، دارالمرتضی ۱۴۰۹ق. اعلام النساء فی عالمی العرب و الاسلام: عمر رضا کحاله، دمشق، المکتبة الهاشمیه اعیان الشیعه: سید محسن الامین (م. ۱۳۷۱ق.)، به کوشش حسن الامین، بیروت، دار التعارف؛ ام‌البنین علیهاالسلام: ام زینب الکتبی، المکتبة الحیدریه؛ تنقیح المقال فی علم الرجال: المامقانی (م. ۱۳۵۱ق.)، نجف، المرتضویه، ۱۳۵۲ق؛ ذبیح‌الله محلاتی‌، ریاحین‌ الشریعة، تهران‌، ۱۳۶۴ش‌ السیوج، ‌ سید مهدی، ام‌البنین سیدة نساء العرب، ص۹ @alrejal