فهرست مطالب مربوط به سکولاریسم در اندیشه رضوان 1) معرفی کتاب در زمینۀ سکولاریسم ○ ماهیت حوزه سکولار ○ مبانی نظری غرب مدرن ○ سکولاریسم از ظهور تا سقوط ○ تاریخی نگری و دین ○ اسلام و سکولاریسم از آغاز تا امروز ○ نقد مبانی سکولاریسم ○ نسبت دین و دنیا • 2) دین و سکولاریسم ○ سکولاریسم مذهبی و سکولاریسم مادی ○ دین در نگاه سکولارها چگونه است؟ ○ چگونه سکولاریسم در نهایت هویت دینی را انکار می‌کند؟ ○ سکولاریسم؛ علوم انسانی (جامعه‌شناسی) ○ نگاه تاریخی سکولاریسم به دین چطور منجر به انکار دین می‌شود؟ ○ دین، تاریخ و سکولاریسم ○ اسلام به دنیا چگونه نگاه می‌کند؟ ○ حوزه سکولار یا دانشگاه سکولار؟ ○ مهدویت؛ انیدشه‌ای سکولار یا گفتمانی سکولارستیز؟ ○ سکولاریسم در جهان اسلام 1 ○ سکولاریسم در جهان اسلام 2 ○ دین سیاسی یا سیاست دینی؟ 3) برخی از چهره‌های مرتبط با سکولاریسم ○ مارتین لوتر و سکولاریسم ○ ماکیاولی به دین چه نگاهی داشته است؟ ○ ماکیاولی و سکولاریسم ○ ژان کالون و سکولاریسم ○ علی عبدالرزاق و سکولاریسم 4) ریشه‌ها و زمینه‌های سکولاریسم ○ زمینه‌‌های بروز و ظهور سکولاریسم چه بود؟ ○ چرا عده‌ای سکولار شدند؟ ○ نهضت اصلاح دینی چه تأثیری سکولاریسم داشت؟ ○ چگونه سکولاریسم و اومانیسم همدیگر را تکمیل کردند؟ (1) ○ چگونه سکولاریسم و اومانیسم همدیگر را تکمیل کردند؟ (2) ○ چگونه صنعتی شدن منجر به سکولاریسم شد؟ ○ زمینه‌های سکولاریسم در مسیحیت ○ سکولاریسم از کجا شروع شد؟ ○ چطور تجربه‌گرایی زمینه را برای سکولاریسم فراهم کرد؟ ○ نگاه تاریخی سکولاریسم به دین از کجا آمد؟ 5) آثار سکولاریسم ○ چگونه سکولاریسم در علوم انسانی اثر گذاشت؟ (جامعه‌شناسی) ○ روشنفکری در جهان اسلام؛ بر مدار سکولاریسم 6) سکولاریسم در عصر حاضر ○ از سکولاریسم تا سکولاریزاسیون ○ تفاوت سکولاریسم و سکولاریزاسیون در چیست؟ ○ کنش‌گری سکولاریسم در جامعه دینی به چه صورت است؟ ○ سکولاریسم پنهان چیست؟ ○ شورش انسانیت علیه سکولاریسم و اومانیسم 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

جان هیک؛ نظریه‌پرداز پلورالیسم 🔹جان هیک (John Hick) فیلسوف دین و متکلم مسیحی است. 🔸او نظریه پرداز پلورالیسم یا همان کثرت‌گرایی دینی است. 🔺البته پیش از او نیز گونه‌هایی از کثرت‌گرایی وجود داشته است ولی صورت‌بندی این موضوع به عنوان یک نظریه، توسط او انجام شده است. ▪️او مدتی در انگلستان حقوق خواند ولی پس از مدتی به سوی فلسفه رفت و در آکسفورد دکتری فلسفه گرفت. 📍او کشیش نیز بوده است. 📌وی در سال 1383 به ایران آمد و با علی اکبر صادقی رشاد گفتگوی در باب پلورالیسم داشته است 👇👇👇👇👇👇 به امید خدا در ادامه کتاب‌ها، نظریات و نقدهای واردشده به آن بیشتر مورد واکاوی قرار خواهد گرفت با ما باشید #پلورالیسم #کثرت_گرایی #اندیشمندان 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

پلورالیسم‌های نجات! 🔹پلورالیسم و کثرت‌گرایی گاه در حوزه حقانیت و صدق مطرح است و گاه در حوزه نجات 🔸پلورالیسم نجات نیز خود چند معنا می‌تواند داشته باشد ▪️ نخست آنکه همه اهالی ادیان (بلکه حتی غیر آن‌ها) اهل نجات هستند قطعاً ▪️ دوم آنکه اهالی ادیان مختلف می‌توانند اهل نجات باشند؛ یعنی زمینه نجات می‌تواند برای افراد مختلف از ادیان مختلف فراهم باشد؛ به شرطی که آن را بپیمایند و الا اهل نجات نیستند. ▪️ سوم آنکه دینی که گزاره‌هایش صادق و حق باشد، موجب نجات می‌شود و دیگر افراد در صورتی که معذور باشند و با عذر فکری از این دین فاصله گرفته باشند (به اصطلاح دینی مستضعف باشند) اهل نجات هستند 📌آشکار است که همه ما در مباحث پلورالیسم خود هم باید بین پلورالیسم در حقانیت و نجات فرق قائل شویم. همچنین تفاوت میان گونه‌های مختلف پلورالیسم نجات هم مهم است. #پلورالیسم #کثرت_گرایی 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

پلورالیسمِ جان هیک 🔹جان هیک در نظریه پلورالیسم خود هم به دنبال ترویج گونه‌ای از خدامحوری است و هم به دنبال توسعه نجات به غیرمسیحیان است. از اینرو با انتشار مقالات مختلف در طول حیات خود، دو کار انجام می‌دهد. 1️⃣ از طرفی با دینداری حصرگرایانه مبارزه می‌کند؛ دین‌داری که نجات را فقط منحصر به مسیحیان سنتی می‌کند برخلاف سنت‌گرایان مسیحی که معتقد بودند عیسی (ع) فقط برای آمرزش گناه نخستین مسیحیان به صلیب کشیده شد، در نتیجه هیچ کسی غیر از مسیحیان اهل نجات و آمرزش نیست. 🔺جان هیک برای این کار بسیاری از آموزه‌های دینی و معنای آن را به معنای اسطوره‌ای تفسیر کرد و با اسطوره‌خواندن آن‌ها توانست تفسیر سنتی کلیسای کاتولیک را به چالش بکشد 2️⃣ از طرفی با طبیعت‌گرایی و الحاد مبارزه کرد. با اندیشه‌های افرادی همچون مارکس و فوئرباخ، فروید و... که دین را وهمی می‌دانستند و انکار می‌کردند. او معتقد بود اتفاقا دین می‌تواند حقیقت داشته باشد و موهوم نباشد. 🔺 هیک با مبارزه با این دو رویکرد، توانست دین را دارای حقیقت بداند ولی نجات‌بخشی آن را منحصر به مسیحیان نمی‌دانست. از اینرو نظریه پلورالیسم خود را صورت‌بندی کرد. #پلورالیسم #کثرت_گرایی #جان_هیک #اندیشمندان 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

همستر کامبت و فرهنگ اقتصادی 🔹 رواج این بازی میان جوانان را از جهات مختلف می‌توان مطالعه کرد. می‌توان بررسی کرد که آیا این بازی به دنبال کلاهبرداری است یا نه؟ اینکه این بازی چه هدف اقتصادی را دنبال می‌کند؟ و.... 🔸ولی از نظر فرهنگی دو چالش جدی را برای جامعه ایرانی فراهم آورده است 1️⃣توسعه خیال‌پردازی اقتصادی: به این معنا که ترویج آرزومندی و خیال‌پردازی درباره کسب پول و پولداری را ترویج می‌دهد. همان فرهنگ یک شبه پولدار شدن ▪️همانگونه که قرعه‌کشی‌ها چنین کاری و بخت‌آزمایی‌ها این کار را در گذشته کرده بود. 2️⃣ترویج فرهنگ راحت‌طلبی: به این معنا که این پیام را به مخاطبانش می‌دهد که باید به دنبال پول درآوردن راحت بود. پول درآوردن راحت هم یعنی بدون کار پول کسب شود! 🔺نتیجه این دو فرهنگ، انهدام فرهنگ تولید و کار است. همان فرهنگی که نه تنها نیاز امروز تمدن اسلامی در ابعاد اقتصادی است؛ بلکه حتی رکن مهمی برای جوامع مدرن است. ❗️وقتی هم که فرهنگ تولید و کار در جامعه‌ای کمرنگ شود، دچار فروپاشی درونی و در نهایت وابستگی و در نهایت انحطاط می‌شود. 🔸چه بسا یکی از ابعاد تحریم ربا یا چنین بازی‌هایی در اسلام هم همین باشد. همینکه فردی بدون تولید و کار بخواهد مال اضافه‌ای را کسب کند. 📌البته که به زودی این بازی از دور خارج و به فراموشی سپرده می‌شود ولی قطعا آخرین نسخه نخواهد بود بلکه نمونه‌های مشابه آن بازهم خواهد آمد. 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

تاریخی‌نگری فلسفی 🔹 تاریخی نگری فلسفی در اندیشه هایدگر با عنوان being and time و گادامر با عنوان truth and metod تبلور داشته است. 🔸 رکن اصلی این نظریه این سات که شرایط تاریخی و محیطی انسان، برای فهم و عقل انسان ذاتی است. 🔺در واقع ذاتی بودن قید مهمی در اندیشه این اندیشمندان است 📌شاید همه ما قبول داشته باشیم که انسان و فهم او تحت تأثیر تاریخ و محیطش است؛ ولی ذاتی دانستن آن را چندان باور نداشته باشیم؛ ولی هایدگر و گادامر کاملا تاریخ و میحط را ذاتی فهم انسان می‌دانند. #تاریخی_نگری #انسان_شناسی #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

تاریخ‌مندی؛ نسبیت و شکاکیت 🔹تاریخ‌مندی و تاریخی‌نگری تنها وصف دین نیست؛ بلکه فیلسوفانی همچون گادامر این مسئله را برای انسان و فهم او نیز معتقدند 🔸بر اساس این نگاه، افراد مجبورند در محدوده‌ی تاریخی خود بیندیشیند و عمل کنند و امیدی برای خروج از این محدودیت‌ها و قدم نهادن در موقعیت دیگری ندارند. 🔺طبق این نگاه انسان ذات ثابتی برای همه زمان‌ها ندارد؛ بلکه دائما در حال تغییر است. 📌به سبب این محدودیت نیز هرگز به یقین و حکم یقینی ثابت نمی‌رسد بلکه تمام فهم او نسبی است و این نسبیت موجب آن است که نسبت به شرایطی خارج از شرایط تاریخی خودش، شک داشته باشد. 📌و این‌گونه تاریخ‌مندی منجر به شکاکیت می‌گردد. #دین_و_تاریخ #شکاکیت #هرمنوتیک #نسبیت 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

دین موزه‌ای 🔹باور به تاریخ‌مندی دین و قرآن به معنای آن است که قرآن و دین زاده شرایط تاریخی‌شان هستند 🔸همانطور که اشیائی که در موزه نگه‌داری می‌شوند مربوط به زمان گذشته هستند و در آن زمان، به تناسب و اقتضای شرایط خاصی به وجود آمده و در آن فضا کارامدی داشته‌اند، 🔺از اینرو امروزه فقط یک اثرتاریخی محسوب می‌شوند که صرفا حکایتگر تاریخ گذشته و فاقد کارایی‌اند و جای خود را به آثار نو و به روز داده‌اند. این درحالی است که اساسا مقایسه دین با آثار تاریخی موزه با چالش جدی مواجه است. آثار موزه ‌ای، تاریخی اند ولی راهبردهای دینی فراتاریخی میباشند #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

نجات و رستگاری در شمول‌گرایی 🔹شمول‌گرایی مسیحی، رویکردی است که معتقد است عیسی (ع) فقط برای پیروان مسیحیت فدا نشده است؛ بلکه برای پوشش تمام گناهان بشر آمده است؛ حتی آنان که او را نمی‌شناسندهم مورد لطف و رحمت الاهی‌اند 🔸شمول‌گرایی دینی معتقد است که متدینان به ادیان دیگر نیز از برکت رحمت و مغفرت الاهی در معرض نجات قرار می‌گیرند 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

نجات و رستگاری در انحصارگرایی 🔹انحصارگرایی، نجات یا رستگاری انسان را منحصر به دین خاصی و گروه خاص می‌داند و دیگران را از آن محروم می‌سازد. 🔸این نگرش عموما در مسیحیت براساس پیش‌گمانه‌ای است که انسان را در گناه اولیه آدم شریک می‌داند و یگانه راه مغفرت را قربانی عیسی معرفی می‌کند. 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

جزم‌گرایی، شمول‌گرایی و کثرت‌گرایی 🔹#پلورالیسم یکی از رویکرد‌های فیلسوفان دین در مسئله نجات است. 🔺در مقابل آن نیز دو رویکرد دیگر با عنوان انحصارگرایی و شمول‌گرایی است. 🔸 عموماً انحصارگرایی همراه با گونه‌ای جزم‌اندیشی در حوزه دین است. رویکرد کلی کلیسا‌ی کاتولیک در قرون وسطی چنین بوده است. 🔹 ولی شمول‌گرایی و کثرت‌گرایی (پلورالیسم) زاده اندیشه‌های جزم‌گرایانه نیست. 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

انتخابات و اهمیت آن 🔹انتخابات در ایران تنها انتخاب شخص نیست، بلکه انتخاب جریان و تئوری است 🔺جریان‌هایی که خواسته یا ناخواسته مبتنی بر یک تز فکری و تئوری خاص می‌باشند. 🔸 تمام این جریانات را نیز بایستی مبتنی بر ایده‌های تمدنی‌شان مطالعه کرد ▪️اینکه چه نسبتی با مدرنیته دارند ؟ ▪️چه نسبتی با کمونیسم دارند؟ ▪️یا اینکه با هیچ کدام نسبتی ندارند؟ ▪️یا اینکه دچار التقاط هستند؟ و ... 📌بر این اساس، در موسم انتخابات، هر کاندیدا را باید در نسبتش یا این جریانات مطالعه کرد. #پرونده_ویژه #انتخابات 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

#معرفی_کتاب جریان‌شناسی سیاسی در ایران 🔹 اثرحاضر از کتاب‌های خوب برای شناخت جریان‌های سیاسی در ایران است. 🔸این کتاب تنها به جریانات سیاسی پس از انقلاب اسلامی اشاره نمی‌کند بلکه به جریانات فعال در فرایند انقلاب و نیز اتفاقات نزدیک به آن نیز می‌پردازد. 🔺از اینرو جهان سیاست در ایران را در مقیاس حدود 80 سال اخیر یعنی از سال 1320 تا کنون مطالعه می‌کند. 📌شاید بتوان گفت این کتاب، برای شروع جریانشناسی سیاسی ایران مناسب است. #پرونده_ویژه #انتخابات 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

ارتباط پلورالیسم نجات و پلورالیسم صدق 🔹#پلورالیسم جان هیک اگرچه در ابتدا در مسئله نجات و رستگاری مطرح شده است ولی در ادامه به یک چالش جدی برخورد می‌کند! 🔸اینکه بخشی از فرایند نجات و رستگاری بلکه رکن آن وابسته به پیروی و همسویی با حقیقت است اینجاست که مسئله پلورالیسم نجات به پلورالیسم معرفتی و #کثرت‌_گرایی در حقانیت و صدق مرتبط می‌شود. 🔺برای این امر پیشنهاد جان هیک است که هسته اصلی دین‌داری و حقیقت‌محوری را «سیر از خودمحوری به خدامحوری» معرفی کند و باقی آموزه‌های دینی را از آن جدا کند 📌بدین جهت است که او آموزه‌هایی مهمی در مسیحیت مثل حلول و تجسد را در حد اسطوره و ادبیات نمادین فرومی‌کاهد. 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

انگاره پلورالیستی از دین 🔹پلورالیسم ناخودآگاه ما را نسبت به دین متفاوت می‌کند 🔸دین از دیدگاه پلورالیسم حقیقت تاریخی و جغرافیایی است که به صورت پدیدار انسانی ظهور یافته از مسیحیت, هندو، یهود, بودا، اسلام و غیره می‌باشد. 🔺در حقیقت دین‌ها آفریده‌های بشری هستند که تاریخ آن‌ها بخشی از تاریخ گستره فرهنگ بشری است. ▪️از اینرو گویی سخن گفتن از حق و باطل بودن آن‌ها بی‌معنا و اشتباه است! 📌البته جالب است که این قضاوت، معمولا مورد پذیرش خود ادیان نیست! 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

#یادداشت آسیبِ نگاه صفر و یکی به دیگران 🔹 در نقد اندیشه‌های غیردینی و مدرن نباید نگاه صفر و یکی داشت 🔸چه در حوزه سکولاریسم، چه پلورالیسم و چه هر نگاه دیگری 🔺نباید گفتمن قطعا درست می فهمم و دیگری کاملا غلط ▪️حتی الحادی‌ترین و غیردینی‌ترین نگاه‌ها هم چنین نیست که یک سره غلط باشند 🔺اگر بخواهیم چنین نگاهی داشته باشیم، در واقع در جامعه اندیشمندان و نخبگان، خودمان را مسخره کرده‌ایم 🔹البته از آن طرف هم نباید بگوییم هر کسی هر چیزی گفت درست است و رویکرد انفعالی داشته باشیم 🔸اندیشه‌های التقاطی، غلط، اشتباه و ... کم نیستند 📌باید آن‌ها را به صراحت و با قاطعیت نقد کرد ❗️ولی بسیاری از همین اندیشه‌های نادرست، با دغدغه‌هایی صحیح و درست شکل گرفته‌اند. در واقع بسیاری از اندیشمندان غیردینی، سوالات درستی را مطرح کرده‌اند هرچند ممکن است در فرایند پاسخ دچار چالش شده باشند و نظریه‌ای را بیان کنند که امروزه آن را نمی‌پذیریم 🔹ولی نباید این نکته را از نظر دور داشت که ردّ نظریه او نباید منجر به آن شود که تمام دغدغه‌ها و گفته‌های او را باطل بدانیم ▪️نمونه این مسئله در نسبت #دین_و_تاریخ یا #پلورالیسم یا هر اندیشه دیگری است. 📌رویکردهای غیردینی در این مسائل، با دغدغه‌های انسانی یا فلسفی مطرح شده‌اند اگرچه ممکن است در اصل نظریه این اندیشمندان یا اینکه این نظریات کلیت ندارند یا هر چیز دیگر نقض و خدشه و چالش وجود داشته باشد. 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

مبانی تاریخی‌نگری به قرآن 🔹معتقدان به تاریخ‌مندی قرآن، این کتاب را محصول زمانه‌ و محیطی خاص می‌دانند که برای امروز بشر به همان صورت کارآمد نیست بلکه بایستی آن را تغییر داد یا حذف کرد. 📌مبانی این افراد را می‌توان در چند محور خلاصه کرد: 1- مبنای منشأ شناختی 2- مبنای انسان شناختی 3- مبنای وحی شناختی 4- مبنای دلالت شناختی 5- مبنای کارکردشناختی در ادامه کوتاه نوشتی درباره هر کدام از آن‌ها خواهیم داشت 📚برگرفته از کتاب «نقد مبانی تاریخ‌مندی قرآن» #هرمنوتیک #دین_و_تاریخ 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

مبانی تاریخی‌نگری به قرآن: مبنای منشأ شناختی 🔹بخش از چالش‌های تاریخی‌نگری به قرآن برخاسته از مسئله خاستگاه دین است. 🔸 افرادی که منشأ دین را تاریخی و زمینی قلمداد می‌کنند (نه الهی) چنین نگاهی به متون مقدس دارند. 🔺در این نگاه کتب آسمانی ادیان نیز ساخته و پرداخته دست بشر و تابع شرایط تاریخی دانسته می‌شود. ▪️این دیدگاه در بین بسیاری از مادی‌گرایان، جامعه‌شناسان دین و دیگرانی که نگره #پدیدار_شناختی به دین دارند، به وجود می‌آید. 📌طبیعی است انتقاداتی که در فلسفه دین به نگره پدیدار‌_شناختی به دین و نیز به تفاسیر مادیگرایانه از دین وجود دارد، به این دیدگاه وارد است. #هرمنوتیک #دین_و_تاریخ 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

مبانی تاریخی‌نگری به قرآن: مبنای انسان‌شناختی 🔹 بخش از چالش‌های تاریخی‌نگری به قرآن برخاسته از نوع نگاه افراد به انبیاء است. 🔸 در این نوع نگاه، فرقی بین انبیاء و دیگران نیست. گرچه ظرفیت وجودی آن‌ها پذیرفته می‌شود ولی به صورت کلی انبیاء نیز مانند دیگران محصولی از تاریخ و محیط خود هستند. 🔺صاحبان این اندیشه، هم انسان را از حیث ماهیت، موجودی محدود و تاریخی و هم فهم او از وحی الهی را تاریخی و بشری می‌دانند و معتقدند که بشری شدن وحی، لازمه انتقال آن از خدا به انسان است. ▪️در این نگاه ممکن است کسی دین را بشری ندارد و آن را الهی قلمداد کند ولی به سبب آنکه انبیاء را بسان دیگر انسان‌ها معرفی می‌کند، قرآن را نیز محصول تاریخ خاصی بداند. #هرمنوتیک #دین_و_تاریخ 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

🔹در این نگاه نبوت، بشر را به مافوق بشر تبدیل نمی‌کند و از آنجا که هر آ«چه بشری باشد قطعا تاریخ‌مند است، قرآن نیز تاریخ‌مند است. این دیدگاه از آموزه‌های محوری هرمنوتیک فلسفی و هیستوریسیزم فلسفی است و بسیاری از نواعتزالیان، مثل دکتر عبدالکریم سروش، ابوزید و... این دیدگاه را بیان کرده‌اند. #هرمنوتیک #دین_و_تاریخ 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

مبانی تاریخی‌نگری به قرآن: مبنای وحی‌شناختی 🔹در این نگاه، ممکن است پذیرفته می‌شود که وحی، منشأ الهی دارد و انبیاء هم وحی خالص و ناب را از خدا اخذ می‌کنند و همان را به انسان‌ها منتقل کرده‌اند ولی محتوای وحی به صورت ذاتی تاریخ شرایط تاریخی انگاشته می‌شود؛ به گونه‌ای که اگر شرایط تاریخی زمان نزول به گونه‌ای دگیر بود، وحی نیز دگرگوون می‌شد. 🔸در این نگاه وحی از زمانه خودش تأثیر می‌پذیرد و در پاسخ به واقعیت‌های عینی زمان نزول شگل می‌گیرد؛ نه اینکه کتابی از پیش آماده و به تدریج نازل شود. 🔺نتیجه این نگره آن است که وحی برای شرایط نزول (شأن نزول) نازل شده است و پاسخگوی شرایط و زمانه جدید نیست. ▪️بحث تأثیر فرهنگ زمانه، خصوصیات، نیازها، آداب و رسوم، فرهنگ و خلقیات مردم در کیفیت شکل‌گیری قرآن، بخش وسیعی از شبهات را به خود اختصاص داده است. تأثیر شرایط جغرافیایی در تشریع احکام در قرآن، تأثیر سوالات مردم در کیفیت و کمیت تشریع احکام و.. از شبهات مطرح در این زمینه است. 📌مهم‌ترین چالش برای این دیدگاه این است آن است که آیا شأن نزول، معنا و مفهوم کلی آیات و فرازمان بودن قرآن را تقیید می‌زند؟! بسیاری از اندیشمندان مسلمان چنین باوری ندارند. #هرمنوتیک #دین_و_تاریخ 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

گام‌های جان هیک در پلورالیسم و نقد‌های آن 📌از اینجا بخوانید #پلورالیسم #کثرت_گرایی 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

پیامد تاریخی‌نگری به دین: معنویت بدون دین 🔹یکی از پیامدهای محدود کردن دین به گذشته (تاریخ‌مندی دین) جدایی معنویت از دین است 🔸به این معنا که معنویت لزوما از طریق دین تأمین نمی‌شود. 🔺از نگاه این افراد، اگرچه دین در گذشته تأمین‌کننده معنویت بوده است ولی از آنجا که دین برای امروز بشر کارایی ندارد، پس امروز نیاز بشر به معنویت، بدون دین تأمین می‌شود. 📌با این حال، مهم‌ترین چالش این نظریه آن است که معنویت اگر در گرو دین و باورهای عقلانی دینی نباشد، عملا منجر با خرافه‌گرایی، تخدیر، توهم و خیال‌پردازی خواهد شد. ▪️به عبارت دیگر تفاوت نهادن میان معنویت و این گونه موارد مبتنی بر هیچ شاخصه‌ای نیست. ❗️در این صورت عملا باورمندی به دین منجر به خرافه خواندن معنویت می‌شود در حالی که نیاز بشر به معنویت راستین، امری قطعی و مسلم است. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

فهم نادرست از قرآن؛ زمینه تاریخی‌نگری به قرآن گروهی هستند که دلیلی برای اثبات تاریخ‌مندی قرآن ندارند؛ اما چون در فهم و تبیین برخی ار آموزه‌ها و گزاره‌های قرآن در مانده‌اند، قائل به تاریخ‌منید قرآن شده‌اند؛ مثلا چون قرآن مسئله‌ای علمی مطرح کرده که در نظر آنان، مخالف یافته‌های علمی روز و موافق داشته‌های علمی زمان نزول قرآن است، نتیجه گرفته‌اند که قرآن تاریخمند و تابع شرایط زمان نزول است. چنان‌که ماهیت آسمان‌های هفت‌گانه که قرآن مکرر به آن اشاره کرده است، برای آ«ان قابل فهم نیست و چون در زمان پیامبر (ص) نظریه بطلمیوس در علم نجوم غالب بود و اعتقاد بر این بود که زمین، مرکز عالم است و فلک‌های هفت‌گانه، چون برگ‌های پیاز آن را احاطه کرده‌اند و بر محوریت آن می‌چرخند، مدعی شده‌اند که پیامبر (ص) هم متأثر از این دیدگاه که امروزه ابطال شده، مبحث آسمان‌های هفت‌گانه را در قآن بیان کرده است. سپس از این مسئله نتیجه می‌گیرند که قرآن تابع شرایط تاریخی است. در حالی که اگر در فهم قرآن، راه صحیح را پیموده بودند، هرگز به چنین نتیجه‌ای نمی‌رسیدند. 📚 #برشی_از_کتاب «نقد مبانی تارخی‌مندی قرآن» ص 25 و 26 #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات

خاستگاه تاریخ‌مندی دین؛ تحریف‌شدگی کتاب‌های مقدس 🔹بخشی از نظریات مربوط به تاریخ‌مندی دین و قرآن، الگوبرداری از آن چیزی است که در یهود و مسیحیت در قالب نقد تاریخی کتاب مقدس اتفاق افتاد 🔸وقتی تحقیقات نشان داد که تورات و انجیل محصول برخی تصرفات و گزارش‌دهی پس از زمان حضرت موسی و عیسی (ع) و نگاشته غیرانبیاء بوده است، سخن از تأثیرپذیری این نویسندگان از زمانه خودشان هم مطرح شد. 🔺رشد این امر، به اسلام هم رسید و با همان ایده برخی معتقد شدند که چه بسا اسلام نیز محصول عصر خودش باشد. 📌ولی مهم‌ترین چالش این دیدگاه، یکسان‌انگاری قرآن و دیگر کتب دینی است. ▪️انجیل و تورات دچار تحریف شده‌اند ولی ¬این مسئله نسبت به قرآن قطعا منتفی است. قرآن تنها کتاب آسمانی و مقدس نیست بلکه معجزه است که امکان آوردن مثل آن نیست و ادله گوناگونی بر تحریف‌ناشدگی آن وجود دارد. 📌از اینرو برخلاف دیگر ادیان، تاریخ‌مند دانستن قرآن قابل قبول نیست. #دین_و_تاریخ #هرمنوتیک 🌱اندیشه رضوان 📎ایتا l سایت | تلگرام | اینستاگرام | ویراستی | آپارات